Παρά την αυστηροποίηση της νομοθεσίας και την επιβολή προστίμων 900.000 ευρώ, εταιρίες και δικηγορικά γραφεία φέρονται να κινούνται εκτός θεσμικού πλαισίου με όρους προσβολής της ανθρώπινης αξιοπρέπειας που θυμίζουν άλλες σκοτεινές εποχές..
Το NEWS247 διερευνά τα αίτια και τις συνθήκες
«Εδώ και ένα χρόνο, καθημερινά, με καλεί με το εξής σύστημα. Με καλεί 2-3 φορές στο κινητό. Απαντώ. Δεν απαντά κανείς. Κατόπιν έρχεται μήνυμα. Συγχρόνως με καλούν στο σταθερό στην εργασία όπου και εκεί δεν μιλούν. Το απόγευμα με καλούν, οπότε και μιλούν, κι εγώ λέω τα ίδια και τα ίδια στις ίδιες ερωτήσεις» (Α.Α. 31/10/2012)
«Μου είπαν εάν μπορώ να δανειστώ αυτά τα χρήματα ώστε να κλείσει η υπόθεση» (Σ.Π. 29/10/2012)
«Ενοχλεί συναδέλφους και μου δημιουργεί πρόβλημα στον εργασιακό μου χώρο. Επίσης κάλεσε στο σπίτι μου ζητώντας να μιλήσει με κάποιον νοήμων άνθρωπο εκτός από εμένα» (Γ.Α. 01/02/2013)
«Από ό,τι ξέρω απαγορεύεται να δίνει η τράπεζα τα στοιχεία μου. Τι μπορώ να κάνω; Σας παρακαλώ βοηθήστε με! Σας ευχαριστώ πολύ!» (Α.Μ. 16/08/2013)
«Συνεχής παρενόχληση, ψυχολογική πίεση, απειλές, αγένεια, φωνές, κλείσιμο τηλεφώνου…» (Ε.Β. 24/09/2013)
«Χαρακτηριστικά μου είπε πώς θα έπρεπε να έχω βρει δουλειά και όταν έπαιρνα τα χρήματα ήταν καλά να βρω χρήματα να τα εξοφλήσω» (Κ.Ε. 02/04/2015)
«…Λέγοντάς μου, εσείς πήρατε τα χρήματα, τώρα δεν τα δίνετε, θα δείτε τι θα πάθετε, έχουμε άλλους τρόπους να χρησιμοποιήσουμε» (Β.Κ. 20/02/2013)
«…Υπενθυμίζοντας συνεχώς τις συνέπειες αν δεν πληρώσω στην ώρα μου και ότι εάν δεν πληρώσω δεν θα σταματήσουν να με παίρνουν τηλέφωνο» (Θ.Γ. 13/04/2016)
«Σημείωση: Παρότι μπορεί να εμφανίζονται καθυστερήσεις στην αποπληρωμή των δόσεών μου πάντα είμαι συνεπής και συνεργάσιμος με τις υποχρεώσεις μου απέναντι στην τράπεζα. Παρακαλούμε σαν οικογένεια να μην μας επιφορτίζετε ψυχολογικά και να μη μας δυσφημίζετε είτε στα παιδιά μας είτε στον εργασιακό μας χώρο» (Π.Κ. 04/02/2015)
«Μου είπαν εάν μπορώ να δανειστώ αυτά τα χρήματα ώστε να κλείσει η υπόθεση» (Σ.Π. 29/10/2012)
«Ενοχλεί συναδέλφους και μου δημιουργεί πρόβλημα στον εργασιακό μου χώρο. Επίσης κάλεσε στο σπίτι μου ζητώντας να μιλήσει με κάποιον νοήμων άνθρωπο εκτός από εμένα» (Γ.Α. 01/02/2013)
«Από ό,τι ξέρω απαγορεύεται να δίνει η τράπεζα τα στοιχεία μου. Τι μπορώ να κάνω; Σας παρακαλώ βοηθήστε με! Σας ευχαριστώ πολύ!» (Α.Μ. 16/08/2013)
«Συνεχής παρενόχληση, ψυχολογική πίεση, απειλές, αγένεια, φωνές, κλείσιμο τηλεφώνου…» (Ε.Β. 24/09/2013)
«Χαρακτηριστικά μου είπε πώς θα έπρεπε να έχω βρει δουλειά και όταν έπαιρνα τα χρήματα ήταν καλά να βρω χρήματα να τα εξοφλήσω» (Κ.Ε. 02/04/2015)
«…Λέγοντάς μου, εσείς πήρατε τα χρήματα, τώρα δεν τα δίνετε, θα δείτε τι θα πάθετε, έχουμε άλλους τρόπους να χρησιμοποιήσουμε» (Β.Κ. 20/02/2013)
«…Υπενθυμίζοντας συνεχώς τις συνέπειες αν δεν πληρώσω στην ώρα μου και ότι εάν δεν πληρώσω δεν θα σταματήσουν να με παίρνουν τηλέφωνο» (Θ.Γ. 13/04/2016)
«Σημείωση: Παρότι μπορεί να εμφανίζονται καθυστερήσεις στην αποπληρωμή των δόσεών μου πάντα είμαι συνεπής και συνεργάσιμος με τις υποχρεώσεις μου απέναντι στην τράπεζα. Παρακαλούμε σαν οικογένεια να μην μας επιφορτίζετε ψυχολογικά και να μη μας δυσφημίζετε είτε στα παιδιά μας είτε στον εργασιακό μας χώρο» (Π.Κ. 04/02/2015)
Τα παραπάνω συνιστούν ένα πολύ μικρό δείγμα από το αρχείο καταγγελιών που κοινοποιήθηκαν στηνΕΚ.ΠΟΙ.ΖΩ την εξαετία 2010-2016 και έθεσε στη διάθεση του NEWS247 η ίδια η Ένωση Καταναλωτών. Για τον ιστορικό του μέλλοντος, το εν λόγω αρχείο θα μπορούσε να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο για τη μελέτη μιας ακόμα σκοτεινής σελίδας της περιόδου της ελληνικής κρίσης, όταν δύο νομοθετικές ρυθμίσεις, αναρίθμητες καταγγελίες, τσουχτερά πρόστιμα, καταδικαστικές αποφάσεις και μία εισαγγελική παρέμβαση που ανέδειξε βαρύτατες κατηγορίες σε βάρος δεκάδων εταιριών και ατόμων, δεν κατάφεραν να βάλουν τέλος στο φαινόμενο που συνοψίζεται στον -αδόκιμο πλέον- όρο «εισπρακτικές» και μπορεί κανείς να περιγράψει ως εξής: Εταιρίες και δικηγορικά γραφεία που αναλαμβάνουν την ενημέρωση των καταναλωτών για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους, επιδίδονται σε ένα ανελέητο και εκτός νόμου κυνηγητό χρεωμένων πολιτών, το οποίο περιλαμβάνει –μεταξύ άλλων- επανειλημμένη όχληση, εκβιασμούς, ψεύδη και προσβολές στη λογική «λαμβάνει περισσότερα αυτός που πιέζει περισσότερο».
Ένα νοσηρό φαινόμενο επιχειρηματικής δράσης μορφωμάτων κινούμενων στα όρια της νομιμότητας
Το πρόβλημα ωστόσο δεν γέννησε η οικονομική κρίση. Από τις 17 Δεκεμβρίου 2008, όταν δόθηκε στη δημοσιότητα το πρώτο σχέδιο νόμου για ένα θεσμικό πλαίσιο κανόνων λειτουργίας των εν λόγω εταιριών, το σχετικό δελτίο Τύπου του υπουργείου Ανάπτυξης έκανε λόγο για ένα «νοσηρό φαινόμενο επιχειρηματικής δράσης μορφωμάτων κινούμενων στα όρια της νομιμότητας, που πολλές φορές είχαν σαν αποτέλεσμα την ακραία εκμετάλλευση του πολίτη – καταναλωτή».
Το 2009 το σχέδιο έγινε νόμος. Με τον Ν.3758/2009, οι εταιρίες ονομάστηκαν «εταιρίες ενημέρωσης οφειλετών για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις» και τους απαγορεύτηκε ρητά να αναλαμβάνουν ρόλο εισπράκτορα. Παράλληλα δημιουργήθηκε Μητρώο Εταιριών Ενημέρωσης Οφειλετών στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης και συστάθηκε αυτοτελής υπηρεσία αρμόδια για την επιβολή των αντίστοιχων κυρώσεων σε περίπτωση διαπίστωσης παράβασης των διατάξεων του νόμου, οι οποίες απαγόρευαν -μεταξύ άλλων- στις εταιρίες να μετέρχονται μέσων και παραπλανητικών μεθόδων σε βάρος των οφειλετών, υιοθετώντας συμπεριφορές που προσβάλλουν κατάφωρα την προσωπικότητά τους ή διαταράσσουν το οικείο ή εργασιακό περιβάλλον τους. Καθώς όμως η κρίση έπληττε όλο και πιο βαθιά την ελληνική κοινωνία, πολλές εταιρίες συνέχισαν να πράττουν τα ακριβώς αντίθετα.
Το 2009 το σχέδιο έγινε νόμος. Με τον Ν.3758/2009, οι εταιρίες ονομάστηκαν «εταιρίες ενημέρωσης οφειλετών για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις» και τους απαγορεύτηκε ρητά να αναλαμβάνουν ρόλο εισπράκτορα. Παράλληλα δημιουργήθηκε Μητρώο Εταιριών Ενημέρωσης Οφειλετών στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης και συστάθηκε αυτοτελής υπηρεσία αρμόδια για την επιβολή των αντίστοιχων κυρώσεων σε περίπτωση διαπίστωσης παράβασης των διατάξεων του νόμου, οι οποίες απαγόρευαν -μεταξύ άλλων- στις εταιρίες να μετέρχονται μέσων και παραπλανητικών μεθόδων σε βάρος των οφειλετών, υιοθετώντας συμπεριφορές που προσβάλλουν κατάφωρα την προσωπικότητά τους ή διαταράσσουν το οικείο ή εργασιακό περιβάλλον τους. Καθώς όμως η κρίση έπληττε όλο και πιο βαθιά την ελληνική κοινωνία, πολλές εταιρίες συνέχισαν να πράττουν τα ακριβώς αντίθετα.
Το νομικό πλαίσιο αυστηροποιήθηκε το 2012 με τροποποιήσεις που περιελήφθησαν στονΝ.4038/2012 και θέσπισαν συγκεκριμένους περιορισμούς στη λειτουργία των εταιριών, όπως η επικοινωνία με τον οφειλέτη να γίνεται 10 ημέρες αφού η οφειλή καταστεί ληξιπρόθεσμη, όχι πιο συχνά από μία φορά ανά δύο ημέρες, μόνο εργάσιμες μέρες και ώρες 09.00 με 20.00. Παράλληλα η εταιρίες οφείλουν να καταγράφουν τις επικοινωνίες με τους οφειλέτες και να τις φυλάσσουν για ένα χρόνο, προκειμένου να ελέγχεται η παραβίαση του νόμου σε περίπτωση καταγγελίας. Εφόσον η καταγγελία επιβεβαιωθεί η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή μπορεί να επιβάλλει πρόστιμα ή ακόμα και να διαγράψει από το Μητρώο εταιρίες που αποδεδειγμένα παρανομούν περισσότερες από μία φορές. Επιπρόσθετα, διευκρινίζεται ότι σε ενημέρωση οφειλετών απαγορεύεται να προβαίνει οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο πέραν των εγγεγραμμένων στο Μητρώο εταιριών ενώ σημειώνεται ότι οι διατάξεις του νόμου ισχύουν και για τους ίδιους τους δανειστές όταν προβαίνουν σε επαναλαμβανόμενη ενημέρωση. «Η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, στην οποία οι καταναλωτές μπορούν να ζητούν ενημέρωση και να υποβάλλουν τις καταγγελίες τους (τηλ. γραμμή 1520), διαθέτει πλέον, με τη συνέργεια του θιγόμενου πολίτη, τα αναγκαία μέσα ελέγχου και επιβολής για την προστασία της προσωπικής σφαίρας των καταναλωτών από αθέμιτες πρακτικές όχλησης», σημείωνε η σχετική ανακοίνωση.
Πρόστιμα 900.000 ευρώ
Πράγματι, μετά από έρευνα καταγγελιών και διαμαρτυριών, το Τμήμα Μητρώου Εταιρειών Ενημέρωσης της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή επέβαλε τον Οκτώβριο του 2012 τα πρώτα πρόστιμα συνολικού ύψους 390.000 ευρώ σε έξι εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών, έναν δανειστή και μια εταιρεία μη εγγεγραμμένη στο Μητρώο. Μέχρι σήμερα, έχουν επιβληθεί συνολικά πρόστιμα που προσεγγίζουν τις 900.000 ευρώ. Οι καταγγελίες όμως συνεχίζουν να συσσωρεύονται τόσο στις ενώσεις καταναλωτών όσο και στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή. «Δεν έχουμε εικόνα αν αυτοί στους οποίους έχει επιβληθεί πρόστιμο έχουν συμμορφωθεί. Δεν έχουμε τέτοια πληροφόρηση γιατί καταγγελίες εξακολουθούν να γίνονται, συνέχεια δεχόμαστε τηλεφωνήματα για οχλήσεις από "εισπρακτικές" εταιρίες. Μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2016 έχουμε 290 καταγγελίες ειδικά για εταιρίες ενημέρωσης οφειλετών. Δηλαδή μπορεί να φτάσουν τις 600-700 το χρόνο» σημειώνει στο NEWS247 πηγή της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή, επισημαίνοντας παράλληλα τον μεγάλο χρόνο διερεύνησης που απαιτείται για αυτές τις καταγγελίες, καθώς πρέπει να ζητηθεί υπόμνημα από την θιγόμενη εταιρία, να σταλεί στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή το CD και κατόπιν ένας ή δύο υπάλληλοι να ακούσουν τις ηχογραφημένες συνομιλίες και να διαπιστώσουν αν ευσταθεί η καταγγελία ή όχι. Ως εκ τούτου, για να διερευνηθεί μια καταγγελία θα περάσουν πολλοί μήνες από την υποβολή της. Αλλά ακόμα και αν επιβληθεί πρόστιμο, οι περισσότερες εταιρίες προσφεύγουν στο διοικητικό δικαστήριο, εξηγεί στο NEWS247 η ίδια πηγή. «Tα πρόστιμα προχωρούν, επιβάλλονται, θεωρούμε ότι 900.000 είναι ένα σημαντικό ποσό. Ωστόσο, οι περισσότερες εταιρίες προσφεύγουν στο διοικητικό δικαστήριο και με τους ρυθμούς που κινείται η ελληνικήΔικαιοσύνη θα πάρει αρκετά χρόνια για να εκδικαστούν οι υποθέσεις. Τα πρώτα πρόστιμα επιβλήθησαν το 2012, είναι πολύ πρόσφατες οι υποθέσεις και δεν έχουν ακόμα τελεσιδικίσει».
Με τους ρυθμούς που κινείται η ελληνική Δικαιοσύνη θα πάρει αρκετά χρόνια για να εκδικαστούν οι υποθέσεις.
Μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2016 έχουμε 290 καταγγελίες ειδικά για εταιρίες ενημέρωσης οφειλετών. Δηλαδή μπορεί να φτάσουν τις 600-700 το χρόνο
Ο Ελληνικός Σύνδεσμος Εταιρειών Ενημέρωσης και Διαπραγμάτευσης Απαιτήσεων (ΕΣΕΔΑ) δημιουργήθηκε το 2005 από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου που απασχολούν περίπου 3.000 εργαζόμενους και σήμερα αριθμεί τα εννέα μέλη.«Στη σύγχρονη ελληνική οικονομική πραγματικότητα η παρουσία εταιρειών διαπραγμάτευσης απαιτήσεων είναι αναγκαία. Οι εταιρείες διαπραγμάτευσης απαιτήσεων αποτελούν την γέφυρα μεταξύ της επιχείρησης που εκπροσωπούν και των πελατών της. Οι εταιρείες του Συνδέσμου μας δεν είναι εισπρακτικές. Δεν εισπράττουν, δεν διαχειρίζονται χρήματα και δεν προβαίνουν σε κανενός είδους ενέργειες που αφορούν στην περιουσία του οφειλέτη. Ενημερώνουν αποκλειστικά μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας τους οφειλέτες για τις εκκρεμότητες, την τακτοποίηση των οφειλών τους αλλά και μεσολαβούν για την εύρεση δυνατοτήτων αμοιβαία επωφελούς διακανονισμού. Παράλληλα συμβάλλουν δυναμικά στη μείωση των δεικτών επισφάλειας των ελληνικών τραπεζών και επιχειρήσεων βοηθώντας με αυτόν τον τρόπο στη σταθεροποίηση των δεικτών τιμών καταναλωτή και στην συμπίεση των επιτοκίων δανεισμού. Ο στόχος τους είναι πάντα διττός: Αφενός να δημιουργήσουν συνεχή ταμειακή ρευστότητα στην επιχείρηση που εκπροσωπούν και αφετέρου να ενημερώσουν για τις συμβατικές του υποχρεώσεις τον καταναλωτή και να διαφυλάξουν την πιστοληπτική του ικανότητα» διαβάζουμε στην ιστοσελίδα του ΕΣΕΔΑ.
Στη σύγχρονη ελληνική οικονομική πραγματικότητα η παρουσία εταιρειών διαπραγμάτευσης απαιτήσεων είναι αναγκαία
Παράλληλα, όπως σημειώνεται, στόχος του ΕΣΕΔΑ είναι και η διασφάλιση της αξιοπιστίας τους κλάδου. Προκειμένου να εξασφαλίσει την ποιότητα των υπηρεσιών, συνέταξε τον Κώδικα Δεοντολογίας τον οποίο κάθε εταιρεία – μέλος οφείλει να υιοθετεί αυτούσιο και να τηρεί απαρέγκλιτα. Οι εταιρείες ελέγχονται για την τήρηση του Κώδικα ενώ εκείνες που τυχόν τον παραβιάσουν, υπόκεινται σε κυρώσεις από ειδική επιτροπή του Συνδέσμου. Ο ΕΣΕΔΑ έχει δημιουργήσει τηλεφωνικό κέντρο διαχείρισης καταγγελιών και καλεί τους πολίτες που θεωρούν ότι αδικήθηκαν, ή έχουν παράπονα από την εξυπηρέτηση να τον ενημερώνουν. «Εμείς διερευνούμε τα περιστατικά και εάν προέρχονται από εταιρείες του Συνδέσμου μας, προβαίνουμε στις ανάλογες ενέργειες ή κυρώσεις. Εάν δεν έχουμε αρμοδιότητα, ενημερώνουμε τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή για να λάβει τα απαιτούμενα μέτρα».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το NEWS247, χρηματικά πρόστιμα έχουν επιβληθεί σε τουλάχιστον 3 από τις 9 εταιρίες μέλη του ΕΣΕΔΑ από τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή. Την ίδια ώρα,πρώην εργαζόμενοι καταγγέλλουν στο NEWS247 -μεταξύ άλλων- χαμηλούς μισθούς, συμβάσεις ορισμένου χρόνου, απλήρωτες υπερωρίες και αφόρητη πίεση για υλοποίηση των στόχων που σε ορισμένες περιπτώσεις είχε ως αποτέλεσμα να γίνονται «επιθετικοί» απέναντι στους οφειλέτες.
Εκβίαση και παράνομη βία κατ’ εξακολούθηση
«Έχουμε 15.000 μέλη. Σχεδόν όλοι διαμαρτύρονται για τις "εισπρακτικές". Είναι τεράστιο το πρόβλημα» σημειώνει στο NEWS247 η δικηγόρος, γενική διευθύντρια της ΕΚ.ΠΟΙ.ΖΩ, Παναγιώτα Καλαποθαράκου. «Για ένα διάστημα είχε καταλαγιάσει κάπως, αλλά πλέον αναβιώνει. Όλοι διαμαρτύρονται και έρχονται εδώ πολύ πιεσμένοι. Ο κόσμος ταλαιπωρείται γιατί δεν ξέρει ακριβώς τι ισχύει. Υπάρχουν μέλη μας για παράδειγμα που δεν έχουν κανένα περιουσιακό στοιχείο, τους λέμε αγνοήστε τους, αλλά δεν μπορούν όλοι να το κάνουν, υπάρχουν και ευαίσθητοι άνθρωποι. Τις προάλλες ήρθε μια κυρία κι έκλαιγε, της λέω μα δεν έχετε περιουσιακά στοιχεία, μου λέει "με πιέζουν, με εκβιάζουν, έχω κλείσει το τηλέφωνο, έχω χάσει την επικοινωνία με τους δικούς μου"».
Στις 7 Φεβρουαρίου του 2014 εκπρόσωποι της ΕΚ.ΠΟΙ.ΖΩ κλήθηκαν από το τμήμα Εκβιαστών της Ασφάλειας Αττικής να καταθέσουν στοιχεία στο πλαίσιο επείγουσας προκαταρκτικής εξέτασης που κίνησε η Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών το Δεκέμβριο του 2013, προκειμένου να διαπιστωθούν παραβάσεις όχι μόνο από εισπρακτικές εταιρίες που είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο αλλά και των ίδιων των δανειστών καθώς και των δικηγορικών γραφείων που συνεργάζονται.
Ο δικηγόρος Γιώργος Καλτσάς, επισημαίνει στο NEWS247 ότι «πολύ συχνά πλέον οι τράπεζες συνεργάζονται με δικηγορικές εταιρείες που αναλαμβάνουν να καλούν τους οφειλέτες. Στις περιπτώσεις αυτές, παρ' όλο που οι δικηγόροι και οι δικηγορικές εταιρείες λειτουργούν ουσιαστικά ως εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών, δεν υπάγονται στον σχετικό νόμο κι επομένως δεν ισχύουν γι' αυτούς οι αντίστοιχες υποχρεώσεις και οι περιορισμοί». Αυτό σημαίνει ότι δεν δηλώνονται στο Μητρώο της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή ούτε καταγράφουν τις συνομιλίες τους με τους οφειλέτες, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη ασυδοσία, ως απόρροια της απουσίας οποιουδήποτε ελέγχου.
Η ανάγκη να βρεθεί μία λύση προκύπτει και από το γεγονός ότι αν και η προκαταρκτική εξέταση αρχικά αφορούσε το χρονικό διάστημα 2003 έως 2013, ο εισαγγελικός λειτουργός αναγκάστηκε να διευρύνει τις έρευνές του. Ο αρχικός αριθμός των 33 συνολικά εταιριών που ελέγχονται αυξήθηκε κατά τέσσερις και ο έλεγχος αφορά στην τέλεση βαρύτατων κακουργηματικών πράξεων, όπως εκβίαση, απειλή, παραβίαση του νόμου περί προσωπικών δεδομένων και νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα. Η διεύρυνση των ερευνών προέκυψε ως συνέπεια των δεκάδων καταγγελιών που έφτασαν στα χέρια του εισαγγελέα και αφορούν στο τρέχον έτος, μεταξύ των οποίων και καταγγελίες για ανάρμοστη συμπεριφορά από υπαλλήλους δικηγορικών εταιριών.
Εισπρακτικές με καμουφλάζ δικηγόρων
Εισαγγελικές πηγές αναφέρουν ότι ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών καθυστερεί να ανταποκριθεί στο αίτημα να συνδράμει στην έρευνα καταθέτοντας συγκεκριμένα στοιχεία, παρόλο που ήταν ο ίδιος ο Σύλλογος που κίνησε πριν χρόνια τις σχετικές διαδικασίες. Παράλληλα, σημαντική, αλλά όχι επαρκής χαρακτηρίζεται η από 14 Νοεμβρίου 2014 απόφαση του ΔΣ του Συλλόγου δια της οποίας ομόφωνα αποδοκιμάστηκαν οι πρακτικές δικηγορικών εταιρειών που μετέρχονται πρακτικών εισπρακτικών εταιρειών και αποφασίστηκε η προσθήκη στα πειθαρχικά παραπτώματα του Κώδικα Δεοντολογίας των Δικηγόρων, ώστε εφόσον δικηγόροι ή δικηγορικές εταιρίες διαπιστωθεί ότι ακολουθούν την πρακτική αυτή, να βρεθούν αντιμέτωποι με την βαρύτατη πειθαρχική διαδικασία του ΔΣΑ. Σύμφωνα με την προσθήκη στον Κώδικα Δεοντολογίας, ο δικηγόρος ή η δικηγορική εταιρία, απαγορεύεται να οχλεί προφορικά και δη τηλεφωνικά, τον οφειλέτη του εντολέα του πέραν της μίας φοράς, προκειμένου να τον ενημερώσει για την οφειλή του και να διερευνήσει τη δυνατότητα εξώδικης επίλυσης της υφιστάμενης διαφοράς. Σε περίπτωση που στη συνέχεια ο οφειλέτης δεν ανταποκριθεί, δυστροπήσει ή αρνηθεί να εξοφλήσει την οφειλή, ο δικηγόρος οφείλει, τότε, να προβεί σε έγγραφη εξώδικη όχληση ή να ασκήσει τα προβλεπόμενα νόμιμα ένδικα βοηθήματα για λογαριασμό του εντολέα του.
Δεν είμαστε σε θέση να διαβιβάσουμε υποθέσεις στην Εισαγγελία
«Οι δικηγορικές εταιρίες που υιοθετούν παράνομες πρακτικές "εισπρακτικών" εταιριών πρέπει να αντιμετωπίζονται πειθαρχικά αλλά αυτό δεν αποτελεί μια απροϋπόθετη διαδικασία της οποιασδήποτε καταγγελίας» σημειώνει από πλευράς του στο NEWS247 ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, Βασίλης Αλεξανδρής και εξηγεί. «Η καταγγελία πρέπει διερευνηθεί, να διαπιστωθεί ότι υπάρχουν τα στοιχεία που την στοιχειοθετούν και κατόπιν να προχωρήσουμε στον πειθαρχικό έλεγχο και την επιβολή κυρώσεων». Ο κύριος Αλεξανδρής κάνει λόγο για έναν σοβαρό αριθμό καταγγελιών που έχουν διαβιβαστεί στον ΔΣΑ από τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή. Σημειώνει ωστόσο ότι οι περισσότερες εξ αυτών είναι ασαφείς. «Οι περισσότερες καταγγελίες δεν αναφέρουν καν ποιος ήταν ο συνομιλητής, αν ήταν δικηγόρος, ποιο το πραγματικό του όνομα, προκειμένου να μπορέσουμε να στραφούμε κατά του δικηγόρου που διέπραξε αυτή την πειθαρχικά ελεγχόμενη συμπεριφορά. Δεν αρκεί οι πολίτες να κατονομάζουν μια δικηγορική εταιρία, πρέπει να μας πουν ποιος ακριβώς τους πήρε τηλέφωνο. Εμείς πάντα καλούμε τον καταγγέλλοντα να δώσει μια κατάθεση στο πλαίσιο διενέργειας πειθαρχικού ελέγχου. Αν η κατάθεση είναι συγκεκριμένη θα προχωρήσουμε, αν δεν είναι συγκεκριμένη πώς θα προχωρήσουμε; Ορισμένοι δεν έρχονται καν να καταθέσουν» υποστηρίζει ο πρόεδρος του ΔΣΑ, ενώ ως προς το αίτημα της Εισαγγελίας για διαβίβαση στοιχείων δηλώνει: «Αυτή τη στιγμή δεν είμαστε σε θέση να διαβιβάσουμε υποθέσεις στην Εισαγγελία, κάποιες υποθέσεις έχουν τεθεί στο αρχείο, για κάποιες εκκρεμεί ο πειθαρχικός έλεγχος, κάποιοι έχουν αθωωθεί. Είναι δύσκολο για εμάς όλες αυτές τις εν εκκρεμότητα ευρισκόμενες υποθέσεις να τις επιστρέψουμε στην Εισαγγελία. Κατά την άποψή μας αυτό δεν είναι σύννομο, προσκρούει στο τεκμήριο της αθωότητας. Τα έχουμε επισημάνει όλα αυτά στην Εισαγγελία με υπόμνημά μας. Αν η Εισαγγελία θέλει για οποιοδήποτε λόγο να δει το σύνολο των καταγγελιών μπορεί να το κάνει απευθυνόμενη στη γενική Γραμματεία Καταναλωτή».
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή επανεξετάζει το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των εταιριών ενημέρωσης οφειλετών με σκοπό κάποια στιγμή να το τροποποιήσει εκ νέου με γνώμονα οι καταναλωτές να υφίστανται την μικρότερη δυνατή ψυχολογική πίεση. Ενώσεις Καταναλωτών όπως η ΕΚ.ΠΟΙ.ΖΩ ζητούν να αυστηροποιηθεί περαιτέρω η νομοθεσία και να συμπεριλάβει και τα δικηγορικά γραφεία. «Αν δεν δούμε ένα νομοθέτημα στη συνολική του μορφή δεν μπορούμε να έχουμε άποψη» σχολιάζει σχετικά ο πρόεδρος του ΔΣΑ και τονίζει την ανάγκη, σε κάθε περίπτωση, ο ίδιος ο πολίτης να αποκτήσει συναίσθηση ευθύνης, να είναι πολύ συγκεκριμένος στην καταγγελία του και να μην διστάζει να την υπερασπιστεί εφόσον κληθεί να το κάνει. Όταν δέχεται συγκεκριμένη όχληση να ρωτά "πώς λέγεστε, δώστε μου το τηλέφωνό σας". Αυτό είναι αμυντικό δικαίωμα του πολίτη, όμως δεν το κάνει, είτε γιατί αιφνιδιάζεται, είτε γιατί κουράζεται, είτε γιατί φοβάται. Είναι πολυπαραγοντικό το πρόβλημα».
Ζούμε μια ξεφτίλα
«Για ένα θέμα που δεν μπορείς να βρεις λύση, από ένα σημείο και μετά δεν μπορείς να λειτουργήσεις» λέει στο NEWS247 o Γιώργος Σ. ο οποίος βρέθηκε άνεργος στα 50 να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. «Πλέον δεν σου λένε από ποια εταιρία καλούν. Σου λένε παίρνω από δικηγορικό γραφείο εκ μέρους της τάδε τράπεζας. Διότι έχουν γίνει πια "εισπρακτικές" με το καμουφλάζ δικηγόρων. Και δεν είναι ότι θα τους πεις δεν έχω λεφτά και θα σταματήσουν. Σε πιέζουν, σου λένε να τα βάλεις μέχρι τη Δευτέρα π.χ. και αν δεν τα βάλεις σε ξαναπαίρνουν. Ή σε πιέζουν για να κάνεις κάποια ρύθμιση. Εγώ πάντα ευγενικά τους ζητάω αν μπορούν να μας δώσουν μια περίοδο χάριτος, μήπως βρούμε καμιά δουλειά. Είμαι το '66 γεννηθείς και το '67 η σύζυγος. Είναι αυτή η ηλικία και δεν μας παίρνει κανείς ούτε για ένα μεροκάματο. Δεν είναι ότι δεν θέλουμε να δουλέψουμε, έχουμε στείλει βιογραφικά παντού, έχουμε στείλει αιτήσεις και στους δήμους για 470 ευρώ, για λίγους μήνες, αλλά ούτε εκεί δεν ξέρουμε αν θα μας πάρουνε. Ζούμε μια ξεφτίλα. Έχω φτάσει σε σημείο να ξυπνάω το πρωί και να κλείνω το τηλέφωνο ή να το βάζω στο αθόρυβο. Γιατί αν δεν το σηκώσεις μετά από μια ώρα σε ξαναπαίρνουν, μπορεί να σε πάρουν ξανά και το βράδυ ή το Σάββατο. Παλιά δεν υπήρχε Σάββατο, πλέον παίρνουν και το Σάββατο. Αν το σηκώσεις και μιλήσεις με έναν, μετά μπορεί να σε πάρει κάποιος άλλος και να σου πει "δεν ήξερα ότι έχετε μιλήσει". Ή να χτυπάει το τηλέφωνο δυο φορές και να κλείνει».
«Είμαι πάντα ευγενικός» επαναλαμβάνει ο Γιώργος Σ. «Όμως δύο φορές με βγάλανε εκτός εαυτού. Τη μία φορά μου είπαν ότι αν δεν πληρώσω το χρέος στην τράπεζα αυτό θα περάσει στην εφορία, θα επιβαρυνθώ και με όλα τα δικαστικά έξοδα και θα μου κατασχέσουν πράγματα από το σπίτι. Ρώτησα το δικηγόρο μου, μου λέει δεν μπορούν να το κάνουν αυτό. Εκβιάζουν με ψέματα, κατάλαβες;
Τη δεύτερη φορά ήταν που ξέφυγε εντελώς η συζήτηση:
- Εσείς τα πήρατε τα λεφτά και τώρα αρνείστε να τα δώσετε πίσω. Θα γράψω ότι έχετε άρνηση.
- Κάνετε λάθος, δεν έχω άρνηση, έχω αδυναμία καταβολής, όταν είσαι άνεργος από που να τα βρεις;
- Να φάτε έχετε, πώς ζείτε;
- Με συντηρούν, θέλεις να σου πω και ποιος με συντηρεί;
- Αυτοί που σας συντηρούν δεν μπορούν να σας δώσουν να πληρώσετε τη δόση;
- Κοιτάμε να ζήσουμε, δεν ξέρουμε αν αύριο θα έχουμε να φάμε…
Τέτοια πράγματα. Έγινε ολόκληρο θέμα, ζήτησα να μιλήσω με τον προϊστάμενο να παραπονεθώ αλλά δεν με πήρε ποτέ κανένας…
- Πήρατε τα λεφτά.
- Μα δεν τα έκλεψα.
- Δεν παίρνετε ένα τηλέφωνο.
- Ξέρεις αν έχω κάρτα; Αν έχω ρεύμα στο σπίτι μου; Ποιος με συντηρεί; Αν έχω προβλήματα υγείας;
Έχεις όλα αυτά τα προβλήματα, η ζωή δεν είναι τίποτα, και σε πιέζουνε! Ας με βοηθήσουν να πιάσω μια δουλειά για να τους αποπληρώσω. Δεν έχω άρνηση, έχω αδυναμία, αν έχω αδυναμία πού θα βρω να τα πληρώσω; Στη δουλειά τα ρίξαμε τα δάνεια, δεν τα φάγαμε τα λεφτά, δεν κάναμε προσωπική περιουσία. Δεν έχουμε λεφτά έξω, δεν έχουμε λεφτά στο σπίτι, μετά από δυο χρόνια ανεργίας έχουμε εξαϋλωθεί».
Με τον Γιώργο Σ. ήρθαμε σε επικοινωνία μέσω του δικηγόρου του. «Είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα ανθρώπου της μεσαίας τάξης, είχε εμπορικά καταστήματα στον Πειραιά, πήγαινε καλά και ήταν ανοιχτός στην αγορά. Με την κρίση έπεσε έξω και αναγκαστικά τα έκλεισε όλα. Πριν λίγο καιρό μου τηλεφώνησε σε πολύ κακή κατάσταση. Του είχανε πει τρελά πράγματα, ότι αν δεν πληρώσει το χρέος του στην τράπεζα, αυτό θα περάσει στην εφορία» μας είπε. Όταν το NEWS247 ρώτησε τον Γιώργο Σ. αν επιθυμεί να δημοσιοποιηθούν τα στοιχεία του, ο ίδιος δεν μπορούσε να απαντήσει με βεβαιότητα. «Δεν ξέρω, μήπως δουν το όνομα και αγριέψουν...»
* Όλα τα στοιχεία είναι στη διάθεση του NEWS 247, αλλά δεν δημοσιοποιούνται για λόγους προστασίας προσωπικών δεδομένων. Οι φωτογραφίες δεν απεικονίζουν κανένα πρόσωπο σχετικό με το κείμενο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου