Εταιρία Μέριμνας Φωκίδας... Η παράσταση «Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» - ΦΩΤΟ

Δελτίο Τύπου

Με την παράσταση «Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Αποστόλου, έπεσε η αυλαία του Καλλιτεχνικού Φεστιβάλ «Εν Δελφοίς εστίν ο Τόπος» που διοργάνωσε η Εταιρία Μέριμνας και Αποκατάστασης Ατόμων με Ψυχοκοινωνικά Προβλήματα, με την ευγενική υποστήριξη του Ιδρύματος Ι.Φ. Κωστοπούλου και υπό την αιγίδα του Δήμου Δελφών.

Σας στέλνουμε φωτογραφίες από την παράσταση κι ένα κείμενο του Κίμωνα Μπλάτζιου.

Εταιρία Μέριμνας και Αποκατάστασης Ατόμων με Ψυχοκοινωνικά Προβλήματα

Εθνικής Αντίστασης 13

331 00 ΑΜΦΙΣΣΑ

τηλ. 2265022924, 6944833471

φαξ 2265022600

etmerifoki@gmail.com

……………………….

                

Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα του Φ. Γ. Λόρκα

Θεατρική παράσταση από το Μαγικό Θέατρο σε συνεργασία με το

Εικαστικό - Θεατρικό Εργαστήριο Άμφισσας, το Πολιτιστικό Κέντρο Φωκίδας και το Σύλλογο Γυναικών Φωκίδας

Ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα είναι Ισπανός ποιητής και δραματουργός. Γεννήθηκε το 1898 στο Φουέντε Βακέρος και έχασε τη ζωή του, δολοφονημένος από παραστρατιωτικούς, στη Γρανάδα, το 1936.

Το έργο είναι γραμμένο το 1936, το τελευταίο του. Απεικονίζει τον κλειστό κύκλο της οικογένειας στην Ανδαλουσία. Η τυραννική μητέρα οδηγεί τις κόρες της, που τις κρατάει φυλακισμένες στο σπίτι, σε μια πλήρη αλλοτρίωση που δε συνειδητοποιείται. Καθοδηγεί τα αισθήματά τους. Πέντε κόρες θύματα.

Παρακολούθησα την πολύ ενδιαφέρουσα παράσταση που δόθηκε στο πλαίσιο του  Καλλιτεχνικού Φεστιβάλ με τίτλο «Εν Δελφοις εστίν ο τόπος», στις 26 Μαΐου του 2017, στο κατάμεστο Θέατρο του Πνευματικού Κέντρου Άμφισσας. Το φεστιβάλ διοργανώθηκε από την Εταιρία Μέριμνας και Αποκατάστασης Ατόμων με Ψυχοκοινωνικά Προβλήματα, με την ευγενική υποστήριξη του Ιδρύματος Ι.Φ. Κωστοπούλου και υπό την αιγίδα του Δήμου Δελφών.

Ο σκηνοθέτης του έργου, Δημήτρης Αποστόλου δημιούργησε μια εμπνευσμένη παράσταση που είχε ατμόσφαιρα, κίνηση, ένταση, πάθος και επιβεβλημένη νοσηρότητα. Ανέγνωσε με επιμέλεια το έργο και οδήγησε την ομάδα των ηθοποιών του σε μια πλήρη σκηνική πραγμάτωση. Ανέδειξε τις τραγικές στιγμές του κειμένου, αλλά και κείνες που έριχναν φως ελάχιστο στην ερεβώδη κατάσταση. Ενσωμάτωσε αριστοτεχνικά τρία μελοποιημένα ποιήματα του Κωνσταντίνου Καβάφη δίνοντας μια άλλη, ευρύτερη και προσωπική διάσταση βομβαρδίζοντας συνεχώς τα αισθητήριά μας. Επεμβαίνοντας αποφασιστικά, αλλά και με σεμνότητα, χτίζοντας τους επώδυνους σταθμούς των πρωταγωνιστριών του, έστησε μια καλοδομημένη παράσταση στην οποία φάνηκε ο όγκος της δουλειάς  του.

Η Μπερνάρντα Άλμπα τής Μαρίας Βαρότση τα είχε όλα: πάθος, ενέργεια, κίνηση και σκληρότητα. Πολλή σκληρότητα. Ως ηγουμένη θα διέπρεπε!!! Είχε τον απόλυτο έλεγχο. Βοηθούμενη από τη δεμένη στη μέση της  ζώνη, που λύνει και χρησιμοποιεί, ασκεί τον απόλυτο έλεγχο στην οικογένεια της. Γύρευε οσφυοκάμπτες. Η στάση του κορμιού της, το αργό βαρύ περπάτημα πρόδιδαν τη εξουσία της. Ο δεύτερος σύζυγός της και πατέρας των τεσσάρων κοριτσιών -η Αγκούστιας είναι από άλλον γάμο- μόλις έχει πεθάνει και περιθώριο αντίδρασης δεν υπάρχει. Δε διακρίνεις πουθενά συναίσθημα. Αυταρχισμός, φασισμός, απόλυτη στέρηση της ελευθερίας. Δε διαλέγεται. Ανακοινώνει, απειλεί. Καμιά λυγμική διάθεση. Ανακριτής και ελεγκτής της ζωής όλων μέσα στο σπίτι-φρούριο. Ακόμα και των υπηρετριών. Στρυφνή, απότομη με μάτια που γυρίζουν ασταμάτητα. Άλλοτε τα ανοίγει απειλητικά και άλλοτε τα πλαγιάζει μόνο και μόνο, για να επιβληθεί. Πανικοβάλλει και προειδοποιεί. «Σκοτώστε την», ουρλιάζει ψύχραιμα, όταν μαθαίνει πως μια γειτόνισσα ανύπαντρη έγινε μητέρα, προϊδεάζοντας για τη στάση της απέναντι στην «ατιμία» της δικής της κόρης. Ο σκηνοθέτης τη θέλει αλύγιστη, άτεγκτη κι όταν αντικρίζει τη νεκρή «ανήθικη» κόρη της. Ενοχλημένη, ενδεχομένως, που δεν μπόρεσε να φυλακίσει τις σκέψεις και τους πόθους των κοριτσιών της. Στην τελική σκηνή, ενώ σε κοιτάζει, αντιλαμβάνεσαι ότι δε θρηνεί τη χαμένη κόρη. Αγωνίζεται να πείσει τον κόσμο ότι πέθανε αγνή, ηθική. Καθωσπρεπισμός και ανοησία. Έχει αποφασίσει να διευθύνει με μεγαλύτερη αυστηρότητα το σπίτι της.

       

Η Πόνθια της Ευτυχίας Παπαγιαννακοπούλου, σε κερδίζει με την απλότητα και τη φυσικότητα. Είναι άνετη και ελέγχει το παίξιμό της. Είναι η υπηρέτρια, ταπεινής καταγωγής, που θέλει να ξεχάσει ό,τι η Μπερνάρντα  σχεδόν ηδονικά τής υπενθυμίζει. Είναι τραγικό πρόσωπο, αφού οσμίζεται το κακό που έρχεται και προειδοποιεί. Προσέξτε τις σκηνές που βρίσκονται μαζί στη σκηνή. Κοντράρονται και σφυροκοπούνται με φυσικότητα. Μισούνται συμβιβασμένες. Η Πόνθια - παντεπόπτης, επιθυμεί να αποκαλύψει τις υποψίες της, το κάνει έμμεσα κι έντεχνα. Προσβλητικές οι  απαντήσεις τής Μπερνάρντα. Ξετυλίγεται το ταλέντο δυο γυναικών που γνωρίζονται πολύ καλά. Σκανδαλίζονται με τα καμώματα των «άσεμνων» γυναικών. Επιτρέπουν στον εαυτό τους να είναι δυσάρεστες και να έχει και η Μπερνάρντα  μια αδόλεσχη διάθεση.

       

Η Μαρτίριο της Τζένης Τσολίσου ασφυκτιά από τον ανέκφραστο έρωτά της. Απειλητική και μαρτυρική. Σακάτισσα και αρρωστιάρα. Με κυρτωμένους ώμους και μάτια χαμηλωμένα κινείται λάμπουσα στη σκιά της Αντέλας. Δεν μπορεί να ελέγξει το πάθος της. Συντρίβεται. Κλέβει τη φωτογραφία του αρραβωνιαστικού τής Αγκούστιας, Πέπε Ρομάνο. Στη σκηνή συγκρούεται τόσο με την Αγκούστιας, όσο και με την Αντέλα. Στην πρώτη ξεφεύγει μ’ ένα ψέμα. Νικάει η άναρθρη απόγνωση. Στη δεύτερη συνθλίβεται, αποκαλύπτεται και ξεσπά. Ο Πέπε Ρομάνο ξεσκεπάζει τα αισθήματα τών αδελφών. Το μίσος και η αντιπάθεια εκτινάσσονται στα ύψη. Συναντιούνται μόνο για να διαφωνήσουν. Η καλή ηθοποιός έπαιξε με εσωτερικότητα και πληρότητα και λάμψη. Εξουθενωμένη από τον παράνομο έρωτά της σέρνεται και επιθυμεί και επιτίθεται χωρίς έλεγχο. Αποφασισμένη να εμποδίσει την αδελφή της να ζήσει τη ζωή που ήθελε. Με έναν τρόπο που σε κάνει να αναρωτιέσαι, γιατί ο Πέπε Ρομάνο δεν την επέλεξε. Οτιδήποτε έκανε η Αντέλα με μαεστρία το μετέτρεπε σε φυσίγγια για το πιστόλι της.      

Η Αμέλια της Μαρίας Στέφου δηλώνει την πλήρη υποταγή στην εξουσία τής μητέρας. Στριφογυρίζει στο αποκλεισμένο σπίτι. Χωρίς καλοσύνη. Τα μοναδικά της αισθήματα, για τη Μαρτίριο. Ασφυκτιά καλοσυνάτα. Ούτε εκείνη γνωρίζει πως η πραγματική αγάπη έχει πάντα δίκιο.

       

Η Μαγδαλένα της Άννας Λαγγουράνη δείχνει όλη την απογοήτευση τής στερημένης της ζωής. Αποδέχεται πως έξω είναι η χαρά. Μαζί με την Αμέλια εκδηλώνουν κι αυτές την έχθρα τους για την αδελφή τους από άλλον πατέρα, την Αγκούστιας. Συμπεριφορά και έκφραση γεμάτες από χολή και κακία. Αγνοεί πως ο έρωτας αθωώνει τον άνθρωπο.

      

Η Αγκούστιας της Σόνιας Αλατά εκφράζεται με την αρχική σιγουριά και την αμφιβολία στη συνέχεια. Η ασφάλειά της πριονίζεται. Επιθετική, όταν αντιλαμβάνεται ότι ο αρραβωνιαστικός της «κάνει νερά». Καθαρή, στέρεα παρουσία. Διεκπεραιώνει αυτό που της επιβάλλεται από τη μητέρα της και την περιουσία της.
      

Η Αντέλα της νεαρής Μαριαλένα Ράπτη σφύζει από ζωντάνια και ενεργητικότητα. Με κοκετίστικη εμφάνιση και παίξιμο επιβάλλει την παρουσία της. Κρύβει το συναίσθημά της στην αρχή. Φλέγεται για τον Πέπε. Ψυχή και σώμα φλεγόμενο. Έρωτας αδίστακτος, υποτακτικός, κυριευτικός. Επαναστατεί και απαιτεί. Αλωνίζει τη σκηνή με αποφασιστικότητα, ενίοτε με θράσος. Είναι πολύ νέα. «Δε θέλω να σας μοιάσω», ουρλιάζει με οργή και καρτερικότητα… «Θέλω να φύγω». Δεν πρόλαβε…  Έζησε τη χαρά, τραμπαλίστηκε και δεν άντεξε.   

   

Η Μαρία Χοσέφα, μητέρα της Μπερνάρντα, της Παγωνίτσας Βαίνου κερδίζει τις εντυπώσεις. Ανάλαφρη και «φευγάτη», αλλά και αιχμηρή, όταν χρειάζεται. Προκαλεί γλυκόπικρες αντιδράσεις. Αναστεναγμοί και πάθος μιας χαμένης, γκρεμοτσακισμένης ζωής. Αλλά και ελπίδα και αισιοδοξία για την προδομένη ζωή της.

     

Η Δούλα της Μαρίας Βούλγαρη έπαιξε προσγειωμένα και με καθαρότητα, ανοίγοντας με κέφι και κακία την παράσταση σε στιγμές πένθους.

Τέλος, η ζητιάνα και η Προυτένθια της Ελίνα Στεργίου πλαισίωσε με αξιοπρέπεια το θίασο.

 Ο έρωτας για το νεαρό άντρα έφερε στην επιφάνεια αισθήματα μίσους και οργής. Ένας έρωτας επανάσταση που η καθεμιά από τις γυναίκες τον διαχειρίζεται, όπως μπορεί και θέλει. Ή καλύτερα, χωρίς να μπορούν. Ο έρωτας στα μάτια των πέντε κοριτσιών ήταν συνδεδεμένος στο μυαλό τους με την εικόνα του θυελλώδους ωκεανού. Απουσιάζει η μεγαθυμία. Ξεχειλίζει το νοσηρό και αυχμηρό περιβάλλον. Σ’ ένα σπίτι ζεστό, υγρό, πικρό και πνιγηρό. Όπου καμιά δεν αισθάνεται προστασία και κατανόηση. Όπου περισσεύουν η στέρηση, η εξαθλίωση, η επιθυμία. Ένα σπίτι ζούγκλα. Εικόνα καθωσπρεπισμού. Ο κόσμος ο σημερινός. Ο κόσμος της Δύσης. Ένας κόσμος που κινείται σε σταθερή τροχιά και δεν έχει αντιληφθεί ότι οι ράγες έχουν καταστραφεί, δεν υπάρχουν. Τα τραγούδια, οι χοροί η πραγματική ζωή φθάνουν στα αυτιά τους απόηχοι μακρινοί. Τα τραύματα μένουν ανεπούλωτα. Δε φαίνεται οι πρωταγωνιστές να μπορούν να κάνουν την υπέρβαση.

Τα τρία ποιήματα: Τείχη, Μονοτονία και τα Παράθυρα του Κωνσταντίνου Καβάφη έξυπνα τοποθετημένα αναδεικνύουν το κείμενο, ξεκουράζουν το θεατή και επεκτείνουν και ενδυναμώνουν τα σημαινόμενα. Σκέψεις, προτάσεις του σκηνοθέτη-δάσκαλου. 

Η νεαρή χορεύτρια Μαρία Ράπτη πέτυχε να ερμηνεύσει τη δύσκολη  ηλεκτρονική μουσική της Λένας Πλάτωνος σε χορογραφίες της Σύλβιας Βούσουρα.

Υποβλητική η  μουσική. Ηχεί στις κατάλληλες στιγμές και δείχνει ευαισθησία και σεβασμό στο κείμενο σε επιμέλεια του σκηνοθέτη.

Λειτουργικά, απλά και καλαίσθητα τα κοστούμια σε επιμέλεια Βίκης Ζουμά. Μαύρα ρούχα για το πένθος και άσπρα νυχτικά (τρομακτικά και μέσα στο κλίμα) που παραπέμπουν εμφανώς σε ίδρυμα .Έξυπνη και η ιδέα της πλήρους κάλυψης του προσώπου στην έναρξη.

Η Έφη Ζαχαριά ήταν η υπεύθυνη του συντονισμού της σκηνής και για τα φώτα και τον ήχο επέβλεψε ο Θύμιος Ξηρός. Από τους εργάτες που δε φαίνονται. Για να κυλήσουν όλα ομαλά.

Ένα εξαιρετικό έργο που διαφημίζεται με μια εξαιρετική, άψογη αισθητικά, αφίσα της Έφη Ζουμά και μια εξαιρετική παράσταση για το κοινό της πόλης, που επιδαψίλευσε στο τέλος επευφημίες και χειροκροτήματα.

Συγχαρητήρια και επαίνους στους συντελεστές της παράστασης.

Μια παρατήρηση-ένσταση: Έχω την εντύπωση πως τα μικρόφωνα  αδυνατίζουν την ερμηνεία.

Μπλάτζιος Κίμωνας

     Φιλόλογος