Διεθνής Τραπεζικός πόλεμος για τις καταθέσεις των Ελλήνων

Απόψεις Χ.Κώνστα

Οι καταθέσεις των Ελλήνων που αναζήτησαν καταφύγιο στις Ελβετικές -κυρίως- τράπεζες κατά την μνημονιακή περίοδο, έχουν μπει στο στόχαστρο μεγάλων ξένων τραπεζικών ομίλων που προσφέρουν καλύτερες αμοιβές διαχείρισης, υψηλότερες αποδόσεις και την …ασφάλεια του εξωτερικού , με τις εγγυήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Περισσότερα από 70 δις Ευρώ μετανάστευσαν από την Ελλάδα στις τράπεζες του εξωτερικού (κυρίως σε Ελβετία, Γερμανία και Λουξεμβούργο) τα τελευταία 7-8 χρόνια, από το 2009 και μετά.

Συνολικά το ελληνικό τραπεζικό σύστημα “έχασε” 120 δις Ευρώ από τις καταθέσεις του. Περίπου 30 δις Ευρώ είναι ακόμη αποθηκευμένα στα σεντούκια, και σε διάφορες εφευρετικές κρυψώνες ενώ υπολογίζεται ότι 20 δις Ευρώ έχουν ήδη επιστρέψει στην Ελλάδα για να πληρωθούν φόροι, χαράτσια και υποχρεώσεις.

Τα 70 δις Ευρώ που παραμένουν στο εξωτερικό, στην μεγάλη τους πλειοψηφία είναι κατακερματισμένα σε μικρούς καταθετικούς λογαριασμούς ή σε αμοιβαία κεφάλαια εξωτερικού (κυρίως money market funds) με μηδενική ή αρνητική τοκοφορία και απελπιστικά χαμηλές αποδόσεις.

Επιπλέον οι λογαριασμοί της τάξης των 50.000 έως 100.000 Ευρώ στις μεγάλες Ελβετικές τράπεζες “τιμωρούνται” με “έξοδα διαχείρισης” της τάξης των 300 έως 500 Ευρώ ετησίως, δηλαδή οι καταθέτες πληρώνουν “φύλακτρα”. Επιπλέον αν οι αποταμιευτές αυτοί θελήσουν να διαχειριστούν ενεργητικότερα τα χρήματά τους, οι προμήθειες που χρεώνουν οι μεγάλες τράπεζες του εξωτερικού είναι κυριολεκτικά απαγορευτικές.

Αυτούς ακριβώς τους αποταμιευτές προσπαθούν να προσελκύσουν αυτή την εποχή άλλες μεγάλες τράπεζες του εξωτερικού (π.χ. από τη Δανία, το Βέλγιο ή την Κύπρο) μέσω  γραφείων αντιπροσώπευσης τους στην Ελλάδα. Με απλά λόγια υπόσχονται στους αποταμιευτές υψηλότερες αποδόσεις, χαμηλότερο κόστος διαχείρισης, άμεση επικοινωνία και συμβουλές εδώ στην Ελλάδα και επιπλέον την ασφάλεια …των καταθετικών λογαριασμών στο εξωτερικό.

Επί της ουσίας, οι ελληνικές ΕΠΕΥ που εκπροσωπούν τις πιο “ευέλικτες” τράπεζες του εξωτερικού απλώς καλούν τους αποταμιευτές να μεταφέρουν τα χρήματά τους σε άλλους λογαριασμούς με καλύτερες προϋποθέσεις.

Όπως εξηγεί στο “X” ο κ. Χαράλαμπος Αγγελετόπουλος, Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Whitetip Investments ΑΕΠΕΥ, “εμείς προσφέρουμε τη δυνατότητα, να ανοιχτεί λογαριασμός, εγγυημένος, σύμφωνα με την οδηγία της Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας,με απλές προϋποθέσεις χωρίς να επιβαρύνεται με έξοδα διατήρησης, με έξοδα θεματοφυλακής ιδιαίτερα ανταγωνιστικά. Τα χαμηλά κόστη συναλλαγών επιτρέπουν την πραγματοποίηση επενδύσεων, χωρίς η προμήθεια να λειτουργεί αποτρεπτικά της απόδοσης. Επί προσθέτως, η ΕΠΕΥ, μέσω της οποίας έχει ανοιχθεί ο λογαριασμός, αποκλειστικά στο όνομα και με δικαιούχο τον πελάτη, έχει τη δυνατότητα να παρέχει επενδυτικές υπηρεσίες, λήψης και διαβίβασης εντολών και παροχής επενδυτικών συμβουλών, στους συγκεκριμένους καταθέτες.”

Ο έμπειρος Έλληνας Χρηματιστής και πρώην πρόεδρος του ΣΜΕΧΑ Αλέξανδρος Μωραϊτάκης έχει δημιουργήσει ειδική πλατφόρμα συναλλαγών της ΝUNTIUS που προσφέρει στους αποταμιευτές επενδυτές τη δυνατότητα ενεργούς διαχείρισης από το …σπίτι τους, ενώ τα λεφτά τους παραμένουν στο εξωτερικό -αν εκεί βρίσκονται πριν από την εποχή των capital control- ή διατηρούνται στους λογαριασμούς εντός Ελλάδας για όσο χρονικό διάστημα ισχύουν ακόμη οι έλεγχοι στη ροή κεφαλαίων.

Όπως εξηγεί ο κ. Μωραϊτάκης, “η MetaTrader 4  είναι μια ασφαλής και βολική πλατφόρμα πολλαπλών συναλλαγών. Παρέχει στους συναλλασσομένους μας εύκολη πρόσβαση σε αγορές συναλλάγματος, Forex , CFD , Εμπορεύματα , Δείκτες και προθεσμιακές αγορές είτε μέσω υπολογιστή είτε ακόμη και από το κινητό τους τηλέφωνο, με χαμηλό κόστος…”

Σε κάθε περίπτωση, αυτά τα 70 δις Ευρώ των Ελλήνων καταθετών στο εξωτερικό αποτελούν “Μήλον της Έριδος” για πολλές μεγάλες τράπεζες του εξωτερικού -εντός ή εκτός της ζώνης του Ευρώ- που προσφέρουν λογικά κόστη διαχείρισης και την ευκαιρία για ενεργότερη διαχείριση των αποταμιεύσεων.

Η μεγάλη επιτυχία και το ισχυρό ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε από μικροαποταμιευτές για τις πρόσφατες ομολογιακές εκδόσεις επιχειρήσεων όπως η Sunlight, o Mυτιληναίος και τώρα των ΕΛΠΕ, δείχνουν ότι υπάρχει ακόμη ζωντανό το κύτταρο της ελληνικής κεφαλαιαγοράς.

Τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας δείχνουν ότι οι τραπεζικές καταθέσεις ακολουθούν τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας.

• Την περίοδο 1994-2008, που η ελληνική οικονομία αναπτυσσόταν κατά μέσο όρο με 3,6% κάθε χρόνο, βλέπουμε ότι το σύνολο των τραπεζικών καταθέσεων από 47,2 εκτοξεύτηκε σε 272,1 δις ευρώ (€).
• Δηλαδή, σε συνθήκες αξιόλογων αναπτυξιακών επιδόσεων της εθνικής μας οικονομίας κατά την περίοδο 1994-2008, οι ιδιωτικές καταθέσεις σημείωσαν επιπρόσθετη αύξηση 224,9 δις € ή 16,1 δις € κάθε χρόνο (272,1-47,2=224,9/14=16,06).
• Στην περίοδο 2008-2016 που η οικονομία του τόπου ήταν καθηλωμένη στο τούνελ της ύφεσης, το σύνολο των καταθέσεων στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα από 272,1 συρρικνώθηκαν σε 131,3 δις €.
• Την περίοδο αυτή που η μέση ετήσια πτώση του πραγματικού ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν) ανήλθε σε -3,5%, παρατηρούμε ότι οι ιδιωτικές καταθέσεις στις εγχώριες τράπεζες μειώνονταν κατά μέσο όρο 17,6 δις € κάθε χρόνο (272,1-131,3=140,8/8=17,6).

Σήμερα οι καταθέσεις στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα δεν ξεπερνούν τα 119 δις Ευρώ.