ΑΡΧΑΙΑ ΦΩΚΙΔΑ Α΄ ΜΕΡΟΣ: «ΤΟ ΚΥΤΙΝΙΟΝ»

Χάρτης Φωκίδας (Ιούνιος 1787)

Διαβάστε μια σειρά από άρθρα για την Αρχαία Φωκίδα και συγκεκριμένα για την “ΔΩΡΙΚΗ ΠΕΝΤΑΠΟΛΙΣ” όπως είναι ο τίτλος στο http://olixnos.blogspot.com/  απ’ όπου κάνουμε και την παρούσα αναδημοσίευση. Σήμερα παρουσιάζουμε “Το Κυτίνιον”

---------------------------------------

Το χωριό Καστέλλια στον νομό Φωκίδος βρίσκεται στο κέντρο του χώρου της Αρχαίας Δωρίδος. Στην αρχή η περιοχή αυτή κατοικήθηκε από τα φύλα των Δρυόπων και των Πελασγών. Με την κάθοδο όμως των Δωριέων (1148 ΠΧ περίπου), τα φύλα αυτά εκτοπίσθηκαν και οι κατερχόμενοι Δωριείς με όπλο τους το σίδερο, ίδρυσαν στο χώρο αυτό το Κοινό των Δωριέων, την Δωρική Τετράπολη, μία σφήνα ανάμεσα στους Εσπερίους ή Οζόλες και τους Επικνημιδίους Λοκρούς.

Οι πόλεις της ήταν το Κυτίνιο (η μεγαλύτερη), ο Ερινέος, το Βόϊον ή Βοίον και η Πίνδος ή Ακύφας. Η χώρα αυτή εθεωρείτο η Μητρόπολη των Δωριέων, οι οποίοι εδώ ανασυντάχθηκαν και μετά με πλοία από την Ναύπακτο, πέρασαν στην Πελοπόννησο και εγκαταστάθηκαν κυρίως στην Σπάρτη.  Είναι γνωστή ιστορικά η αντίθεση των Δωριέων της Μητρόπολης με τους γειτονικούς Φωκείς.

Πάντως πρωτοστάτησαν για την ίδρυση του Αμφικτυονικού Συνεδρίου, που είχε την έδρα του στην Ανθήλη και ήταν ένα από τα μέλη της.  Πού ακριβώς είχε κτισθεί η κάθε μια από τις πόλεις αυτές δεν είναι γνωστό, αλλά οι νεώτεροι με εικασίες και συμπεράσματα έχουν καταλήξει σε μια ποικιλία προσδιορισμών.

Πάντως μαρτυρίες ζωντανές ως τα σήμερα, είναι τα ερείπια του Παλαιοχωριού (στη θέση Μάρμαρα), του Παλιόκαστρου (Κεραμιδαριό), κοντά στο σ.σ. Μπράλου, του Παλιόκαστρου Χλωμού, της Σκαλούλας Γραβιάς, του νεκροταφείου των Καστελλίων, του Πύργου, του Επάνω Καστελλιού και του Οινοχωρίου.

A) Το Κυτίνιον

 

Στο Παλαιοχώρι όπως δηλώνει από μόνο του το όνομα προυπήρχε το  Κυτίνιον, στην γύρω περιοχή υπάρχουν ερείπια οικιών και ακροπόλεων από πέντε πόλεις.  Τα πρώτα ερείπια τα οποία θα συναντήσει κανένας ερχόμενος στη χώρα των αρχαίων Φωκέων, από την Ανατολή προς τη Δύση, βρίσκονται πάνω σε ένα λόφο ύψους 200 μέτρων περίπου, που βρίσκεται στο συνοικισμό «Χλωμός» του χωριού Καστέλλια που βρίσκεται στο κέντρο του χώρου της Αρχαίας Δωρίδος.. Το λόφο αυτό τον λένε οι Καστελλιώτες «Τσούκα χλωμού» ή «Παλιόκαστρο». Στη κορυφή του λόφου σώζονται ερείπια ακρόπολης με διπλό τείχος.

Στη Ν.Α. πλευρά του λόφου σώζονταν ερείπια σπιτιών. Στη θέση αυτή τοποθετούμε το Κυτίνιο και από μιά πληροφορία του Θουκιδίδη ο οποίος μας λέει οτι,για να μεταβή ο στρατηγός Δημοσθένης στη Βοιωτία, διέσχισε τη χώρα των Οζολών Λοκρών και κατόπιν αφού έφερε γύρω τον Παρνασσό, πέρασε από το Κυτίνιο, έχοντας δεξιά τον Παρνασσό.

Το Κυτίνιο υδρευόταν με πήλινους στρογγυλούς σωλήνες από τις πηγές που βρίσκονταν στη θέση «παλιοχλωμός». Επίσης βρέθηκαν αγγεία με μεγάλες διαστάσεις χωρητικότητας 600 περίπου κιλών.

…συνεχίζεται…