Τι να τρώτε ανάλογα με την ομάδα αίματος που έχετε; Έχει βάση αυτή η θεωρία; Ποιος ο αντίλογος;

της Αγγελικής Μήλιου, βιολόγος, medlabnews.gr

Η δίαιτα με βάση την ομάδα αίματος υποστηρίζει πως υπάρχουν τρόφιμα που ευνοούν ή εμποδίζουν την απώλεια βάρους ενός ατόμου, ανάλογα με την ομάδα αίματος του. Σύμφωνα με τον Αμερικανό φυσιοπαθολόγο PeterD'Αdamo, οι τροφές περιέχουν ειδικές ενώσεις πρωτεΐνης και υδατανθράκων, τις λεκτίνες, οι οποίες είναι όμοιες με τα αντιγόνα του ανθρώπου, και μόλις καταναλώσουμε μια τροφή με λεκτίνες μη συμβατές με την ομάδα αίματος μας ο οργανισμός μας αντιμετωπίζει τις ουσίες αυτές ως ξένες με αποτέλεσμα να προσπαθεί αν τις εξουδετερώσει. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή οι τροφές που είναι μη συμβατές επιβραδύνουν το μεταβολισμό, δημιουργούν προβλήματα στην πέψη, στην παραγωγή της ινσουλίνης και γενικότερα στη διατήρηση της ισορροπίας των ορμονών.

Με βάση αυτό το μοντέλο διατροφής  το μεγαλύτερο ποσοστό του γενικού πληθυσμού ανά τον κόσμο (που είναι αυτό με ομάδα αίματος Ο) οδηγείται στην αντίληψη ότι το Μεσογειακό μοντέλο διατροφής, που προτείνει το κρέας λίγες φορές το μήνα, είναι ακατάλληλο διατροφικό σχήμα και πως στην διατροφή τους πρέπει να έχουν συχνά το κρέας, παρόλο που εκατοντάδες επιστημονικά τεκμηριωμένες μελέτες υποδεικνύουν, πως η συχνή κατανάλωση κρέατος είναι άμεσα συνδεδεμένη με πολλές μορφές καρκίνου αλλά και με άλλα χρόνια εκφυλιστικά νοσήματα. Όσοι έχουν ομάδα αίματος ΑΒ καλούνται να περιορίσουν την κατανάλωση κρέατος και οσπρίων που αποτελούν βασικές πηγές σιδήρου. Άτομα ομάδας Α πρέπει να αποφεύγουν τα γαλακτοκομικά που αποτελούν βασική πηγή ασβεστίου. Η βασική αρχή αυτής της δίαιτας υποστηρίζει πώς στα όσπρια υπάρχουν λεκτίνες, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στο μυϊκό ιστό των ατόμων με ομάδα αίματος Ο και ΑΒ. Ωστόσο το μούλιασμα των οσπρίων καταστρέφει τα 2/3 των λεκτινών και το βράσιμο τους εξαφανίζει κάθε ίχνος λεκτίνης που έχει απομείνει. Τέλος αξίζει να αναφερθεί ότι δεν υπάρχει καμία απόδειξη και βιβλιογραφική παραπομπή για αυτή τη μέθοδο αδυνατίσματος.

Ορισμένες τροφές βλάπτουν όταν προξενούν τροφικές αλλεργίες  ή δυσανεξίες. Μπορεί ακόμη να βλάπτουν και εξαιτίας της περιεκτικότητας τους σε λεκτίνες.Οι λεκτίνες όταν προκαλούν συγκόλληση στα κύτταρα του αίματος κινητοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου με αποτέλεσμα ο ανθρώπινος οργανισμός να κουράζεται αδίκως. Αυτή η αντίδραση μπορεί να συμβεί όταν η τροφή που τρώμε δεν ταιριάζει στην ομάδα του αίματος μας. Σωστή λοιπόν διατροφή για τον καθένα από εμάς σημαίνει επιλογή τροφών που οι λεκτίνες τους δεν έρχονται σε αντίθεση με την ομάδα αίματος. 

Η δίαιτα με βάση την ομάδα αίματος εγγυάται απώλεια βάρους, αφού συνίσταται σε πρόσληψη λίγων θερμίδων και καύση περισσότερων θερμίδων από εκείνων που προσλαμβάνονται. 

Και φυσικά να φροντίζουμε να τηρούμε κάποιους διατροφικούς κανόνες.

ΟΜΑΔΑ ΑΙΜΑΤΟΣ  ΑΒ

Τροφές που συμβάλλουν στην παχυσαρκία: κόκκινο κρέας, καλαμπόκι, σιτάρι

Τροφές που συμβάλλουν στο αδυνάτισμα: Ψάρια, ανανάς, πράσινα λαχανικά

Κρέατα και πουλερικά: Προτιμήστε τη γαλοπούλα. Αποφύγετε χοιρινό, μοσχάρι, κοτόπουλο.

Ψάρια και θαλασσινά: Οι καλύτερες επιλογές είναι η σαρδέλα,  η πέρκα, και η πέστροφα. Δεν ενδείκνυται το χέλι, το καβούρι, ο αστακός και οι γαρίδες.

Γαλακτοκομικά: Τυρί και γάλα κατσίκας, γάλα σόγιας . Αποφύγετε το ροκφόρ και την παρμεζάνα.

Λάδια: Ελαιόλαδο και λινέλαιο. ‘Οχι στο καλαμποκέλαιο, το σουσαμέλαιο και το ηλιέλαιο.

Ξηροί καρποί και σπόροι: Καλύτερες επιλογές τα καρύδια και τα αμύγδαλα. Αποφύγετε τα φουντούκια, το σουσάμι και τους ηλιόσπορους.

‘Οσπρια: Φακές, αρακάς και κουκιά. Δεν συνίσταται η φάβα.

Δημητριακά: Ρύζι, βρώμη και κεχρί. ‘Οχι στο καλαμπόκι.

Λαχανικά: Κουνουπίδι, μαϊντανός, μπρόκολο και σπαράγγια. Αποφύγετε την αγκινάρα, το αβοκάντο και τις πιπεριές.

Φρούτα: Κεράσια, ακτινίδια, ανανάς. Κακές επιλογές τα πορτοκάλια και οι μπανάνες.

ΟΜΑΔΑ ΑΙΜΑΤΟΣ Α

Τροφές που συμβάλλουν στην παχυσαρκία : σιτάρι, γαλακτοκομικά, φασόλια.

Τροφές που συμβάλλουν στο αδυνάτισμα: Σόγια, φυτικά έλαια λαχανικά, ανανάς.

Κρέατα και πουλερικά: Κοτόπουλο και γαλοπούλα. Αποφύγετε το χοιρινό και το βοδινό

Ψάρια και θαλασσινά: Σαρδέλα, πέρκα και κολιός. Αποφύγετε το καβούρι, τις καραβίδες και τις γαρίδες.

Γαλακτοκομικά: Γάλα και τυρί σόγιας. Κακές επιλογές το ροκφόρ και το ένταμ.

Λάδια: Ελαιόλαδο και λινέλαιο. Αποφύγετε το καλαμποκέλαιο και το σουσαμέλαιο.

Ξηροί καρποί και σπόροι: Κολοκυθόσποροι αμύγδαλα, ηλιόσποροι. Μην προτιμάτε τα φιστίκια Αιγίνης και τα κάσιους .

‘Οσπρια: Φακές κουκιά και αρακάς. Αποφύγετε τα ρεβύθια και τα φασόλια.

Δημητριακά: Βρόμη και σίκαλη. Κακή επιλογή το σιτάρι

Λαχανικά: Καρότα , αγκινάρες, μαρούλι και μπρόκολο. Μην προτιμάτε τις μελιτζάνες, τις ντομάτες και το λάχανο.

Φρούτα: Ανανάς, ακτινίδια, αχλάδια και ροδάκινα. Αποφύγετε τα πορτοκάλια και τις μπανάνες.

ΟΜΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ Β

Τροφές που συμβάλλουν στην παχυσαρκία: Καλαμπόκι, σιτάρι, φακές, σουσάμι και τα φιστίκια

Τροφές που συμβάλλουν στο αδυνάτισμα: Κρέας και πράσινα λαχανικά

Κρέατα και πουλερικά: Αρνί, γαλοπούλα, και βοδινό. Αποφύγετε το χοιρινό και το κοτόπουλο.

Ψάρια και θαλασσινά: σαρδέλα, κολιός, και πέρκα. Μην προτιμάτε τις γαρίδες, τις καραβίδες και τον αστακό.

Γαλακτοκομικά: Τυρί και γάλα σόγιας, ένταμ, έμενταλ και γκούντα. Κακές επιλογές  τα παγωτά και το ροκφόρ.

Λάδια: Ελαιόλαδο και λινέλαιο. Αποφύγετε το ηλιέλαιο και το καλαμποκέλαιο.

Ξηροί καρποι: Καρύδια και αμύγδαλα. Μην προτιμάτε τα φουντούκια και τα φυστίκια Αιγίνης.

‘Οσπρια : Σόγια, κουκιά αρακάς. Κακή επιλογή οι φακές.

Δημητριακά: Βρόμη και ρύζι. Αποφύγετε το σιτάρι, το κριθάρι, το καλαμπόκι.

Λαχανικά: Λάχανο, μπρόκολο σέλινο και μαρούλι. Μην προτιμάτε τη ντομάτα και το αβοκάντο.

Φρούτα: ανανάς, μήλα και γκρέιπφρουτ. Κακή επιλογή τα ρόδια και οι καρύδες.

ΟΜΑΔΑ ΑΙΜΑΤΟΣ Ο

Τροφές που συμβάλλουν στην παχυσαρκία : Σιτάρι, καλαμπόκι, λάχανο, κουνουπίδι και φακές.

Τροφές που συμβάλλουν στο αδυνάτισμά : Ψάρια, κόκκινο κρέας, μπρόκολο και σπανάκι.

Κρέατα και πουλερικά: Βοδινό, αρνί και κοτόπουλο. Αποφύγετε το χοιρινό και τη χήνα.

Ψάρια και θαλασσινά: Πέρκα, σολομός και σαρδέλα. Κακές επιλογές το χταπόδι και η παστή ρέγγα.

Γαλακτοκομικά: Γάλα, τυρί σόγιας. Μην προτιμάτε το ροκφόρ, το γκούντα και τα παγωτά.

Λάδια : Ελαιόλαδο και λινέλαιο. Αποφύγετε το καλαμποκέλαιο και το φυστικέλαιο.

Ξηροί καρποί: καρύδια, αμύγδαλα, και ηλιόσποροι. Κακές επιλογές τα φυστίκια Αιγίνης και τα κάσιους .

‘Οσπρια: Φάβα, αρακάς και κουκιά. Καλύτερα,  όχι στις φακές.

Δημητριακά: Σίκαλη , κριθάρι και ρύζι. Αποφύγετε το σιτάρι το καλαμπόκι και τη βρώμη

Λαχανικά: Μαρούλι, σπανάκι, μπρόκολο, και αγκινάρα. Μην προτιμάτε το αβοκάντο, το λάχανο και το κουνουπίδι.

Φρούτα : Ακτινίδια, νεκταρίνια ροδάκινα και αχλάδια. Κακές επιλογές τα πορτοκάλια, οι φράουλες και οι καρύδες.

Κλείνοντας το θέμα, αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι τους συνδυασμούς τους αποφασίζει ο γιατρός, με βάση τη μοναδικότητα της περίπτωσης σας και ιδιαίτερες εξετάσεις αίματος για τα τροφικά αλλεργιογόνα

Η άλλη πλευρά

Η θεωρία έχει πραγματικά ενδιαφέρον, αν και η δίαιτα αυτή δεν κάνει διάκριση ανάλογα με το Rh (αρνητικό και θετικό), ούτε λαμβάνει υπόψη τις διατροφικές ανάγκες των ατόμων που ζουν σε διαφορετικά κλίματα.

O τύπος αίματος είναι σημαντικός για την φυλή, για την εθνικότητα,  για την καταγωγή, για την κληρονομικότητα και  για την εκδήλωση διάφορων ασθενειών.

Δεν υπάρχουν επιστημονικές αποδείξεις ότι η ομάδα αίματος καθορίζει ή επηρεάζει τον τρόπο μεταβολισμού των τροφών. 

Ο D’Αdamo ισχυρίζεται πως τα άτομα που ανήκουν στην ομάδα αίματος Ο, πρέπει να σιτίζονται με βάση το κρέας και να αποφεύγουν τροφές όπως τα όσπρια. Η θέση όμως αυτή ανατρέπει δεδομένα χρόνιων επιστημονικών ερευνών, όπως και την έννοια του μοντέλου της μεσογειακής διατροφής.

Και το λέμε αυτό διότι σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, το μεγαλύτερο ποσοστό του γενικού πληθυσμού (που είναι αυτό με ομάδα αίματος Ο) οδηγείται στην αντίληψη ότι το Μεσογειακό μοντέλο διατροφής, που προτείνει το κόκκινο κρέας λίγες φορές το μήνα, είναι ακατάλληλο διατροφικό σχήμα και πως στη διατροφή τους πρέπει να έχουν συχνά το κρέας, παρόλο που εκατοντάδες επιστημονικά τεκμηριωμένες μελέτες υποδεικνύουν, πως η συχνή κατανάλωση κόκκινου κρέατος είναι άμεσα συνδεδεμένη με πολλές μορφές καρκίνου αλλά και με άλλα χρόνια εκφυλιστικά νοσήματα… 

Σύμφωνα δε πάντα με τη θεωρία περί διατροφής και ομάδας αίματος, τα όσπρια μπορεί να προκαλέσουν δυσμενέστατες επιπτώσεις στο μυϊκό ιστό των ατόμων με ομάδα αίματος Ο, μέσω κάποιων πρωτεϊνικών μορίων που εμπεριέχουν και είναι γνωστά με το όνομα λεκτίνες.

Οι λεκτίνες πράγματι υφίστανται στην πλειονότητα των φυτικών τροφών (ιδιαίτερα στα όσπρια) και εμφανίζουν ισχυρή αλλεργιογόνο δράση που έχει πιστοποιηθεί μέσω ερευνών εδώ και χρόνια. 

Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το μούλιασμα των οσπρίων (που όλοι κάνουν πριν τα μαγειρέψουν) καταστρέφει τα 2/3 των λεκτινών τους, ενώ η περαιτέρω μαγειρική τους παρασκευή με βρασμό, 'εξουδετερώνει' κάθε ίχνος λεκτίνης που έχει μείνει.

Σε άλλο σημείο η θεωρία και πάλι στέκεται στον αέρα, όταν υποστηρίζει πως τα άτομα με ομάδα αίματος Ο έχουν την τάση να μην παράγουν αρκετό ιώδιο.

Ως γνωστόν όμως, το ιώδιο (όπως και όλα τα υπόλοιπα ιχνοστοιχεία) δεν παράγεται από τον οργανισμό του ανθρώπου, αλλά το λαμβάνουμε κυρίως μέσω της διατροφής μας.

Η θεωρία υποστηρίζει ακόμα, πως τα γαλακτοκομικά δεν αποτελούν κατάλληλη επιλογή σίτισης για άτομα με ομάδα αίματος Α. Πώς μπορεί όμως κάτι τέτοιο να τεκμηριωθεί και να οφείλεται πράγματι στις λεκτίνες, όταν γνωρίζουμε πως ένα ποσοστό 10-12% των ατόμων της Καυκάσιας φυλής θα ανακουφιστεί ούτως ή άλλως από τη διακοπή των γαλακτοκομικών, ασχέτως ομάδας αίματος, μια και παρουσιάζει δυσανεξία στη λακτόζη; Και βέβαια να τονίσουμε εδώ ότι σε άλλες φυλές το ποσοστό εμφάνισης δυσανεξίας στη λακτόζη ξεπερνά το 80%!! 

Σύμφωνα με τη θεωρία του, οι άνθρωποι μετά από μια δίαιτα με βάση την ομάδα αίματος τους, μπορούν να βελτιώσουν την υγεία τους και να μειώσουν τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Αντίθετα, αν τρώνε τροφές που δεν προορίζονται για την δική τους ομάδα αίματος, μπορεί να αντιμετωπίσουν πολλά προβλήματα υγείας, όπως αργό μεταβολισμό, αλλεργίες, άσθμα, καρκίνο, καρδιακές παθήσεις και χρόνια κόπωση.

Ωστόσο, με βάση μια συνολική ανασκόπηση του 2013 που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό American Journal of Clinical Nutrition δεν βρέθηκαν στοιχεία που να υποστηρίζουν τη δίαιτα με βάση την ομάδα αίματος. Με βάση τα στοιχεία από την έρευνα, δεν υπάρχουν αποδείξεις που να υποστηρίζουν αν μια δίαιτα με βάση την ομάδα αίματος λειτουργεί αποτελεσματικά ή όχι. Η ανταπόκριση του ατόμου σε οποιαδήποτε δίαιτα δεν έχει να κάνει σε τίποτα με τον τύπο του αίματός του.

Βεβαίως, δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι θα χάσετε βάρος με το πλάνο του Ντ’ Ανταμο, δεδομένου ότι η δίαιτα που προτείνει είναι πολύ χαμηλή σε θερμίδες. Αλλά η ανησυχία αφορά κυρίως εκείνους που στην ομάδα αίματός τους συνιστά να αποφύγουν τις φυτικές ίνες και τα φρούτα και λαχανικά που περιέχουν αντιοξειδωτικά που προστατεύουν από ασθένειες.

Αντί να επιλέξετε μια δίαιτα με βάση την ομάδα του αίματός σας, θα πρέπει να επικεντρωθείτε στην ανάπτυξη υγιών συνηθειών διατροφής και άσκησης που μπορείτε να ακολουθήσετε για μια ζωή. Τα υγιή, ισορροπημένα γεύματα, θα σας βοηθήσουν να επιτύχετε μια υγιή απώλεια βάρους. Θα πάρετε, επίσης, όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και θα προστατεύεστε από τις περισσότερες διαταραχές της υγείας.

Βασικοί κανόνες για όλες τις ομάδες

• Καλό είναι να πίνετε τα αναψυκτικά, το νερό και τους χυμούς 30 λεπτά πριν το γεύμα ή 2 ώρες μετά.
• Ως ψωμί, μπορείτε να τρώτε πολύ συγκεκριμένα είδη, όπως αυτό που παρασκευάζεται με φύτρες σταριού.
• Αποφεύγετε την κατανάλωση μεταλλαγμένων τροφίμων και υδρογονομένων ελαίων, όπως είναι για παράδειγμα οι μαργαρίνες.
• Μείνετε μακρυά από τις τεχνητές γλυκαντικές ουσίες, τα πρόσθετα χρώματα και αρώματα και τα τηγανιτά.
• Αποκλείστε τη ζάχαρη από το διατροφικό σας πρόγραμμα.
• Μη χρησιμοποιείτε φούρνους μικροκυμάτων και σκεύη αλουμινίου.

Και ο αντίλογος
Στον αντίποδα ωστόσο υπάρχουν οι διαιτολόγοι που υποστηρίζουν ότι μια τέτοια διατροφή δεν μπορεί να εφαρμοστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, γιατί είναι πολύ περιοριστική και δεν περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά εφόσον αποκλείονται ορισμένα τρόφιμα. Και προτείνουν να ακολουθούμε μια σωστή διατροφή ισορροπημένη σε θρεπτικές ουσίες και προσαρμοσμένη στις δικές μας ανάγκες, ώστε να παραμείνουμε υγιείς, να χάσουμε το περιττό λίπος και κυρίως να αποκτήσουμε σωστές διατροφικές συνήθειες προκειμένου να διατηρήσουμε το βάρος μας και μετά την απώλεια των περιττών κιλών.

Βιβλιογραφία

D'Adamo, P. The Eat Right 4 Your Type Complete Blood Type Encyclopedia. Riverhead.