Δευτέρα 15 Απριλίου 2024

«Μια χώρα σε απελπισία» (του Γιάννη Παντελάκη)

Η απουσία εναλλακτικής κυβερνητικής πρότασης είναι δεδομένη, οι αιτίες έχουν καταγραφεί πολλές φορές και διεξοδικά, αλλά τίποτα δεν δείχνει πως αυτή η συνθήκη το προσεχές διάστημα πρόκειται να αλλάξει.

 

ΤΑ ΛΕΞΙΚΑ ΟΡΙΖΟΥΝ ως απελπισία την απόλυτη έλλειψη εμπιστοσύνης και πίστης, όμως δεν μας βοηθάνε ιδιαίτερα να καταλάβουμε τι συμβαίνει όταν αυτή η έννοια δεν αφορά μια προσωπική κατάσταση αλλά αποκτά μαζικά χαρακτηριστικά και αφορά ένα τεράστιο κομμάτι της κοινωνίας η οποία, εντελώς αμήχανη, αδυνατεί να βρει διέξοδο στα μικρά και μεγάλα που την ταλανίζουν. Και δεν είναι λίγα αυτά.

Δεν μπορεί αυτή η κοινωνία να βρει απαντήσεις για όλα εκείνα που θα έπρεπε να είναι αυτονόητα για μια χώρα της Ευρώπης· γιατί ένα κορίτσι δεν προστατεύεται και δολοφονείται εν ψυχρώ μπροστά από ένα αστυνομικό τμήμα, με τον φρουρό απλώς να παρατηρεί· γιατί περνάει τόσο πολύς και βασανιστικός χρόνος και δημιουργούνται τόσα εμπόδια μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη για την τραγωδία στα Τέμπη, ενώ οι προσπάθειες συγκάλυψης των υπευθύνων είναι κάτι περισσότερο από ορατές· γιατί το βιοτικό επίπεδο της πλειονότητας του κόσμου συνεχώς πέφτει· γιατί η καθημερινότητα γίνεται ολοένα πιο δύσκολη και σχεδόν αφόρητη· τελικά, γιατί αυτή η μαζική απελπισία δεν βρίσκει έναν ικανό φορέα να εκφραστεί και πολιτικά, αντίθετα παγιώνεται και τείνει να μετατραπεί σε μια νέα κανονικότητα.

Ο μικρομεγαλισμός των ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, όμως, και κυρίως η αδιέξοδη προσπάθειά τους για ηγεμονισμό στον ευρύτερο κεντροαριστερό χώρο δεν τους επιτρέπει να αφήσουν στην άκρη προσωπικές φιλοδοξίες και αδιέξοδες προσπάθειες κυριαρχίας ο ένας πάνω στον άλλον.


Υπάρχουν κάποιοι δείκτες στις δημοσκοπήσεις που κρύβονται πίσω από αυτό στο οποίο κυρίως εστιάζουν τα μέσα ενημέρωσης, τα κόμματα και το πολιτικό προσωπικό και αφορά την πρόθεση ψήφου. Όλοι δίνουν ιδιαίτερη σημασία σε αυτήν τη μικρή εικόνα που αφορά εκτιμήσεις, προβλέψεις και ποσοστά για τα αποτελέσματα στις επικείμενες ευρωεκλογές. Έτσι, μαθαίνουμε πάλι για την πρωτιά της Νέας Δημοκρατίας στις μετρήσεις, η οποία δεν έχει κανέναν παρά τον εαυτό της να φοβάται –κυρίως δεν αμφισβητείται από κάποιον–, για τον αγώνα ενός πολιτικά μεταλλαγμένου ΣΥΡΙΖΑ με ένα πολιτικά αλλοπρόσαλλο ΠΑΣΟΚ για το ποιος θα κερδίσει τη δεύτερη θέση, που όμως βρίσκεται πολύ μακριά από την πρώτη.


Η αλήθεια όμως, η οποία οδηγεί στην πολιτική απελπισία, βρίσκεται στις ίδιες μετρήσεις της κοινής γνώμης αλλά και σε κάποιους επιμέρους δείκτες που συνήθως μένουν σε δεύτερο πλάνο. Ρωτάνε οι δημοσκόποι: πόσο ικανοποιημένοι είστε από το έργο της κυβέρνησης; Απαντούν οι ερωτώμενοι: 41% καθόλου ικανοποιημένοι, 30% λίγο ικανοποιημένοι. Κι όμως, αυτό δεν «μεταφράζεται» πολιτικά σε διαμαρτυρία, σε ένα πολιτικό ρεύμα στο οποίο θα καταφύγουν όσοι δυσαρεστούνται από την κυβέρνηση.

Απλώς, μη βρίσκοντας διέξοδο, οι περισσότεροι παραμένουν στην αναγκαστική επιλογή τους κυβερνώντος κόμματος. Ρωτάνε, πάλι, οι δημοσκόποι: πόσο ικανοποιημένοι είστε από την αντιπολίτευση που ασκεί ο ΣΥΡΙΖΑ; Απαντούν αυτοί: 63% καθόλου ικανοποιημένοι, 22% λίγο ικανοποιημένοι. Όμως, αυτή η αντιπολίτευση δεν αλλάζει, συνεχίζει να μετατρέπεται σε ένα μόρφωμα μεταπολιτικής, με τον πρόεδρό της να κινείται με τη λογική του πρωταγωνιστή ενός star system και τα εναπομείναντα στελέχη στο κόμμα να σιωπούν, εντείνοντας τα αδιέξοδα.

Η κοινωνία όμως πιέζεται ασφυκτικά, την απασχολoύν η ακρίβεια, η εγκληματικότητα, η υγεία, η παιδεία, οι χαμηλοί μισθοί, η ανεργία, η έλλειψη δικαιοσύνης. Αυτά τουλάχιστον μαρτυρούν οι προαναφερθείσες μετρήσεις που στηρίζονται σε κομμάτια της κοινωνίας στα οποία δεν ανήκουν μόνο πολίτες αρνητικά διακείμενοι απέναντι στην κυβέρνηση, είναι και ψηφοφόροι της που βιώνουν όσα και οι υπόλοιποι.

Η απουσία εναλλακτικής κυβερνητικής πρότασης είναι δεδομένη, οι αιτίες έχουν καταγραφεί πολλές φορές και διεξοδικά, αλλά τίποτα δεν δείχνει πως αυτή η συνθήκη το προσεχές διάστημα πρόκειται να αλλάξει.

Όμως, η ανάγκη να καλυφθεί το πολιτικό κενό είναι μεγάλη, αφορά την ίδια την ισορροπία του συστήματος, ο δεύτερος βασικός πόλος του οποίου είναι ανύπαρκτος, με αποτέλεσμα ολοένα περισσότεροι πολίτες να οδηγούνται στην αποχή και στην ιδιώτευση (οι Ευρωεκλογές του Ιουνίου αναμένεται να σημειώσουν νέο ιστορικό ρεκόρ αποχής) και κάποιοι λιγότεροι σε ακροδεξιά και λαϊκίστικα πολιτικά μορφώματα.

Η Νέα Αριστερά έκανε μια ενδιαφέρουσα πρόταση, να γίνει μια ειλικρινής συζήτηση ώστε να υπάρξει μια προγραμματική βάση από την πλευρά της αντιπολίτευσης για ένα εναλλακτικό σχέδιο διακυβέρνησης που θα μπορεί να αντιπαρατεθεί σε αυτό της Νέας Δημοκρατίας. Ο μικρομεγαλισμός των ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, όμως, και κυρίως η αδιέξοδη προσπάθειά τους για ηγεμονισμό στον ευρύτερο κεντροαριστερό χώρο δεν τους επιτρέπει να αφήσουν στην άκρη προσωπικές φιλοδοξίες και αδιέξοδες προσπάθειες κυριαρχίας ο ένας πάνω στον άλλον.

Μπορεί ένας συνασπισμός των προαναφερθέντων και μερικών ακόμα κομμάτων να μην αποτελεί την ιδανική λύση, όμως είναι σίγουρα καλύτερη από τη διαιώνιση της κυριαρχίας του σημερινού κυβερνώντος κόμματος, με ό,τι αρνητικό αυτό συνεπάγεται.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Δεν υπάρχουν σχόλια: