ΙΤΕΑ , ΥΠΟΘΕΣΗ : ΛΑΡΝΑΚΙ. ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ ΕΚΤΟΣ ΣΥΝΟΡΩΝ ΝΟΜΟΥ.

 

Oι βωξίτες στο λιμάνι των Δελφών: Μία ακόμα περίπτωση «αρμονικής συνύπαρξης» μεταλλείας-τουρισμού

ΦΩΚΙΔΑ: Το 1972, μέσα στη Χούντα, μια μεταλλευτική εταιρεία μπάζωσε με το «έτσι θέλω» έναν γραφικό κολπίσκο σε απόσταση αναπνοής από την πόλη της Ιτέας και δημιούργησε εκεί μια ζώνη βαριάς βιομηχανίας. Στο λιμάνι των Δελφών, κάτω από τον ονομαστό ελαιώνα της Άμφισσας. Το βιομηχανικό τέρας οδήγησε σε γενική υποβάθμιση και υπανάπτυξη της περιοχής την οποία έχουμε αναδείξει επανειλημμένως μέσα από αυτό το ιστολόγιο (σχετικά δημοσιεύματα εδώ). Επί δεκαετίες, τα εξορυκτικά συμφέροντα και οι άνθρωποί τους στις κατάλληλες θέσεις φρόντισαν ώστε η περιοχή να παραμείνει υπανάπτυκτη. Και τώρα επιχειρούν να τη «δέσουν» και θεσμικά.

Αυτό το διάστημα στο Δήμο Δελφών συζητείται η αναθεώρηση του ΓΠΣ της Ιτέας που ή θα ανοίξει τον δρόμο για την ανάπτυξη ή θα την θάψει για πάντα, νομιμοποιώντας την παρανομία που την έφτασε στον σημερινό γενικό μαρασμό.

Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΒΩΞΙΤΕΣ ΤΗΣ ΠΡΩΗΝ S&B ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΗΣ ΙΤΕΑΣ

Η υπόθεση της συζήτησης στο Τοπικό Συμβούλιο της Ιτέας για την αναθεώρηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου της πόλης εξελίσσεται σήμερα (Μάρτιος 2015), όπως ήταν αναμενόμενο, σε μία κορυφαία στιγμή της Πολιτικής – Διοικητικής πραγματικότητας της περιοχής των Δελφών. Εκκρεμότητες δεκαετιών, πολεοδομικές και χωροταξικές αυθαιρεσίες στο παιχνίδι της διαπλοκής, ψηφοθηρική συγκάλυψη και κάθε είδους ύποπτες συναλλαγές φτάνουν σημερα σαν τον «κόμπο στο χτένι».

Η αναθεώρηση του Γενικού πολεοδομικού σχεδίου της Ιτέας ξεκίνησε πριν λίγα χρόνια χωρίς να μπορεί να ξεφύγει από το κακό παρελθόν. Αντιπροσωπευτικό σημείο εμπλοκής οι εγκαταστάσεις βωξίτη στο Λαρνάκι της S&B τότε που το έχει πουλήσει σήμερα στην ΕΛΜΙΝ ΚΕΡΝΕΟΣ, με φήμες να υποστηρίζουν ότι για κάποιους μήνες ακόμα εκκρεμεί να προσδιοριστεί το τι ακριβώς αγόρασε η νέα εταιρία και να οριστικοποιηθεί η αγοραπωλησία (ύπαρξη ποινικών ρητρών για το ορθό των στοιχείων της συναλλαγής ή κάτι τέτοιο). Η ιστορική διαδρομή της υπόθεσης μέχρι σήμερα είναι αποκαλυπτική:

Η περιοχή δυτικά της Ιτέας δεν είχε ποτέ μέχρι σήμερα χαρακτηριστεί Μεταλλευτική. Ούτε καν βιομηχανική. Η περιοχή των βωξιτικών εγκαταστάσεων (Λαρνάκι Κεφαλή Καμιώτισσα) ανήκε στην ευρύτερη έκταση που ανακηρύχτηκε προστατευτέα ως «Δελφικό Τοπίο» με το πρώτο σχετικό Προεδρικό Διάταγμα από το 1981.

Με το Προεδρικό Διάταγμα του 1985 που καθόριζε όρια, ζώνες, υποπεριοχές, χρήσεις γης και όρους δόμησης, η περιοχή των εγκαταστάσεων βόρεια της μπαζωμένης θάλασσας χαρακτηριζόταν ως περιοχή 4, στην ζώνη 2 (μετέπειτα Β).

(απόσπασμα χάρτη από ΦΕΚ 417Δ/3 Σεπτεμβρίου 1985 για Δελφικό Τοπίο)

Στον χάρτη αυτόν του ΦΕΚ του 1985, εμφανίζεται η ακτογραμμή στο Λαρνάκι όπως ήταν πριν το μπάζωμα των 108 στρεμμάτων θάλασσας το 1972 από την ΑΕΜ ΒΩΞΙΤΑΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ (S&B). Οι επώνυμες καταγγελίες από το 2010 που το χαρακτηρίζουν παράνομο έμειναν αναπάντητες – ίσως επειδή είναι ορθές. Τα επόμενα 20 χρόνια η απαγορεύσεις του Δελφικού Τοπίου εφαρμόστηκαν σε επίπεδο εξάλειψης κάθε αγροτικής και τουριστικής ανάπτυξης. Ο τρόπος με τον οποίο εφαρμόστηκαν οι απαγορεύσεις, συνιστά για πολλούς, βάση πλήθους στοιχείων, μία άξια μελέτης και ανάλυσης επιβολή αναπτυξιακής ομηρίας στο σύνολο της περιοχής.

Σύμφωνα με το ΦΕΚ του 1985, στη Ζώνη 2 (ή Ζώνη Β αργότερα) επιτρέπεται μόνο η ανέγερση αγροτικών κατοικιών, αποθηκών και στάβλων μέχρι 100 τ.μ. και 4,5 μ. ύψος μαζί με την υποχρεωτική σκεπή, σε ελάχιστη έκταση 20 στρέμματα.

(απόσπασμα από ΦΕΚ 417Δ/3 Σεπτεμβρίου 1985 για Δελφικό Τοπίο)

Στην υποπεριοχή 4 με καλύτερους όρους δόμησης μπορούσαν να φτιαχτούν κατασκευές ενός ορόφου, ύψους μέχρι 7,5 μέτρα μαζί με την υποχρεωτική σκεπή και ΧΡΗΣΗ ΓΗΣ για βιοτεχνίες και βιομηχανίες ΧΑΜΗΛΗΣ ΟΧΛΗΣΗΣ, καθώς και ελαιοτριβεία που είναι υψηλότερης όχλησης αλλά πιθανά έκριναν ότι τα έχει ανάγκη ο τόπος λόγω ελαιώνα.

(απόσπασμα από ΦΕΚ 417Δ/3 Σεπτεμβρίου 1985 για Δελφικό Τοπίο)

Το 1987, δημοσιεύτηκε το ΓΠΣ Ιτέας Κίρρας (* ΦΕΚ 191/Δ/11-3-1987), αυτό που αναθεωρείται σήμερα,  στο οποίο αναφέρεται ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για την προστασία και αποκατάσταση των υποβαθμισμένων περιοχών δυτικά της Ιτέας και προβλέπεται αναδάσωση των Λόφων Κεραμού Κεφαλή. Πουθενά δεν αναφέρει ότι εκεί χωροθετείται βιομηχανική ή Μεταλλευτική περιοχή.

(απόσπασμα από ΦΕΚ 191/Δ/11 Μαρτίου 1987 ΓΠΣ Ιτέας )

Η περιοχή Κεφαλή- Λαρνάκι των βωξιτικών εγκαταστάσεων της S&B δηλαδή, όχι μόνο δεν χαρακτηριζόταν ποτέ Μεταλλευτική ή έστω βιομηχανική, αλλά στο ΓΠΣ του 1987 εντασσόταν στις περιοχές για περιβαλλοντική αναβάθμιση!!!

Ανεξάρτητα της υπερβολικής εφαρμογής σε βαθμό ασφυξίας για τους κοινούς θνητούς, το Δελφικό Τοπίο δεν ίσχυσε για την εταιρία ΑΕΜ ΒΩΞΙΤΑΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ (S&B). Η εταιρεία προχώρησε σε κατασκευή πολλών από τις τεράστιες κατασκευές που σήμερα κυριαρχούν στην θέα των εγκαταστάσεων χωρίς να νοιαστεί καν να ρωτήσει τη αρμόδια Υπηρεσία της Αρχαιολογίας Δελφών. Αγνόησε παντελώς τους Νόμους και την Αρχή που απαγόρευε σε κάθε απλό κοινό θνητό να κατασκευάσει μία μονάδα για να μπορέσει να συσκευάσει τις ελιές του ή πέντε ενοικιαζόμενα δωμάτια μήπως και στηριχθεί ο τουρισμός που από μόνος του για πάνω από δέκα χρόνια έψαχνε να ριζώσει στην περιοχή. Το γεγονός καταγγέλθηκε επώνυμα και πολλαπλά από το 2010 αλλά κανείς δεν εφάρμοσε τους Νόμους για αυτή την προκλητική υπόθεση που κατά πολλούς αφορά ένα τεράστιο σκάνδαλο που περιμένει μία στοιχειωδώς τίμια Κυβέρνηση να το αποκαλύψει.

Το έγγραφο – απάντηση προς τους καταγγέλλοντες από την Ι” ΕΠΚΑ Δελφών δεν άφησε καμία αμφιβολία:

Το 2011 αρχίζει η συζήτηση για την αναθεώρηση του ΓΠΣ της Ιτέας που θα ανοίξει τον δρόμο για την ανάπτυξη ή θα την θάψει για πάντα, νομιμοποιώντας αυτό που την έφτασε στον σημερινό γενικό μαρασμό. Η σύνταξη της αναθεώρησης του ΓΠΣ ανατέθηκε σε κάποιον μελετητή μετά από διαγωνισμό. Όταν αποκαλύφθηκε ότι ο Δήμος Δελφών είχε καταθέσει το καλοκαίρι του 2011 πρόταση στο Υπουργείο Πολιτισμού για το Δελφικό Τοπίο χωρίς να ρωτήσει κανέναν, η Δημοτική Αρχή αναγκάστηκε να κινήσει εκ νέου τη διαδικασία.

To 2012 έγινε σε δημόσιο χώρο παρουσίαση της πρότασης του Δήμου Δελφών για το Δελφικό Τοπίο το οποίο, σύμφωνα με τους εκπροσώπους του Δήμου, χρησιμοποιούσε άτυπα αυτά που είχε προλάβει να φτιάξει ο Μελετητής του ΓΠΣ της Ιτέας, το οποίο όμως δεν είχε προχωρήσει σε σημείο ώστε να παραδοθεί επίσημα.

Για πρώτη φορά στην Ιστορία, στην καρδιά του Δελφικού Τοπίου και στην βιτρίνα της Ιτέας και του Δήμου Δελφών, κάποιοι τόλμησαν να χαρακτηρίσουν την ευρύτερη περιοχή Λαρνάκι – Κεφαλή – Καμιώτισσα ως «Μεταλλευτική» (περιοχή ΜΖ μώβ με γραμμές).

(απόσπασμα από τον επίσημο χάρτη πρόταση του Δήμου Δελφών του 2011 για το Δελφικό Τοπίο)

Κατά τον Μεταλλευτικό Κώδικα (ν.δ. 210/173) άρθρο 142 παρ. 2, οι μεταλλευτικές περιοχές χαρακτηρίζονται με Προεδρικό Διάταγμα μετά από πρόταση του Υπ. Εθνικής Οικονομίας. «Απαγορεύεται εντός των μεταλλευτικών περιοχών η ανάπτυξη ετέρων δραστηριοτήτων εφ’οσον εκ τούτων παρακωλύεται η άσκηση της μεταλλείας». Τέτοιο ΠΔ δεν υπήρξε ποτέ ενώ από πουθενά δεν προκύπτει ότι ένα Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο μπορεί να χαρακτηρίσει μια περιοχή «μεταλλευτική».

Για τις επίσημα χαρακτηρισμένες μεταλλευτικές περιοχές ο Μεταλλευτικός και ο Αστικός Κώδικας θέτει την δραστηριότητα της μεταλλείας υπεράνω πολλών κατά τα άλλα αυτονόητων δικαιωμάτων ενός πολίτη.

Για παράδειγμα το αρ. 1003 ΑΚ λέει για τους γείτονες μεταλλευτικών περιοχών.

«Ο κύριος της γης έχει υποχρέωση να ανέχεται την εκπομπή αιθάλης, καπνού, αναθυμιάσεων, θερμότητας, θορύβου, δονήσεων ή άλλες παρόμοιες επενέργειες που προέρχονται από γειτονικό μεταλλείο, εφ’ όσον αυτές δεν παραβλάπτουν σημαντικά (!) τη χρήση του ακινήτου του…» .

Το παράλογο στην πρόταση του Δήμου δεν ήταν μόνο αυτό. Ταυτόχρονα ο «εμπνευστής» της χωροθετούσε στα πρανή του κόλπου Λαρνάκι και με θέα στην χαρακτηρισμένη (;) Μεταλλευτική περιοχή, την πολυπόθητη για την ανάπτυξη της Ιτέας Τουριστική Περιοχή (περιοχή ΠΕΠΔ ΗΤ γαλάζιο καρό). Μοναδική περίπτωση ίσως παγκοσμίως. Τα «παράδοξα» δεν σταμάτησαν εκεί. Ο καθολικός αποκλεισμός της τουριστικής περιοχής (ΠΕΠΔ) από το θαλάσσιο μέτωπο ολοκληρώνεται με την Περιοχή Παραγωγικών Επιχειρήσεων (ΠΕ)!!! Οι δυο όμως αυτές περιοχές (ΠΕΠΔ και ΠΕ) δεν στραγγαλίζουν μόνο μαζί με το μπαζωμένο Λαρνάκι το τουριστικό μέλλον της περιοχής, κυριαρχούν καταλυτικά και στην οικιστική πραγματικότητα και το μέλλον της Ιτέας, καταλαμβάνοντας επιβλητικά ολόκληρη τη δυτική-βορειοδυτική προοπτική της.

Σε ερωτήσεις για το ποιος έκανε αυτή την πρόταση, η αρχική απάντηση από τους εκπροσώπους του Δήμου ήταν «ο Μελετητής του ΓΠΣ». Σε άτυπη παρουσίαση προσχεδίου του ΓΠΣ Ιτέας που έκανε ο Δήμος Δελφών, ετέθη παρουσία του Μελετητή του ΓΠΣ η ίδια ερώτηση: «ποιος έβαλε μεταλλευτική περιοχή στην θέα της τουριστικής περιοχής». Αρχικά όλοι προσπαθούσαν  να αποφύγουν την απάντηση. Ο Μελετητής έλεγε ότι αυτό είναι η αποτύπωση των υποδείξεων των εκπροσώπων του Δήμου ενώ οι εκπρόσωποι του Δήμου μπέρδευαν το λόγια τους προσπαθώντας να πουν ότι αυτή ήταν δουλειά των Μελετητών. Και φιλοδοξούσαν πιθανά οι εμπνευστές όλους αυτού του σχεδίου να πιστέψουν οι κάτοικοι της Ιτέας ότι αυτό ήταν το καλύτερο για την Ιτέα αντί για το πιο λογικό, ότι δηλαδή κάποιος χρηματίστηκε για να «ξεπλύνει» ο Δήμος Δελφών τις παρανομίες της S&B, δίνοντας και τεράστια οικονομική υπεραξία στην ακίνητη περιουσία της.

Στο ερώτημα γιατί έβαλαν εκεί Μεταλλευτική Περιοχή, αποκαλύφθηκε και άλλη μία εξαπάτηση. Η απάντηση που δόθηκε, με μπερδεμένα λόγια και με όλους να προσπαθούν να αποφύγουν να αναλάβουν την ευθύνη, ήταν ότι οι εγκαταστάσεις βωξίτη έχουν άδειες οπότε δεν μπορούν να το αλλάξουν. Μεγάλο ψέμα, ακούσιο ή εκούσιο, διότι για όποιον γνωρίζει, όταν κάνεις ένα Σχέδιο για να βελτιώσεις έναν τόπο, δεν παίζει κανένα ρόλο αν υπάρχουν στην περιοχή άλλες χρήσεις που με το νέο καθεστώς δεν θα επιτρέπονται πια. Αυτές που έχουν νόμιμη άδεια εξακολουθούν να λειτουργούν κανονικά και η κατάσταση ρυθμίζεται σε βάθος χρόνου από την σχετική Νομοθεσία.

Μετά την πρώτη άτυπη παρουσίαση, έγινε η επίσημη προβλεπόμενη παρουσίαση της πρότασης των Μελετητών. Η Β1 φάση όπως προβλέπει και η διαδικασία. Αφού λοιπόν δεν μπορεί να υπάρχουν Μεταλλεία και Τουρισμός μαζί, η επιλογή ήταν να κρατήσει η Ιτέα στην παραλία, στην βιτρίνα της, στην βιτρίνα του λιμανιού των Δελφών, την Μεταλλευτική χρήση (ΠΠΜ μώβ με γραμμές) και να μπει η τουριστική περιοχή (ΠΠΔ ΗΤ2 καρό με γαλάζια γραμμή) πίσω από τον λόφο των Αγίων Αναργύρων, με θέα τον ελαιώνα και όχι την θάλασσα. Εκτιμάται ότι θα πρέπει να είναι επιστημονικά κορυφαία επιλογή για τα παγκόσμια δεδομένα!

(απόσπασμα από την πρόταση της Β1 φάσης του ΓΠΣ Ιτέας)

Στην παρουσίαση και πάλι αναφέρθηκε με μισόλογα ότι «αφού έχουν άδεια οι εγκαταστάσεις βωξίτη δεν μπορούμε να μην χαρακτηρίσουμε την περιοχή μεταλλευτική». Έτσι απλά. Εκεί που το Σχέδιο που αναθεωρείται δεν προέβλεπε ούτε καν μεσαίας όχλησης βιοτεχνίες, κάποιος έφτιαξε αυθαίρετα εγκαταστάσεις βωξίτη καταπατώντας προκλητικά το Δελφικό Τοπίο και πλήθος άλλων Νόμων, και αντί να εκδιωχθεί παραδειγματικά τον ανταμοίβουμε.

Όταν συνεδρίασε για αυτό το θέμα το Τοπικό Συμβούλιο της Ιτέας (με ανακοίνωση της τελευταίας στιγμής όπως έγινε σε όλες τις σχετικές συγκεντρώσεις για την ενημέρωση του κοινού) μαζεύτηκαν και πάλι εκπρόσωποι Συλλόγων και κάτοικοι της Ιτέας να πουν την γνώμη τους. Εκτάκτως και αφού μαζεύτηκαν όλοι, το Τοπικό Συμβούλιο βαφτίστηκε «εσωτερική ενημέρωση» των Τοπικών Συμβούλων από τους Μηχανικούς του Δήμου που, όπως αποκαλύφθηκε, δεν είχαν ιδέα για το τι θα συζητήσουν και τι θα αποφασίσουν. Στους πολίτες που είχαν προσέλθει τους είπαν να φύγουν από την συζήτηση. Έτσι απλά, τους έδιωξαν για να μην ακούσουν, δηθεν για το καλό της Ιτέας. Οι πολίτες της Ιτέας έφυγαν τελικά και η «εσωτερική» ενημέρωση έγινε. Για όλα αυτά υπάρχουν βίντεο και ηχητικά ντοκουμέντα.

Αυτά το 2012. Για να προχωρήσει το ΓΠΣ έπρεπε υποχρεωτικά να συνεδριάσει το Τοπικό Συμβούλιο αλλά από το 2012 μέχρι το Μάρτιο του 2015 τέτοια συνεδρίαση δεν έγινε

Τελικό στάδιο, Μάρτιος του 2015

Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, ξαφνικά πριν από λίγες μέρες έγινε αντιληπτό από όλους ότι έχει σχεδόν εξαντληθεί η τυπική προθεσμία εντός της οποίας έπρεπε να γνωμοδοτήσει το Τοπικό Συμβούλιο Ιτέας για την Β1 Φάση του ΓΠΣ προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία. Νέα Δημοτική Αρχή, νέοι Τοπικοί Σύμβουλοι, νέος Προϊστάμενος Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Δελφών νέα σχεδόν όλα. Με ανάλογους ρυθμούς και προθεσμίες ενημέρωσης, τρέχουν όλοι να προλάβουν να κάνουν μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα την σοβαρότερη δουλειά που έχουν να κάνουν σαν Αυτοδιοικητικοί και που έπρεπε να γίνει σε βάθος τριών χρόνων.

Την Πέμπτη 12-3-2015 το μεσημέρι γίνεται συγκέντρωση με τους Μηχανικούς και Μελετητές για να ενημερωθούν σχετικά οι Τοπικοί Σύμβουλοι. Την επομένη γίνεται το Τοπικό Συμβούλιο όπου, παρουσία εκπροσώπων Συλλόγων και κατοίκων ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Οικολογικών Οργανώσεων Κορινθιακού Κόλπου «Η ΑΛΚΥΩΝ» καταθέτει για συζήτηση στο Συμβούλιο έντυπο προσχέδιο πρότασης παρέμβασης για το Λαρνάκι, στην βάση παρέμβασης που έχει κάνει η Ομοσπονδία το 2014 στις ανάλογες διεργασίες του Περιφερειακού Χωροταξικού. Προέκυψε ότι οι Σύμβουλοι εξακολουθούν να μην έχουν ενημερωθεί επαρκώς και το Συμβούλιο τελικά αναβάλλεται.

Το τελικό έγγραφο της Ομοσπονδίας υπογεγραμμένο κατατίθεται στα γραφεία του Δήμου Δελφών της Ιτέας την Πέμπτη 19-3-2015 προς την Υπηρεσία Δόμησης και τον Μελετητή. Στον Πρόεδρο του τοπικού Συμβουλίου της Ιτέας παραδίδονται ιδιοχείρως πέντε φάκελοι με αντίγραφα της επιστολής, προκειμένου να ενημερωθούν αναλυτικά για το Συμβούλιο που είχε οριστεί για την Δευτέρα 23-3-2015 για να συζητηθούν τα θέματα του ΓΠΣ Ιτέας.

Κατά την έναρξη της συνεδρίασης του Τοπικού Συμβουλίου της 23-3-2015 και ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας «Η ΑΛΚΥΩΝ» καταθέτει τρία επιπλέον έγγραφα σχετικά με τις εγκαταστάσεις βωξίτη στο Λαρνάκι. Εν τέλει, κατά τη συζήτηση αυτή που επρόκειτο να έχει αποκλειστικό θέμα την αναθεώρηση του ΓΠΣ Ιτέας, συζητήθηκε μια σειρά θεμάτων μικρής ή μεγάλης σημασίας παρουσία των αρμοδίων αντιδημάρχων, του Προϊσταμένου της τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου και όλων των αρμοδίων εκπροσώπων του Δήμου.

Για αδιευκρίνιστους λόγους δεν συζητήθηκε το μείζον θέμα που αφορά τον συνολικό παραγωγικό χαρακτήρα της Ιτέας, δηλαδή το αν στο κεντρικότερο και πιο ορατό σημείο της τουριστικής πόλης θα χωροθετηθεί μεταλλευτική περιοχή σε έκταση 660 στρεμμάτων!

Η συνέχεια αναμένεται ενδιαφέρουσα.

Όλο το ΦΕΚ του 1987 έγκρισης του ΓΠΣ της Ιτέας-Κίρρας Νομού Φωκίδας εδώ.

 http://antigoldgr.org/blog/2015/03/25/voxites-sto-limani-ton-delfon/