ΑΓΙΑ ΕΥΘΥΜΙΑ… Οι Γυμνασιόπαιδες του Μεσοπολέμου

Ιστορίες της «Αγοράς»

> Του Γ. «Παλιακού

(Με τις «Ιστορίες της Αγοράς» κάνουμε ένα περίπατο μέσα στο χρόνο. Ελάτε να περπατήσουμε μαζί να συναντήσουμε τα πνευματικά βλαστάρια του χωριού μας τα χρόνια του Μεσοπολέμου).

Από τα παλιά ακόμα χρόνια το χωριό μας έβγαλε ανθρώπους που πρόκοψαν στα γράμματα και διακρίθηκαν στις επιστήμες, στις τέχνες, στη Δημόσια Διοίκηση και σ’ όλους γενικά τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, όπου κι αν βρέθηκαν στην Ελλάδα και σε άλλες Χώρες του κόσμου.

Ανέκαθεν οι παλιότεροί μας ήταν ανοικτά μυαλά, φιλοπρόοδοι και γονείς με ενδιαφέροντα για τα παιδιά τους. Στην έγνοια του καθένα ήταν να μάθει γράμματα ένα τουλάχιστον από τα αρσενικά του.

Ήθελαν να ιδούν τα παιδιά τους να προκόβουν, να μορφώνονται, ν’ ανεβαίνουν κοινωνικά, να ακούγεται το όνομά τους, να τα καμαρώνουν και παράλληλα να συμπαρασταθούν στην οικογένειά τους και να βοηθήσουν στην αποκατάσταση των ανύπαντρων αδελφών τους.

Έσπρωχναν τα παιδιά τους στα γράμματα για την αναζήτηση αλλού, «Παραπέρα» μιας πιο άνετης ζωής, μιας καλύτερης «τύχης». Δεν ήθελαν να ζήσουν τα παιδιά τους την δική τους ζωή, με τα βάσανα και την ανέχεια στην λειψή γη του άγονου και άνυδρου τόπου μας που τον πότιζαν αντί νερό με ιδρώτα και έσπερναν σταροκρίθια χωρίς καμιά απολαβή.

Ο ανοικτός ορίζοντας του χωριού μας, ο καθαρός αέρας και γενικά το υγιεινό κλίμα του μέσου ορεινού ύψους του χωριού μας συντελούσε πολύ στο πνευματικό τάλαντο των νέων, στην οξύνοια του πνεύματος, στην καθαράδα του μυαλού και τη διάθεση για μόρφωση και διάκριση για να ξεφύγουν από την καταπίεση της ταλαιπωρίας και της στέρησης.

Διστάζει κανείς να αναζητήσει, να εντοπίσει και να τους καταγράψει όλους, όσους χωριανούς μας έμαθαν γράμματα τα παλιότερα χρόνια. Γιατί όσο κι αν προσπαθήσει κάποιος, είναι πολλοί και σκόρπιοι σ’ όλο τον κόσμο, που είναι δύσκολο να τους εντοπίσει.

Μερικοί από αυτούς, που δραστηριοποιήθηκαν στη ξενιτειά, αποκαταστάθηκαν εκεί, δημιούργησαν οικογένειες και προϋποθέσεις οριστικής εκεί εγκατάστασής τους, ξέκοψαν από τον τόπο μας, ξεχάστηκαν κι από μας. Οπωσδήποτε όμως ήταν αρκετοί: Γιατροί, δικηγόροι, φαρμακοποιοί, μηχανικοί, δάσκαλοι, καθηγητές, κληρικοί, αξιωματικοί, επιτυχημένοι επιχειρηματίες, σ’ όλα τα μέρη του κόσμου.

Στην περίοδο όμως, του «Μεσοπολέμου», που αναφερόμαστε σήμερα, ένα-δυο χρόνια πίσω μπρος του 1935, γράφτηκαν στο Γιάγτζειο-Δελμούζειο Γυμνάσιο Άμφισσας (Εξατάξιο τότε και μέχρι και το 1938), ύστερα από εισαγωγικές εξετάσεις, όπως γινόταν μέχρι και το 1980, τα παρακάτω παιδιά από το χωριό μας:

1.ΛΥΤΡΑΣ Ευθύμιος του Αθανασίου γεννηθείς το 1916

2.ΛΟΥΚΟΠΟΥΛΟΣ Κων/νος του Γεωργίου γεννηθείς το 1918

3.ΠΑΤΑΚΑΣ Ιωάννης του Δημητρίου γεννηθείς το 1920

4.ΑΓΑΠΗΤΟΣ Γεώργιος του Βασιλείου γεννηθείς το 1921

5.ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ Γεώργιος του Ευσταθίου γεννηθείς το1921

6.ΝΤΟΥΡΟΣ Ευθύμιος του Κων/νου γεννηθείς το 1921

7.ΔΕΔΟΥΣΗΣ Δεδούσης του Γεωργίου γεννηθείς το 1922

8.ΚΑΛΠΟΥΖΟΣ Δημήτριος του Ευθυμίου γεννηθείς το 1922

9.ΚΟΝΙΑΚΟΣ Ευθύμιος του Ανδρέα γεννηθείς το 1922

10.ΝΤΟΥΡΟΣ Ευθύμιος του Παναγιώτου γεννηθείς το 1922

11.ΖΑΧΑΡΙΑΣ Γεώργιος του Ευσταθίου γεννηθείς το 1926.

Από τους παραπάνω, οι αναφερόμενοι στους αριθμούς 3,9 και 10, δηλ. οι Πατάκας Ιωάννης, Κονιάκος Ευθύμιος και Ντούρος Ευθύμιος, απορρίφθηκαν στην Πρώτη Τάξη και διέκοψαν την παραπέρα προσπάθειά τους στις γυμνασιακές τους σπουδές, ενώ οι αναφερόμενοι στους αριθμούς 4 και 7 επέλεξαν την μετεγγραφή τους στη Σιβιτανίδειο Σχολή της Καλλιθέας.

Οι υπόλοιποι συνέχισαν τις σπουδές τους στο Γυμνάσιο και πιο πέρα ακόμα και σταδιοδρόμησαν στον χώρο των γραμμάτων ως δάσκαλοι, καθηγητές, δικηγόροι, δικαστικοί. Στα χρόνια που ακολούθησαν, συνεχίστηκε η φοίτηση στο Γυμνάσιο της Άμφισσας πολλών παιδιών από το χωριό μας, που σταδιοδρόμησαν και διακρίθηκαν στην κοινωνία:

1. Το1 937: ΑΓΑΠΗΤΟΣ Ανάργυρος του Ευθυμίου γεννηθείς το 1925 Αστυνομικός ΚΟΚΚΙΝΗΣ Ιωάννης του Ευθυμίου γεννηθείς το 1924 Τραπεζ. Υπάλληλος ΠΑΥΛΟΥ Ιωάννης του Δημητρίου γεννηθείς το 1925 Οικονομολόγος

2. Το 1938: ΑΓΑΠΗΤΟΣ Νικόλαος του Ευθυμίου γεννηθείς το 1925 Δάσκαλος (Γυμν. Πειραιά) ΒΑΡΝΑΒΑΣ Ηλίας του Χριστοδούλ. γεννηθείς το 1923 Μηχανικός ΔΙΑΟΥΡΤΑ Τούλα του Ευθυμίου και της Ζωής α.λ.σ. ΝΤΟΥΡΟΣ Δημήτριος του Ευσταθίου γεννηθείς το 1924 Καθηγητής

3. Το 1939: (Από το 1939 τα γυμνάσια έγιναν Οκτατάξια και έπαιρναν μαθητές, κατόπιν εξετάσεων, από την Τετάρτη του Δημοτικού). ΑΛΙΖΩΤΗΣ Ευθύμιος του Νικολάου γεννηθείς το 1927 Στρατ. Ιατρός- Αρχίατρος ΖΑΧΑΡΙΑΣ Ευθύμιος του Γεωργίου γεννηθείς το 1928 Μετανάστης Η.Π.Α. ΠΑΤΑΚΑΣ Αναστάσιος του Δημητρίου γεννηθείς το 1927 Γεωπόνος.

Την περίοδο αυτή, το 1938, πήγε στο Γυμνάσιο της Άμφισσας και το πρώτο κορίτσι από το χωριό μας. Ήταν η Τούλα Διαούρτα, η κόρη της δασκάλας του χωριού μας, Ζωής Μπουκαούρη-Διαούρτα.

Θα προκαλούσε συγκίνηση και θα έδινε χαρά στους επιζώντες συμμαθητές της, αλλά και σ’ όλους τους συγχωριανούς μας η κ. Τούλα, που δυστυχώς πρόσφατα άφησε τον κόσμο αυτόν αν, σαν το πρώτο κορίτσι από το χωριό μας που πήγε στο Γυμνάσιο της Άμφισσας, μας είχε γράψει τις αναμνήσεις της, τις εντυπώσεις της και τα συναισθήματά της από τα χρόνια εκείνα. Τότε, που μικρό κορίτσι, θυγατέρα της δασκάλας του χωριού μας, πήγαινε και αυτή με τα πόδια στην Άμφισσα.

Τότε που τα πρωινά κάθε Δευτέρα την περίμεναν οι συμμαθητές της στο προσκυνητάρι στα Κάτω Αλώνια του χωριού για να την συντροφέψουν από την «Κούσκια» στην Άμφισσα. Δεν αναφέρουμε ποιοι από τους παραπάνω έχουν φύγει για τον κόσμο των μακάρων, γιατί όλοι τους ζουν μεταξύ μας, αφού οι νεκροί πεθαίνουν μόνον όταν ξεχνιούνται κι εμείς τους θυμόμαστε όλους και τους έχουμε πάντα στη μνήμη μας και στις καρδιές μας.

Το εξαιρετικό αυτό άρθρο-αφιέρωμα δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΑΓΙΑΘΥΜΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ αρ. φύλλου 93