Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2025

Αμύθητα κέρδη από την αποψίλωση δασών

Πρόσφατη έρευνα της Global Witness αποκαλύπτει πως οι τράπεζες σε ΗΠΑ, Ε.Ε. και Βρετανία έχουν πάνω από 10 δισ. δολάρια καθαρά κέρδη χρηματοδοτώντας εταιρείες που αποψιλώνουν τροπικά δάση Αν, εκτός από τα δάνεια, συνυπολογιστούν οι επενδύσεις και οι υπηρεσίες αξιολόγησης κινδύνου, τα έσοδα από συναφείς δραστηριότητες ανέρχονται σε 104,7 δισ. δολάρια.




Nέα ανάλυση εν όψει της επικείμενης συνόδου του ΟΗΕ για το κλίμα (COP30) στη Βραζιλία αποκαλύπτει πώς οι προσπάθειες για τον τερματισμό της αποψίλωσης των δασών υπονομεύονται από τα κέρδη που καταστρέφουν το κλίμα, καθώς οι τράπεζες στις ΗΠΑ, την Ε.Ε. και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν καθαρά κέρδη άνω των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων μετά τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα το 2015 χρηματοδοτώντας εταιρείες που εμπλέκονται στην αποψίλωση δασών.

Οι τράπεζες και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων έχουν εισπράξει 26 δισ. δολάρια από τη χρηματοδότηση εταιρειών αποψίλωσης δασών, σύμφωνα με νέα έρευνα της Global Witness. Πρόκειται για ένα ποσό υπερδιπλάσιο από το συνολικό ποσό χρηματοδότησης για το κλίμα που δαπάνησε το Ηνωμένο Βασίλειο μεταξύ 2011 και 2021.

Αλλά αν συμπεριληφθούν όλες οι τραπεζικές και επενδυτικές σχέσεις με τις εταιρείες, σε όλους τους επιχειρηματικούς τομείς, τα έσοδά τους ανέρχονται σε 104,7 δισ. δολάρια. Τα χρήματα προήλθαν από επενδύσεις, δάνεια και υπηρεσίες αξιολόγησης κινδύνου που δόθηκαν σε 50 εταιρείες αποψίλωσης δασών μεταξύ 2016-2024. Συνολικά τα περισσότερα έσοδα είχαν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των ΗΠΑ.

Υποπτες συμφωνίες

Η ανάλυση ανατέθηκε από την Global Witness και πραγματοποιήθηκε από την ολλανδική εταιρεία ερευνών Profundo χρησιμοποιώντας δεδομένα της Forests & Finance. Για να εκτιμήσουν πόσα έχουν κερδίσει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα από 50 εταιρείες που κατηγορούνται δημόσια ότι εμπλέκονται στην αποψίλωση των δασών, αναλύθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες συμφωνίες συνολικής αξίας 184 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε διάστημα σχεδόν 10 ετών.

Η νέα ανάλυση αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη χαρτογράφηση εσόδων από την επιβλαβή χρηματοδότηση εταιρειών που κατηγορούνται για αποψίλωση δασών, αρπαγή γης και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων, μέσω μερικών από τις μεγαλύτερες αγροτικές επιχειρήσεις στον κόσμο.

Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των ΗΠΑ κέρδισαν 5,4 δισ. δολάρια, τα περισσότερα από οποιαδήποτε χώρα, από εταιρείες αποψίλωσης δασών μεταξύ 2016-2024, με τις Vanguard, JPMorgan Chase και BlackRock να είναι οι κορυφαίες σε κέρδη. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Ε.Ε. κέρδισαν 3,5 δισ. δολάρια, με επικεφαλής την BNP Paribas (Γαλλία) και τη Rabobank (Ολλανδία).

Τα ιδρύματα του Ηνωμένου Βασιλείου κέρδισαν 1,2 δισ. δολάρια, με επικεφαλής την HSBC, τον όμιλο Aberdeen και την Schroders. Οι τράπεζες σε όλες τις άλλες χώρες εκτός αυτών των τριών μεγάλων χρηματοοικονομικών κέντρων παρήγαγαν 15,9 δισ., με την Bank Central Asia (Ινδονησία), την Brazilian Development Bank (Βραζιλία) και την Bank Rakyat Indonesia (Ινδονησία) να συγκεντρώνουν τα περισσότερα έσοδα.


Αλυσίδες εφοδιασμού

Οι 50 εταιρείες δραστηριοποιούνται σε έξι από τις πιο επιβαρυντικές για το περιβάλλον αλυσίδες εφοδιασμού βασικών προϊόντων: βοοειδή, σόγια, φοινικέλαιο, καουτσούκ, ξυλεία και χαρτοπολτό και χαρτί. Από τις επιχειρήσεις αποψίλωσης δασών στους έξι τομείς που αναλύθηκαν, ο τομέας του χαρτοπολτού και του χαρτιού δημιούργησε τα υψηλότερα καθαρά έσοδα (48%), ακολουθούμενος από το φοινικέλαιο (41%), τη σόγια (4%), το βοδινό κρέας (3%), το καουτσούκ (3%) και την ξυλεία (1%).

Τα ευρήματα έρχονται λιγότερο από έναν μήνα πριν από την 30ή Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP30), όπου η βραζιλιάνικη κυβέρνηση που φιλοξενεί τη διάσκεψη σχεδιάζει να λανσάρει το Tropical Forests Forever Facility (TFFF), ένα νέο ταμείο που έχει σχεδιαστεί για την προστασία των τροπικών δασών επενδύοντας στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές και χρησιμοποιώντας τις αποδόσεις για την υποστήριξη των δασωδών χωρών.

Καθώς οι κυβερνήσεις επιδιώκουν να αξιοποιήσουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα για την προστασία των δασών μέσω πρωτοβουλιών όπως το TFFF, η νέα ανάλυση της Global Witness αποκαλύπτει μια έντονη αντίφαση – ότι το ίδιο χρηματοπιστωτικό σύστημα έχει δημιουργήσει τεράστια κέρδη από εταιρείες που οδηγούν στην αποψίλωση δασών και στις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Εκτροπή στόχου

«Σήμερα παγκοσμίως μόνο περίπου 200 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως επενδύονται στη φύση, έναντι περισσότερων από 7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων χρηματοοικονομικών ροών σε δραστηριότητες που συμβάλλουν στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος» λέει η καθηγήτρια Νίκολα Ράνγκερ από το London School of Economics.

Παρά τις πολλαπλές δεσμεύσεις τόσο από χώρες όσο και από εταιρείες για τον περιορισμό της αποψίλωσης των δασών, η καταστροφή των δασών του κόσμου έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ το 2024, κάτι που εκτρέπει την επίτευξη του παγκόσμιου στόχου για την παύση της αποψίλωσης των δασών έως το 2030.

Η προστασία των δασών, των λιβαδιών και άλλων οικοσυστημάτων είναι ζωτικής σημασίας για τις κοινότητες που ζουν εκεί και για ένα σταθερό κλίμα. Αλλά η αποψίλωση των δασών συνεχίζεται επειδή οι εταιρείες που την προωθούν μπορούν σε μεγάλο βαθμό να εμπορεύονται ελεύθερα τα αγαθά που παράγονται σε αποψιλωμένες εκτάσεις καθιστώντας εξαιρετικά κερδοφόρα τη χρηματοδότησή τους.

πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια: