«Η Λιβύη είναι πλέον της Τουρκίας»

Δυνάμεις του Χαλίφα Χαφτάρ αποσύρονται από την Τρίπολη της Λιβύης, την περασμένη Δευτέρα 18 Μαΐου.

Mε μια σειρά από νίκες, οι υποστηριζόμενες από την Τουρκία δυνάμεις στη δυτική Λιβύη κατάφεραν βαρύ πλήγμα στις φιλοδοξίες του επίδοξου ηγέτη της χώρας, Χαλίφα Χαφτάρ και κατέδειξαν τον πιθανώς αποφασιστικό ρόλο της Τουρκίας στον πόλεμο δι’ αντιπροσώπων που διεξάγεται στη Μέση Ανατολή.

Τη Δευτέρα, Λίβυοι μαχητές με κάλυψη από τουρκικά πυρά κατέλαβαν σημαντική αεροπορική βάση δυτικά της Τρίπολης και κατέστρεψαν με τη βοήθεια μη επανδρωμένων αεροσκαφών τις ρωσικές συστοιχίες αεράμυνας που είχαν μόλις φθάσει στη χώρα. Την Πέμπτη, συνέχισαν εκδιώκοντας τις δυνάμεις του Χαφτάρ από μια πόλη-κλειδί νοτίως της Τρίπολης.

Πρόκειται για πλήρη αντιστροφή των όσων συνέβαιναν ώς τον Ιανουάριο, όταν ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν αποφάσισε να στείλει στρατό και οπλισμένα drones για να βοηθήσει την αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ κυβέρνηση της Τρίπολης. Εως τότε, η κυβέρνηση αυτή παρέπαιε, ευρισκόμενη υπό καθεστώς πολιορκίας. Η Τουρκία είχε να επέμβει τόσο δυναμικά στη Λιβύη από το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, πριν από έναν αιώνα.

«Η Λιβύη είναι πλέον της Τουρκίας», ανέφερε ο τίτλος ενημερωτικού σημειώματος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων.

Πριν από ένα χρόνο, ο Χαφτάρ ξεκίνησε την απόπειρα κατάληψης της Τρίπολης, ενώ η διαφαινόμενη επικράτησή του θα έδινε ερείσματα στη Ρωσία και στους άλλους υποστηρικτές του. Την Τετάρτη όμως, στρατιώτες πιστοί στην κυβέρνηση της Τρίπολης παρήλασαν στην κεντρική Λιβύη επιδεικνύοντας ένα σύστημα αεράμυνας που κατασκεύασε η Ρωσία και χρηματοδότησαν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, σε μία ταπεινωτική κίνηση και για τους δύο ισχυρότερους χρηματοδότες του Χαφτάρ.

Κατόπιν όλων αυτών, η εκπρόσωπος του ΟΗΕ στη Λιβύη Στέφανι Γουίλιαμς προειδοποίησε ότι η συρροή όπλων, πολεμικών αεροσκαφών και μισθοφόρων από το εξωτερικό «κινδυνεύει να μετατρέψει τη σύγκρουση σε καθαρό πόλεμο δι’ αντιπροσώπων».

Η προέλαση της Τουρκίας φαίνεται να αλλάζει την έκβαση του πολέμου, αλλά τίποτα δεν έχει κριθεί ακόμη. Από την ανατροπή του Μουαμάρ Καντάφι, το 2011, οι συγκρούσεις μεταξύ των διεκδικητών της εξουσίας είναι γεμάτες ανατροπές.

Οι χρηματοδότες

Ο Χαφτάρ, που αυτοαποκαλείται στρατάρχης και κάποτε συνεργαζόταν με τη CIA, υποσχέθηκε ότι θα εξαπολύσει «τη μεγαλύτερη αεροπορική εκστρατεία στην ιστορία της Λιβύης, εναντίον τουρκικών στόχων στην Τρίπολη». Στην πραγματικότητα, η επόμενή του κίνηση θα καθοριστεί από τους χρηματοδότες του στη Μόσχα, το Κάιρο και το Αμπου Ντάμπι. Οι πρωτεύουσες αυτές έχουν στηρίξει τον Χαφτάρ στην επίθεση των τελευταίων 14 μηνών κατά της Τρίπολης, που έχει κοστίσει εκατοντάδες ζωές και έχει εκτοπίσει 400.000 ανθρώπους, αλλά τώρα επανεξετάζουν τη στήριξή τους προς έναν σύμμαχο που συχνά κάνει του κεφαλιού του, αρνούμενος τις διαπραγματεύσεις.

Η κυβέρνηση της Τρίπολης ανακοίνωσε ότι έφτασαν στη χώρα οκτώ μαχητικά της σοβιετικής περιόδου συνοδευόμενα από δύο πιο σύγχρονα ρωσικά μαχητικά, χωρίς να είναι σαφές αν τα σκάφη είναι ρωσικά ή συριακά. Οποιαδήποτε ανοικτή στρατιωτική εμπλοκή θα ήταν βήμα κλιμάκωσης για τη Μόσχα, η οποία έως τώρα ασκεί επιρροή στη σύρραξη μέσω μισθοφόρων του ομίλου Wagner.

Σήμα από το Κρεμλίνο

Ευρωπαίος αξιωματούχος είπε ότι τα μαχητικά ήταν κατά πάσα πιθανότητα σήμα από το Κρεμλίνο προς την Τουρκία να ανακόψει την προέλασή της και να στραφεί σε λύση κατόπιν διαπραγμάτευσης. 

"Κ"