Τρεις Έλληνες και τα κρυπτονομίσματα: Τα κόλπα, οι φούσκες, οι καταστροφές και οι θρίαμβοι

Τρεις άνθρωποι που γνωρίζουν καλά τα crypto και τα NFTs μάς λύνουν όλες τις απορίες για τη νέα ψηφιακή επανάσταση των κρυπτονομισμάτων. 

 

Τη λέξη «κρυπτονομίσματα» –και ιδιαίτερα το Bitcoin‒ την ακούς από φίλους και γνωστούς εδώ και καιρό ως έναν νέο τρόπο επένδυσης. Όσοι έχουν ασχοληθεί μαζί τους, θεωρούν ότι έχουν φέρει μια επανάσταση τόσο μεγάλη όσο και το διαδίκτυο και ότι στο μέλλον θα αντικαταστήσουν το χρήμα, όπως το διαδίκτυο αντικαθιστά με σαρωτικούς ρυθμούς το χαρτί, κυρίως επειδή δεν ελέγχονται από τις κεντρικές αρχές.

Για κάποιους είναι ένας εύκολος τρόπος να πολλαπλασιάσουν τα χρήματά τους, άγνωστος για τους πολλούς, άρα ευκαιρία, γι’ άλλους είναι ένα είδος τζόγου με όλα τα ρίσκα και τα άσχημά του ‒ αν είσαι κάποιας ηλικίας και θυμάσαι τη φούσκα του χρηματιστηρίου, το πιο πιθανό είναι να είσαι επιφυλακτικός απέναντί τους.

Ξαφνικά, όμως, τα κρυπτονομίσματα και τα NFTs (non - fungible tokens) μπήκαν στο λεξιλόγιο όλων για διάφορους λόγους και σταδιακά αφορούν όλο και μεγαλύτερη γκάμα ηλικιών, από ανήλικους μέχρι ηλικιωμένους, ανθρώπους κάθε ιδιότητας και οικονομικής κατάστασης. Και εκεί που μιλούσαν γι’ αυτά μόνο οι techno freak φίλοι σου, μπήκαν στο παιχνίδι καλλιτέχνες –ακόμα και ανήλικοι‒ και από την αρχή της πανδημίας μέχρι αυτήν τη στιγμή που μιλάμε τα crypto και τα NFTs είναι κάτι που βρίσκεται σε εξέλιξη τώρα, δεν είναι απλώς κάτι που θα άλλαζε το μέλλον των συναλλαγών και της επένδυσης.

Σήμερα περίπου 200.000 άνθρωποι στην Ελλάδα έχουν στην κατοχή τους Bitcoins. Είναι ακόμα περισσότεροι όσοι έχουν επενδύσει σε άλλα κρυπτονομίσματα. Το περίεργο είναι ότι ελάχιστοι απ’ όσους ασχολούνται και ρωτάς να σου εξηγήσουν τι είναι και πώς λειτουργούν είναι σε θέση να το κάνουν. Επικρατεί μια ασάφεια όσον αφορά τον τρόπο που δημιουργούνται, το τι σημαίνουν οι όροι που τα συνοδεύουν, το αν είναι νόμιμα ή όχι, αν φορολογούνται. Γι’ αυτό αναζητήσαμε απαντήσεις από τρεις ανθρώπους που ασχολούνται μαζί τους επαγγελματικά, με διαφορετικούς τρόπους.

Το bitcoin ανεβαίνει πολύ. Έχει πέσει μερικές φορές, αλλά η συνολική τάση είναι ανοδική. Αυτό δεν βλέπω να αλλάζει για λίγο καιρό, καθώς η αποδοχή αυξάνεται και γίνεται όλο και πιο mainstream. Θα υπάρξουν πτώσεις στην πορεία, αλλά μακροπρόθεσμα η τιμή θα αυξάνεται ραγδαία.

Ο Paul Democritou είναι επιχειρηματίας, συγγραφέας και vlogger που έγραψε το πρώτο του βιβλίο, το «Success I.Α.Ο.», την περίοδο της περιπέτειάς του με το non-Hodgkin’s λέμφωμα το 2016. Από τότε έχει γράψει και συγγράψει άλλα πέντε βιβλία, μεταξύ αυτών τα «Crypto Factor», «Crypto marketing playbook» και «Crypto Marketing Essentials» και αυτή τη στιγμή γράφει άλλα τρία. Είναι ο συνιδρυτής και συνιδιοκτήτης μαζί με την Art n Roll του BitBullz.io, ενός NFT μετα-σύμπαντος ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Είναι η πρώτη NFT εταιρεία ηλεκτρονικών παιχνιδιών στην Ελλάδα, που πρόσφατα συνεργάστηκε με τον μουσικό Claydee για τη δημιουργία γραφικών για το νέο του βίντεο, η πρώτη φορά που το NFT μετα-σύμπαν εμφανίζεται σε ένα μουσικό βίντεο. Με τα κρυπτονομίσματα ασχολείται από το 2017 και από τότε δουλεύει με εταιρείες στο blockchain παντού στον κόσμο.

— Τι είναι τα κρυπτονομίσματα; Υπάρχει ένας απλός τρόπος να τα περιγράψουμε;

Το κρυπτονόμισμα, είναι ένα ψηφιακό ή εικονικό περιουσιακό στοιχείο, το οποίο λειτουργεί μέσω peer-to-peer δικτύων ως μέσο συναλλαγών, δηλαδή όπως ένα οποιοδήποτε νόμισμα. Το βασικό στοιχείο ενός κρυπτονομίσματος είναι ότι στηρίζεται στις αρχές της κρυπτογραφίας (cryptography), μιας μεθόδου που δεν επιτρέπει σε τρίτα πρόσωπα να έχουν πρόσβαση στην πληροφορία, ενώ το μεγάλο ενδιαφέρον στη βασική του δομή είναι ότι δεν υπάρχει κάποια κεντρική αρχή που το ελέγχει. Τα κυρίαρχα νομίσματα, όπως το δολάριο και το ευρώ, ελέγχονται και καθορίζονται από κεντρικές αρχές, όπως η Κεντρική Τράπεζα, η εκάστοτε κυβέρνηση κ.λπ., ενώ το κρυπτονόμισμα λειτουργεί ως ένα αποκεντρωμένο σύστημα, δίχως τη χειραγώγηση των κεντρικών αρχών.

— Τι είναι το blockchain;

Οι δικτυωμένοι υπολογιστές συντηρούν μια ασφαλή, απαραβίαστη λογιστική καταγραφή των συναλλαγών που ονομάζεται blockchain. Το πρώτο κρυπτονόμισμα που το έκανε αυτό ήταν το Bitcoin. Με απλά λόγια, το κρυπτονόμισμα είναι μια μονάδα συναλλαγής και το blockchain μια λίστα των συναλλαγών μεταξύ ίσων. Το blockchain είναι η καταγραφή που έχει συμφωνηθεί απ’ όλους τους υπολογιστές στα δίκτυα ως η επίσημη καταγραφή των συναλλαγών. Είναι η θεμελιώδης τεχνολογία που κάνει όλα τα κρυπτονομίσματα δυνατά. Υπάρχει μεγάλη συζήτηση γι’ αυτό, αλλά όλα τα κρυπτονομίσματα χτίζονται πάνω στο blockchain. Δεν είναι όλα τα πρότζεκτ στο blockchain κρυπτονομίσματα. Υπάρχουν blockchains για εντοπισμό και ανίχνευση ταυτοτήτων και παραγωγή αγαθών, αλλά ακόμη κι αυτά πρέπει να χρησιμοποιήσουν κάποιου είδους token ως μια blockchain καταγραφή των συναλλαγών.

— Ποια ανάγκη κάλυψε το κρυπτονόμισμα;

Ήταν μια ιδέα του Σατόσι Νακαμότο, του υποτιθέμενου δημιουργού του Bitcoin, του πρώτου κρυπτονομίσματος που βασίζεται στην τεχνολογία blockchain, και ήρθε η στιγμή να υλοποιηθεί. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που δουλεύουν αυτήν τη στιγμή στα ψηφιακά νομίσματα. Ο σκοπός του Νακαμότο ήταν να καλύψει την ανάγκη για έμπιστους μεσολαβητές και να σου δώσει τη δυνατότητα να κάνεις αξιόπιστες συναλλαγές χωρίς διπλές δαπάνες (σ.σ. η διπλή δαπάνη είναι ένα πιθανό ελάττωμα σε ένα σύστημα ψηφιακών χρημάτων, στο οποίο το ίδιο νόμισμα μπορεί να δαπανηθεί περισσότερες από μία φορές) ή αναστρέψιμες συναλλαγές (σ.σ. οι συναλλαγές με κρυπτονομίσματα είναι μη αναστρέψιμες, δηλαδή αν στείλουμε νομίσματα κάπου, η συναλλαγή δεν μπορεί να αναστραφεί).

— Πέρα από τρόπος για να πληρώνεις συναλλαγές, ποιες άλλες χρησιμότητες έχουν;

Τα κρυπτονομίσματα ή η τεχνολογία blockchain έχουν πολλές χρησιμότητες. Το Ethereum, για παράδειγμα, χρησιμοποιείται για να δημιουργεί και να εντοπίζει έξυπνες συμβάσεις που μπορούν να εκτελεστούν αυτομάτως, όταν ικανοποιηθούν προσυμφωνημένοι όροι. Είναι λίγο-πολύ όπως ένα αυτόματο μηχάνημα πώλησης, όπου η σύμβαση είναι να σου δίνει τα αγαθά με τα οποία είναι εφοδιασμένο όταν βάζεις τα χρήματά σου σε αυτό. Υπάρχουν πρότζεκτ που χρησιμοποιούν blockchain για να εντοπίσουν ταυτότητες, πρώτες ύλες και αγαθά από την πηγή μέχρι το τελικό προϊόν. Και τώρα έχουμε τα NFT, τα οποία είναι μοναδικά αντικείμενα στο blockchain και όχι όμοια και ανταλλάξιμα, όπως άλλα επενδυτικά αγαθά.

Για πολλούς ανθρώπους είναι η καλύτερη και η μόνη ευκαιρία να βγάλουν σοβαρά λεφτά στη ζωή τους. Ωστόσο, ποτέ μην επενδύεις ποσά που θα σε επηρεάσουν οικονομικά αν τα χάσεις, όπως και ισχύει με άλλες υποθετικές επενδύσεις. Εικονογράφηση: bianka/LIFO

— Πώς ακριβώς λειτουργεί ένα κρυπτονόμισμα;
Πλήθος υπολογιστών σε ιστοτόπους, ιδρύματα κ.α. λειτουργούν, συγχρονίζονται συναινετικά και μοιράζονται ως «δημόσιοι μάρτυρες» τη διατήρηση μιας βάσης δεδομένων ως ένα αξιόπιστο «λογιστικό βιβλίο», το οποίο αποδέχεται κάθε φορά ως αξιόπιστη τελευταία εγγραφή μιας συναλλαγής την πλειοψηφία των ομοειδών καταγραφών.

— Να πούμε με δυο λόγια τι σημαίνουν οι λέξεις crypto, coins, tokens, mining, DAOs και NFTs; 
Crypto, δηλαδή cryptocurrency, κρυπτονόμισμα, είναι ένα ψηφιακό νόμισμα που χρησιμοποιεί κρυπτογραφικές μεθόδους ασφάλειας. Coin είναι το νόμισμα που χρησιμοποιεί το blockchain για να ανταμείψει υπολογιστές στο δίκτυο για τη συνεισφορά τους. Token είναι ένα δευτερεύον περιουσιακό στοιχείο που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι προγραμματιστές για να συνδεθούν σε ένα υπάρχον blockchain. Οι κύριες διαφορές είναι ότι τα κρυπτονομίσματα έχουν blockchains, ενώ τα tokens χτίζονται πάνω σε ένα υπάρχον blockchain. Για παράδειγμα, το Ethereum είναι ένα blockchain/κρυπτονόμισμα και το uniswap ένα ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων που χρησιμοποιεί ένα αποκεντρωμένο πρωτόκολλο δικτύου φτιαγμένο πάνω στο Ethereum, με το uniswap να είναι το token του. Mining ή εξόρυξη είναι ένα κατανεμημένο συναινετικό σύστημα. Ο όρος «mining» («εξόρυξη») χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη διαδικασία επικύρωσης των συναλλαγών που περιμένουν να συμπεριληφθούν στην αλυσίδα των μπλοκ (blockchain technology). Η χρονολογική σειρά των συναλλαγών επιτυγχάνεται μέσω αυτής της διαδικασίας. DAOs (Decentralized Autonomous Organizations), οι αποκεντρωμένοι αυτόνομοι οργανισμοί, είναι πρότζεκτ κρυπτονομισμάτων ή blockchain χωρίς κεντρική διαχείριση ή ιδιοκτησία. NFTs (Non-fungible tokens), σε αντίθεση με τα περισσότερα κρυπτονομίσματα που είναι απολύτως όμοια και ανταλλάξιμα, είναι μοναδικά και μπορούν να έχουν διαφορετικές αξίες. Το καλύτερο παράδειγμα είναι η ψηφιακή τέχνη, όπου το NFT λειτουργεί ως απόδειξη ιδιοκτησίας ή προέλευσης. 

— Πώς δημιουργείται ένα κρυπτονόμισμα; Ποιος μπορεί να το φτιάξει;

Τεχνικά, οποιοσδήποτε μπορεί να ξεκινήσει ένα κρυπτονόμισμα, είτε γράφοντας τον κώδικα από την αρχή, είτε χρησιμοποιώντας τα υπάρχοντα στο δίκτυο μοντέλα. Υπάρχουν ακόμα και point and click σάιτ, όπου μπορείς να ξεκινήσεις ένα πρότζεκτ με token σε ένα απόγευμα. Στην πράξη, τα πιο πολλά από αυτά τα νομίσματα δεν έχουν χρησιμότητα ή λόγο ύπαρξης, εκτός και αν μια δυνατή ομάδα από ενδιαφερόμενους επενδύσει σε αυτά. Αλλιώς δεν θα πάνε πουθενά και δεν θα αποκτήσουν καμία αξία.

— Ισχύει ότι το crypto δεν μπορεί να έχει ιδιοκτήτη;

Μερικά crypto projects, όπως τα DAOs, στοχεύουν στο να έχουν αποκεντρωμένη ιδιοκτησία και να είναι δημοκρατικά στην ανάπτυξή τους. Ωστόσο, τα νομίσματα ή τα tokens που παράγονται διατηρούνται και έτσι τα αποκτούν άτομα ή συνεταιρισμοί που κάνουν εξόρυξη στο δίκτυο. Το μόνο αληθινά αποκεντρωμένο κρυπτονόμισμα χωρίς ιδιοκτήτη, εκτός από το πρόσωπο που το κατέχει, είναι το bitcoin.

— Πώς υπολογίζεις την αξία ενός κρυπτονομίσματος;

Κάθε νόμισμα έχει αξία είτε επειδή στηρίζεται από έναν αξιόπιστο τρίτο παράγοντα π.χ. μια κυβέρνηση είτε από έναν χρηματοπιστωτικό οργανισμό που εγγυάται την αξία του. Ή μπορεί να έχει εγγενή αξία και οι άνθρωποι να είναι πρόθυμοι να ανταλλάξουν άλλα επενδυτικά αγαθά γι’ αυτό. Η αξία ενός κρυπτονομίσματος είναι εγγενής, έτσι οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να ανταλλάξουν κάτι γι’ αυτό. 

— Τι είναι αυτό που κάνει την αξία του να ανεβαίνει ή να πέφτει; Ποια η διαδικασία;

Σκέψου τις μετοχές και τα μερίδια. Η τιμή τους παρουσιάζει διακυμάνσεις, αν και η υποκείμενη αξία τους, που βασίζεται στην εμπιστοσύνη του καταναλωτή, ίσως να μην έχει αλλάξει. Τα κρυπτονομίσματα είναι κάτι παρόμοιο. Η τιμή τους κυμαίνεται βάση της παροχής και της ζήτησης, η οποία επίσης βασίζεται στις ειδήσεις του τομέα και τις εξελίξεις. 

— Ποια είναι πλεονεκτήματα του bitcoin σε σχέση με ένα συμβατικό νόμισμα;

Υπάρχει ένα στοιχείο προσωπικού ελέγχου στα ποσά που επενδύεις στο bitcoin που λείπει από τα παραδοσιακά νομίσματα. Υπάρχει μεγαλύτερο απόρρητο και ελευθερία, αν και αυτό συνοδεύεται από ευθύνες. Κανείς δεν μπορεί να σου πάρει το bitcoin ή να παγώσει τον λογαριασμό σου με αυτά, εκτός κι αν είσαι απρόσεκτος με την ασφάλεια. Επίσης, ενώ το παραδοσιακό νόμισμα υπόκειται στον πληθωρισμό και χάνει αξία, το bitcoin είναι πιο πολύ σαν ψηφιακός χρυσός. Δες τις κυρώσεις στη διαμάχη Ουκρανίας και Ρωσίας και στον Καναδά όταν προσπάθησαν να σταματήσουν το bitcoin!

— Γιατί υπάρχουν τόσο πολλά κρυπτονομίσματα;

Είμαστε ακόμα στις πρώιμες μέρες των ψηφιακών νομισμάτων και υπάρχει ένα στοιχείο Άγριας Δύσης, με πολλή αναζήτηση και ευκαιριακή ανάπτυξη. Με την πάροδο του χρόνου αυτός ο αριθμός των νομισμάτων που υπάρχουν τώρα αναμένεται να μειωθεί.

Οι άνθρωποι χακάρονται όλη την ώρα και σε αυτή την περίπτωση, εξαιτίας της μη αναστρέψιμης φύσης του blockchain, δεν έχεις τρόπο να ανακτήσεις τα crypto. Εικονογράφηση: bianka/LIFO

— Μπορεί ένα κρυπτονόμισμα να αποτύχει; Να μην αποκτήσει ποτέ αξία;

Χιλιάδες έχουν αποτύχει και χιλιάδες ακόμη θα αποτύχουν προτού τα πράγματα να σταθεροποιηθούν. Γι’ αυτό χρειάζεται να ερευνήσεις και να καταλάβεις τι αγοράζεις.

— Ισχύει ότι τα κρυπτονομίσματα χρησιμοποιούνται για παράνομες συναλλαγές;

Ισχύει ότι τα μετρητά χρησιμοποιούνται για παράνομες συναλλαγές; 

— Είναι νόμιμο να αγοράζεις κρυπτονομίσματα; Πολύς κόσμος θεωρεί ότι είναι μια παράνομη διαδικασία.

Είναι νόμιμο στις πιο πολλές χώρες.

— Πώς μπορείς να αγοράσεις ένα κρυπτονόμισμα στην Ελλάδα;

Όπως και σε κάθε άλλη χώρα, θα πρέπει να πας σε ένα ανταλλακτήριο και να αγοράσεις από εκεί ή να τα αγοράσεις peer-to-peer από κάποιον με crypto wallet.  

πηγή