Γιατροί, νοσηλευτές με σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης, burnout. Το τεστ που δείχνει αν πάσχετε;

Δεν είναι γνωστό το ποσοστό των εργαζομένων που πάσχουν από επαγγελματική εξουθένωση και φυσικά αυτό κυμαίνεται ανάλογα με τη συγκεκριμένη εργασία, το εργασιακό καθεστώς, τη νομοθεσία και το περιβάλλον

της  Βικτωρίας Πολύζου, σύμβουλος ψυχικής υγείας, medlabnews.gr iatrikanea




To πρόσφατο περιστατικό όπου κατέρρευσε 44χρονη αναισθησιολόγος στο τέλος της 24ωρης εφημερίας, στο νοσοκομείο “Παπανικολάου” της Θεσσαλονίκης και έπαθε  εγκεφαλικό λόγω υπερκόπωσης, όπως υποστηρίζει η ίδια και οι συνάδελφοί της, δείχνει ότι γιατροί και νοσηλευτές πάσχουν από σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης.

Οι επιστήμονες διεθνώς το έχουν ονομάσει ως το «σύνδρομο burnout», το σύνδρομο δηλαδή της απόλυτης επαγγελματικής εξουθένωσης. Τα συμπτώματά του είναι κοινά σε όλους τους πάσχοντες και συνήθως δεν αντιμετωπίζονται όπως θα έπρεπε από την αρχή, καθώς πολλοί θεωρούν πως πρόκειται για κάτι «περαστικό».




Ο όρος «Επαγγελματική Εξουθένωση» (burnout) χρησιμοποιείται για να υποδηλώσει μια κατάσταση συναισθηματικής και σωματικής εξάντλησης στο πλαίσιο της εργασίας, και είναι φαινόμενο με σημαντικό αντίκτυπο στη σύγχρονη κουλτούρα, ειδικά στις «δυτικού τύπου» κοινωνίες και την Ιαπωνία.




Δεν είναι γνωστό το ποσοστό των εργαζομένων που πάσχουν από επαγγελματική εξουθένωση και φυσικά αυτό κυμαίνεται ανάλογα με τη συγκεκριμένη εργασία, το εργασιακό καθεστώς, τη νομοθεσία και το περιβάλλον. Επίσης η χώρα και ηλικία παίζουν σημαντικό ρόλο και λόγω του γεγονότος ότι ανάλογα με το γενικότερο εργασιακό περιβάλλον ένας μεγάλος αριθμός εργαζομένων με επαγγελματική εξουθένωση τελικά συνταξιοδοτούνται πρόωρα. Τα ποσοστά κυμαίνονται από 15-50%. Φαίνεται επίσης ότι υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού που εμφανίζει μια ευαλωτότητα στην ανάπτυξη εξουθένωσης

Ένας αυξανόμενος αριθμός των γιατρών αντιμετωπίζουν επαγγελματική εξουθένωση από την εργασία τους, με απογοητευτικά αποτελέσματα. Χάνουν τον ενθουσιασμό για τη δουλειά τους. Αναπτύσσουν σημάδια κόπωσης και δείχνουν σημεία κατάθλιψης και μπορεί να κάνουν  πιο συχνά ιατρικά λάθη. Κάποιοι αναζητούν την πρόωρη συνταξιοδότηση ή αλλαγή σταδιοδρομίας. Υπάρχουν ακόμη προσωπικές επιπτώσεις; Ορισμένοι γιατροί μπορεί στραφούν σε αλκοόλ για παρηγοριά, να παραμελούν σημαντικές προσωπικές σχέσεις ή ακόμη και να αναπτύξουν αυτοκτονικές σκέψεις.

Αυτό δεν είναι ένα νέο φαινόμενο.  Στην πραγματικότητα, τα  περιοδικά  Journal of the American Medical Association(JAMA) και Annals of Internal Medicine έχουν δημοσιεύσει μελέτες για την επαγγελματική εξουθένωση  των γιατρών για περισσότερο από μια δεκαετία. Αλλά εξακολουθεί να είναι ένα σημαντικό πρόβλημα.

Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε online στις 20 Αυγούστου 2012 στο περιοδικό Archives of Internal Medicine διαπίστωσε ότι η επαγγελματική εξουθένωση είναι σε "ένα ανησυχητικό επίπεδο" μεταξύ των γιατρών στις ΗΠΑ. Δεν είναι μόνο πιο συχνή η επαγγελματική εξουθένωση μεταξύ των γιατρών από ότι  στο γενικό εργατικό δυναμικό στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά οι γιατροί σε ορισμένες ειδικότητες - κυρίως αυτές  που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της περίθαλψης - διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την επαγγελματική εξουθένωση.

Η υπερκόπωση που καταλήγει στο σύνδρομο εργασιακής εξουθένωσης (burnout) είναι αιτία ψυχικής και σωματικής καταπόνησης των εργαζομένων, λαθών που κάποτε είναι τραγικά, ατυχημάτων, απώλειας παραγωγικότητας και κερδοφορίας των εταιριών.Από επαγγελματική εξουθένωση (σύνδρομο burnout) υποφέρει το 41,7% των νοσοκομειακών γιατρών, γεγονός που συνδέεται άμεσα με τα ιατρικά λάθη, την κακή απόδοση και τις ανθυγιεινές τους συνήθειες.

Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι το ποσοστά εξουθένωσης είναι πολύ υψηλά στους ειδικευόμενους (49,1%), δηλαδή στους γιατρούς που βρίσκονται στην αρχή της καριέρας τους. Από τους γιατρούς των νοσοκομείων που υποφέρουν από bunrout, οι δύο στους τρεις (63,6%) είναι γυναίκες.

Όσον αφορά τις ειδικότητες, οι περισσότερο επιβαρυμένοι φαίνεται ότι είναι οι παιδίατροι καθώς το 45,5% αυτών εμφανίζει συμπτώματα burnout. Ακολουθούν οι αναισθησιολόγοι με 34,3%, οι χειρουργοί με 32,5% και οι παθολόγοι με 23,1%. Επιπλέον, το 31,8% συνολικά των ιατρών εμφανίζουν συναισθηματική εξάντληση.

Όσοι υποψιάζεστε ότι μπορεί και να πάσχετε από αυτό κάντε το παρακάτω τεστ

Οδηγίες: Για κάθε ερώτηση επιλέξτε την απάντηση που σας ταιριάζει καλύτερα. Επιλέξτε μόνο μία απάντηση. Παίρνετε 1 βαθμό για κάθε απάντηση «Καθόλου», 2 βαθμούς για κάθε απάντηση «Σπάνια», 3 βαθμούς για κάθε απάντηση «Μερικές φορές», 4 βαθμούς για κάθε απάντηση «Συχνά» και 5 βαθμούς για κάθε απάντηση «Πολύ συχνά». Προσθέστε τη συνολική σας βαθμολογία και κοιτάξτε τα αποτελέσματα στον πίνακα που ακολουθεί.

1. Νιώθετε να χάνετε το ρυθμό σας και τη σωματική ή συναισθηματική σας ενέργεια;

Καθόλου Σπάνια Μερικές φορές Συχνά Πολύ συχνά

2. Είστε επιρρεπείς στις αρνητικές σκέψεις για την εργασία σας; Καθόλου Σπάνια Μερικές φορές Συχνά Πολύ συχνά 

3. Νομίζετε ότι είστε σκληροί και λιγότερο υπομονετικοί με ανθρώπους από όσο τους αξίζει; Καθόλου Σπάνια Μερικές φορές Συχνά Πολύ συχνά 

4. Εκνευρίζεστε εύκολα από μικρά προβλήματα ή από τους συναδέλφους και τους συνεργάτες σας; Καθόλου Σπάνια Μερικές φορές Συχνά Πολύ συχνά 

5 Νομίζετε ότι οι συνάδελφοι και οι συνεργάτες σας δεν σας κατανοούν και δεν σας εκτιμούν; Καθόλου Σπάνια Μερικές φορές Συχνά Πολύ συχνά 

6. Αισθάνεστε ότι δεν έχετε κανέναν για να μιλήσετε; Καθόλου Σπάνια Μερικές φορές Συχνά Πολύ συχνά 

7. Νομίζετε ότι προσπαθείτε λιγότερο από όσο θα έπρεπε; Καθόλου Σπάνια Μερικές φορές Συχνά Πολύ συχνά 

8. Νιώθετε πιεσμένοι από την ανάγκη να επιτύχετε; Καθόλου Σπάνια Μερικές φορές Συχνά Πολύ συχνά 

9. Αισθάνεστε ότι η εργασία σας δεν σας προσφέρει αυτό που θέλετε; Καθόλου Σπάνια Μερικές φορές Συχνά Πολύ συχνά 

10. Αισθάνεστε ότι βρίσκεστε σε λάθος μέρος ή κάνετε λάθος επάγγελμα; Καθόλου Σπάνια Μερικές φορές Συχνά Πολύ συχνά

11. Εκνευρίζεστε με κάποια πράγματα στην εργασία σας; Καθόλου Σπάνια Μερικές φορές Συχνά Πολύ συχνά

12. Αισθάνεστε ότι προβλήματα στην οργάνωση της εργασίας σας ή η γραφειοκρατία σάς εμποδίζουν να εργαστείτε σωστά; 

Καθόλου Σπάνια Μερικές φορές Συχνά Πολύ συχνά

13. Αισθάνεστε ότι η εργασία σας έχει περισσότερες απαιτήσεις από όσες μπορείτε να αντέξετε; Καθόλου Σπάνια Μερικές φορές Συχνά Πολύ συχνά 

14. Αισθάνεστε ότι δεν έχετε το χρόνο να κάνετε πράγματα που θα ήταν σημαντικά για την ποιότητα της εργασίας σας; Καθόλου Σπάνια Μερικές φορές Συχνά Πολύ συχνά 

15. Νομίζετε ότι δεν έχετε αρκετό χρόνο για προγραμματισμό της εργασίας σας όσο θα επιθυμούσατε;  Καθόλου Σπάνια Μερικές φορές Συχνά Πολύ συχνά







15-18 Δεν υπάρχουν κάποια σημάδια επαγγελματικής εξουθένωσης 

19-32 Υπάρχουν κάποια σημάδια επαγγελματικής εξουθένωσης, ενδέχεται όμως κάποιοι παράγοντες να είναι ιδιαίτερα σοβαροί

33-49 Προσοχή – ίσως βρίσκεστε πριν την επαγγελματική εξουθένωση, ιδιαίτερα αν κάποιες βαθμολογίες είναι πολύ υψηλές

50-59 Ίσως βρίσκεστε σε σοβαρό κίνδυνο επαγγελματικής εξουθένωσης – κάντε κάτι γι’ αυτό επειγόντως

60-75 Βρίσκεστε σε σοβαρό κίνδυνο επαγγελματικής εξουθένωσης - κάντε κάτι για αυτό επειγόντως 




Το σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης αναδεικνύει την δυσλειτουργία του ατόμου στην δημιουργία ρεαλιστικής εικόνας για το εργασιακό του περιβάλλον, αλλά και για τον ίδιο του τον εαυτό. Μεγάλες προσδοκίες και μη εφικτοί στόχοι, ανοίγουν τον δρόμο της εμφάνισης του συνδρόμου, με επίπονες επιπτώσεις σε συναισθηματικό αλλά και σωματικό επίπεδο. Η εμφάνιση συμπτωμάτων εξουθένωσης, κωδικοποιούν και μεταφέρουν στο συνειδητό κομμάτι του ατόμου την ανάγκη για αλλαγή της οπτικής του . Αν τα σημάδια αυτά εκληφθούν από το επαγγελματικά εξουθενωμένο άτομο, ως ευκαιρία για επαναπροσδιορισμό των δυσλειτουργικών συμπεριφορών του, τότε είναι πιθανόν να μειωθούν, οικοδομώντας παράλληλα μια στερεότερη βάση ψυχολογικής ισορροπίας.




Πηγή: medlabnews.gr iatrikanea https://medlabgr.blogspot.com/2016/03/burnout-burnout.html#ixzz8PFDyWq5R