Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2019

Τι είναι το σπάνιο φαινόμενο του Ευρίπου και γιατί παρατηρείται μόνο σ΄έναν ελληνικό πορθμό στην Χαλκίδα;

Δεν υπάρχει περίπτωση να έχεις βρεθεί στον Πορθμό του Ευρίπου, στην Χαλκίδα και να μην σου έχουν πει για το μοναδικό εκείνο φαινόμενο του Ευρίπου με τα «τρελά νερά», τα οποία αλλάζουν κατεύθυνση ανά 6 ώρες! Που οφείλεται όμως το εντυπωσιακά σύνθετο φαινόμενο του Ευρίπου το οποίο παρατηρείται μόνο στην Χαλκίδα; Εξηγούμε παρακάτω με απλά λόγια:

Ο δίαυλος του Ευρίπου

Ο δίαυλος του Ευρίπου είναι μια στενή λωρίδα θάλασσας πλάτους 39 μέτρων, μήκους 40 μέτρων και βάθους περίπου 8,5 μέτρων, ο οποίος συνδέει το Βόρειο Ευβοϊκό με τον Νότιο Ευβοϊκό, μεταξύ Στερεάς Ελλάδας και Εύβοιας στη Χαλκίδα. Τα ύδατα του διαύλου συνεχώς, ενώ συγχρόνως αλλάζουν και φορά κίνησης, κατευθυνόμενα άλλοτε προς τον Βόρειο και άλλοτε προς το Νότιο Ευβοϊκό. Επιστήμονες και αφού παρακολούθησαν συστηματικά το φαινόμενο παρατήρησαν ότι ενώ στις 22-23 ημέρες παρουσίαζε μια κανονικότητα στην αλλαγή φοράς ανά 6 ώρες περίπου, όπως ακριβώς η παλίρροια, τις υπόλοιπες 6-7 ημέρες του μήνα το ρεύμα γινόταν τόσο ακανόνιστο που μπορούσε ν΄ αλλάξει φορά ακόμη και 14 φορές μέσα στο ίδιο 24ωρο!

Κάπως έτσι κατέληξαν ότι το κανονικό ρεύμα αντιστοιχεί στις συζυγίες, δηλαδή 11-12 ημέρες περί τη νέα σελήνη και άλλες τόσες κατά τη πανσέληνο, ενώ το ακανόνιστο ρεύμα παρατηρείται κατά τους τετραγωνισμούς. Ουσιαστικά, το κύμα της παλίρροιας έρχεται κυρίως από τη Μεσόγειο στην Εύβοια και μπαίνει στο Νότιο και Βόρειο Ευβοϊκό με κατεύθυνση προς τον Εύριπο. Η διαφορά όμως που υπάρχει στο μήκος της διαδρομής από το βορρά προς νότο, το κύμα που έρχεται από το νότο φθάνει στον Εύριπο 1 ώρα και 15 λεπτά νωρίτερα από το κύμα που φθάνει από το βορρά. Τι σημαίνει αυτό; Ότι οι περισσότεροι υδάτινοι όγκοι φθάνουν από τα νότια νωρίτερα, με αποτέλεσμα να ανεβάζουν τη στάθμη στο μέρος εκείνο κατά 30 ως 40 εκ., δημιουργώντας το ρεύμα από τα νότια προς τα βόρεια. Μετά 6 ώρες αντιστρέφονται οι συνθήκες και έτσι η άμπωτη διαδέχεται την πλημμυρίδα, γιατί τότε στο βόρειο τμήμα έχουν συσσωρευθεί περισσότερα νερά.

Όταν λοιπόν συμβαίνουν συζυγίες, οπότε η ένταση της παλίρροιας είναι μεγάλη, το ρεύμα του Ευρίπου παρουσιάζεται κανονικό. Όμως στους τετραγωνισμούς, όπου το ρεύμα είναι ασθενέστερο, τόσο η διαμόρφωση των ακτών, ο βυθός, οι υφιστάμενες καιρικές συνθήκες καθώς και άλλα βαρομετρικά αίτια συντελούν ώστε το ρεύμα να παρουσιάζεται ακανόνιστο.