Χωρίς να είμαι απόλυτα σχετικός με το θέμα, κυρίως σε εξειδικευμένα θέματα όπως η κινητικότητα ή το σύστημα αξιολόγησης και επιβράβευσης στον δημόσιο τομέα, έχοντας όμως μία ουσιαστική προσωπική εμπειρία από τη θητεία μου για κάποια χρόνια σε θέσεις ευθύνης δημόσιων οργανισμών, τολμώ να πω ότι το σημερινό νομοσχέδιο θα μπορούσε να συνοψιστεί σε μια παράφραση της λαϊκής παροιμίας «Όποιος δεν θέλει να ζυμώσει, δέκα χρόνια κοσκινίζει». Και το λέω αυτό διότι μετά από πέντε χρόνια διακυβέρνησης, η σημερινή κυβέρνηση δείχνει ότι αρχίζει να «αντιλαμβάνεται» το ρόλο της, έστω και αν με αυτό το νομοσχέδιο στην πραγματικότητα δεν λύνει αλλά διαιωνίζει προβλήματα που ταλαιπωρούν εδώ και πολλά χρόνια τη Δημόσια Διοίκηση. Πρωταρχικός στόχος μιας κυβέρνησης, ανεξάρτητα από τον πολιτικό χώρο που εκφράζει, πρέπει να είναι η διασφάλιση ότι οι υπηρεσίες του κράτους που είναι επιφορτισμένες με την λειτουργία του θα είναι αποτελεσματικές. Για να γίνει αυτό, να λειτουργήσουν δηλαδή οι υπηρεσίες, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να στελεχώνονται με κατάλληλο προσωπικό. Όταν μια κυβέρνηση, που της αρέσει μάλιστα να χαρακτηρίζεται επιτελική, χρειάζεται πέντε χρόνια για να διαπιστώσει ότι ο βασικός μηχανισμός πρόσληψης στελεχών χρειάζεται παρεμβάσεις, αυτό είναι από μόνο του μια ένδειξη ακαταλληλότητας. Όταν μάλιστα ο επικεφαλής της κυβέρνησης έχει διατελέσει Υπουργός αρμόδιος για τα ζητήματα στελέχωσης και αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων και χρειάζεται πέντε χρόνια για να έχουμε ένα νομοσχέδιο που τιτλοφορείται όπως το σημερινό, αντιλαμβανόμαστε νομίζω όλοι πόσο ακατάλληλος είναι να δίνει τις κατευθύνσεις και να θέτει προτεραιότητες οργάνωσης ενός κράτους. Ο Νόμος 4765/2021, δύο χρόνια μετά την ανάληψη της ευθύνης διακυβέρνησης από τη ΝΔ δεν αποτελούσε σε κανένα επίπεδο πλαίσιο ενίσχυσης του ΑΣΕΠ, αλλά πλαίσιο ακύρωσής του, κάτι που φαίνεται να αναγνωρίζει σήμερα το Υπουργείο Εσωτερικών, που προσπαθεί με το σημερινό νομοσχέδιο να κάνει κάποια μπαλώματα και να δικαιολογήσει την έμπνευση που είχε ο πρωθυπουργός στις αρχές Ιουνίου να χρεώσει τις επιτελικές του αποτυχίες στο ΑΣΕΠ, παραλείποντας βέβαια το σημαντικότερο, ότι επί των ημερών του υπερφορτώθηκε το ΑΣΕΠ με γραφειοκρατία και εγκαταλείφθηκε χωρίς το αναγκαίο προσωπικό. Διότι πλέον η τακτική είναι γνωστή. Υποβαθμίζεται ό, τι θεωρεί αναγκαίο η κοινή γνώμη, ώστε να δικαιολογείται στη συνέχεια η κατάργηση δημόσιων δομών, με την παράλληλη είσοδο ιδιωτών σε δημόσιες υπηρεσίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα δημόσια νοσοκομεία, όπου κάποιοι απορούν γιατί δεν βρίσκονται γιατροί για την περιφέρεια ή γιατί αρνούνται να αναλάβουν ικανά στελέχη θέσεις ευθύνης στην Περιφέρεια και αυτό να αποδίδεται στο ότι φταίει η «εντοπιότητα». Σε όσους βέβαια έχουν μνήμη, δεν προξενεί καμία εντύπωση η μεταχείριση που επιφυλάσσει διαχρονικά η ΝΔ στο ΑΣΕΠ του Αναστάσιου Πεπονή. Ήδη από το 2004, όταν ξεκίνησε η σταδιακή αποδόμηση ενός εμβληματικού νόμου του ΠΑΣΟΚ, η τότε Κυβέρνηση έκανε τα πάντα για να καταργήσει έναν οργανισμό, που συστάθηκε για να μπουν κανόνες αξιοκρατίας και διαφάνειας στις προσλήψεις στο δημόσιο, αντί των πελατειακών σχέσεων που κρατούσαν και κρατούν την Ελλάδα πολύ πίσω. Για να μπορέσει όμως ένα νομοσχέδιο που αφορά στην στελέχωση του κράτους να ανταποκρίνεται στο σκοπό του, δεν αρκεί ο τίτλος, αλλά έχει σημασία το περιεχόμενο και οι αρχές στις οποίες στηρίζεται για να καταρτιστεί. Με άλλα λόγια, δεν αρκεί απλώς η επικοινωνία, αλλά χρειάζεται και ουσία, κάτι που δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι απουσιάζει πλήρως από την σημερινή πολιτική θεώρηση των πραγμάτων. Ας δούμε όμως ενδεικτικά ορισμένες λεπτομέρειες του συζητούμενου νομοσχεδίου. Το κράτος χρειάζεται ικανά στελέχη σε όλες τις βαθμίδες ιεραρχίας, ώστε αυτά να εξελίσσονται ομαλά, να διατηρείται η θεσμική μνήμη και να μην φορτώνονται τα στελέχη με αρμοδιότητες και ευθύνες, που ξεπερνούν την εμπειρία τους ή τις ικανότητές τους. Δυστυχώς, αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι το ακριβώς αντίθετο, με μία πρακτική της κυβέρνησης να φορτώνει το δημόσιο με συμβασιούχους ορισμένου και σύντομου χρόνου, που, μέχρι να εξοικειωθούν με τις αρμοδιότητές τους, αντικαθίστανται από την επόμενη γενιά συμβασιούχων. Το μισθολόγιο επίσης του δημοσίου, ιδίως στις θέσεις που απασχολούνται ή πρέπει να απασχολούνται επιστήμονες και οι οποίες πολλές φορές εμπεριέχουν αρμοδιότητες μεγάλης ευθύνης, υπολείπεται σημαντικά του ιδιωτικού τομέα και υστερεί τρομακτικά των μισθών που δίνονται στο εξωτερικό αλλά και των συνθηκών εργασίας που προσφέρονται σε πολλές χώρες της ΕΕ. Και δεν μπορώ να δω πως την παραπάνω πραγματικότητα θα την επιλύσει η «εντοπιότητα», το «σύστημα κινήτρων» ή η τιμωρία που επιφυλάσσεται για όσους δεν αποδεχτούν διορισμό ή για όσους αποδεχτούν και αποχωρήσουν. Όποιος διαβάσει τις διατάξεις αυτού του νομοσχεδίου και ακούσει σε αντιπαραβολή τις προεκλογικές ομιλίες του πρωθυπουργού, θα καταλήξει στο συμπέρασμα, είτε ότι μιλάμε για μια άλλη χώρα και δομές άγνωστες στην Ελλάδα, είτε ότι το 2023 είχαμε αλλαγή κυβέρνησης και πλέον εφαρμόζεται άλλο κυβερνητικό πρόγραμμα. Ο πρωθυπουργός δεν ισχυριζόταν στις εκλογές του 2023 προεκλογικά ότι η αξιολόγηση είναι γεγονός; Τι είδους αξιολόγηση υπήρχε, όταν σήμερα, μετά από πέντε χρόνια, συστήνεται επιτροπή και μάλιστα 20μελής για την στοχοθεσία και την κατανομή του μπόνους στις υπηρεσίες; Επί ποιου αντικειμένου γινόταν αξιολόγηση; Ή μήπως τελικά δεν γινόταν και απλώς συμπληρωνόντουσαν εκθέσεις χωρίς κριτήρια, χωρίς κανόνες, με μόνο στόχο την καλλιέργεια σχέσεων εξάρτησης; Ποια είναι τα αποτελέσματα του Νόμου 4090/2022 που δήθεν τροποποιείται σήμερα; Και ποια ήταν αντίστοιχα τα αποτελέσματα του Νόμου 4765/2021, που επίσης τροποποιείται με αυτό το νομοσχέδιο; Μήπως τα επιχειρήματα που είχε επικαλεστεί τότε η πολιτική ηγεσία, αναδιατυπώνονται και παρουσιάζονται σήμερα ως νέα; Το πρόβλημα τελικά που εντοπίζεται στον ΑΣΕΠ είναι άραγε οι προθεσμίες; Στην πραγματικότητα, το πρόβλημα της απροθυμίας ικανών στελεχών να εργαστούν για το δημόσιο δεν είναι μόνο η εντοπιότητα. Το πρόβλημα της αξιολόγησης δεν είναι οι κακοί δημόσιοι υπάλληλοι που "δεν θέλουν" την αξιολόγηση. Πιστεύει άραγε και ο πιο καλόπιστος αναγνώστης του νομοσχεδίου, ότι με το σημερινό νομοσχέδιο οι Δήμοι θα στελεχωθούν με το κατάλληλο προσωπικό, για να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής; Θεωρεί κάποιος ότι τα κίνητρα που είχαν διαφηιίστεί δεκάδες φορές, θα αποδώσουν, εάν συρρικνωθούν οι σχετικές προθεσμίες ; Μπορεί να θεωρηθεί ότι οι δεσμεύσεις του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ για αυξήσεις μισθών στους δημοσίους υπαλλήλους που συνοψίζονται σε 100 ευρώ μεικτά σε ορίζοντα τριετίας επαρκούν; Αλήθεια, αν ο εργαζόμενος είναι σημαντικός για το δημόσιο, πως δικαιολογείται η τιμωρητική παραμονή του δέκα χρόνια σε μια εργασία, κάτι που αναπόφευκτα κάνει τη δουλειά βαρετή και αποτελεί τελικά ζημιά και για τον ίδιο και για την υπηρεσία του; Πόση προσπάθεια και επιχειρηματολογία χρειάζεται για να καταλάβει κανείς ότι ο σύγχρονος τρόπος διοίκησης δεν είναι η μετατροπή της γραφειοκρατίας από χειρόγραφη σε ψηφιακή ; Μπορεί κάποιος να μιλά για ψηφιακή μετάβαση, με ξεπερασμένα λογισμικά ή με προγράμματα που αδυνατούν έστω να καλύψουν τις ελάχιστες απαιτήσεις του νόμου, ή με ιστοσελίδες που είναι καταδικασμένες να μη λειτουργούν για ώρες, κάθε φορά που δέχονται μαζικές επισκέψεις από ενδιαφερόμενους; Ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το εθνικό τυπογραφείο: Εδώ κι έναν μήνα έχουν αλλάξει τα links τα οποία οδηγούν στα ΦΕΚ, χωρίς να έχει υπάρξει μια πρόβλεψη αναδιαδρομής/σύνδεσης των νέων links με τα παλιά. Αποτέλεσμα : Δεκάδες σελίδες τόσο του Δημοσίου όσο και ιδιωτικές, που έχουν αναφορά σε νόμους με τα παλιά Links δεν λειτουργούν. Ακόμη και ο ακριβοπληρωμένος με λεφτά των φορολογούμενων και πολυδιαφημισμένος MITOS, στον οποίο αναρτώνται οι διαδικασίες του Δημοσίου, εδώ κι έναν μήνα είναι λειτουργικά νεκρός, αφού όλα τα links που οδηγούν στη νομοθεσία που ισχύει είναι ανενεργά. Επομένως, όλα αυτά που προωθούνται σήμερα δεν είναι παρά μπαλώματα σε μία κουρελού, που δυστυχώς έχει καταντήσει η Δημόσια Διοίκηση, ΟΧΙ ΜΕ ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ. Προσωπικά πιστεύω σε μία εντελώς διαφορετική αντίληψη για την οργάνωση του Δημόσιου Τομέα, την οποία προτίθεμαι να παρουσιάσω σε ένα προσεχές άρθρο μου. | 
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου