Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2014

Πάνω σε έναν κομήτη, 511 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από τη Γη


Μετά την ιστορική επιτυχία της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας και την πρώτη προσεδάφιση σκάφους σε κομήτη, μαζέψαμε μερικά στοιχεία για την περιβόητη αποστολή Ροζέτα. 

Ο συγκεκριμένος κομήτης απέχει 511 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη και βρίσκεται ανάμεσα στον Άρη και στον Δία. Αποτελεί το μικρότερο ουράνιο σώμα που έχει εξερευνηθεί ποτέ... Φωτό: ESA  
 
O δρ. Ματ Τέιλορ, ένας επιστήμονας με μεγάλη συνεισφορά στην αποστολή, δέχτηκε έντονη κριτική για το πουκάμισο που φόρεσε στην πρώτη συνέντευξη Τύπου, στο οποίο απεικονίζονταν ημίγυμνες γυναίκες. Απολογήθηκε δημοσίως σε άλλη συνέντευξη. «Στενοχώρησα πολύ κόσμο και λυπάμαι πολύ γι' αυτό» είπε με δάκρυα στα μάτια.
Η «Guardian» αναδημοσίευσε ένα e-mail το οποίο υποτίθεται ότι εστάλη από «βαθύ λαρύγγι» της ESA και στο οποίο υποστηρίζεται ότι ο κομήτης 67Ρ δεν είναι στην πραγματικότητα κομήτης. 

Σύμφωνα με τον συντάκτη του e-mail: «Πριν από περίπου 20 χρόνια η ΝΑSA άρχισε να ανιχνεύει ραδιοφωνικές εκρήξεις από άγνωστη προέλευση στο Διάστημα. Αργότερα κατάλαβαν ότι αυτές πιθανότατα προέρχονταν από τον ονομαζόμενο κομήτη 67Ρ. Μεταδίδει σημάδια προς τα έξω».

 "Ο κομήτης είναι ένα «βουνό από πάγο» κι έχει σκοτεινή επιφάνεια, καθώς ο πάγος έχει καλυφθεί από άνθρακα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αναδίδει από την επιφάνειά του δυσάρεστες οσμές που προσομοιάζουν σε κλούβιο αυγό ή ούρα αλόγων"

Τις θεωρίες συνωμοσίας που κάνουν λόγο για επικοινωνία με εξωγήινους στον κομήτη συνοδεύουν και κάποιες περίεργες φωτογραφίες που φαίνεται πως τράβηξε το σκάφος Ροζέτα, στις οποίες διακρίνονται δύο αγνώστου ταυτότητας αντικείμενα να πετάνε πάνω από τον κομήτη. 

Ο συγκεκριμένος κομήτης απέχει 511 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη και βρίσκεται ανάμεσα στον Άρη και στον Δία. Αποτελεί το μικρότερο ουράνιο σώμα που έχει εξερευνηθεί ποτέ. 

Ο κομήτης είναι ένα «βουνό από πάγο» κι έχει σκοτεινή επιφάνεια, καθώς ο πάγος έχει καλυφθεί από άνθρακα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αναδίδει από την επιφάνειά του δυσάρεστες οσμές που προσομοιάζουν σε κλούβιο αυγό ή ούρα αλόγων. 

Διαθέτει πληθώρα βράχων ύψους έως 50 μέτρα, ρωγμές και λοφίσκους με κλίση πάνω από 30 μοίρες. Το σκάφος Ροζέτα ξεκίνησε το ταξίδι του με τη βοήθεια πυραύλου που απογειώθηκε από τη γαλλική Γουιάνα το 2004 και συναντήθηκε με τον κομήτη δέκα χρόνια αργότερα, φέτος τον Αύγουστο, αφού είχε διανύσει 6,4 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα, πραγματοποιώντας τρεις περιστροφές γύρω από τη Γη και μία γύρω από τον Άρη, προκειμένου να αυξήσει την ταχύτητά του.

Οι μπαταρίες του Philae τελείωσαν και το σκάφος έπεσε σε αδράνεια μετά από 60 ώρες. Αυτό έγινε γιατί το σκάφος κατέληξε στη σκιά ενός βράχου, περίπου ένα χιλιόμετρο μακριά από το σημείο όπου θα έπρεπε να βρίσκεται κανονικά, και δεν μπορούσε να φορτίσει τα ηλιακά του πάνελ. 

Παρ' όλα αυτά, πρόλαβε να καλύψει το 80% των στόχων της αποστολής και το μητρικό σκάφος Ροζέτα θα παραμείνει σε τροχιά γύρω από τον κομήτη ως τον Αύγουστο του 2015.

Η Ροζέτα πήρε το όνομά της από την περίφημη Στήλη της Ροζέτας, μια πέτρινη πλάκα, η οποία φέρει μια εγχάρακτη επιγραφή με τρία συστήματα γραφής (ιερογλυφικά, δημώδης αιγυπτιακή, ελληνική). 

Η στήλη αυτή βοήθησε στην αποκρυπτογράφηση των αιγυπτιακών ιερογλυφικών από τον Γάλλο μελετητή Ζαν-Φρανσουά Σαμπολιόν (1790-1832). Η Ροζέτα, κατά τη διάρκεια του δεκάχρονου ταξιδιού της, βομβαρδίστηκε από ηλιακά σωματίδια, αναγκάστηκε να κάνει έναν επικίνδυνο ελιγμό στον πλανήτη Άρη, πέρασε μέσα από τη Ζώνη Αστεροειδών –όπου κατάφερε να εξερευνήσει από κοντά δύο αστεροειδείς– και έπεσε σε λήθαργο τον Ιούνιο του 2011, για να εξοικονομήσει ενέργεια. 

Οι επιστήμονες την ξύπνησαν ξανά μετά από τρία χρόνια, στις 20 Ιανουαρίου 2014. Απαιτήθηκε προετοιμασία δύο δεκαετιών για την αποστολή. Έχουν συνεργαστεί 300 επιστήμονες, 50 εταιρείες, 14 ευρωπαϊκές χώρες, η αμερικανική NASA, ενώ το κόστος έχει ξεπεράσει τα 1,3 δισ. ευρώ. 

Την περασμένη Τετάρτη το ρομποτικό σκάφος Philae αποκολλήθηκε από τη Ροζέτα και μετά από κάθοδο επτά ωρών προσεδαφίστηκε στην επιφάνεια του κομήτη λίγα λεπτά μετά τις 18:00 ώρα Ελλάδας. 
Το σκάφος Philae φέρει το όνομα του νησιού στον ποταμό Νείλο, όπου ανακαλύφθηκε ένας οβελίσκος ο οποίος με τη σειρά του συνέβαλε στην περαιτέρω κατανόηση των αιγυπτιακών ιερογλυφικών.
 Ο Έλληνας Ευάγγελος Οδυσσέας Παπαθανασίου, ο γνωστός μουσικός Vangelis, συνέθεσε ένα μουσικό κομμάτι ειδικά για την αποστολή Ροζέτα. Η μουσική του συνόδευε τις εικόνες της προσεδάφισης που έδωσε στη δημοσιότητα η ESA
 

Ο γενικός διευθυντής της ΕSΑ, Jean-Jacques Dordain, είπε ότι πρόκειται για ένα μεγάλο βήμα για τον ανθρώπινο πολιτισμό, ενώ εκπρόσωπος της ΝΑSΑ, αφού συνεχάρη την ΕSΑ, είπε ότι το πεπρωμένο της ανθρωπότητας είναι να εγκαταλείψει τον πλανήτη Γη. 

Τα δεδομένα από τη Ροζέτα και το Philae χρειάζονταν 28 λεπτά μέχρι να φθάσουν στα κέντρα ελέγχου της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας. Το Philae έχει το μέγεθος ενός πλυντηρίου και είναι γεμάτο επιστημονικά όργανα. 

Στη Γη ζύγιζε 100 κιλά, ενώ στον κομήτη, που έχει πολύ μικρότερη μάζα και άρα πολύ ασθενέστερο βαρυτικό πεδίο, ζυγίζει 1 γραμμάριο. Μεταξύ άλλων, διαθέτει ένα μικρό γεωτρύπανο, ανιχνευτή ακτίνων Χ, φασματογράφο, πανοραμικές μικροκάμερες κ.ά. 
 
Η αποστολή του Philae ήταν να συλλέξει δείγματα που θα δώσουν πληροφορίες στους επιστήμονες για τη σύσταση των κομητών και θα βοηθήσουν στην απάντηση του ερωτήματος αν από αυτά τα ουράνια σώματα προήλθε το νερό και οι ανθρακικές ενώσεις από τις οποίες ξεκίνησε η ζωή στη Γη. 

Συγκεκριμένα, η εξεύρεση αμινοξέων και εναντιομερών στον κομήτη θα δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στη θεωρία της πανσπερμίας, σύμφωνα με την οποία η ζωή στη Γη προήλθε από τους κομήτες.

 Η πλήρης ονομασία του κομήτη είναι 67P/Churyumov-Gerasimenko. Ανακαλύφθηκε από τους Ουκρανούς αστρονόμους Κλιμ Τσουριούμοφ και Σβετλάνα Ιβάνοβνα Γερασιμένκο το 1969. 
Οι κομήτες είναι ουράνια σώματα που αποτελούνται από τον πυρήνα, ο οποίος είναι το λαμπρότερο τμήμα τους και έχει όψη αστέρος, την κόμη, η οποία έχει νεφελώδη όψη και περιβάλλει τον πυρήνα, και την ουρά, η οποία και αποτελεί επιμήκη προέκταση της κόμης. Ο πυρήνας και η κόμη συγκροτούν την κεφαλή του κομήτη. Μερικοί κομήτες παρουσιάζουν πολλές ουρές – δύο έως έξι. Η ετυμολογία της λέξης προέρχεται από την αρχαία ελληνική γλώσσα. «Κομήτης» ήταν εκείνος που άφηνε μακριά μαλλιά, ο «καρηκομόων». Για πρώτη φορά ένα σκάφος τίθεται σε τροχιά γύρω από έναν κομήτη και για πρώτη φορά επιτυγχάνεται ομαλή προσεδάφιση σε κομήτη, ενώ φαίνεται να υπάρχει και μια δομή στην επιφάνειά του που μοιάζει με πύργο μετάδοσης.

Πηγή: www.lifo.gr


Δεν υπάρχουν σχόλια: