Σάββατο 21 Ιανουαρίου 2023

Niccolò Machiavelli, πατέρας της σύγχρονης πολιτικής επιστήμης; ή της "Τέχνης να εξουσιάζεις τις Μάζες";



Διπλωμάτης, πολιτικός στοχαστής και συγγραφέας από τη Φλωρεντία. Έχοντας το αξίωμα του δεύτερου καγκελαρίου της φλωρεντινής δημοκρατίας, ο Μακιαβέλι ήρθε σε επαφή με αρκετές από τις πολιτικές προσωπικότητες της εποχής του, ανάμεσα στις οποίες συγκαταλέγεται ο Πάπας και ο βασιλιάς της Γαλλίας.

Φέρεται πως επηρεάστηκε πολύ από τις αντιλήψεις του Καίσαρα Βοργία στη συγγραφή του έργου του Il principe (Ο Ηγεμών, 1513), έργο καθοριστικό για την εξέλιξη της δυτικής πολιτικής σκέψης.

Η σκέψη του δέχθηκε είτε σημαντικές επικρίσεις είτε πλήρη αποδοχή. Πολλοί είναι εκείνοι που τον θεωρούν πατέρα της σύγχρονης πολιτικής επιστήμης και επίσης αρκετοί εκείνοι που τον χαρακτηρίζουν απλά κυνικό, διεφθαρμένο και αυταρχικό.



Ο καθένας βλέπει αυτό που φαίνεσαι. Λίγοι καταλαβαίνουν αυτό που είσαι.
Έναν ηγέτη πρέπει να τον φοβούνται και να τον αγαπούν. Αν δεν γίνεται και τα δύο, τότε καλύτερα μόνο να τον φοβούνται.
Τους αντιπάλους σου ή πρέπει να τους παίρνεις με το μέρος σου ή να τους εκμηδενίζεις.
Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα.
Ο άνθρωπος είναι καλός μόνο όταν είναι αδύναμος.
Η αρετή κι ο πλούτος σπάνια πηγαίνουν στον ίδιο άνθρωπο.
Όταν η θέληση είναι μεγάλη, οι δυσκολίες δεν μπορεί να είναι μεγάλες.
Γενικά οι άνθρωποι είναι αγνώμονες, ασταθείς και υποκριτές. Προτιμούν να αποφεύγουν τον κίνδυνο και είναι αχόρταγοι για κέρδος.
Ο πόλεμος αρχίζει όταν θέλεις, αλλά δεν τελειώνει όταν θέλεις.
Κάνε το κακό μια κι έξω, αλλά το καλό δίνε το σιγά-σιγά.
Οι άνθρωποι έχουν το ελάττωμα, όταν έχει νηνεμία, να νομίζουν ότι δεν θα έρθει ποτέ καταιγίδα και δεν προετοιμάζονται.
Η τύχη είναι γυναίκα και γι’ αυτό χαρίζει την εύνοιά της στον νέο που τη χειρίζεται με τόλμη.
Ποτέ μην προσπαθείς να κερδίσεις με τη βία αυτό που μπορεί να αποκτηθεί με πονηριά.
Η υπόσχεση που δόθηκε ήταν μια αναγκαιότητα του παρελθόντος. Ο λόγος που δεν κρατήθηκε είναι μια αναγκαιότητα του παρόντος.
Ο ηγέτης αποκτά κύρος με το να είναι είτε αληθινός φίλος είτε πραγματικός εχθρός. Δηλαδή παίρνει θέση, καθαρά, υπέρ της μιας ή της άλλης πλευράς. Αυτή η τακτική έχει πολύ περισσότερα πλεονεκτήματα από την απλή ουδετερότητα.
Δεν πρέπει ποτέ να αφήνει κανείς να συνεχίζεται μια ανωμαλία για να αποφύγει έναν πόλεμο, γιατί δεν τον αποφεύγει, αλλά μόνο αλλάζουν οι συνθήκες προς όφελος των αντιπάλων του.

Αυτός που θέλει να τον υπακούν πρέπει να ξέρει να διατάζει.

Ποτέ τίποτε μεγάλο δεν επιτεύχθηκε χωρίς κίνδυνο.

Προκαλεί κανείς το ίδιο μίσος με τις καλές πράξεις όσο και με τις κακές.

Οι άνθρωποι ξεχνούν ευκολότερα το θάνατο του πατέρα τους παρά την απώλεια της περιουσίας τους.

Μια αλλαγή αφήνει την πόρτα ανοιχτή για να μπουν και άλλες.

Η φιλοδοξία είναι τόσο δυνατό πάθος, που όσο ψηλά και αν φθάσει κανείς δεν είναι ικανοποιημένος.

O μόνος τρόπος να προφυλαχτείς από την κολακεία είναι να δώσεις στους άλλους να καταλάβουν ότι δεν προσβάλλεσαι όταν λένε την αλήθεια. Αλλά όταν όλοι μπορούν να σου λένε την αλήθεια, χάνεις το σεβασμό τους.

Οι άνθρωποι είναι τόσο αφελείς και τόσο έτοιμοι να υπακούσουν, ώστε ποτέ δεν θα λείψουν τα θύματα σε έναν αχρείο για να κάνει τις απάτες του.

Η πρώτη εντύπωση που δημιουργεί ένας ηγεμόνας είναι αυτή που δίνουν οι άνθρωποι που τον περιστοιχίζουν.

Ο απλοϊκός λαός πάντα παρασύρεται από την εξωτερική εμφάνιση, και ο κόσμος αποτελείται κυρίως από απλοϊκούς.

Δεν υπάρχει τίποτε πιο σημαντικό για τον ηγεμόνα από το να φαίνεται ότι είναι θρήσκος.

Το λιοντάρι δεν ξέρει να προστατευθεί από παγίδες και η αλεπού δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τους λύκους. Πρέπει να είσαι λοιπόν αλεπού για να αναγνωρίζεις τις παγίδες και λιοντάρι για να τρομάζεις τους λύκους.


Οι πρίγκιπες και οι κυβερνήσεις είναι, μακράν, τα πιο επικίνδυνα στοιχεία σε μια κοινωνία.

Σε έναν ηγεμόνα δεν λείπουν ποτέ οι νόμιμοι λόγοι για να παραβεί μια υπόσχεση.

Το καλύτερο κάστρο που θα μπορούσε να κατέχει ένας ηγεμόνας είναι η αγάπη του λαού του.

Συμβαίνει, όλοι οι ένοπλοι προφήτες να είναι νικητές και οι άοπλοι να χάνονται.


Να θυμάσαι πως πάντα οι άνθρωποι θα επιδιώκουν να βελτιώσουν τη ζωή τους αλλάζοντας αρχηγό.

Κράτα τους φίλους σου κοντά και τους εχθρούς σου πιο κοντά.


Μόλις κυριαρχήσει σε μια πόλη ένας κυβερνήτης, θα πρέπει να σκεφθεί τι τιμωρίες θα επιβάλει. Πρέπει να τις επιβάλει όλες μια κι έξω και να μην τις ανανεώνει κάθε μέρα.

Πριν από οτιδήποτε άλλο, να είσαι οπλισμένος.

Αν είσαι πραγματικός ηγέτης, σου υποκλίνονται όλοι με το που εμφανίζεσαι.

Αν πρέπει να επιτεθούμε σε έναν άνθρωπο, το πλήγμα θα πρέπει να είναι τόσο σκληρό, ώστε να μην υπάρχει περίπτωση να μπορέσει να μας εκδικηθεί.

Δεν υπάρχει πιο σίγουρο σημάδι παρακμής σε μια χώρα από το να βλέπεις τις θρησκευτικές τελετές να περιφρονούνται.

Δεν είναι οι θέσεις που αναδεικνύουν τους ανθρώπους, αλλά οι άνθρωποι που αναδεικνύουν τις θέσεις.

Οι άνθρωποι έχουν την τάση να σφάλλουν περισσότερο στις γενικεύσεις τους παρά στις πιο εξειδικευμένες παρατηρήσεις τους.


Οι αρχαίοι Ρωμαίοι δεν άφηναν ποτέ τα προβλήματα με τους εχθρούς να διαιωνίζονται μόνο και μόνο για να αποφύγουν τον πόλεμο. Ήξεραν ότι οι πολεμικές απειλές δεν εξαφανίζονται από μόνες τους, απλώς αναβάλλονται προς όφελος του άλλου.

Αν κάποιος θέλει να προβλέψει το μέλλον, πρέπει να συμβουλευτεί το παρελθόν, καθώς τα γεγονότα τού σήμερα δεν διαφέρουν από τα γεγονότα του παρελθόντος. Και αυτό συμβαίνει επειδή δημιουργούνται από ανθρώπους που πάντοτε τους παρακινούσαν και θα τους παρακινούν τα ίδια πάθη που αναπόφευκτα επιφέρουν τα ίδια αποτελέσματα.



Δεν υπάρχουν σχόλια: