To χωριό μας , καμένο , θύμα της εκδικητικής Γερμανικής ..μανίας....αιώνων ιστορία , σβήστηκε μονομιάς , κι' εμείς ούτε ένα ταπεινό μνημείο δεν έχουμε φτιάξει..΄για τους χωριανούς μας που αδικοχάθηκαν , γιά τον πολιτισμό μας που χάθηκε...είμαστε άξιοι της τύχης μας....Μόλις ο Δήμος μας αξιώθηκε να κάνει μια σεμνή εκδήλωση , ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΒΔΟΜΗΝΤΑ !!!!! ΧΡΟΝΙΑ
Στο " ΛΙΔΩΡΙΚΙ " , του Αυγούστου 1983
αρ.φυλ. 21 , βρήκαμε αυτό το κομμάτι , συγκλονιστικό για μας , που αναφέρεται
στο κάψιμο του χωριού μας τον Αύγουστο του 1944 , γραμμένο από μια εντεκάχρονη
, τότε , Λιδορικιωτοπούλα , την φίλη Τασία Κατσώνη - Μαραγκού , που με την ..
ολοζώντανη περιγραφής της , μας έκανε να νοιώσουμε τη..μυρωδιά της φωτιάς και
τ' αποκαίδια να..πνίγουν τα ..μάτια μας , το χωριό μας καίγεται αδέρφια ανήμερα
τ Αι Γιαννιού , 29 Αυγούστου 1944 , διαβάστε τι είχε καταγραφεί τότε στην
τρυφερή παιδική ψυχούλα μιας εντεκάχρονης.....
" Σαράντα χρόνια κοντεύουν από τον μαύρο εκείνο
Αύγουστο του 1944 . Ήμουν μικρό παιδί - 11 χρονών - και έχουν χαραχτεί βαθειά
μέσα μου όλα όσα τραβήξαμε τότε . Όλα άρχισαν από τις Καρούτες . Εκεί , οι
αντάρτες χτύπησαν ένα τάγμα Γερμανών από το οποίο δεν σώθηκε κανένας .
Νυχτιάτικα , οι αντάρτες ήρθαν και μας πήραν με τα
ζώα μας αγγαρεία , να πάμε στις Καρούτες να φέρουμε λάφυρα . Και τι δεν
αντίκρισαν τα παιδικά μου μάτια εκεί !...Τα θυμάμαι κι ανατριχιάζω ! Γύρω στις
βρύσες , πτώματα Γερμανών πεσμένων το ένα πάνω στο άλλο . Άλλοι μπρούμιτα ,
άλλοι ανάσκελα , άλλοι με τα μάτια ορθάνοιχτα . Άγριο πράγμα ο θάνατος και πιο
φοβερό όταν τον αντικρίζουν , σ' αυτή τη μορφή , παιδικά μάτια . Ήταν ένα βράδυ
εφιαλτικό .
Οι Γερμανοί , όμως , λυσσασμένοι από τις
αλλεπάλληλες ήττες ζητάνε εκδίκηση . Μεγάλες δυνάμεις τους ξεκίνησαν από την
Άμφισσα , για " να τιμωρήσουν ". Άλλοι ψηλά , απ' τον Έλατο , και
άλλοι χαμηλά απ' τ' Ανάθεμα . Ζητάνε εκδίκηση . Θα πληρώσει το Λιδορίκι για τον
ξεπαστρεμό των Γερμανών στις Καρούτες .
Σ' όλα τα μέτωπα οι Γερμανοί λυγάνε , ο πόλεμος
είναι βέβαιο πως τελειώνει και το Λιδορίκι καταστρέφεται . Από μακριά , βάλλουν
με όλμους , εναντίον του Λιδορικιού . Ανταριασμένα όλα τα βουνά , ο Έλατος τα
βουνά πάνω απ' τη Σκαλούλα , πνίγονται από τους όλμους και τις οβίδες . Όσο
πάει και πλησιάζει ο αχός και η βοή...
Βλέπαμε τις οβίδες να πέφτουν στο " Βύθλα
" στον " Τραγουδάκι " στον " Πλατό ", όλο το χωριό
ανάστατο . Μικροί και μεγάλοι ξέραμε τι μας περίμενε αν μέναμε , και μαζεύαμε
γρήγορα - γρήγορα ότι μπορούσαμε να πάρουμε μαζί μας , για να φύγουμε μακριά .
Όλοι αδειάζουν τα σπίτια τους . Φορτωμένα τα ζώα καλαμπόκι , τρόφιμα , ρούχα
και , πανωσάμαρα , οι κότες δεμένες όλες μαζί . Καραβάνι απελπισμένων και
φοβισμένων ανθρώπων οι Λιδορικιώτες άνδρες , γυναίκες , παιδιά , κουβαλάνε το
βιος τους - ότι περίσσεψε απ' τη λεηλασία των Ιταλών του 1943 - στα αμπέλια , στον
Κόστεβο , τη Φτελιά και στα γύρω ορεινά χωριά . Ότι δεν μπορούν να πάρουν
ανοίγουν λάκκους και το χώνουν στους κήπους ....Κανένας δεν τρέφει αυταπάτες ,
όλοι ξέρουν πολύ καλά τι περιμένει το όμορφο χωριό μας .
Οι όλμοι όσο πάνε και πλησιάζουν στο χωριό , και
μόνο η θειά μου η Κούλα , η Μπαλατσούραινα με τη θεια μου τη Ζωίτσα - κοπέλες
τότε - θυμήθηκαν ότι έχουν ένα αμπέλι στο Παραδείσι και πήγαν να κόψουν
σταφύλια . Χαροπάλαιψαν να γυρίσουν πίσω . Παίρνει η θεια μου η Ζωίτσα ένα σακί
, βάζει μέσα όλες τις κότες της και φεύγει , αλλά μέχρι να φτάσει στις Λάκκες
ψόφησαν οι κότες και τις πέταξε μαζί με το σακί !....
Άδειασε το Λιδορίκι , λίγοι γέροντες έμειναν . Σαν
λυσσασμένοι έπεσαν μέσα στο χωριό οι Γερμανοί , με τους προδότες που τούς
συνόδευαν , και άρχισε ο χαλασμός . Φωτιά σε όλα τα σπίτια . Δεν σεβάστηκαν
ούτε την εκκλησία , σκότωσαν με τις λόγχες γέροντες και άλλους τους πέταξαν
ζωντανούς μέσα στα καιόμενα σπίτια .
Οι φλόγες υψώνονταν μέχρι τον ουρανό . Μαύρος πυκνός
καπνός καλύπτει τα πάντα . Ανταριάζει το μέρος όλο και η μυρωδιά των καμένων
υλών , φτάνει πολύ μακριά . Εκτελούν μέσα στο μαγαζί του τον Αθαν.Τσίγκα , τον
Παπαναγιώτου , τον Παπαδόπουλο , τις αδελφές Λατσούδη και Πουρνιά και πολλούς
άλλους . Κόλαση μέσα στο χωριό . Οι Λιδορικιώτες από τις γύρω βουνοκορφές , με
δάκρυα στα μάτια , βλέπουν τους κόπους μιας ζωής να καίγονται .
Αφού χόρτασαν δυο μέρες χαλασμό και θάνατο , έφυγαν
οι Γερμανοί . Γεμάτοι απελπισία οι κάτοικοι , δειλά-δειλά άρχισαν να γυρίζουν
στο χωριό . Θρήνος παντού , η βαριά μυρωδιά του καμένου τους υποδέχεται . Τα
παράθυρα , οι σκεπές , όλα καμένα , πεσμένα , καρβουνιασμένα . Δεν υπάρχει
τίποτα .Χαλασμός , θάνατος πέρα ως πέρα . Σε λίγο θάρθει ο χειμώνας και θα μας
βρει άστεγους , πεινασμένους , κρυωμένους . Από που ν' αρχίσουμε , όλοι είμαστε
στην ίδια θέση , μικροί μεγάλοι , με το τσεκούρι , τρέχαμε στα βουνά να κόψωμε
ξύλα να στεγαστούμε πρόχειρα . Ένδεκα χρονών παιδί και κουβαλούσα σβαρνώντας τα
ξύλα , μαχιές και ψαλίδια . Τα σέρναμε με σκοινιά απ' τον Αρδίνη .
Θυμάμαι , Δεκέμβρης μήνας του 1944 , χιόνιζε και
ήμουνα στα Καλτεζιά μόνη μου ( οι άλλοι είχαν προχωρήσει ), ό,τι είχε απομείνει
απ΄τα παπούτσια που φορούσα , γλίστραγε και τα παιδικά μου χέρια πάγωναν . Δεν
άφηναν όμως το σκοινί με το ψαλίδι ( ξύλο σκεπής ) για το σκέπασμα του σπιτιού
. Ο αγώνας για το χτίσιμο του χωριού μας είχε αρχίσει .
Ένας αγώνας που κράτησε πολλά-πολλά χρόνια , ένας
αγώνας στη διεξαγωγή του οποίου τόσοι και τόσοι συμπατριώτες μας χάθηκαν από
πείνα , στερήσεις , αρρώστειες . στενοχώρια....".-
Καλό σας απόγευμα , αγαπημένοι μου φίλοι .....Κ.-
από Πίσω στα παλιά
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου