Το Τροπάριο της Κασσιανής ( ψαλμωδία : Νεκταρία Καραντζή)

Το βράδυ της Μ. Τρίτης ψάλλεται στην Εκκλησία ο Όρθρος της Μεγάλης Τετάρτης.
Αυτή την ημέρα ακούγεται το περίφημο τροπάριο της Υμνογράφου Κασσιανής, ένα από τα ομορφότερα κείμενα της Ορθόδοξης εκκλησιαστικής υμνογραφίας.

«Τη αγία και μεγάλη Τετάρτη, της αλειψάσης τον Κύριον μύρω Πόρνης γυναικός, μνείαν ποιείσθαι οι θειότατοι Πατέρες εθέσπισαν, ότι προ του σωτηρίου Πάθους μικρόν τούτο γέγονε»

Τη Μεγάλη Τετάρτη μνημονεύεται το περιστατικό με την πόρνη που άλειψε με μύρο τα πόδια του Χριστού. Σύμφωνα με τις περιγραφή του Ευαγγελιστή Λουκά, κάποια μέρα ο Χριστός προσκλήθηκε για δείπνο στο σπίτι του Σίμωνος του Φαρισαίου. Κατά τη διάρκεια του δείπνου, εισέβαλε στο σπιτι μία γυναίκα πόρνη , η οποία μαθαίνοντας ότι ο Ιησούς βρισκόταν στην πόλη, έφθασε κοντά του κρατώντα στα χέρια της αλαβάστρινο δοχείο με μύρα. Γονάτισε μπροστά του κλαίγοντας, μετανοιωμένη για τη ζωή της, άδειασε το δοχείο με το μύρα στα πόδια του και τα σκούπισε με τα μαλλιά της φιλώντας τα αδιάκοπα.

Ο Σίμων ο Φαρισαίος απόρησε πώς ο Χριστός δεν εμπόδισε μία γυναίκα πόρνη να έρθει κοντά του. Ο Ιησούς του απάντησε με μία παραβολή. Κάποτε, είπε, κάποιος δάνεισε χρήματα σε δύο ανθρώπους. Στον πρώτο δάνεισε 500 δηνάρια και στον δεύτερο 50. Όταν έφθασε η ώρα να επιστρέψουν τα χρήματα στον δανειστή τους, εκείνοι δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στο χρέος και ο δανειστής τα χάρισε και στους δύο.

Ο Χριστός ρώτησε τον Σίμωνα: «ποιος από τους δύο πιστεύεις ότι θα χρωστάει μεγαλύτερη χάρη στον δανειστή». Ο Σίμων αυτονόητα απάντησε «Αυτός στον οποίο χαρίστηκε το πιο μεγάλο ποσό». «Σωστά απάντησες» του αποκρίθηκε ο Ιησούς και συνέχισε: «Κοίταξε αυτή τη γυναίκα. Εγώ μπήκα στο σπίτι σου αλλά δεν μου έπλυνες τα πόδια με νερό. Εκείνη όμως μου τα έπλυνε με τα δάκρυά της και τα σκούπισε με τα μαλλιά της. Εσύ δεν μου έδωσες χαιρετισμό, αλλά εκείνη δεν σταμάτησε να μου φιλάει τα πόδια. Εσύ δεν μου άλειψες το κεφάλι με λάδι, εκείνη όμως μου άλειψε τα πόδια με πανάκριβο μύρο.

Δεν αξίζει να της πω: σου συγχωρούνται οι πολλές αμαρτίες σου, γιατί με αγάπησες τόσο πολύ;». Στα λειτουργικά κείμενα της Μεγάλης Τρίτης, χρησιμοποίηθηκε το συγκεκριμένο περιστατικό, ώστε να παραστεί γλαφυρά η σύγκριση της μετάνοιας της πόρνης με το παράπτωμα του Ιούδα και η διαφοροποίηση των ψυχικών τους καταστάσεων. Η μεν πόρνη απελευθερώνεται από την αμαρτία, μετανοώντας, και επιστρέφει στον Θεό, ενώ ο Ιούδας παραμένει αιχμάλωτος της φιλαργυρίας του και αποχωρίζεται από τον Θεό.

Το περιστατικό της πόρνης ενέπνευσε την περίφημη Υμνογράφο του Βυζαντίου Κασσιανή να συνθέσει το περίφημο ύμνο, γνωστό πλέον με το όνομά της: «Κύριε η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα Γυνή». Συχνά γίνεται το λάθος να ταυτίζεται η ίδια η Αγία Κασιανή με την πόρνη που περιγράφεται στο παραπάνω περιστατικό του Ευαγγελίου. Ενώ άλλες φορές η πόρνη –λανθασμένα επίσης- ταυτίζεται με την Αγία Μαρία τη Μαγδαληνή.
Ωστόσο, η περιγραφή του Ευαγγελίου, αφορά σε μία άγνωστη γυναίκα που η μετάνοιά της την οδήγησε στα πόδια του Ιησού.

Εδώ, μπορείτε να ακούσετε το περίφημο τροπάριο της Κασσιανής (Δοξαστικό των αποστίχων του Όρθρου της Μεγάλης Τεταρτης, σε ήχο πλ. Δ), σε μουσική σύνθεση Κωνσταντίνου Πρίγγου και σε ζωντανή ερμηνεία της διεθνώς αναγνωρισμένης υμνωδού του βυζαντινού εκκλησιαστικού και παραδοσιακού μέλους Νεκταρίας Καραντζή απο συναυλία της στον Καθεδρικό του San Isidoro el Real της Ισπανίας το 2016, στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών της περιοδειών, που πραγματοποιεί εδώ και αρκετά χρόνια, μεταφέροντας το βυζαντινό μέλος εκτός των ελληνικών συνόρων.