Η δικαιοσύνη που είναι “τυφλή” όταν θέλει και εξαντλεί το “γράμμα” του νόμου όταν θέλει…

Όταν η απόγνωση και η αγωνία σου χτυπά την πόρτα, ουδείς μπορεί να εγγυηθεί ότι θα συμπεριφερθείς με ψυχρή λογική. Όταν βλέπεις τον βιός σου να καίγεται, το σπίτι σου να απειλείται, την καθημερινότητά σου να αλλάξει δραματικά, πώς θα αποδειχθείς τέρας ψυχραιμίας…;

Σύμφωνα με τους ειδικούς, δικαιοσύνη είναι η νομική ή φιλοσοφική θεωρία με την οποία εφαρμόζεται το δίκαιο. Το οποίο δίκαιο διακρίνεται για το “πνεύμα” και το γράμμα” του νόμου, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται πολύ συχνά στο δημόσιο διάλογο η συζήτηση για τη ανάγκη διάκρισης ανάμεσα στις δυο παραμέτρους που πολύ συχνά έρχονται σε σύγκρουση. Ίσως για αυτό να ευθύνεται και το γεγονός ότι όλοι αποδεχόμαστε πως η δικαιοσύνη είναι “τυφλή”. Ωστόσο τι γίνεται όταν η δικαιοσύνη δεν έχει την οπτική που χρειάζεται και εξαντλεί το “γράμμα” του νόμου μονάχα όταν θέλει;

Το ερώτημα δεν είναι ρητορικό…

Γεννήθηκε από την βιασύνη με την οποία έσπευσε να λειτουργήσει, για παράδειγμα, στην υπόθεση του 45χρόνου στον Έβρο που αιχμαλώτισε 13 μετανάστες τους οποίους βρήκε σε σημείο που ξέσπασε πύρινο μέτωπο τα πρώτα 24ωρα του πύρινου εφιάλτη στον Έβρο. Το γεγονός ότι προέκυψε διαφωνία μεταξύ της ανακρίτριας και της εισαγγελέως, ως προς την επιβολή της προσωρινής κράτησης, που τελικά επιβλήθηκε, λέει πολλά για το εάν στην προκειμένη περίπτωση έπρεπε τελικά ο συγκεκριμένος να οδηγηθεί στη φυλακή.

Ασφαλώς, ουδείς έχει το δικαίωμα να συμπεριφέρεται ως αυτόκλητος “σερίφης”. Όμως στην προκειμένη περίπτωση εφαρμόστηκε το γράμμα του νόμου και όχι το πνεύμα… Γιατί διαφορετικά θα έπρεπε να ληφθεί σοβαρά υπόψιν η ψυχολογική κατάσταση του ανθρώπου που είδε τον τόπο του να κατακαίγεται. Όταν η απόγνωση και η αγωνία σου χτυπά την πόρτα, ουδείς μπορεί να εγγυηθεί ότι θα συμπεριφερθείς με ψυχρή λογική. Όταν βλέπεις τον βιός σου να καίγεται, το σπίτι σου να απειλείται, την καθημερινότητά σου να αλλάξει δραματικά, πώς θα αποδειχθείς τέρας ψυχραιμίας; Πώς θα κρατήσεις χαμηλά τους παλμούς σου και θα σκεφτείς καθαρά; Μοιραία, στρέφεσαι κατά δικαίων και αδίκων.

Όταν σε πνίγει η οργή θέλεις να ξεσπάσεις, τα βάζεις με όποιον σου δίνει το δικαίωμα να τον θεωρήσεις υπαίτιο του κακού που σου βρήκε. Το ίδιο και με τον 45χρονο στον Έβρο που είδε στα καμένα τους 13 μετανάστες, που κανείς δεν ξέρει πως βρέθηκαν στο σημείο, και τους θεώρησε υπαίτιους ή συνυπαίτιους για το κακό που βρήκε τον τόπο του.

Εδώ είναι το κρίσιμο σημείο που η δικαιοσύνη οφείλει να δείξει κατανόηση, ευαισθησία και ευελιξία. Να αφουγκραστεί το περί κοινού δικαίου αίσθημα και να πάρει αποφάσεις δίχως να προκαλέσει σάλο στην κοινή γνώμη. Γιατί, θα μπορούσε κάλλιστα κάποιος να ισχυριστεί, ότι στο πρόσωπο του 45χρονου εξαντλήθηκε η αυστηρότητα, αλλά θα την βγάλουν… λάδι όσοι δεν έπραξαν τα προβλεπόμενα προκειμένου να μην καεί ο Έβρος ή να μην πλημμυρίσει η περιφέρεια Θεσσαλίας.

Με λίγα λόγια, είναι αδιανόητο να σκεφθεί κανείς ότι οι δικαστικοί λειτουργοί αναζητούν εξιλαστήρια θύματα ή για να τεθεί διαφορετικά, εξαντλούν την αυστηρότητά τους σε βολικά πρόσωπα που δεν κατέχουν θέσεις και αξιώματα.

Σε τελική ανάλυση, όπως ασπάζονται πολλοί συμπατριώτες μας, ο πραγματικός έλεγχος των δικαστικών αποφάσεων γίνεται από την ίδια την κοινωνία , η οποία πολλές φορές καταδικάζει κάθε ετυμηγορία που παραβιάζει τη λογική της καθημερινότητας και της έγνοιας.

Συνοψίζοντας, αν η απάντηση στα ερωτήματα της δικαιοσύνης βρισκόταν μόνο τους νόμους, τότε οι κοινωνίες θα είχαν λύσει την εγκληματικότητα από την εποχή του Σόλωνα του Αθηναίου. Για αυτό και σήμερα η δικαιοσύνη δεν κάνει λάθη μόνο όταν αργεί, αλλά και όταν βιάζεται και όταν λειτουργεί εν θερμώ.

πηγή