Ο απόφοιτος του ΑΠΘ, Αργύρης Κουμτζής, μιλά από τη Γερμανία για τα επιστημονικά του επιτεύγματα, τις δυσκολίες που συνάντησε και την καθημερινότητα των ανθρώπων με προβλήματα όρασης.
 |
| Νόμιζα ότι θα διδασκόμουν από το πανεπιστήμιο και βρέθηκα να εκπαιδεύω τους άλλους στην αποδοχή του διαφορετικού αλλά και στο πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις τις πρακτικές δυσκολίες. |
Πώς είναι να ζεις σ’ έναν κόσμο χωρίς εικόνες; Ποια είναι η καθημερινότητά σου όταν έχεις προβλήματα όρασης; Ποια εμπόδια καλείσαι να ξεπεράσεις; Και πώς είναι να ανακαλύπτεις συνεχώς μόνος σου τον δρόμο προς την επιτυχία;
Ο Αργύρης Κουμτζής ήταν δέκα μηνών όταν διαγνώστηκε με ατροφικό οπτικό νεύρο. Έκτοτε η όρασή του βρίσκεται κάτω από το ένα εικοστό πέμπτο του φυσιολογικού κι αυτή η βλάβη δεν θα αποκατασταθεί ποτέ. Παρ’ όλα αυτά, είχε πάντα την όρεξη, την επιθυμία και την ενέργεια να επιτύχει αυτά που ονειρεύεται, παρά τα εμπόδια που συναντούσε διαρκώς στη χώρα μας.
Σήμερα κατοικεί στη Γερμανία και εκπονεί το διδακτορικό του τα τελευταία τρία χρόνια στο Max Planck Institute for Solar System Research. Τον συναντώ διαδικτυακά στη διάρκεια ενός μικρού διαλείμματος από το επιβαρυμένο του πρόγραμμα. Ο ίδιος βρίσκεται στο ηλιόλουστο διαμέρισμά του στο Goettingen της Γερμανίας και από τα πρώτα λεπτά της συνομιλίας μας μου εξηγεί ότι ειδικεύεται στον υπολογισμό του μαγνητικού πεδίου στην ηλιακή μαγνητόσφαιρα.
Δουλεύοντας πάνω σε αυτόν τον τομέα, έχει καταφέρει να δημιουργήσει με επιτυχία έναν κώδικα για τον υπολογισμό του μαγνητικού πεδίου γύρω από τον Ήλιο. Μάλιστα, πρόκειται να συμβάλει σημαντικά σε αυτόν τον το τομέα φέρνοντας νέα επιστημονικά δεδομένα, αφού, μέσω αυτών, για πρώτη φορά θα έχουμε τη δυνατότητα να παρατηρήσουμε περιοχές του Ήλιου που δεν έχουν μελετηθεί ποτέ ξανά.
Ευελπιστώ ότι με την ερευνητική μου ομάδα θα συνεχίσουμε τη μελέτη αυτών των πεδίων, θα μετρήσουμε το μαγνητικό πεδίο και στη συνέχεια, εφαρμόζοντας αυτόν τον κώδικα, θα περιγράψουμε τι γίνεται στην ατμόσφαιρα και όσο πιο μακριά γίνεται από αυτή.
Τι σημαίνει, όμως, αυτός ο κώδικας; «Πρώτα απ’ όλα, μπορούμε να κατανοήσουμε τη φυσική στην ατμόσφαιρα του Ήλιου. Τα περισσότερα φαινόμενα που επηρεάζουν τη Γη παρατηρούνται στην ηλιακή κορόνα ‒ ηλιακή κορόνα ή στέμμα ονομάζεται αυτή η λάμψη που βλέπουμε και αποτελεί τη λεπτή ανώτερη ατμόσφαιρα του ήλιου που είναι από ιονισμένο αέριο.
Έτσι, χρειαζόμαστε ένα μοντέλο που να περιγράφει τη δομή του μαγνητικού πεδίου στην κορόνα. Η δική μας προσέγγιση αφορά αυτού του είδους την εργασία και αποσκοπεί στο να μπορέσει να περιγράψει τι συμβαίνει σε εκείνες τις περιοχές. Ευελπιστώ ότι με την ερευνητική μου ομάδα θα συνεχίσουμε τη μελέτη αυτών των πεδίων, θα μετρήσουμε το μαγνητικό πεδίο και στη συνέχεια, εφαρμόζοντας αυτόν τον κώδικα, θα περιγράψουμε τι γίνεται στην ατμόσφαιρα και όσο πιο μακριά γίνεται από αυτή. Το πρώτο βήμα έγινε, αλλά νομίζω ότι στα επόμενα δύο-τρία χρόνια θα έχουμε μετρήσεις από το μαγνητικό πεδίο στη σφαίρα του Ήλιου», υποστηρίζει με πάθος και λαχτάρα για το μέλλον.
Μετά την τελετή αποφοίτησης στο Αστεροσκοπείο.
Από τη συζήτησή μας καταλαβαίνω ότι πρόκειται για έναν ευγενή και ήρεμο άνθρωπο. Για τον Αργύρη η διαδρομή προς την επιτυχία δεν ήταν εύκολη. Δυστυχώς, όσο έμενε στην Ελλάδα συναντούσε συνεχώς απροσπέλαστα εμπόδια. Ο ίδιος είχε εκφράσει την επιθυμία του να σπουδάσει στο τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ. Αν και κατάφερε να περάσει στο συγκεκριμένο τμήμα, η γραμματεία της σχολής τον ενημέρωσε ότι δεν μπορούσε να εγγραφεί, επικαλούμενη το γεγονός ότι είναι τυφλός.
Στο πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνονταν εργαστήρια, έτσι θεώρησαν ότι θα αντιμετώπιζε δυσκολίες στην παρακολούθησή τους, ενώ και τα πανεπιστημιακά συγγράμματα δεν ήταν εύκολο να μεταφραστούν ώστε να μπορέσει να τα διαβάσει ένας τυφλός φοιτητής. Μάλιστα, η διοίκηση του τμήματος είχε αναφερθεί στον κανονισμό της σχολής, ο οποίος δεν επέτρεπε την εισαγωγή σε υποψήφιους με αναπηρία στα άνω άκρα ή με απώλεια όρασης. Τότε ξεσηκώθηκε θύελλα αντιδράσεων, ο νόμος τελικά άλλαξε και ο Αργύρης αποφοίτησε με άριστα από το τμήμα Φυσικής, λαμβάνοντας μάλιστα την υψηλότερη βαθμολογία μεταξύ των συμφοιτητών του.
Του θυμίζω τα γεγονότα, ρωτώντας τον πώς αισθάνεται ειδικά τώρα που εκπονεί το διδακτορικό του με υποτροφία διάρκειας τεσσάρων ετών στο Διεθνές Σχολείο Ηλιακής και Διαστημικής Φυσικής του Πανεπιστημίου του Goettingen. «Πίστευα στον εαυτό μου και δεν μπορούσα να δεχτώ την απόρριψη. Ήθελα, τουλάχιστον, να μου δοθεί η ευκαιρία. Νομίζω ότι ήταν και ένας τρόπος προκειμένου η ελληνική πολιτεία να ασχοληθεί ενεργά με τους μη βλέποντες.
Επίσης, νόμιζα ότι θα διδασκόμουν από το πανεπιστήμιο και βρέθηκα να εκπαιδεύω τους άλλους στην αποδοχή του διαφορετικού αλλά και στο πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις τις πρακτικές δυσκολίες. Επομένως, συνειδητοποίησα ότι αρκεί να το θες. Βέβαια, με είχε ενοχλήσει πολύ εκείνη η συμπεριφορά. Είναι σαν να προσπαθούσαν να με καταδικάσουν, μεταφορικά και κυριολεκτικά, στο σκοτάδι.
Αναμφίβολα ήταν επιπόλαιη η αρχική τους απόφαση. Πάντως, υπάρχουν ακόμα κάποιοι που με διάφορες δικαιολογίες εξακολουθούν να πιστεύουν ότι έχουν δίκιο. Και είναι στενόχωρη όλη η αυτή η στάση. Ευτυχώς, οι περισσότεροι με βοήθησαν σημαντικά, ειδικά ο καθηγητής μου Λουκάς Βλάχος».
Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε στο Ρετζίκι, μια περιοχή στο βορειοανατολικό τμήμα της Θεσσαλονίκης. Μετακόμισε εκεί μαζί με την οικογένειά του όταν ήταν δύο ετών. Οι γονείς του επέλεξαν συνειδητά να πάει σε δημόσιο σχολείο και όχι σε σχολή τυφλών. Ήταν ένα παιδί που πάντοτε του άρεσε η γνώση και η μάθηση, ενώ ακόμα και σήμερα αγαπά πολύ τη λογοτεχνία και το σκάκι. Ο πατέρας του έχει την ίδια πάθηση, ενώ και η μητέρα έχει ασθενή όραση. Ανατρέχοντας στο παρελθόν, θυμάται ότι από νωρίς τον γοήτευαν οι θετικές επιστήμες, ειδικά τα μαθηματικά και η φυσική. «Άλλωστε, έχω εκπαιδευτεί να λύνω από νωρίς προβλήματα», επισημαίνει με ένα αινιγματικό χαμόγελο.
Πάντα θέλω να ασχολούμαι μόνο με όσα μου δίνουν χαρά και ευχαρίστηση. Βασικά, να ξυπνάς κάθε πρωί και να έχεις μπροστά σου μια γεμάτη μέρα με όλα όσα αγαπάς.
Η Ελλάδα είναι μια χώρα φιλική προς τα άτομα με προβλήματα όρασης; «Όχι, διότι εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά προβλήματα, παρά τα σημάδια καλυτέρευσης. Μια μικρή βόλτα σε μεγάλες πόλεις της Ελλάδας θα σας πείσει. Αρχικά, δεν υπάρχει καθολικός σχεδιασμός στη χώρα για άτομα με προβλήματα όρασης.
Επίσης, δημιουργούνται θέματα προσβασιμότητας: μηχανάκια και αυτοκίνητα να κλείνουν τις μπάρες των πεζοδρομίων, αφύλαχτα έργα, λακκούβες στον δρόμο ή κατεστραμμένα πεζοδρόμια, τραπεζοκαθίσματα στήνονται πάνω στις ανάγλυφες λωρίδες των πεζοδρομίων, οι θέσεις στάθμευσης των ΑμεΑ χρησιμοποιούνται συνήθως απ’ όσους δεν το δικαιούνται. Ευτυχώς, σταδιακά γίνονται κάποια σημαντικά βήματα και η κατάσταση δείχνει να βελτιώνεται. Τέλος, είναι κομβικό το γεγονός ότι πολλές εργασίες γίνονται με ψηφιακό τρόπο κι αυτό μας βοηθά πάρα πολύ», επισημαίνει.
Εκείνη τη στιγμή τον ρωτάω πώς μπορεί η ελληνική κοινωνία να γίνει πιο συμπεριληπτική. «Με σωστή ενημέρωση, αλλαγή νοοτροπίας και αντιλήψεων, ευαισθητοποίηση του κοινού και, φυσικά, με την ενίσχυση και την ανάπτυξη των δεξιοτήτων».
Όταν τον ρωτάω για την προσωπική του ζωή, τι έχει κερδίσει και τι έχει χάσει στις ερωτικές του σχέσεις, λέει με βεβαιότητα: «Αυτή είναι μια πολύ καλή ερώτηση, η οποία με έχει απασχολήσει. Ωστόσο, παρά το ότι κατά καιρούς είχα διάφορες σχέσεις, μόνο η μία ήταν με κοπέλα που είχε προβλήματα όρασης. Το ζήτημα είναι ότι ήταν πολύ ουσιαστικές σχέσεις και με έκαναν πολύ χαρούμενο. Αυτό είναι το σημαντικό για μένα. Ξέρετε, νομίζω ότι αυτό που εκτιμούν οι άνθρωποι που βρίσκονται δίπλα μου είναι το γεγονός ότι ενδιαφέρομαι για τον χαρακτήρα τους και όχι για την εξωτερική τους εμφάνιση. Άλλωστε, για μένα το πρώτιστο είναι η πνευματική σύνδεση ανάμεσα σε δύο ανθρώπους».
Λίγο πριν κλείσουμε τη συζήτησή μας, τον ρωτώ τι θεωρεί σημαντικό στη ζωή:
«Να έχεις περιέργεια και διάθεση για ανακάλυψη. Να είσαι ευτυχισμένος με ό,τι καταπιάνεσαι. Πάντα θέλω να ασχολούμαι μόνο με όσα μου δίνουν χαρά και ευχαρίστηση. Βασικά, να ξυπνάς κάθε πρωί και να έχεις μπροστά σου μια γεμάτη μέρα με όλα όσα αγαπάς».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου