Τρίτη 11 Ιουλίου 2017

Χρόνος-πόνος

Μία από τις μεγαλύτερες αγωνίες των σοφών της αρχαίας Ελλάδας ήταν το πώς θα θωρακίσουν οι άνθρωποι τις ψυχές τους απέναντι στα μαύρα χτυπήματα της μοίρας, στις καταστροφές και τις αρρώστιες.
Πώς θα ενδυνάμωναν, θα λέγαμε σήμερα, το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου ώστε να μην προσβάλλεται εύκολα από ιούς νοσηρούς και θανατογόνους.
Επίσης: να μάθουν να μη φοβούνται τον θάνατο και να απαλλαγούν από θρησκοληψίες και δεισιδαιμονίες. Μερικοί τα κατάφερναν, άλλοι όχι.
Τίποτα δεν έχει αλλάξει από τότε· οι ίδιες προσπάθειες εξακολουθούν αν και τώρα χρησιμοποιούνται πολλά χημικά σκευάσματα για την απαλλαγή από τον πόνο και τις καταστάσεις πανικού.
Ο οργανισμός πολλών έχει εθιστεί σ’ αυτά τα φάρμακα και μετά αρχίζει άλλος αγώνας για απεξάρτηση.
Διάφορες θεωρίες εμφανίζονται για επιστροφή στη φυσική δίαιτα, για χρήση προϊόντων που είχαν περιφρονηθεί από τη μεταπολεμική ευμάρεια και καταναλωτικότητα ψευδών προϊόντων με ωραία περιτυλίγματα και κενά περιεχομένου -μακριά από αρχαίες γεύσεις, έξω από την ίδια την υγεία.
Ταπεινοί καρποί αλλά αιώνιοι βρίσκουν τη θέση τους στα τραπέζια των νοικοκυριών -ένας «νέος» πολιτισμός γεύσης αναδύεται προκαλώντας αμηχανία στους μικροαστούς και στα δικά τους φαγητά.
Αδιαφορεί ο λαός για τα δήθεν πιάτα, εξωτικά κι απόκοσμα, προσιτά μόνο σε δυνατά βαλάντια -πάει η εκκεντρικότητα στα σκουπίδια, εκεί που καταλήγουν όλες οι τροφές του κόσμου τούτου.
Η τέχνη αλυπίας του σοφιστή Αντιφώντα δεν ήταν κάτι άλλο παρά η σημερινή ψυχιατρική «επιστήμη» -με τον λόγο να θεραπεύσεις τα οδυνηρά συναισθήματα.
Ολα αυτά έχουν τον χρόνο τους, ένας χρόνος, όμως, που έπαυσε να είναι «παις παίζων πεσσεύων, παιδός η βασιλίη», όπως θαυμάσια τον όρισε ο Ηράκλειτος.
Σήμερα ο χρόνος είναι ενήλικος, μας κυνηγά και έχει απολέσει τη χαρά, αυτήν την άδολη και αθώα χαρά των παιδιών.
Ολα στο μυαλό είναι, λένε κάποιοι φρόνιμοι, μας φοβίζουν όχι τα πράγματα αλλά η γνώμη που σχηματίζουμε γι’ αυτά, όπως δεν κουραζόταν να λέει στους ανθρώπους της εποχής του ο χωλός και ταπεινός Επίκτητος στη Νικόπολη της Ηπείρου.
Ισως να είναι έτσι, ίσως δεν προετοιμαζόμαστε ικανά ώστε να υποδεχόμαστε ό,τι μας πονά και αποδιαρθρώνει την ισορροπία του μέσα κόσμου· πώς να ελέγξεις, όμως, κάτι που υπερβαίνει το φτωχό σου μυαλουδάκι, όταν δεν μπορείς να καταλάβεις τι είναι ο πόνος, ποια η πηγή του, όταν οι γιατροί σηκώνουν τα χέρια μπροστά στο ανερμήνευτον της ψυχικής οδύνης;
Ο χρόνος λοιπόν ο μέγας ιατρός -ναι, αλλά πόσο διαρκεί; Και δεν είναι και ίδια η ζωή μετά τον πόνο, όσο και να τον μετουσιώσεις σε σοφία και πολύτιμη πείρα για τον χρόνο που απομένει.

Δεν υπάρχουν σχόλια: