Σκοπιανό: Πότε & πώς προέκυψε το πρόβλημα. Τα λάθη και οι χαμένες ευκαιρίες που στοιχειώνουν τη διαπραγματευση επί 27 χρόνια

Οι βασικότερες στιγμές της διαμάχης Ελλάδας - πΓΔΜ για το ονοματολογικό από το 1991 έως σήμερα.

Ο πόλεμος και η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, εκτός από ανησυχία στο διεθνές περιβάλλον, δημιούργησε και νέες Συμπληγάδες για την ελληνική διπλωματία, αφού στάθηκε η αφορμή να γεννηθεί ένα νέο «εθνικό θέμα»: το λεγόμενο Μακεδονικό ή «Σκοπιανό». Έτος έναρξης θεωρείται το 1991. Έτος λήξης δεν υπάρχει. Αυτά τα 27 σχεδόν χρόνια, πολλές κυβερνήσεις προσπάθησαν να το επιλύσουν, χωρίς επιτυχία. Γιατί; Η πολιτική κληρονομιά που άφησε η έντονη εθνικοποίηση του ζητήματος (και στα δύο κράτη) ήδη από το 1992, δεν επέτρεπε την όποια αλλαγή, ακόμη και αν άλλαζε η στάση της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας, προς το διαλλακτικότερο.

Ας θυμηθούμε λοιπόν τα κυριότερα γεγονότα αυτής της 27ετους πορείας και ίσως καταλάβουμε γιατί το ζήτημα παραμένει άλυτο. 

1991

Κατά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, τα 4 από τα 6 ομόσπονδα κρατίδια που την απάρτιζαν, κήρυτταν το ένα μετά το άλλο την ανεξαρτησία τους. Πρώτα η Κροατία και η Σλοβενία, στη συνέχεια η «Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας», όπως είχε ονομαστεί επί Τίτο η σημερινή πΓΔΜ, για να ακολουθήσει η Βοσνία-Ερζεγοβίνη. 

WIKIPEDIA

Η Γιουγκοσλαβική Ομοσπονδία αποτελείτο από έξι σοσιαλιστικές δημοκρατίες (Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Κροατίας, Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Σλοβενίας, Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Μαυροβουνίου και Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Σερβίας) καθώς και από δύο αυτόνομες περιοχές, το Κόσοβο και τη Βοϊβοντίνα, επιμέρους επαρχίες της Σερβίας.

Η κυβέρνηση της ΝΔ, υπό τον Κ. Μητσοτάκη, ήταν εκείνη που κλήθηκε να χειριστεί, μέχρι το 1993, την εκρηκτική κατάσταση που προκλήθηκε από την κατάρρευση των βαλκανικών κομμουνιστικών καθεστώτων, για να συνεχίσει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και ο Α. Παπανδρέου. Είναι χαρακτηριστικό ότι για την περίοδο 1991-1995 καθιερώθηκε ο όρος«σκοπιανοποίηση» της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας, αφού μονοπώλησε το ενδιαφέρον και της πολιτικής ηγεσίας αλλά και της κοινής γνώμης.

Στις 25 Ιανουαρίου 1991 στη γειτονική χώρα εκδίδεται η Διακήρυξη Κυριαρχίας από τη Βουλή. Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται ο Κίρο Γκλιγκόροφ, κηρύσσοντας την πλήρη ανεξαρτησία της χώρας και τη μετονομασία της σε «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Η Ελλάδα αντιτάχθηκε, κρίνοντας ότι το όνομα αυτό σηματοδοτούσε μια φάση του«σλαβομακεδονικού αλυτρωτισμού» και θα ενεργοποιούσε ξανά το για χρόνια ανενεργό«Μακεδονικό Ζήτημα».

ΕΔΩ Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ