«Δεν θα γινόμασταν Έλληνες ποτέ»

Η ψευτοαριστεία, οι εξετάσεις πολιτογράφησης και η νέα ξενηλασία.

Πώς εννοούν την «ελληνικότητα» όσοι συνέταξαν την Τράπεζα Θεμάτων; Στο μυαλό τους η «ελληνικότητα» είναι μια ψευτοαριστεία, σαν αυτή που κυριαρχεί στον κυβερνητικό λόγο.

AYTOKΡΑΤΟΡΙΑ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑΣ, Μάχη Χαιρώνειας, Πριγκιπάτο Αχαΐας, Ναυμαχία Αργινουσών, Μάχη στο Μαντζικέρτ, Ασπασία Μάνου, Λαυρεωτικά, Ευανθία Ρεμπούτσικα, Ελληνική Εθνική Σχολή Μουσικής, Μάχη του Σκρα, Ολύμπιανς, Μπάμπης Στόκας, «Υπολοχαγός Νατάσα», Παναγής Κουταλιανός, οι θαλασσιές οι χάντρες. Πότε έγινε η πρώτη ελληνική προεδρία της Ε.Ε.; Πότε η ένταξη στη ζώνη Σένγκεν; Σε ποια ευρωπαϊκή πόλη χτίστηκε αντίγραφο του ναού του Ηφαίστου; Μακαριότατος ή Παναγιότατος προσφωνείται ο Πατριάρχης; Τι εξετάζει το Δικαστήριο Αγωγών Κακοδικίας; Αναγνωρίστε ζευγάρια του παλιού ελληνικού κινηματογράφου. Ποια ήταν η Ελληνίδα στο Χαρέμι; Κέρδισε βραβείο η Έλενα Παπαρίζου για το «My Number One»;

 

Διασκέδασα και θύμωσα χαζεύοντας την Τράπεζα Θεμάτων για τις εξετάσεις πολιτογράφησης. Κάντε το, αξίζει τον κόπο. Συμπέρασμα; Από σύμπτωση γεννηθήκαμε Έλληνες, γιατί μας κάλυψε το δίκαιο του αίματος. Αν χρειαζόταν να κερδίσουμε την ιθαγένεια, οι μισοί θα κοβόμασταν στις εξετάσεις.

 

Με πρόσχημα το αδιάβλητο της διαδικασίας, επιβάλλεται μια νέα, ιδιότυπη ξενηλασία. Και σπεύδω, επειδή το ζητάνε στις εξετάσεις, να πω ότι ξενηλασία ήταν η απαγόρευση στον ξένο να μείνει στη Σπάρτη πολύ καιρό για να μην κλέψει απόρρητες πληροφορίες.

 

Οι υποψήφιοι βρίσκονται αντιμέτωποι με 500 θέματα, εκατοντάδες σελίδες. Οι σωστές απαντήσεις και η ύλη δεν είναι πουθενά αναρτημένες, πάρτι παραπαιδείας με λυσάρια των 48 ευρώ, κάποτε με λάθη. Κι αυτά για σκληρά εργαζόμενους μετανάστες, συχνότατα χειρώνακτες, κάποτε χωρίς γραμματικές γνώσεις. 

 

Νόμος του 2020 άλλαξε τη διαδικασία πολιτογράφησης. Οι εξετάσεις είχαν θεσμοθετηθεί ήδη, αλλά η προηγούμενη κυβέρνηση, όπως σε τόσα ζητήματα, δεν ολοκλήρωσε την αλλαγή. Έτσι, επέτρεψε στην τωρινή κυβέρνηση να αναιρέσει την ίδια την πολιτογράφηση. Να την ισοπεδώσει.

 

Φυσικά χρειάζονται εξετάσεις. Η σκέτη συνέντευξη επιτρέπει αυθαιρεσίες και συναλλαγές. Τι εξετάσεις όμως; Με πρόσχημα το αδιάβλητο, μπορώ να βάλω επτάχρονα να λύσουν ασκήσεις θερμοδυναμικής; Γιαγιάδες να φτιάξουν χιπ-χοπ; Κινέζους να μεταφράσουν Όμηρο; Το περιεχόμενο της Τράπεζας Θεμάτων είναι καθαρά πολιτική επιλογή. Μπορεί να επιτρέπει λελογισμένη πρόσβαση στην πολιτογράφηση. Μπορεί να ρωτάει τι καιρό κάνει έξω, για να παίρνουν όλοι ιθαγένεια. Μπορεί, σαν την ισχύουσα, να περικόπτει δραστικά την κτήση ιθαγένειας. 

 

Πώς εννοούν την «ελληνικότητα» όσοι συνέταξαν την Τράπεζα Θεμάτων; Στο μυαλό τους η «ελληνικότητα» είναι μια ψευτοαριστεία, σαν αυτή που κυριαρχεί στον κυβερνητικό λόγο. Σουσουδισμός και καμώματα, ξιπασμένες μούτες ενός νέου επαρχιωτισμού που ντύθηκε «γνωστικό κεφάλαιο». Να βάλουμε την κ. Βούλτεψη, υφυπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, υπεύθυνη για την Ένταξη («τρεις λέξεις νεκρές, γιατί τις σκοτώσατε;» που θα έλεγε κι ο ποιητής), να απαντήσει στις ερωτήσεις της Τράπεζας Θεμάτων. 

 

Οι υποψήφιοι βρίσκονται αντιμέτωποι με 500 θέματα, εκατοντάδες σελίδες. Οι σωστές απαντήσεις και η ύλη δεν είναι πουθενά αναρτημένες, πάρτι παραπαιδείας με λυσάρια των 48 ευρώ, κάποτε με λάθη. Κι αυτά για σκληρά εργαζόμενους μετανάστες, συχνότατα χειρώνακτες, κάποτε χωρίς γραμματικές γνώσεις. 

 

Δεν είναι μόνο ογκώδης, υψηλή και λεπτολογική η απαιτούμενη γνώση. Δικαιούται, θα πει κάποιος, μια χώρα να βάλει ψηλά τον πήχη της πολιτογράφησης. Είναι κυρίως άσχετη με την κοινωνική ένταξη.

 

Η επιτροπή που συνέταξε την Τράπεζα Θεμάτων αγνόησε τη συγκρότηση δεσμών με την κοινότητα. Τα περισσότερα θέματα δεν αξιολογούν αν οι μετανάστες ζουν μαζί μας ή στον κόσμο τους, αν ξέρουν βασικά έθιμα, φαγητά, μουσικές, γλέντια, τόπους, πρόσωπα, θεσμούς, πολιτειακές αρχές. Αντ’ αυτού, φτιάξανε ριάλιτι γνώσεων, ένα επιτραπέζιο για «σπασίκλες». Ελάχιστοι μαθητές λυκείου ή ενήλικοι, Έλληνες από πάππου προς πάππου, θα απαντούσαν επαρκή αριθμό ερωτήσεων. 

 

Η Τράπεζα δεν βλέπει την πολιτογράφηση ως ψηλό σκαλί στην κλίμακα κοινωνικής συνύπαρξης, ένταξης και ασφάλειας. Τη βλέπει ως εξωτερική απειλή. Τα θέματα σκοπό έχουν να επιβεβαιώνουν μια διαρκή αλλοδαπότητα. Αποκορύφωμα, ουσιαστικό και συμβολικό: ο κ. Βορίδης, ως αρμόδιος υπουργός, εγκαινίασε την Τράπεζα. Νέος πέλεκυς βρέθηκε στα χέρια του υπουργού. 

 

Οι κοινότητες των μεταναστών στη χώρα μας, άνθρωποι που ζουν δεκαετίες εδώ, πρώτη, δεύτερη, τρίτη γενιά πια, διαμαρτύρονται: δεν υπάρχει μέριμνα για την εκπαίδευση στη γλώσσα και στον πολιτισμό. Ό,τι μπορούν κάνουν οι ίδιες οι κοινότητες και οι τρισκατάρατες ΜΚΟ. Σπάνια κανένας δήμος παίρνει πρωτοβουλία για μαθήματα, με τους ενδιαφερόμενους σε λίστες αναμονής για μήνες. 

 

Το στο καλό θέλει η Ελλάδα από τους νέους πολίτες σήμερα; Μετά από διακόσια χρόνια εθνικού βίου, ποια είναι τα κριτήρια αναγνώρισης ενός πολίτη αλλοδαπής καταγωγής; Αναρωτιούνται οι μετανάστες τι συνδέει την ιδιότητα του πολίτη με πληροφορίες για ποπ συγκροτήματα, σκηνές παλιού κινηματογράφου, οπαδικές αναμετρήσεις. Και ρωτάμε κι εμείς: πόσοι Έλληνες μπορούν να αναγνωρίσουν ποντιακό πνευματικό ίδρυμα του δέκατου έβδομου αιώνα; Πόσοι μπορούν να περιγράψουν την Απέλλα, να αναφέρουν τις αλλαγές στην τελευταία συνταγματική αναθεώρηση; Τι γίνεται με τους αναλφάβητους, όσους βρίσκονται χρόνια εδώ νόμιμα, έχουν ισχυρούς βιοτικούς δεσμούς, αλλά όχι τη δυνατότητα να περάσουν την «εκπαιδευτική» διαδικασία; Διάβολε, δεν μπορούν μεροκαματιάρηδες 60 χρονών να γίνουν μαθητές λυκείου. 

 

Τι είναι, λοιπόν, η ιθαγένεια; Τι είναι Έλληνας; Ξέρω μετανάστες που θα έδιναν απάντηση βιωματική, πηγαία, πιο κοντά σε ό,τι κι εμείς οι ντόπιοι ίσως αισθανόμαστε ελληνικό. Πολύ μακριά από μια μουχλιασμένη «μπαμπινιωτική αριστεία».

πηγή