Παρακολουθώντας μέρες τώρα τη σχετική φιλολογία κι ακούγοντας την τελική επιλογή για το ανώτατο πολιτειακό αξίωμα, ήρθε στο νου η Πολιτεία, όπου θέλοντας ο Πλάτων να καταδείξει, διά του Σωκράτη ότι η δικαιοσύνη είναι προτιμότερη από την αδικία, ερευνά τις επικρατούσες κοινότοπες/κοινολεκτούμενες αντιλήψεις σχετικά: βάζει λοιπόν τον Αδείμαντο να υποστηρίζει ότι· ‘‘Συνιστούν γενικώς και συμβουλεύουν οι πατέρες τα παιδιά των, και όλοι όσοι έχουν νέους στην κηδεμονία των (δηλ. οι δάσκαλοι), πως πρέπει να είναι κανείς δίκαιος, όχι για τη δικαιοσύνη, αυτή καθ’ αυτή, αλλά για τα πλεονεκτήματα που εξασφαλίζει, ώστε, όταν κατορθώσει κανείς να περνά για δίκαιος, (ἵνα δοκοῦντι δικαίῳ εἶναι γίγνηται ἀπὸ τῆς δόξης ἀρχαί) ν᾽ αποκτά μ᾽ αυτή την υπόληψη αξιώματα κ.λπ. Γιατί όλοι παραδέχονται την αξία της σωφροσύνης και της δικαιοσύνης, πράγματα δύσκολα κι επίμοχθα· ενώ η ακολασία/παρανομία και η αδικία είναι μεν ευχάριστα και δε στοιχίζουν τίποτα να τ᾽ αποκτήσει κανείς, θεωρούνται όμως αισχρά/φαύλα, κατάπτυστα κατά την ιδέα του κόσμου και από το νόμο.
Ότι όμως τα άδικα είναι πιο ωφέλιμα από τα δίκαια, κανείς λέγουν δεν μπορεί να τ᾽ αρνηθεί· κι οι περισσότεροι δε δυσκολεύονται να μακαρίζουν και να τιμούν παντού και πάντα τους παλιανθρώπους εκείνους που έχουν τα πλούτη και τη δύναμη’’. Ενισχύοντας μάλιστα την άποψη αυτή, αναφέρεται και στους θεούς, ότι τάχα κι αυτοί ‘‘στέλνουν πολλές φορές σε καλούς και εναρέτους ανθρώπους όλα τα κακά και τις δυστυχίες της ζωής, ενώ για τους κακούς προορίζουν ολωσδιόλου την ενάντια μοίρα’’. Και για συμπλήρωση της εικόνας, αγύρτες και μάντεις (σε σημερινή εκδοχή, δημοσκόποι, διαμορφωτές της κοινής γνώμης, άνθρωποι των καναλιών) μπαινοβγαίνουν στα σπίτια των πλουσίων και τους πείθουν αν θέλουν να βλάψουν κανένα τους εχθρό, δίκαια ή άδικα αδιάφορο, με μικρό έξοδο μπορούν να το επιτύχουν, γιατί αυτοί έχουν τον τρόπο. Στην αναπόφευκτη διερώτηση και τον προβληματισμό των νέων, τι δρόμο να πάρουν και τι επιλογές ζωής να κάμουν, η κατάληξη είναι ‘‘απ᾽ όσα ακούω να λένε, τίποτα δε θα μ᾽ ωφελήσει να είμαι δίκαιος, αν δεν περνώ για τέτοιος και μόνο ζημίες και βάσανα φανερά θα έχω. Επειδή λοιπόν αρκεί να περνά μόνο κανείς για δίκαιος, καθώς μου το βεβαιώνουν οι σοφοί, κι αυτό είναι πιο δυνατό από την αλήθεια κι εξασφαλίζει στον άνθρωπο την ευδαιμονία, σ᾽ αυτό λοιπόν θα στραφώ κι εγώ ολάκερος· θα περιβληθώ λοιπόν ολόγυρά μου μ᾽ όλα τα προσχήματα και τη σκιαγραφία της αρετής και θα σέρνω ξοπίσω μου την πονηρή εκείνη και τετραπέρατη αλεπού’’, δηλ. την εκμετάλλευση κι εξαπάτηση αδυνάμων κι αφελών, απερισκέπτων.
Στην ένσταση πως δεν είν᾽ εύκολο να είσαι πάντα κακός, χωρίς να σε πάρουν στο τέλος είδηση, η απάντηση δεν είναι και δύσκολη. Αφ’ ενός μεν όλα τα μεγάλα πράγματα έχουν τις δυσκολίες των, αφ’ ετέρου για να μείνομε ασύλληπτοι, θα συγκεντρώσομε γύρω μας τον απαραίτητον εσμό συντρόφων και συνενόχων, και υπάρχουν εξάλλου και διδάσκαλοι ρητορικής (της εφαρμοσμένης προπαγάνδας στις μέρες μας) να μας μεταδώσουν τη δημηγορική και τη δικανική σοφία (την πειστική παρουσίαση του άσπρου - μαύρου), έτσι που, άλλοτε με την απάτη και άλλοτε με τη βία, θα κατορθώνομε να μένομε ατιμώρητοι για τ᾽ αδικήματά μας. Μέχρι και για τις μεταφυσικές ανησυχίες και τύψεις, προβλέφτηκε η πειστική απάντηση: αν είμαστε δίκαιοι, δεν έχομε να φοβούμαστε τίποτε από μέρους των θεών, θ᾽ απαρνηθούμε όμως συγχρόνως κι όλα τα κέρδη που προέρχονται από την αδικία· ενώ, αν είμαστε άδικοι, πρώτα δε θα χάσομε αυτά τα κέρδη, έπειτα εξαγοράζοντας τις αδικίες και τα κρίματά μας με προσευχές και θυσίες θα τα καταφέρνομε να την περάσομε ατιμώρητοι’’.
Ακούσαμε κάποια κρίσιμα κριτήρια επιλογής του προσώπου, ακούσαμε εν ριπή οφθαλμού και ωτός, κάτι λίγα για τις ανεπάρκειες της απερχομένης, ακούσαμε και περί συναίνεσης, οικτρά διαψευσθείσας, για ακόμη μία φορά, της προσδοκίας. Δεν ακούσαμε για το πόσον αφυδατωμένος έχει γίνει/μείνει, μετά την τελευταίαν αναθεώρηση ο θεσμός του ανωτάτου άρχοντα και πως, σαν το πιο ασήμαντο νομοσχέδιο, είναι στο χέρι της κυβερνητικής πλειοψηφίας να περάσει η εκλογή του. Στις εκλογές με απλή αναλογική της 21.5.2023, η απερχομένη απ’ τον μόνο θεσμικό ρόλο που της απέμεινε, δεν έκαμε τον κόπο να διερευνήσει τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης απ’ το πρώτο και το τρίτο (πρόθυμο) κόμμα. Της είπαν : ας’ τα τώρα, ή δεν κατάλαβε; αφήνοντας στον αυτόματο πιλότο τις εξελίξεις. Κι αν με την παραπάνω πλατωνική αποτύπωση της πραγματικότητας, ο κραταιός άδικος, γίνεται ο σημερινός εκπρόσωπος των ισχυρών οικονομικών κ.λπ. συμφερόντων κι ο εκφραστής της συστηματικής αντιλαϊκής πολιτικής, τότε οι απομένοντες, πολιτικοί και πολίτες, τι είμαστε;
Ασήμαντοι κι άβουλοι κομπάρσοι, σε ευτελή υποστηρικτικό ρόλο του/των μοιραίων πρωταγωνιστών και παραιτούμενοι από αρχές κι ιδεολογικές στρατεύσεις, να προσχωρήσομε στην άποψη ότι τα άδικα (:τα πολιτικώς βλαβερά, όπως η καταπάτηση του κράτους δικαίου), είναι πιο ωφέλιμα από τα δίκαια, κι εμείς πια ν’ αδυνατούμε να το αρνηθούμε· και με τους περισσότερους να μη δυσκολευόμαστε να μακαρίζομε και να τιμάμε παντού και πάντα τους παλιανθρώπους εκείνους που έχουν τα πλούτη και τη δύναμη;
Ακόμη κι αν δεν υπάρχει το κουράγιο για εναντίωση, μπορεί να εκτεθεί μια σκέψη, ένα σχέδιο εργασίας καταδικασμένο να μείνει στο ράφι. Το έγκλημα των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023 με την πολύνεκρη μετωπική σύγκρουση των τρένων, γέννησε και κάτι παραπάνω από μια ενεργή πολίτη. Μια μαχήτρια που ξέρει και δεν το βάζει κάτω, να πολεμά για αλήθεια, δικαιοσύνη, λειτουργία των θεσμών και πρώτιστα του κράτους δικαίου, σε μια χώρα από πολλές πλευρές παραλυμένη και παραπαίουσα. Ώσπου το κακό έπληξε την οικογένειά της, ήταν αφοσιωμένη στις δραστηριότητές της, όπου εικάζομε ότι ήταν πολύ καλή και δεν χρειαζόταν ή είχε σκεφθεί κάποιαν ενεργότερη ανάμιξη. Με τον πόνο της μάνας που χάνει το παιδί της από ασύλληπτο λόγο, σιδηροδρομικό δυστύχημα! έζησε την απροκάλυπτη κάποτε, απόπειρα συγκάλυψης των ευθυνών των ενεχομένων στην τραγωδία. Απόπειρα που ξεκίνησε μεθοδευμένα απ’ την πρώτη στιγμή. Είδε, κατάλαβε, δεν έκαμε πίσω, κινήθηκε μπροστά. Στα κάθε μορφής εγχώρια εμπόδια αποκάλυψης της αλήθειας και των ενόχων και παραπομπής όλων των υπευθύνων σε δίκη, κατέφυγε σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ανοίχτηκε στην κοινωνία. Στο κάλεσμά της, ανταποκρίθηκαν 1,5 εκατομ. συμπολίτες. Ποιος υποψήφιος για ΠτΔ θα λάμβανε τέτοιον αριθμό ψήφων; Έκαμε μέχρι τώρα πράγματα που δεν θα μπορούσε άλλος, ούτε ο πατέρας του παιδιού που σκοτώθηκε στο Λούνα Παρκ, ούτε του φοιτητή που σκότωσε σε τροχαίο μεθυσμένος ο οποίος παρ’ ότι εντοπίστηκε σε κατάσταση βαρείας μέθης προηγουμένως, δεν συνελήφθη…Η πρόεδρος του Συλλόγου Συγγενών Θυμάτων Τεμπών δεν ενεπλάκη ως σήμερα στην πολιτική αντιπαράθεση, δεν έδειξε προτίμηση σε ένα κόμμα κι έχει κάμει να χάσουν τον ύπνο τους οι εργολάβοι του μπαζώματος της υπόθεσης των Τεμπών. Τυχαία δε φαίνεται να δόθηκε το αξίωμα του επιτρόπου αρμοδίου για τις βιώσιμες μεταφορές και τον τουρισμό της ΕΕ, σε άτομο έμπιστο που να ελέγξει, περιορίσει τις κινήσεις του Συλλόγου Συγγενών Θυμάτων…
Όσο κι αν δεν είναι στις προθέσεις της γενναίας, παρά τον πόνο, γιατρού, η ανάμιξη στην …προκεχωρημένη πολιτική δραστηριότητα, εδώ που έχουν φθάσει τα πράγματα, δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Αλλιώς θα τεθεί σε κίνδυνο ο υψηλός στόχος. Κι ο υπερκομματικός και συνάμα συμβολικός ρόλος που της αξίζει, είναι της ΠτΔ. Ό,τι πέτυχε ως τώρα, χωρίς βουλευτική ασυλία, χωρίς προσωπική ασφάλεια, με αποκλεισμό απ’ τα καθεστωτικά μεγάλης εμβέλειας μ.μ.ε. και προκαλεί φόβο και τρόμο στους εργολάβους, μικρούς και μεγάλους της διαφθοράς, είναι ο κύριος λόγος υποβολής της υποψηφιότητάς της ως ΠτΔ.
Δεν αγνοούμε τις μηδαμινές πιθανότητες εκλογής, υπολογίζουμε όμως τον αέρα υγιούς δημοκρατίας που θα φυσήσει στην αποπνιχτική μας πολιτική κι ευρύτερη καθημερινότητα. Το πρόβλημα είναι για τα λοιπά (πλην ακροδεξιάς ) κόμματα στη Βουλή κι έξω, από κοινού να την προτείνουν. Οι δισταγμοί κι η άρνηση (μέχρι στιγμής), έχουν άραγε να κάνουν με το «κακό» προηγούμενο που θα δημιουργούσε εισερχόμενη στο κλειστό κύκλωμα; Στις ευρωεκλογές δεν ομονόησαν, διστάζοντας να την προτείνουν, στο ενδεχόμενο απώλειας μιας αντικυβερνητικής έδρας για ένα τους. Τώρα δε χρειάζεται θυσία. Φοβούνται μήπως αργότερα, δεν μείνει υπερκομματική; Ποια ιδεολογική απόκλιση (που δε μπορούν να σηκώσουν) θα σήμαινε ακόμη και τυχόν εκλογή της, σε μια περιορισμένων αρμοδιοτήτων και τον διακοσμητικού ρόλου του επικυρωτή των πολιτικών της εκάστοτε κυβέρνησης θέση;
Η μικροψυχία, η αδυναμία σύμπνοιας για μια μόνο στιγμή, η προσκόλληση στο πιο μικροκομματικό συμφέρον, στραγγαλίζουν την ελπίδα για ανόρθωση του κράτους δικαίου, για ανεξάρτητη δικαιοσύνη, για εξυγίανση των θεσμών, για αξιοκρατία, για πολλαπλασιασμό των δραστήριων ενεργών πολιτών, για έναρξη θεραπείας του συνολικά νοσούντος πολιτικού συστήματος, γλυτώνοντας απ’ το φόβο και χαρίζοντας παράταση στον ως τώρα χωρίς φραγμούς κυρίαρχο του παιχνιδιού στη χώρα.
Πριν λίγο καιρό, το επίσημο σύστημα κήδεψε δόξη και τιμή, τον αποκληθέντα Αρχιερέα της διαπλοκής /διαφθοράς. Καμιά δεκαριά «παιδιά του» είναι πρώτα βιολιά στη σημερινή μας πολιτική ορχήστρα των φάλτσων αντιλαϊκών συμφορών, διπλάσιοι οι πρωτοκλασάτοι δικοί του, καταδικασμένοι για τα όχι μικρά ανομήματά τους. Στις τελετές εξύμνησης που οργάνωσε σαν πολιτικά θετός γιος, ο ακόμη ευνοούμενος των συγκυριών, η κοινωνία γύρισε την πλάτη. Από μνήμη των κακών που επισώρευσε στον τόπο, αδιαφορία, απέχθεια; Με τα «παρών» στην ψηφοφορία εκλογής ΠτΔ και τις ισχνές υποψηφιότητες (η μόνη παραχώρηση, αν δεν μπορούμε να προτείνουμε – κι εδώ – τον εαυτό μας, είναι ο μπαμπάς!) επικυρώνεται πανηγυρικά το πως όσοι συμβάλλουν στο "μπάζωμα" της υπόθεσης των Τεμπών, λαμβάνουν τα δώρα που τους "αναλογούν". Κι αν όλα τούτα, τα βλέπει ο Θεός, ας γυρίσομε κλείνοντας στον Πλάτωνα: ‘‘αν τους πιστεύσομε (τους θεούς), ας πάει να ᾽μαστε άδικοι, φτάνει να τους προσφέρομε θυσίες από τους καρπούς της αδικίας μας. Είναι η αλήθεια πως, αν είμαστε δίκαιοι, δεν έχομε να φοβούμαστε τίποτε από μέρους των θεών, θ᾽ απαρνηθούμε όμως συγχρόνως κι όλα τα κέρδη που προέρχονται από την αδικία· ενώ, αν είμαστε άδικοι, πρώτα δε θα χάσομε αυτά τα κέρδη, έπειτα εξαγοράζοντας τις αδικίες και τα κρίματά μας με προσευχές και θυσίες, θα τα καταφέρνομε να την περάσομε ατιμώρητοι’’ (Πολιτεία 366 a-b).
Μ. Αλκμεωνίδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου