Παρατσούκλια και επίθετα στην Φωκίδα.

Στη Φωκίδα υπάρχουν πάρα πολλά επώνυμα με τουρκικά συνθετικά με τουρκικές ρίζες:

Αδάμ = άνθρωπος

Αρμούτης= αχλάδι

Αρναούτης = αλβανός

Μπαϊραχτάρης = σημαιοφόρος

Μπαϊράμης = μπαϊράμι (το)

Μπακάλης ή Βακάλης = παντοπώλης

Μπόζας = σταχτής

Μπούγας = ταύρος

Γαζής = νικητής

Γαϊτάνης = κορδόνι

Καλεντέρης = τυχοδιώκτης

Γιατζής = έμπορος λαδιών

Γκιουλος = ρόδο

Ντελής ή Δελής = κουτός

Γκελές = Καβαλάρης

Ζορμπάς = άτακτος , επαναστάτης

Καβούνης = πεπόνι

Καλαφάτης = καλαφάτισμα

Καλέμος = καλέμι

Καραμπελάς = μαύρος μπελάς  (μαύρος μπελάς)

Καραμπέτσος = συγγένεια

Μπουλούμπασης = συντροφιά

Νταλιάνης ή Δαλιάνης = ιχθυοτροφείο

Ντόκος = χορτάτος

Ντούνης = χαμερπής

Πατσαγούρας = πατσαβούρα

Πλιάτσικας = πλιάτσικο

Ρέντζος = στενοχώρια

Ρεντίφης = ακόλουθος

Σεϊμένης = γενίτσαρος με χρέη χωροφύλακα

Ταγκαλάκης = αδιάκριτος

Ταμπάκης = βυρσοδέψης

Τερλής = ιδρωμένος

Τσαμουντάνης = διπλό πανωφόρι

Τζαμτζής = γυαλοπώλης

Τσαρδάκης = ταράτσα

Τσιβάρας = περίχωρα, γείτονας

Τσελεπής = ζωέμπορος

Τορβάς = τορβάς

Τσαούσης = υπαξιωματικός

Τσούβαλης ή Ντσούβαλης = τσουβάλι

Φανιδάκης = θνητός

Φουσέκης = φισέκι

Χασάπης ή Κασάπης = κρεοπώλης

Καφετζής = καφετζής

Σαφάκας = λυκόφως

Καράτζαλης = κορομηλιά

Καράς = μαύρος

Καρδάσης ή καρντάσης = αδερφός

Καρούζος ή Καρούσος = σπιθαμή

Κασσαβέτης = θλίψη, λύπη

Κατσάνης = φυγάς

Κατσίκης = τρελός

Καφάσης = ανόητος

Καψάλης = δημοτικός, κοινοτικός

Κεχαγιάς = επιστάτης, διαχειριστής

Κεφαλάς = μουλάρι

Κουτσούκος = μικρός

     Στην Κολοβάτα και γενικά στη Ρούμελη, δεν θα βρούμε επώνυμο ή παρατσούκλι να τελειώνει σε ογλού (γιος), θα βρούμε όμως παρά πολλά και κυρίως παρατσούκλια με πρώτο  συνθετικό το καρά (μαύρος).

Καρανάσος

Καραδήμος

Καραγιώργος

Καραηλίας

Καραμήτσος-Καραμήτρος

Καραθανάσης

Καραπαναγιώτης

Καραγιάννης

Καρακώστας

Καραστάθης

     Το καρά δεν επικράτησε τόσο για το μαύρο  χρώμα, όσο για να δείξει ο Τούρκος το μίσος του στον Έλληνα εχθρό του.

     Για το Νάσο-Μπέκιο, που έκαψε τον Τούρκο  - Αγά πάνω στο έλατο, ο πασάς των Σαλώνων σαν τόμαθε είπε: ‘’ Που θα μου πας ουρέ Καρα-Νάσο (μαυρόψυχε Νάσο), δεν θα σε πιάσω στα χέρια μου θα σε κ΄μανταρίσει ο γύφτος με τις τανάλιες του’’.  

     Έτσι ο Νάσος (Αθανάσιος) Μπέκιος, έγινε Καρα-Νάσος(Καρανάσος).

    Στη Ρούμελη θα βρεις ονόματα που προέρχονται από τουρκικές ρίζες.

    Παρά πολλοί κατέλαβαν φιλότιμες , θα ΄λεγε κάνεις, προσπάθειες ν’ αποφύγουν το τούρκικο όνομα με αλλοίωσε της ορθογραφίας, τον τονισμό και άλλοι μάλιστα μετέτρεψαν το (Β=μπ) σε βήτα (Β) το (D=ντ) σε (Δ), το Χ (χι) σε κάπα. 

Το Μπακάλης το έκαναν Βακάλης

Το Ντελής το έκαναν Δελής

Άλλο συνθετικό το Χατζής (πανδοχέας)  το έπαιρναν και όσοι βαπτίστηκαν στον Ιορδάνη ποταμό.

...

.

ΦΩΚΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ 1994 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΑΝΙΔΑΣ "ΠΑΡΑΤΣΟΥΚΛΙΑ"

Παρατσούκλια στην Άμφισσα - Ιτέα - Γαλαξίδι

μέρος Α' Άμφισσα:

Αντάρτης

Ησαίας

Ιούδας

Καζάνας

Καπότας

Κατσάκος

Κατώγας

Καυλιάς

Καψοκαράβι

Κικιρίκος

Κοκοργιός

Κολασμένος

Κουτσομύτης

Κρικέλας  ή Κανιατσος

Λάχανος

Λέπουρας

Λιαμέτης

Μαζέτας

Μαριάννας

Μαρίτσας

Μέλις

Ξίγκιας

Πατσοκοίλης

Ρεβύθης

Σκαταμπάτας

Τιλιγαρας

Τριαμπέλης  ή Κατσαμπέλης

Τριτσικολιόρος

Φλάς

Φράπας

Χάφτας

   Πατακιας
   Τζιτζος 
   Βηρας


"μύρκας"