Στα αζήτητα τα αμερικανικά ομόλογα;

Μολονότι η αμερικανική οικονομία αναπτύσσεται πλέον με ικανοποιητικούς ρυθμούς, το ενδιαφέρον ευρωπαίων επενδυτών για αμερικανικά ομόλογα φθίνει συνεχώς. Θα έπρεπε αυτό να ανησυχεί τις ΗΠΑ;

Με 21 τρις ή 21.000 δις το αμερικανικό χρέος κινείται λίγο παραπάνω από τις ετήσιες οικονομικές επιδόσεις της υπερδύναμης. 

Κάθε δευτερόλεπτο το αμερικανικό χρέος διογκώνεται κατά 25.000 δολάρια. 

Σύμφωνα με σχετικούς υπολογισμούς, σε δυο χρόνια θα έχει προστεθεί άλλο ένα τρις. Για να αποπληρωθεί το γιγαντιαίο αυτό χρέος, κάθε άνθρωπος του πλανήτη θα έπρεπε να καταβάλει 3.000 δολάρια.

«Οι ΗΠΑ ξοδεύουν απλώς μακροπρόθεσμα περισσότερα από αυτά που εισπράττουν μέσω των φόρων», εξηγεί ο Μαρκ Γκόλντγουαϊν, αντιπρόεδρος της Committee for a responible Federal Budget, μιας οργάνωσης που τάσσεται υπέρ της υπεύθυνης διαχείρισης του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού.

«Οι πολιτικοί κάνουν την κατάσταση χειρότερη», λέει ο ίδιος, σχολιάζοντας την οικονομική πολιτική του Τραμπ, ο οποίος προχωρά σε μείωση της φορολογίας με παράλληλη αύξηση των δαπανών. «Σκέφτονται περισσότερο τις επόμενες εκλογές παρά τις επόμενες γενιές».

Βασικό επιχείρημα της αμερικανικής κυβέρνησης αντίθετα, είναι ότι η μείωση της φορολογίας δίνει ώθηση στην ανάπτυξη που με τη σειρά του οδηγεί σε αύξηση των φορολογικών εσόδων. «Αυτό δεν λειτούργησε ποτέ, ούτε στις ΗΠΑ. Και δεν πρόκειται να λειτουργήσει ούτε με τον Τραμπ», εκτιμά ο Φρίντριχ Χάινεμαν, επικεφαλής ερευνών στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Οικονομικών Ερευνών του Μάνχαϊμ.

Μη ελκυστικά τα ομόλογα για επενδυτές

Ο μεγαλύτερος ξένος πιστωτής των ΗΠΑ είναι η Κίνα, που κατέχει αμερικανικά χρεόγραφα συνολικού ύψους άνω των 1,2 τρις δολαρίων. Μια απλή σύγκριση δείχνει το μέγεθος της εξάρτησης: γερμανοί επενδυτές κατέχουν αμερικανικά ομόλογα αξίας «μόλις» 90 δις δολαρίων. Εντούτοις τα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ γίνονται όλο και λιγότερο ελκυστικά για δυνητικούς επενδυτές. Το ενδιαφέρον για αμερικανικά χρεόγραφα, ειδικά για μεγάλης διάρκειας, υποχωρεί συνεχώς.

Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας μετά το 2015 πάνω από το 50% νέων αμερικανικών ομολόγων αγοράστηκε από επενδυτές από χώρες της ευρωζώνης. Μετά το 2017 ωστόσο παρατηρήθηκε η τάση να «ξεφορτώνονται» οι Ευρωπαίοι παλαιούς τίτλους. «Οι επενδυτές βλέπουν το αμερικανικό χρέος να διογκώνεται, χωρίς να διακρίνουν προοπτικές βελτίωσης», σχολιάζει ο Μαρκ Γκόλντγουαϊν.

Παρά ταύτα ο οικονομολόγος Χάινεμαν θεωρεί τα αμερικανικά ομόλογα μια αρκετά ασφαλή επένδυση. «Τα ομόλογα αυτά στηρίζονται σε μια τεράστια αξιοπιστία», όπως λέει, εκτιμώντας ότι οι ΗΠΑ θα είναι πάντα σε θέση να εξυπηρετούν το χρέος τους.

Κίνδυνος νέας κρίσης; 

Καθησυχαστικός εμφανίζεται και ο ειδικός σε θέματα χρέους Γκόλντγουαϊν, συνιστώντας όμως μεγάλη προσοχή. «Θα μπορούσαμε να προκαλέσουμε μια παγκόσμια οικονομική κρίση», όπως λέει, εάν για παράδειγμα μειωθεί ακόμη περισσότερο το ενδιαφέρον των επενδυτών για τα αμερικανικά ομόλογα και οι ΗΠΑ αναγκαστούν να προσφέρουν μεγαλύτερα επιτόκια. Στην περίπτωση αυτή το ενδιαφέρον των επενδυτών θα ήταν μεν δεδομένο, τα υψηλά επιτόκια όμως θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε κίνδυνο για την οικονομία εν γένει.

Οι ειδικοί εκφράζουν την ελπίδα να μην χάσουν οι επενδυτές το ενδιαφέρον τους για αμερικανικά ομόλογα καθώς οι συνέπειες θα ήταν ενδεχομένως απρόβλεπτες. Το μόνο βέβαιο πάντως είναι ότι το αμερικανικό χρέος θα συνεχίζει να αυξάνεται με αλματώδεις ρυθμούς. (στα τρία περίπου λεπτά της ώρας που χρειαστήκατε για την ανάγνωση του άρθρου το αμερικανικό χρέος αυξήθηκε κατά 4,5 εκατομμύρια δολάρια…).