Γιουβάλ Νόα Χαράρι για πανδημία: Η επιστήμη θριάμβευσε, η πολιτική απέτυχε.

 

Πώς μπορούμε να συνοψίσουμε τη χρονιά της πανδημίας από μια ευρεία ιστορική οπτική;  

Σε ανάλυσή του στους Financial Times, ο Ισραηλινός ιστορικός και ακαδημαϊκός Γιουβάλ Νόα Χαράρι μιλάει για τα μαθήματα που μας δίδαξε το ξέσπασμα του νέου κορωνοϊού.

Σύμφωνα με τον ίδιο, οι επιδημίες δεν είναι πλέον ανεξέλεγκτες δυνάμεις της φύσης, καθώς η επιστήμη τις έχει καταστήσει διαχειρίσιμες προκλήσεις. Γιατί λοιπόν, υπήρξαν τόσες τραγωδίες και θάνατοι;

Εξαιτίας κακών πολιτικών αποφάσεων, τονίζει ο Χαράρι.

Όπως εξηγεί, εντός λίγων μηνών έγινε σαφές ποια θα ήταν τα μέτρα που θα επιβράδυναν και θα σταματούσαν την αλυσίδα της μόλυνσης. Μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο, άρχισε η μαζική παραγωγή αποτελεσματικών εμβολίων και, όπως σημειώνει, στον πόλεμο μεταξύ ανθρώπων και παθογόνων, ποτέ άλλοτε η ανθρωπότητα δεν υπήρξε τόσο ισχυρή.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει, οι άνευ προηγουμένου επιστημονικές και τεχνολογικές επιτυχίες δεν ήταν αρκετές για να λύσουν τα προβλήματα που έφερε η κρίση της Covid.

Η πανδημία μετατράπηκε από φυσική καταστροφή σε πολιτικό δίλημμα, αναφέρει.

Επιπλέον, ο Χαράρι υπογραμμίζει ότι πολλοί πολιτικοί απέτυχαν στο να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, φέρνοντας ως παράδειγμα τον τέως Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ καθώς και τον πρόεδρο της Βραζιλίας Ζαϊχ Μπολσονάρο, οι οποίοι αρνήθηκαν να ακούσουν τις συμβουλές των ειδικών και έδωσαν τροφή σε θεωρίες συνωμοσίας.

Όπως αναφέρει ο Χαράρι, οι δύο λαϊκιστές πολιτικοί δεν υιοθέτησαν κάποιο ενιαίο σχέδιο δράσης, ενώ σαμπόταραν τις προσπάθειες της πολιτείας και των τοπικών αρχών για αντιμετώπιση των συνεπειών της επιδημίας.

Η αμέλεια και η ανευθυνότητα των κυβερνήσεων Τραμπ και Μπολσονάρο είχε ως αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους από Covid, οι οποίοι θα μπορούσαν να είχαν αποτραπεί, προσθέτει.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Ισραηλινός ιστορικός αναφέρει ότι όλοι οι άνθρωποι ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων, οφείλουν να συμφωνήσουν στο ότι η πανδημία μας δίδαξε τουλάχιστον τρία κύρια μαθήματα:

• Πρώτον, είναι αναγκαίο να προστατευτούν οι ψηφιακές υποδομές, καθώς, σύμφωνα με τον ίδιο, υπήρξαν σωτήριες εν μέσω της πανδημίας αλλά παράλληλα θα μπορούσαν να γίνουν σύντομα πηγή μιας ακόμη μεγαλύτερης καταστροφής.
• Δεύτερον, κάθε χώρα πρέπει να επενδύσει περισσότερο στο δημόσιο σύστημα υγείας. Όπως αναφέρει, μερικές φορές τόσο οι πολιτικοί όσο και οι ψηφοφόροι δείχνουν να αγνοούν το προφανές αυτό μάθημα.
• Τρίτον, θα πρέπει να καθιερωθεί ένα ισχυρό παγκόσμιο σύστημα παρακολούθησης και πρόληψης των πανδημιών.

Ο Χαράρι επισημαίνει ότι ο σκελετός ενός τέτοιου συστήματος υπάρχει ήδη στη μορφή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και διάφορων άλλων θεσμών. Αλλά η χρηματοδότηση που στηρίζει αυτό το σύστημα είναι ανεπαρκής και δεν έχει σχεδόν καμία πολιτική στήριξη, σημειώνει.

Τέλος, σημειώνει ότι αν η Covid εξακολουθήσει να εξαπλώνεται και το 2021 και να προκαλεί τον θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων ή ακόμη και αν μια πιο θανατηφόρα πανδημία πλήξει τον πλανήτη το 2030, δεν θα είναι ούτε μια ανεξέλεγκτη καταστροφή ούτε θεία τιμωρία. Θα είναι μια ανθρώπινη αποτυχία και  -πιο συγκεκριμένα- μια πολιτική αποτυχία.

phgh