Πέτρες στους νεφρούς: συχνές ερωτήσεις (Του Βάιου Παπαδημητρίου,Ουρολόγου, Λαμία )

Η νεφρολιθίαση (‘πέτρες στους νεφρούς’)  αποτελεί μία εξαιρετικά συχνή πάθηση και αφορά σχεδόν το 10% του γενικού πληθυσμού. Είναι συχνότερη στους άνδρες και είναι γνωστή από τα αρχαία χρόνια. Αναφορές για τη νεφρολιθίαση υπάρχουν από τον Ιπποκράτη (400 π.Χ). Ένα σημαντικό ποσοστό των ασθενών που επισκέπτονται ένα ουρολογικό ιατρείο ή το τμήμα Επειγόντων Περιστατικών ενός Νοσοκομείου πάσχουν από τη νόσο και συνήθως εμφανίζουν έντονο οξύ πόνο στην νεφρική περιοχή ή κατά μήκος του ουρητήρα (κολικός του νεφρού). Χαρακτηριστικό του κολικού του νεφρού ή του ουρητήρα είναι ότι δεν υπάρχει στάση που να ανακουφίζει τον άρρωστο. Συχνά ο οξύς πόνος συνοδεύεται από ναυτία και έμετο.

Παρακάτω θα βρείτε απαντήσεις σε συχνά ερωτήματα που δεχόμαστε από τους ασθενείς με νεφρολιθίαση.

Έχω πέτρα στο νεφρό. Θα έχουν μελλοντικά πρόβλημα και τα παιδιά μου;

Η νεφρολιθίαση είναι μία νόσος με σημαντική οικογενειακή επιβάρυνση. Αν υπάρχει πρώτου βαθμού συγγενής με πέτρες στο νεφρό ,τότε η πιθανότητα να εμφανιστεί η νόσος είναι σίγουρα μεγαλύτερη από το γενικό πληθυσμό, χωρίς όμως να είναι απαραίτητο. Υπάρχουν παθήσεις που μεταφέρονται γονιδιακά ,όπως η κυστινουρία και η υπεροξαλουρία, που σχετίζονται με ειδικές μορφές λιθίασης.

Έχω πέτρα στο νεφρό. Θα εμφανιστεί μελλοντικά και πέτρα στη χολή;

Η χολολιθίαση και η νεφρολιθίαση είναι παθήσεις που δεν έχουν σχέση και αφορούν διαφορετικές περιοχές του σώματος. Η πιθανότητα να εμφανιστεί χολολιθίαση σε ασθενείς με νεφρικούς λίθους είναι ίδια με του γενικού πληθυσμού.

Έχω πέτρα που δεν αποβάλλεται αυτόματα. Είναι καλύτερα να κάνω εξωσωματική λιθοθρυψία ή χειρουργείο;

Δεν υπάρχει γενικός κανόνας, κάθε μέθοδος έχει τις ενδείξεις της. Γενικά σε πέτρες στο νεφρό με μέγεθος έως 2 εκατοστά προτιμάμε συνήθως αρχικά την εξωσωματική λιθοθρυψία με ποσοστά επιτυχίας περίπου 80%. Για μεγαλύτερες πέτρες συνήθως απαιτείται χειρουργική επέμβαση που σήμερα γίνεται με σύγχρονες μεθόδους, όπως η διαδερμική λιθοθρυψία (από μία ή δύο μικρές τρύπες μπαίνουμε στο εσωτερικό του νεφρού και σπάμε το λίθο με διάφορους τύπους λέιζερ) ή η εύκαμπτη ουρητηροσκόπηση. 

Περισσότερες πληροφορίες για την αντιμετώπιση της νεφρολιθίασης στη σελίδα www.ourologos.eu

Μπορώ προληπτικά να κάνω κάτι για να ελαττώσω την πιθανότητα υποτροπής της νόσου στο μέλλον;

Σε έναν ασθενή που εμφάνισε επεισόδιο νεφρολιθίασης, υπάρχει 10% πιθανότητα νέου επεισοδίου σε ένα έτος και 60% μετά από 7-10 έτη. Είναι επομένως πολύ σημαντικό να προσπαθήσετε να ελαχιστοποιήσετε την πιθανότητα υποτροπής της νόσου.

Αν ουρήσετε λίθο είναι πολύ σημαντικό να γίνει χημική ανάλυσή του. Αυτό γίνεται από το μικροβιολόγο σας στον οποίο θα δώσετε την πέτρα που αποβλήθηκε. Με βάση τη σύσταση, υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες για τη διατροφή και τροφές που πρέπει να αποφεύγονται. Επίσης είναι σημαντικό από το πρώτο επεισόδιο λιθίασης να γίνεται από τον ουρολόγο μεταβολικός έλεγχος, να ψάξουμε δηλαδή για ποιο λόγο ο οργανισμός δημιούργησε το λίθο. Υπάρχουν για παράδειγμα άνθρωποι που η λιθίαση οφείλεται σε υπερπαραθυρεοειδισμό, μία ενδοκρινολογική πάθηση που προκαλεί αύξηση του ασβεστίου στο αίμα. Οι σημαντικότερες προληπτικές συμβουλές είναι:

1) Λήψη υγρών

            Είναι πολύ σπουδαίο να πίνετε αρκετό νερό, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες και αυτό να σας γίνει συνήθεια σε όλη σας τη ζωή! Πρέπει να πίνετε τόσο νερό ,ώστε να παράγετε περίπου 2 λίτρα ούρα την ημέρα. Ο τύπος των υγρών δεν παίζει ιδιαίτερο ρόλο (νερό, τσάι, χυμοί κτλ). Το αλκοόλ, όταν λαμβάνεται με μέτρο, δεν δημιουργεί προβλήματα.

2) Φυσική άσκηση

             Οι παχύσαρκοι και όσοι κάνουν επαγγέλματα γραφείου με καθιστική ζωή έχουν αυξημένες πιθανότητες. Η φυσική άσκηση και η απώλεια βάρους είναι σημαντικές συμβουλές στην πρόληψη της λιθίασης.

3) Περιορισμός αλατιού

            Το νάτριο είναι συστατικό του αλατιού. Διατροφή πλούσια σε νάτριο μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα νατρίου και ασβεστίου στα ούρα και να προδιαθέσει στο σχηματισμό πέτρας. Γι’αυτό είναι καλό να αποφεύγεται η μεγάλη κατανάλωση αλατιού (π.χ αποφυγή παστών, με μέτρο χρήση στο τραπέζι).