Τρίτη 25 Ιουνίου 2024

Η 8ετία των μνημονίων (2009-2018)

Τα τρία μνημόνια και τα δύο «μεσοπρόθεσμα προγράμματα» που ψηφίστηκαν από τη Βουλή.


Θυμίζουμε ότι ο όρος «μνημόνιο» προέκυψε από τα τρία έγγραφα (memorandum) που υπέγραψε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και του Γ. Παπανδρέου του 2010 προκειμένου να υπάρξει ο πρώτος δανεισμός της χώρας από την Ε.Ε., το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Αξίζει λοιπόν θα θυμηθεί κανείς τα μνημόνια και τα μεσοπρόθεσμα προγράμματα που ψηφίστηκαν στο κοινοβούλιο τα τελευταία 8 χρόνια.

1ο ΜΝΗΜΟΝΙΟ:

Το πρώτο μνημόνιο ψηφίστηκε στις 6 Μαΐου του 2010, αν και είχαν προηγηθεί μέτρα λιτότητας και τους προηγούμενους μήνες από την τότε κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου. 

Με το πρώτο μνημόνιο καταργήθηκε οριστικά ο 13ος και 14ος μισθός και υπήρξαν περικοπές μισθών στο δημόσιο. Στα δημόσια έσοδα ο Φ.Π.Α. φθάνει στο 23%, ενώ ταυτόχρονα μειώθηκε ο κατώτερος μισθός και αυξήθηκαν τόσο τα όρια απολύσεων όσο και τα όρια συνταξιοδότησης στα 65 χρόνια. 

Το πρώτο μνημόνιο ψηφίστηκε από 172 Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και του ΛΑΟΣ ενώ μέρος των άρθρων ψηφίστηκε και από τη Βουλεύτρια της Ν.Δ. Ντόρα Μπακογιάννη. 

Ως συμπλήρωμα του πρώτου μνημονίου ήρθε στις 29 Ιουνίου του 2011 το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα 2012-2015. Περιλάμβανε μεγάλες φορολογικές επιβαρύνσεις και νέα μέτρα απορρύθμισης της αγοράς εργασίας. Το Μεσοπρόθεσμο ψήφισαν 154 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ όπως και η 'Ελσα Παπαδημητρίου από τη Ν.Δ..

2ο ΜΝΗΜΟΝΙΟ:

Το δεύτερο και κατά κοινή ομολογία σκληρότερο μνημόνιο έφερε στη Βουλή η κυβέρνηση συνεργασίας με πρωθυπουργό τον Λουκά Παπαδήμο που είχε προκύψει από τις εντονότατες πολιτικές εξελίξεις του 2011. Στηρίχθηκε από ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΛΑΟΣ. Ψηφίστηκε στη Βουλή στις 12 Φεβρουαρίου του 2012. Επρόκειτο για ένα ογκωδέστατο νομοσχέδιο χιλιάδων σελίδων με τίτλο «Έγκριση των Σχεδίων Συμβάσεων Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Ε.Τ.Χ.Σ.), της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Τράπεζας της Ελλάδος, του Σχεδίου του Μνημονίου Συνεννόησης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελλάδος και άλλες επείγουσες διατάξεις για τη μείωση του δημοσίου χρέους και τη διάσωση της εθνικής οικονομίας». Ψηφίστηκε από 199 Βουλευτές. 

Τα βασικά μέτρα που περιλάμβανε ήταν: 

- Μείωση κατά 22% του κατώτατου μισθού σε όλα τα κλιμάκια του βασικού μισθού (από 751€ σε 586€) και 32% στους νεοεισερχόμενους μέχρι 25 ετών. 

- Κατάργηση 150.000 θέσεων εργασίας από τον δημόσιο τομέα έως το 2015, εκ των οποίων 15.000 μέσα στο 2012. 

- Κατάργηση κλαδικών συμβάσεων εργασίας. 

- Άρση μονιμότητας σε ΔΕΚΟ και υπό κρατικό έλεγχο τράπεζες. 

- Περικοπές συντάξεων, επιδομάτων, δαπανών υγείας, άμυνας. 

- Αύξηση αντικειμενικών αξιών και ενοποίηση φόρων στα ακίνητα. 

- Αύξηση των εισιτηρίων στις Αστικές Συγκοινωνίες και στον ΟΣΕ κατά 25%. 

- Κατάργηση φοροαπαλλαγών και χαμηλού Φ.Π.Α. στα νησιά. 

Και αυτό το μνημόνιο συμπληρώθηκε έναν χρόνο αργότερα από το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα 2013-2016 το οποίο εισηγήθηκε η κυβέρνηση που είχε προκύψει από τη συνεργασία του Αντώνη Σαμαρά και του Ευάγγελου Βενιζέλου. Το μεσοπρόθεσμο ψηφίστηκε στις 7 Νοεμβρίου του 2013 και έλαβε 153 ψήφους. 

Θεσμοθέτησε: 

- Νέα αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, μειώσεις εφάπαξ έως 83%.

- Κατάργηση καθολικότητας της Εθνικής Σύμβασης Εργασίας

- Κατάργηση δώρων στο δημόσιο.

- Διευκόλυνση απολύσεων.

-Αντίτιμο 25 ευρώ για είσοδο στα νοσοκομεία.

-Περικοπές ειδικών μισθολογίων.

3ο ΜΝΗΜΟΝΙΟ:

Το τρίτο μνημόνιο ψηφίστηκε στις 13 Αυγούστου του 2015 σε μία μαραθώνια συνεδρίαση της Βουλής, μετά τις καταιγιστικές εξελίξεις εκείνου του καλοκαιριού. Δηλαδή την επιβολή capital controls, το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου που απέρριψε την πρόταση των δανειστών για τη νέα σύμβαση αλλά και την περίφημη 17ωρη διαπραγμάτευση του Αλέξη Τσίπρα στις Βρυξέλλες που κατέληξε τελικά σε συμφωνία.

Το μνημόνιο αυτό έλαβε τις περισσότερες ψήφους από όλα τα προηγούμενα αφού το στήριξαν 222 Βουλευτές από ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΠΟΤΑΜΙ. Σήμανε όμως και απώλεια 40 Βουλευτών της κυβερνητικής πλειοψηφίας, γεγονός που οδήγησε σε υπηρεσιακή κυβέρνηση και εκλογές στις 20 Σεπτεμβρίου. 

Το τρίτο μνημόνιο αφορούσε δάνειο 86 δις ευρώ και 4 αξιολογήσεις. Προέβλεπε:

- Την κατάργηση νόμων που είχαν ήδη ψηφιστεί από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. 

-Ττην ολοκλήρωση της λεγόμενης «ασφαλιστικής μεταρρύθμισης» με αυξήσεις εισφορών, αυξήσεις ορίων ηλικίας, σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ.

- Την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και μέσω ιδιωτικοποιήσεων που οδήγησε στη δημιουργία του «υπερταμείου».

- Τη διατήρηση και αύξηση των υψηλών φορολογικών συντελεστών, υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% στους προϋπολογισμούς, ενιαίο μισθολόγιο στο δημόσιο, ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζικών ιδρυμάτων και άλλα μέτρα.

Οι σημαντικότερες στιγμές των μνημονίων:





Δεν υπάρχουν σχόλια: