Για ποιον κερδίζει χρόνο η Ελλάδα

Γιώργος Ι. Μαύρος gmavros@pegasus.gr

 Η ιστορία επαναλαμβάνεται σαν κακόγουστο αστείο... Μια από τις πιο εντυπωσιακές ειδήσεις της εβδομάδας ήταν τα αποτελέσματα που ανακοίνωσε για το β' τρίμηνο του 2013 η Citigroup. Η τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα των ΗΠΑ (βάσει ενεργητικού) εμφάνισε καθαρά -όχι μεικτά- κέρδη σχεδόν 4 δισ. δολάρια, όσο δηλαδή το χρηματοδοτικό κενό που έχει η Ελλάδα για το 2014! Ανάλογες επιδόσεις εμφανίζουν και οι υπόλοιποι χρηματοοικονομικοί κολοσσοί των ΗΠΑ, όπως η JP Morgan και η Goldman Sachs. Στη συντριπτική τους πλειονότητα τα αστρονομικά αυτά κέρδη προέρχονται από δραστηριότητες στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, το οποίο όπως και σχεδόν όλες οι αγορές του πλανήτη βρίσκεται σε σταθερά ανοδική τροχιά από τον Μάρτιο του 2009.

Τότε ήταν που η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ, η λεγόμενη Fed, αποφάσισε να ξεκινήσει μια άνευ προηγουμένου πολιτική που επισήμως ονομαζόταν «ποσοτική χαλάρωση» και που στην ουσία συνιστούσε εκτύπωση φρέσκου χρήματος, προκειμένου να αποτρέψει την πλήρη κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος και εν τέλει της οικονομίας των ΗΠΑ. Στρατηγική της ήταν να τυπώσει όσο χρήμα χρειάζεται και να το διοχετεύσει στις αγορές, ώστε να ξαναπάρουν αξία οι μετοχές, να ξαναδημιουργηθεί ο εικονικός πλούτος που εξανεμίστηκε βίαια το 2008 και σταδιακά να αρχίσει να ξαναδιαχέεται και στην πραγματική οικονομία, δίχως -το σημαντικότερο- να πειραχτεί το τραπεζικό σύστημα.

Τέσσερα χρόνια και πάνω από δύο τρισ. φρεσκοτυπωμένα δολάρια μετά η Fed κατάφερε να οδηγήσει τις αμερικανικές μετοχές στα υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών και να κάνει τους επενδυτικούς γίγαντες της Wall Street να (ξανα)μοιάζουν με χήνες που γεννούν χρυσά αυγά. Τυπώνοντας τόσο χρήμα, όμως, η Fed δεν έδωσε ώθηση μόνο στις αμερικανικές αγορές αλλά και στις ευρωπαϊκές, φουσκώνοντας τις τιμές των αξιών και με αυτόν τον τρόπο παρέχοντας σανίδα σωτηρίας και για τις υπερχρεωμένες μεγα-τράπεζες της Γηραιάς Ηπείρου, οι οποίες είναι κατά βάση βρετανικές, ιταλικές, ισπανικές, γαλλικές και -βέβαια- γερμανικές.

 Έτσι, η Fed ανάλαβε από την αρχή της κρίσης να τυπώνει χρήμα, ώστε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να μην χρειάζεται να το κάνει με τρόπο που ήταν πολιτικά αδύνατον να εξηγηθεί από τη γερμανική ηγεσία στους Γερμανούς ψηφοφόρους. Οι τελευταίοι, έχοντας γαλουχηθεί με τον φόβο του πληθωρισμού (ο οποίος θεωρείται υπεύθυνος για την άνοδο των Ναζί στην εξουσία), δεν ήθελαν με τίποτα να δουν την ΕΚΤ να τυπώνει χρήμα. Ούτε, όμως, ήθελαν να δουν την Deutsche Bank, την Commerz-bank και τα διάφορα -δήθεν- ασφαλή ταμιευτήριά τους να καταρρέουν εξανεμίζοντας τις αποταμιεύσεις τους. Ετσι, προέκυψε το «Μνημόνιο Κατανόησης» ανάμεσα σε Βερολίνο και Ουάσιγκτον, που για να λειτουργήσει, όμως, έπρεπε να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξουν στην πορεία «ατυχήματα».

Γι' αυτό και μετά την αναμενόμενη κρίση χρέους που πυροδοτήθηκε στην Ευρωζώνη, όταν όλες μαζί οι τράπεζες σταμάτησαν ξαφνικά να δανείζουν αφήνοντας έκθετα τα κράτη, ελήφθη η κατάλληλη μέριμνα, υπό τη μορφή μιας άλλης κατηγορίας Μνημονίων ωσάν αυτό που εκβιάζεται να εφαρμόζει η Ελλάδα και το οποίο ναι μεν δεν διορθώνει το πρόβλημα, αλλά συντηρεί ένα status quo που ευνοεί την ανάρρωση και ευημερία των μεγάλων αμερικανικών και ευρωπαϊκών τραπεζών.

 

www.imerisia.gr