Τετάρτη 27 Σεπτεμβρίου 2017

Η Ζάκυνθος των 100 πυρκαγιών


Ο Αρχιπύραρχος Σπυρίδων Πέτρου, Διευθυντής της Διεύθυνσης Υποδομών και Μηχανολογικού Εξοπλισμού αναφέρει: «Ακόμα και η υψηλότερη κορυφή στην Ζάκυνθο ανήκει σε… κάποιον».
Η φετινή αντιπυρική περίοδος για την Πυροσβεστική ήταν ομολογουμένως δύσκολη και ενώ πλησιάζει προς το τέλος της, οι δασικές πυρκαγιές επιμένουν να ξεσπούν σε διάφορα μέρη της Επικράτειας και λόγω των ιδιαίτερων φετινών καιρικών συνθηκών και λόγω απροσεξίας ορισμένων, ακόμη όμως και από δόλιες ενέργειες που δυστυχώς σε αυτόν τον τόπο ουδέποτε σταμάτησαν να υπάρχουν.
Κατά γενική ομολογία, μία από τις πιο δύσκολες περιπτώσεις φέτος, που προκάλεσε μία τεράστια μετακίνηση πυροσβεστικών δυνάμεων από όλη την χώρα και συγκεντρώνει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά της ύποπτης περίπτωσης και της δόλιας ενέργειας είναι αυτή της Ζακύνθου, όπου σημειώθηκε ένας αριθμός πυρκαγιών ρεκόρ για ένα και μόνο σημείο μέσα σε ένα τόσο μικρό χρονικό διάστημα, αγγίζοντας τις 100 πυρκαγιές από τα μέσα της Άνοιξης έως σήμερα!
 
Οι περισσότερες ξέσπασαν και αντιμετωπίστηκαν αφήνοντας πίσω τους όμως δεκάδες χιλιάδες στρέμματα απανθρακωμένων δασών, κυρίως στα βόρεια και προς το κέντρο του νησιού, όπου η έντονη φημολογία θέλει να αποτελεί η περιοχή αυτή το «Μήλον της Έριδος» που διεκδικείται από ξένους επενδυτές του Κατάρ, ντόπιους παράγοντες ακόμα και την Εκκλησία.
Ειδικά η περιοχή γύρω από το «Ναυάγιο» και τις Βολίμες που θεωρείται και είναι το «φιλέτο» και όλα φαίνεται να ξεκίνησαν περίπου 300 χρόνια πίσω όταν οι Άγγλοι παραχωρούσαν αφειδώς εκτάσεις με συμβόλαια στους «Δον» της εποχής, απόγονοι τον οποίων μεταπωλούσαν ή δεν ασχολούνταν, αυτά καταπατούνταν και ξαμεταπωλούνταν και πάει λέγοντας…
Με απλά λόγια, η αδυναμία ή αν προτιμάτε η απροθυμία του ανεξάρτητου και κυρίαρχου πια Κράτους της Ελλάδας να λύσει μία και καλή τα ζητήματα αυτά, στο αν ισχύουν χρυσόβουλα Σουλτάνων με μοναστήρια, συμβόλαια Άγγλων ύπατων αρμοστών με διάφορους Δον κλπ. έχουν φτάσει την χώρα αυτή στο 2017 και ακόμα να μην μπορεί να βάλει μία τάξη και μια σειρά σε αυτό που λέγεται κτηματολόγιο, δασικοί χάρτες κλπ. Αυτός είναι ο κύριος παράγοντας πυρκαγιών στη χώρα από αρχής συστάσεώς της και παραμένει…

Το καθεστώς ιδιοκτησίας

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι Αρχές στην Ζάκυνθο είναι τα αντικρουόμενα συμφέροντα λοιπόν, που έως τώρα δεν έχει αποδειχθεί, όμως συγκεντρώνει όλα τα βλέμματα για να αποδειχθεί το αυταπόδεικτο, ότι δηλαδή εκεί που υπάρχουν αντικρουόμενα συμφέροντα υπάρχει και μία τάση να υποβαθμίσει ο ένας του άλλου αυτά που έχουν περιέλθει υπό την κατοχή του, ώστε να χάσουν την αξία τους και να διεκδικηθούν και πιο εύκολα… στη συνέχεια.
Η θρυαλλίδα αυτής της κατάστασης είναι αυτό ακριβώς το καθεστώς ιδιοκτησίας που έχουν οι δασικές εκτάσεις της Ζακύνθου που σε όμοιο βαθμό του είναι σχεδόν αδύνατο να συναντήσεις αλλού, αφού και η τελευταία σπιθαμή γης και δάσους ανήκει σε κάποιον και όχι στο …Κράτος.
Το NEWS 24/7 επικοινώνησε με έναν άνθρωπο που βρέθηκε από την Αθήνα στην Ζάκυνθο φέτος το καλοκαίρι για να συντονίσει τις υπεράνθρωπες προσπάθειες κατάσβεσης των πολλών και απανωτών πύρινων μετώπων, ο οποίος μάλιστα έχει μεγάλη γνώση και εμπειρία για τις ιδιαιτερότητες του νησιού αυτού, αφού έχει υπηρετήσει εκεί ως διοικητής της τοπικής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας την περίοδο 2013-14 και είναι ο Αρχιπύραρχος Σπυρίδων Πέτρου, Διευθυντής της Διεύθυνσης Υποδομών και Μηχανολογικού Εξοπλισμού στο Αρχηγείο του Π.Σ., σήμερα.
 
Μάλιστα, ανάμεσα στα όσα ανέφερε, μας μετέφερε και την εμπειρία του ακριβώς πάνω σε αυτή την «ιδιαιτερότητα» του νησιού, λέγοντας χαρακτηριστικά:  «Το καθεστώς ιδιοκτησίας των δασών στην Ζάκυνθο όταν ήμουν και εγώ διοικητής εκεί το είχα δει και το είχα ακούσει. Αρκεί να σας πω, ότι προσωπικά τοποθέτησα μία κεραία, ως αναμεταδότη για το Πυροσβεστικό Σώμα στην υψηλότερη κορυφή του βραχίονα και έπρεπε να υπογράψουμε γι αυτό, ένα ιδιωτικό συμφωνητικό με… κάποιον.
Δηλαδή, θέλω να πω, ακόμα και η υψηλότερη κορυφή στην Ζάκυνθο ανήκει σε… κάποιον!

όλα τα δάση είναι ιδιόκτητα στο νησί, εξάλλου και από τις πυρκαγιές που σβήνουμε όλα είναι περιφραγμένα με συρματόπλεγμα

Πιθανόν, όλα τα δάση να είναι ιδιόκτητα στο νησί, εξάλλου και από τις πυρκαγιές που σβήνουμε όλα είναι περιφραγμένα με συρματόπλεγμα, δηλαδή βρίσκεις εμπόδια για να φτάσεις… είναι γεμάτο συρματοπλέγματα.
Έχει ένα ιδιαίτερο καθεστώς η Ζάκυνθος. Βέβαια το ξέρει και το Δασαρχείο περισσότερο…
Αυτό γενικά στην Ελλάδα δεν είναι σύνηθες, δηλαδή για παράδειγμα στην Αθήνα όχι δεν το συναντάμε αυτό. Εκεί το έχουμε παρατηρήσει… Τι να πω, δεν ξέρω».

Παρέμβαση της ΔΑΕΕ

Αυτό το ιδιόμορφο καθεστώς λοιπόν μοιραία έχει μπει στο επίκεντρο των ερευνών της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (ΔΑΕΕ) του Πυροσβεστικού Σώματος, κλιμάκιο του οποίου βρίσκεται από τα μέσα του καλοκαιριού εκεί, συγκεντρώνει στοιχεία και τα αντιπαραβάλλει για να μπορέσει να καταλήξει κάπου, σε μία κατάσταση όμως που μοιάζει με λαβύρινθο…
Υπενθυμίζεται ότι ελικόπτερο της Πυροσβεστικής είχε εντοπίσει δύο ύποπτα άτομα να βάζουν φωτιές στο δάσος, έγινε καταδίωξη αλλά κατάφεραν να διαφύγουν, όπως επίσης έχουν προσαχθεί άτομα και έχουν εξετασθεί για τις ύποπτες μετακινήσεις τους στα δάση τις ώρες των πυρκαγιών, μέχρι στιγμής όμως στοιχείο που να συνδέει άτομα, ενέργειες, φυσικούς και ηθικούς αυτουργούς δεν έχουν υπάρξει και αυτό είναι το στοίχημα στην περίπτωση αυτή…
Βεβαίως, συνήθως ακόμα και όταν καταλήγει ένας φυσικός αυτουργός ενώπιον της Δικαιοσύνης, γνωρίζει συνήθως το πολύ αυτόν που του έδωσε την εντολή και τον πλήρωσε για να το κάνει και όχι τον πιο πάνω και τον ακόμα πιο πάνω και πάει λέγοντας… από τον οποίο ξεκίνησαν όλα… Ακόμα πιο σπάνιο είναι να συνεργαστεί ή να παραδεχθεί κάτι αφού και να συλληφθεί θα επικαλεστεί το δήθεν πάθος του και ότι είναι πυρομανής, καθώς γνωρίζει ότι έτσι σταδιακά θα πέσει στα «μαλακά».
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η Ζάκυνθος και κάθε επίγειος παράδεισος αυτού του τόπου κινδυνεύει ακριβώς από αυτή την αδυναμία της γνώσης γύρω από την ιδιοκτησία, που τυχαίνει να αντικατοπτρίζεται μέσω της υπερβολής της στην περίπτωση του υπέροχου αυτού νησιού. Μία αδυναμία που αγκομαχά να λύσει η Πολιτεία βήμα-βήμα έστω το 2017 και συναντά μόνο δυσκολίες σε αυτό.

Οι ημέρες της «Κόλασης»

Δεκάδες πυροσβέστες από διάφορα μέρη της Ελλάδας έσπευσαν να κάνουν το καθήκον τους στην Ζάκυνθο φέτος το καλοκαίρι και οι στιγμές που έζησαν ήταν πραγματικά δραματικές, ειδικά όταν οι φλόγες άρχισαν να πλησιάζουν απειλητικά τον οικισμό του Αγαλά.
Για τον Αρχιπύραρχο Πέτρου, όλα ξεκίνησαν με μία εντολή όπως και για τους περισσότερους πυροσβέστες που με αυταπάρνηση ρίχτηκαν και φέτος στην μάχη με τις φλόγες:
«Στη Ζάκυνθο με εντολή του Αρχηγού του ΠΣ κλήθηκα πριν σχεδόν δύο μήνες για συνδρομή και συντονισμό επειδή παρατηρήθηκε μεγάλος αριθμός πυρκαγιών. Έγινε μία συντονισμένη προσπάθεια από το Αρχηγείο και έφυγα για την Ζάκυνθο, ώστε να μπορέσω να βοηθήσω στην πρόληψη και στην κατάσβεση και στον συντονισμό των προσπαθειών αντιμετώπισης των πυρκαγιών και αυτό έγινε γιατί το 2013-14 ήμουν έναν χρόνο Διοικητής εκεί, οπότε γνωρίζω καλά το νησί.
Έναν χρόνο που ήμουν στο νησί γνώριζα τα πάντα, είχα κάνει περιπολίες σε όλη την περιοχή και μάλιστα είχα χαρτογραφήσει και όλους τους δασικούς και τους αγροτικούς δρόμους, οπότε ξέρω πολύ καλά το νησί.
Εγώ πήγα την περίοδο που υπήρχαν δύο μεγάλες φωτιές στις Βολίμες και στον Αγαλά. Ο συντονιστής εκεί, ο Στρατηγός ο κ. Ματθαιόπουλος μου είπε να πάω στα βόρεια του νησιού, στις Βολίμες που είχε μία μεγάλη πυρκαγιά στο Αστέρι και ήμουν εκεί πολλές ημέρες έως την πλήρη κατάσβεσή της.
 
Η πυρκαγιά στον Αγαλά ήταν η πιο μεγάλη εκείνη την περίοδο, γύρω στα 7.500 στρέμματα, την οποία συντόνιζε ο κ. Ματθαιόπουλος και εγώ ήμουν στα βόρεια του νησιού στην άλλη πυρκαγιά που είχαμε στις Βολίμες και στις Ελιές. Ήταν 1-3 πυρκαγιές στα Βόρεια του νησιού που υπήρχε θέμα. Η πυρκαγιά ειδικά στο χωριό του Αγαλά και στο Κοιλιωμένο ήταν επικίνδυνη πάρα πολύ γιατί πήγε να μπει και μέσα στους οικισμούς, στα χωριά. Αποτράπηκε βεβαίως αυτό, ωστόσο ήταν πολύ επικίνδυνη, πάρα πολύ επικίνδυνη φωτιά. Έκαψε τεράστιες εκτάσεις πευκοδάσους.
Εγώ ήμουν Διοικητής στο νησί τον Απρίλιο του 2013 έως τον Απρίλιο του 2014 και όχι τέτοιο πράγμα δεν το είχα βιώσει. Είχαμε τις συνηθισμένες πυρκαγιές του νησιού όπου μπορούσαν να επανακάμψουμε και να αντιμετωπίσουμε κάθε πυρκαγιά. Εξάλλου το 2013 είχαμε και τις λιγότερες πυρκαγιές στο νησί, είχαν καεί συνολικά μόνο 200 στρέμματα. Τις υπόλοιπες χρονιές που δεν ήμουν εκεί άκουγα βεβαίως για την Ζάκυνθο.
Καίγονταν μεγάλες επιφάνειες, αλλά θεωρώ ότι αυτή ειδικά η χρονιά ήταν πολύ άσχημη για το νησί, διότι κάηκαν τεράστιες εκτάσεις και δεν είναι μόνο ότι κάηκαν είναι ότι υπήρχαν και αλλεπάλληλες πυρκαγιές. Εκεί που έσβηναν σε κάποιο σημείο, παράλληλα ξεκινούσε σε άλλο σημείο, δύο-τρεις πυρκαγιές δηλαδή ταυτόχρονα, με αποτέλεσμα να σπάνε οι δυνάμεις και να μην επαρκούν κιόλας για την κατάσβεση σε όλα αυτά τα μέτωπα που είχαν δημιουργηθεί».
Μάλιστα, ο παλιός διοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Ζακύνθου και σήμερα Αρχιπύραρχος τονίζει ότι το πρόβλημα αυτό με τις πυρκαγιές πάντα υπήρχε στο νησί, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είχε αντίστοιχο προηγούμενο με όσα συνέβησαν φέτος.
«Στο νησί είχε μεταβεί συντονισμένα και κατόπιν εντολής του Αρχηγού και η Διεύθυνση Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού η οποία επιλήφθηκε όλων αυτών των θεμάτων και είχαμε μία πολύ καλή συνεργασία με τους συναδέλφους και εργάζονται πάνω σε αυτό για να αντιπαραβάλουν όλα τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει.
Εμένα το κύριό μου έργο ήταν η πρόληψη και ο συντονισμός στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Η πρόληψη ήταν σε συνεργασία και με την Αστυνομία, προβήκαμε σε κάποιους ελέγχους οχημάτων και νυχτερινούς και κατά τη διάρκεια της ημέρας, στη συνέχεια περιπολίες και ό,τι προέκυπτε, σε συνεργασία και με την ΔΑΕΕ και με την Αστυνομία, τα επεξεργάζονταν εκείνοι.

Υπήρχαν στιγμές κατά τις οποίες η πυρκαγιά πολλές φορές άλλαζε φορά, ο άνεμος δηλαδή φυσούσε μία Δυτικός, μία Βόρειος, μία Βορειοδυτικός

Υπήρχαν στιγμές κατά τις οποίες η πυρκαγιά πολλές φορές άλλαζε φορά, ο άνεμος δηλαδή φυσούσε μία Δυτικός, μία Βόρειος, μία Βορειοδυτικός, άλλαζε η φορά του ανέμου, υπήρξαν φορές που κινδύνευσαν και τα χωριά και εμείς οι ίδιοι, γιατί ενώ έχεις κάνει μία εγκατάσταση και προσπαθείς να κάνεις μία κατάσβεση στο συγκεκριμένο σημείο στην φέρνει επάνω σου, με αποτέλεσμα εσύ να κάνεις υποχώρηση και να φεύγουν όλες οι δυνάμεις προς τα πίσω. Υπήρξαν πάρα πολλές φορές τέτοιες καταστάσεις, αλλά τα καταφέραμε, εξάλλου δεν κάηκε κάποια κατοικία. Κάηκαν βέβαια τα δάση…
Από την αρχή της αντιπυρικής περιόδου ήταν περίπου 100 πυρκαγιές μικρές και μεγάλες.
Αν υπολογίσουμε ότι οι δύο μεγάλες πυρκαγιές ήταν περίπου 25.000 στρέμματα, αν συνυπολογίσουμε και τις υπόλοιπες ξεπερνάει τα 35.000 στρέμματα… Έτσι υπολογίζω με ένα πρόχειρο υπολογισμό. Ανέβασαν πάρα πολύ τα καμένα στρέμματα οι πυρκαγιές του Κοιλιωμένου, του Αγαλά και η τελευταία. Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στα βόρεια του νησιού και προς το κέντρο, νότια δεν αντιμετωπίσαμε ιδιαίτερα προβλήματα ούτε και τότε που ήμουν διοικητής αλλά ούτε και τώρα που πήγα.
Οι πυρκαγιές της Ζακύνθου είναι δύσκολες πυρκαγιές, όχι οι πιο δύσκολες, αλλά είναι δύσκολες και λόγω της μορφολογίας του εδάφους και λόγω των ανέμων που πνέουν στο νησί και έτσι τις κατατάσσω στις δύσκολες πυρκαγιές».

Λυπήθηκα, γιατί όλα αυτά τα είχαμε γλιτώσει κάποτε και τα είδαμε καμμένα

Ο Αρχιπύραρχος Πέτρου θέλησε πέρα από την εμπειρία του στο νησί φέτος, να μεταφέρει και ένα ανθρώπινο μήνυμα. Το μήνυμα ενός ανθρώπου που υπηρέτησε εκεί έναν χρόνο, περπάτησε σπιθαμή την σπιθαμή αυτά τα δάση και τα προστάτεψε για να επιστρέψει φέτος και να τα δει να γίνονται στάχτη…
«Αυτό που θέλω να προσθέσω από καρδιάς, γιατί έναν χρόνο που έκατσα στο νησί το αγάπησα… Είναι όμορφο νησί. Γύρισα τα πάντα μέσα από τις περιπολίες και μέσα από την αγάπη μου για την Ζάκυνθο και εύχομαι μέσα από την καρδιά μου να μην επαναληφθούν αυτά τα τραγικά που βιώνει το νησί, γιατί είναι πραγματικά μία πανέμορφη περιοχή και είναι κρίμα όλος αυτός ο πλούτος που έχει να χάνεται.
Πραγματικά, το έχω αγαπήσει το νησί και γι αυτό τον χρόνο που ήμουν εκεί έκανα όσα έκανα, παραπάνω βέβαια απ’ όσα έπρεπε να κάνω μέσα από την δουλειά μου και δεν σας κρύβω ότι φέτος που ξαναπήγα και είδα όλη αυτή την καταστροφή, πραγματικά λυπήθηκα, γιατί όλα αυτά τα είχαμε γλιτώσει κάποτε και τα είδαμε καμένα . Λυπήθηκα πάρα πολύ και εύχομαι ό,τι καλύτερο και για τους κατοίκους και για το νησί μέσα από την καρδιά μου»

Δεν υπάρχουν σχόλια: