Σάββατο 9 Οκτωβρίου 2021

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΣΦΥΡΙΟΥ (PAUL WATZLAWICK)



Κάποιος θέλει να κρεμάσει ένα κάδρο. ‘Έχει καρφί, αλλά δεν έχει σφυρί. ‘Έχει όμως ο γείτονας κι ο άνθρωπός μας αποφασίζει να του το ζητήσει. Όμως ξαφνικά, η αμφιβολία! Κι αν ο γείτονας μού το αρνηθεί; Χτες που τον χαιρέτησα, μετά βίας κούνησε το κεφάλι του. Ίσως βιαζόταν. Μα ίσως και να έκανε πως βιαζόταν, επειδή στην πραγματικότητα δε με χωνεύει. Γιατί να μη με χωνεύει, όμως; Εγώ είμαι πάντα ευγενικός μαζί του, αλλά ποιος ξέρει τι φαντάζεται εκείνος. Αν εμένα κάποιος μου ζητούσε να του δανείσω ένα από τα εργαλεία μου, θα του το έδινα ευχαρίστως. Αυτός γιατί αρνείται να μου δώσει το σφυρί του, ε; Πώς μπορεί κανείς να αρνηθεί μια τόσο μικρή εξυπηρέτηση; Τύποι σαν αυτόν δηλητηριάζουν τη ζωή μας! Τι νομίζει δηλαδή; Ότι τον έχουμε ανάγκη; Για ένα παλιοσφυρί; Τώρα θα τον κανονίσω εγώ! Και ο άνθρωπός μας πετάγεται στο γείτονα, χτυπάει το κουδούνι και -χωρίς να αφήσει καν τον άνθρωπο ν’ αρθρώσει την παραμικρή λέξη- ουρλιάζει έξαλλος. «Να το βάλεις εκεί που ξέρεις το σφυρί σου!»

Λίγοι μηχανισμοί μπορούν να φέρουν τόσο εντυπωσιακά αποτελέσματα όσο αυτός που συνίσταται στην αντιμετώπιση του άλλου, του ανυποψίαστου άλλου, χτυπώντας τον κατακέφαλα με το συμπέρασμα μιας αλυσίδας σκέψεων βασισμένων σε φανταστικά δεδομένα, στην οποία ο άλλος παίζει ρόλο αποφασιστικό και φυσικά αρνητικό.

Έκπληξη, θυμός. απορία, απελπισμένη άρνηση κάθε ενοχής: όσο περισσότερο αντιδpά ο άλλος, τόσο περισσότερο δικαιωνόμαστε. Είχαμε δείξει την εμπιστοσύνη και τη φιλία μας σε κάποιον που δεν την άξιζε. Γι’ άλλη μια φορά την πατήσαμε, γίναμε θύματα της καλοσύνης μας. Όμως αυτή η τεχνική, όπως όλες οι άλλες, εγκυμονεί τον κίνδυνο να πέσουμε σε κάποιον πιο δυνατό. Ο κοινωνιολόγος Howard Higman του πανεπιστημίου τον Κολοράντο, ανακάλυψε μια ειδική μορφή επικοινωνίας, την οποία βάφτισε «ειδική μη ειδική». Σύμφωνα με ένα παράδειγμα του Henry Fairlie στο περιοδικό Νeιυ Republic, οι γυναίκες καταφέρνουν να μετακινήσουν τους συζύγους τους από ένα δωμάτιο του σπιτιού σε άλλο κάνοντάς τους μία ερώτηση: «Τι είναι αυτό εδώ;” … αυτό που προσδοκεί η σύζυγος είναι να σηκωθεί ο άντρας της και να μεταφερθεί στον χώρο που θα απαντήσει στην ερώτηση, πράγμα που τις περισσότερες φορές πετυχαίνει. Όμως μια φορά, ένας σύζυγος αποφάσισε να αμυνθεί. Δούλευε στο γραφείο του σπιτιού του, όταν η γυναίκα του φώναξε: «Έφτασαν;» Χωρίς να έχει ιδέα για τι πράγμα μιλούσε, της απάντησε απλώς «Ναι». «Και πού τα’βαλες;», του φώναξε ξανά εκείνη. «Μαζί με τ’ άλλα».

Ε, για πρώτη φορά μετά από χρόνια, η μέρα εργασίας του κύλησε χωρίς καμιά διακοπή από τη γυναίκα του.


Φτιάξε τη δυστυχία σου μόνος σου
PAUL WATZLAWICK
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΛΗΣΤΟΥ ΜΝΗΜΗΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια: