Προειδοποιητικά συμπτώματα για καρδιακή ανακοπή. Πόνο στο στήθος, δύσπνοια, ζάλη μπορεί να είναι από την καρδιά.

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr

Η Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς είναι μια εκστρατεία που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία της Παγκόσμιας Καρδιολογικής Ομοσπονδίας και με την υποστήριξη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Στόχος της είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά για τις καρδιαγγειακές παθήσεις.
Το 50% όσων παθαίνουν καρδιακή ανακοπή έχουν προειδοποιητικά συμπτώματα για μέρες ή εβδομάδες.

Τα συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν πόνο στο στήθος, δύσπνοια, ζάλη, λιποθυμία και «φτερουγίσματα» της καρδιάς.

Η γρήγορη διάγνωση και έγκαιρη αντιμετώπιση του εμφράγματος είναι πρωταρχικής σημασίας για να σωθεί η ζωή του ασθενούς. 

Στην πραγματικότητα όμως σε πολλές περιπτώσεις, η καρδιακή προσβολή αρχίζει σαν ένας ήπιος πόνος ή μια ενόχληση. Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται, να φεύγουν και μετά να επανέρχονται.

Η καρδιακή νόσος είναι η Νο1 αιτία θανάτου μεταξύ ανδρών και γυναικών, αναλογώντας στο 40% του συνόλου των θανάτων. Αλλά γιατί η καρδιακή νόσος είναι τόσο θανατηφόρος; Ένας λόγος είναι ότι πολλοί άνθρωποι δεν αναζητούν άμεσα βοήθεια μόλις εκδηλωθούν τα πρώτα συμπτώματα. Αλλά τα καρδιακά συμπτώματα δεν είναι πάντα έντονα ή εμφανή και ποικίλουν από άτομο σε άτομο και βάσει φύλου.

Και επειδή μπορεί να είναι δύσκολο να αντιληφθείτε τα καρδιακά συμπτώματα, δεν θα πρέπει να αγνοείτε κάποια προειδοποιητικά σημάδια, περιμένοντας να φύγουν από μόνα τους ή αποδίδοντάς τα σε καταστάσεις όπως ο οπισθοστερνικός καύσος, η μυϊκή δυσκαμψία ή άλλα μη καρδιακά αίτια.

Αυτό ισχύει κυρίως για τους άνδρες και τα άτομα γενικά άνω των 65 ετών, καθώς και για εκείνους που έχουν παράγοντες καρδιακού κινδύνου. Τα αυξημένα επίπεδα της χοληστερόλης, η υπέρταση, η παχυσαρκία, το κάπνισμα και το οικογενειακό ιστορικό καρδιοπάθειας είναι μερικοί μόνο από τους παράγοντες κινδύνου για το έμφραγμα, το εγκεφαλικό και την καρδιακή ανεπάρκεια.

Όσο περισσότερους παράγοντες κινδύνου έχει κάποιος, τόσο περισσότερες πιθανότητες ένα σύμπτωμα να σημαίνει ότι κάτι πάει λάθος με την καρδιά. Οι άνθρωποι συχνά δεν θέλουν να παραδεχθούν ότι είναι αρκετά μεγάλοι ή σοβαρά άρρωστοι ώστε να έχουν καρδιακά προβλήματα. Ένα σοβαρό καρδιακό πρόβλημα μπορεί να σημαίνει και αιφνίδιο θάνατο και είναι προτιμότερο να διαπιστώσετε τι έχετε και να το αντιμετωπίσετε, παρά να πεθάνετε.

Ποια είναι τα πιθανά καρδιακά συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε;

   Πόνος στο στήθος: 

Οι περισσότερες καρδιακές προσβολές προκαλούν ενοχλήσεις στο κέντρο του στήθους που μπορούν να διαρκέσουν περισσότερο από μερικά λεπτά, μπορούν να υποχωρήσουν και να επανέλθουν. Οι ενοχλήσεις μπορεί να είναι ένα αίσθημα δυσάρεστης ή έντονης πίεσης στο στήθος, ένα σφίξιμο ή ένας πόνος.

Ο πόνος στην προκάρδια περιοχή, στο κεντρικό μέρος του στήθους, είναι ιδιαίτερα έντονος. Διαρκεί περίπου 30 λεπτά και δεν μειώνεται από την ξεκούραση. Εκδηλώνεται κατά τη διάρκεια σωματικής προσπάθειας.

Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια του ύπνου και να ξυπνήσει τον άρρωστο. Ο ασθενής βιώνει τον πόνο σαν ένα έντονο βάρος ή ένα σφίξιμο ή ακόμη σαν δυνατό κάψιμο στην προκάρδια περιοχή

Ο πόνος στο στήθος είναι το κλασσικό σύμπτωμα του εμφράγματος. Όλα τα εμφράγματα  δεν προκαλούν πόνο στο στήθος, ενώ είναι γνωστό ότι ο συγκεκριμένος πόνος μπορεί να προκληθεί και από καταστάσεις που δεν σχετίζονται με την καρδιά.

    Ο σχετιζόμενος με την καρδιά πόνος στο στήθος συχνά έχει ως επίκεντρο το σημείο κάτω από το στέρνο, και ίσως λίγο προς τα αριστερά. Ο πόνος περιγράφετε σαν «να κάθισε ένα ελέφαντας πάνω στο στήθος μου», αλλά μπορεί και μοιάζει με μια δυσάρεστη αίσθηση πίεσης ή πληρότητας. Δεν είναι ασύνηθες γυναίκες να περιγράφουν τον πόνο ως μικροενόχληση. Μάλιστα μερικές γυναίκες δηλώνουν ότι ο πόνο δεν είναι τόσο άσχημος ώστε να πάρουν κάποιο παυσίπονο.

    Οι γυναίκες, περισσότερο από τους άνδρες, μπορεί να έχουν και αίσθημα καύσου στο στήθος, αντί για πίεση ή άλγος. 

Μερικές φορές οι άνθρωποι κάνουν το λάθος να νομίζουν ότι ο πόνος στο στήθος πηγάζει από κάποιο στομαχικό πρόβλημα.

    Βήχας: 

Ο εμμένων βήχας ή συριγμός μπορεί είναι σύμπτωμα καρδιακής ανεπάρκειας, αποτέλεσμα της συσσώρευση υγρών στους πνεύμονες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι άνθρωποι με καρδιακή ανεπάρκεια κατά τη διάρκεια του βήχα αποβάλλουν φλέγματα με αίμα. 

    Ζαλάδα: 

Τα εμφράγματα μπορεί να προκαλούν ελαφρά ζαλάδα και απώλεια συναίσθησης. Όπως επίσης και οι καρδιακές αρρυθμίες.

    Άγχος: 

Ένα έμφραγμα μπορεί να προκαλέσει έντονο άγχος ή φόβο θανάτου. Οι επιβιώσαντες από έμφραγμα συχνά αναφέρουν ότι έχουν βιώσει μια αίσθηση «επικείμενου θανάτου».

    Κόπωση: 

Ειδικά στις γυναίκες, η ασυνήθιστη κόπωση μπορεί να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια ενός εμφράγματος, καθώς επίσης και το διάστημα που προηγείται του συμβάντος. Η αίσθηση της διαρκούς κόπωσης μπορεί λοιπόν να είναι σύμπτωμα καρδιακής ανεπάρκειας. Φυσικά μπορεί να αισθάνεστε κούραση και κόπωση και για άλλους λόγους. Οπότε, πως θα ξεχωρίσετε την κόπωση που σχετίζεται με την καρδιά;

    Αν δεν αισθάνεστε καλά και η ατονία σας έχει καταβάλλει, μην ψάχνετε τη διάγνωση στο ίντερνετ ή στα βιβλία σας. Το χάσιμο χρόνου μπορεί να αποβεί μοιραίο.

    Ναυτία ή έλλειψη όρεξης: 

Δεν είναι ασυνήθιστη η ναυτία ή ο εμετός κατά τη διάρκεια ενός εμφράγματος. Το κοιλιακό οίδημα που σχετίζεται με την καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να επηρεάζει την όρεξη. 

    Πόνοι σε άλλα σημεία του σώματος: 

Μπορεί να εκδηλωθούν ενοχλήσεις ή πόνος στον ένα ή και στους δύο βραχίονες, στην πλάτη, στο λαιμό, στη σιαγόνα ή στο στομάχι

Σε πολλά εμφράγματα, ο πόνος ξεκινά από το στήθος και εξαπλώνεται στους ώμους, τα χέρια, τους αγκώνες, την πλάτη, τον αυχένα, τη γνάθο ή την κοιλιά. Αλλά μερικές φορές δεν υπάρχει καθόλου πόνος στο στήθος, μόνο στα προαναφερόμενα άλλα σημεία του σώματος. Ο πόνος μπορεί να πηγαινοέρχεται.

    Οι άνδρες κατά τη διάρκεια του εμφράγματος συχνά αναφέρουν πόνο στο αριστερό χέρι. Στις γυναίκες, ο πόνος είναι πιθανότερο να είναι αισθητός και στα δύο χέρια, ή ανάμεσα στους ώμους.

    Ταχυπαλμία ή ακανόνιστος καρδιακός παλμός:  

Η περιστασιακή ταχυπαλμία δεν είναι ανησυχητική. Αλλά ένας ταχύς ή ακανόνιστος παλμός ειδικά όταν συνοδεύεται από αδυναμία, ζαλάδα ή δύσπνοια, μπορεί να είναι σύμπτωμα εμφράγματος, καρδιακής ανεπάρκειας ή αρρυθμίας. Αν δεν αντιμετωπιστούν, οι αρρυθμίες μπορεί να συντελέσουν και σε εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιακή ανεπάρκεια ή αιφνίδιο θάνατο.

    Δύσπνοια: 

Οι άνθρωποι που αισθάνονται αδυναμία ή δυσκολία να αναπνεύσουν ενδεχομένως να υποφέρουν από παθήσεις όπως άσθμα ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Αλλά η δύσπνοια μπορεί να είναι και ένδειξη εμφράγματος ή καρδιακής ανεπάρκειας.

    Μερικές φορές οι άνθρωποι που παθαίνουν έμφραγμα δεν αισθάνονται πίεση στο στήθος ή πόνο αλλά έντονη δύσπνοια. Είναι σαν να έχουν τρέξει μαραθώνιο, ενώ δεν έχουν κουνηθεί απ’ τη θέση τους. Κατά τη διάρκεια του εμφράγματος, η δύσπνοια συχνά συνοδεύεται από δυσφορία στο στήθος, αλλά μπορεί και να εκδηλωθεί πριν ή μετά από τη δυσφορία.

    Εφίδρωση: 

Η έντονη αιφνίδια εφίδρωση είναι το κοινότερο σύμπτωμα του εμφράγματος. Εμφανίζεται σε στιγμές χαλάρωσης, χωρίς να έχει προηγηθεί έντονη σωματική άσκηση.

    Οίδημα: 

Η καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να προκαλέσει κατακράτηση υγρών στο σώμα. Αυτό προκαλεί πρήξιμο (συχνά στα πόδια, τους αστραγάλους, τα πέλματα ή την κοιλιά) καθώς και απότομη αύξηση βάρους και μερικές φορές απώλεια της όρεξης. 

    Αδυναμία: 

Τις ημέρες που προηγούνται του εμφράγματος, καθώς και κατά τη διάρκεια του, μερικοί ασθενείς βιώνουν σοβαρή και ανεξήγητη αδυναμία.

Έμφραγμα: 

Tα συμπτώματα που εκπέμπουν SOS

• Έντονος πόνος στο στήθος με εφίδρωση και ταχυπαλμίες.

• Aίσθηση ότι δέχεστε «μαχαιριές» στην καρδιά. 

• Ωχρότητα και αδυναμία κίνησης.

• Mούδιασμα στο χέρι και αντανάκλαση του πόνου στην πλάτη, τον αυχένα και το σαγόνι.

• Πόνος στο στομάχι.

Αν αντιληφθείτε ότι παρουσιάζετε κάποιο νέο αφύσικο σύμπτωμα, όσο άτυπο κι αν είναι αυτό, ειδικά μάλιστα αν έχετε κάποιους απ’ τους γνωστούς παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία νόσο, αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια. Άνθρωποι οι οποίοι θεωρούν τους εαυτούς τους υγιείς συχνά αγνοούν τα συμπτώματα  θεωρώντας ότι δεν πρόκειται ποτέ να συμβεί κάτι στους ίδιους.

Εάν εσείς ή κάποιος του περιβάλλοντος σας έχει τέτοια σημεία που δηλώνουν ότι πιθανόν να αρχίζει μια καρδιακή προσβολή μην καθυστερήσετε, πρέπει να ζητήσετε βοήθεια από το γιατρό σας ή το νοσοκομείο.

Οι σύγχρονες θεραπείες που υπάρχουν για το έμφραγμα είναι τόσο αποτελεσματικές που είναι κρίμα να δημιουργούνται ανεπανόρθωτες βλάβες ή ακόμη θάνατοι που να οφείλονται σε οποιαδήποτε καθυστέρηση.