ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΥΡΙΖΑ : Μια αιωνιότητα και δυο χρόνια

Συμπληρώνονται σήμερα δυο χρόνια από την πρώτη εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο του 2015. Η συμβολική διάρκεια ζωής αυτής της κυβέρνησης είναι πολύ μεγαλύτερη από την ημερολογιακή γιατί, κυριολεκτικά, σε αυτό το διάστημα ήρθαν τα πάνω - κάτω, έγιναν μεγάλες  συγκρούσεις με συμφέροντα και κατεστημένες δομές που κυριάρχησαν στη μεταπολίτευση και δεν παραιτήθηκαν ποτέ από την ιδέα μιας γρήγορης -και σήμερα ρεβανσιστικής - επιστροφής.

Η αλλαγή ήταν ιστορικής σημασίας, μοναδική στην Ευρώπη και κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί χωρίς κραδασμούς, εντάσεις και απώλειες. Η έλλειψη επαρκούς προετοιμασίας και η απειρία του ΣΥΡΙΖΑ στην διαχείριση της εξουσίας, η άγνοια βασικών κανόνων λειτουργίας του νεοφιλελευθερισμού που κυριαρχεί στην ΕΕ, και ο ρομαντισμός για τη δυνατότητα να γίνει ο ευρωπαϊκός κόσμος δικαιότερος και πιο ανθρώπινος χωρίς αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών είναι κάποιοι από τους λόγους για τους οποίους τα γενέθλια της κυβέρνησης είναι μελαγχολικά. Αποδείχθηκε περίτρανα ότι, όταν πρόκειται για την διακυβέρνηση μιας χώρας, οι καλές προθέσεις δεν αρκούν. 

Στην διάρκεια της διετίας έγιναν προσπάθειες - και εξακολουθούν να γίνονται - για μεταρρυθμίσεις και αλλαγές, από την ασφαλιστική κάλυψη των πιο αδύνατων και τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, τη  βελτίωση της υγείας και της εκπαίδευσης μέχρι την προσπάθεια τακτοποίησης του άναρχου τηλεοπτικού τοπίου. Αυτή η τελευταία μάχη που χάθηκε δείχνει ότι πριν την ξεκινήσεις πρέπει να έχεις μελετήσει καλά τον συσχετισμό των δυνάμεων, να είσαι ευέλικτος στη τακτική και να διαθέτεις εναλλακτικές λύσεις. Το ότι αυτές οι παραπάνω προσπάθειες και αλλαγές, όπως και η καταπολέμηση της διαφθοράς που βασίλευε στο παλιό καθεστώς, έχουν μικρή αναγνώριση, οφείλεται στο γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν δημιούργησε ποτέ έναν αποτελεσματικό μηχανισμό για την διαφήμιση τους. Πρόκειται στη πραγματικότητα για επικοινωνιακό Βατερλό. 

Οφείλεται επίσης στο γεγονός ότι οι πολίτες δεν έχουν δει ουσιαστικές αλλαγές στη ζωή τους, που θα μπορούσαν να υπάρξουν ακόμη και μέσα στο στενό κορσέ των μνημονίων. Σαν να μην έφταναν αυτά, οι περισσότερες από τις προεκλογικές υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ δεν εκπληρώθηκαν και αντίθετα η κυβέρνηση υποχρεώθηκε να πάρει μέτρα παρόμοια με αυτά που είχε με σφοδρότητα καταγγείλει ως αντιπολίτευση. Για να αναστραφεί αυτό το κλίμα η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός χρειάζεται να παραδεχθούν τα λάθη τους και να μιλήσουν με ειλικρίνεια στους πολίτες, χωρίς να ωραιοποιούν τη σκληρή πραγματικότητα. Δεν είναι δυνατόν να δίνεται η δυνατότητα στον κ. Μητσοτάκη, ιερέα της πιο σκληρής, νεοφιλελεύθερης λιτότητας και νοσταλγό του παλιού, να σηκώνει τη σημαία του νέου και της αλήθειας. 

Όσοι πίστεψαν και εξακολουθούν να πιστεύουν στην ικανότητα της Αριστεράς να κυβερνήσει αποτελεσματικά, με το βλέμμα στους πολλούς και στους αδύναμους, προσβλέπουν σε ένα πολιτικό παράδειγμα που θα αποδεικνύει ότι δεν είναι όλοι ίδιοι και ότι μπορεί ένα κόμμα να αλλάξει  την εξουσία αντί να το αλλάξει η εξουσία. Λάθη και παραλείψεις γίνονται, όπως συμβαίνει σε κάθε πρώτη φορά, όμως αν χαθεί ο σκληρός αξιακός πυρήνας (με ποιους είμαστε και πού θέλουμε να πάμε) η ετυμηγορία της ιστορίας θα είναι σκληρή. 

Σήμερα υπάρχει οικονομική αβεβαιότητα λόγω της εκκρεμότητας γύρω από το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης, δυσκολία συνεννόησης με τον Β. Σόιμπλε και το ΔΝΤ, πολιτική και κοινωνική απογοήτευση, κούραση μετά από εννιά χρόνια στην ύφεση και επτά σε μνημόνια. Και όλα αυτά ενώ σημειώνεται στροφή προς τα δεξιά σε ολόκληρο τον κόσμο, η προσφυγική κρίση έχει προστεθεί στην οικονομική, ο γεωπολιτικός περίγυρος γίνεται όλο και πιο σύνθετος. 

Σε αυτές τις συνθήκες υποχρέωση της αριστεράς είναι φυσικά να δώσει τη μάχη, αλλά με γνώμονα τις αξίες της, που βρίσκονται στους αντίποδες της συντηρητικής παράταξης. Να κοιτάξει να κερδίσει, όχι με στόχο την παραμονή στην εξουσία αλλά την βελτίωση της ζωής των πολιτών και την αλλαγή της κοινωνίας. Για την αριστερά, η εξουσία για την εξουσία δεν έχει κανένα απολύτως νόημα. 

Στην ερώτηση «τι είναι αριστερός», ο Κώστας Γαβράς, επικαλούμενος τον Γάλλο φιλόσοφο Ζιλ Ντελέζ, απάντησε πρόσφατα: «Ενδιαφέρεται αρχικά για ολόκληρο τον κόσμο, ύστερα ενδιαφέρεται για την πατρίδα του, ύστερα για την οικογένειά του και στο τέλος για τον εαυτό του. Ο εαυτός του είναι τελευταίος». Δεξιός είναι το ακριβώς ανάποδο.