Στα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου μεταφέρθηκε η έδρα του Συνηγόρου του
Πολίτη από την οδό Χατζηγιάννη Μέξη στα Ιλίσια, ένα στενό από το ξενοδοχείο
Hilton, στην οδό Χαλκοκονδύλη 17, στην πλατεία Ομονοίας. Στην προηγούμενη έδρα
της, η ανεξάρτητη αρχή κατέβαλε το 2009 συνολικό ετήσιο μίσθωμα, για όλους τους
ορόφους όπου στεγαζόταν, ύψους 1,59 εκατ. ευρώ. Εκτοτε το ποσό αυτό είχε
μειωθεί μέσω επαναδιαπραγμάτευσης των συμβάσεων για τα ίδια γραφεία, πέφτοντας
στις 922.000 ευρώ το 2013. Στο νέο κτίριο θα μειωθεί σημαντικά περισσότερο,
φτάνοντας τα 24.000 ευρώ τον μήνα ή 288.000 ευρώ τον χρόνο.
Πρόκειται για ένα ακόμη βήμα στη βασανιστική προσπάθεια να περισταλεί το κόστος που καταβάλλει το Δημόσιο και οι εποπτευόμενοι από αυτό οργανισμοί για τη στέγαση των υπηρεσιών τους. Τα ποσά που καταβάλλουν ασφαλιστικά ταμεία και ανεξάρτητες αρχές σε μισθώματα, παρά τις μειώσεις των τελευταίων ετών, εξακολουθούν να είναι σε πολλές περιπτώσεις υπέρογκα.
Κι αυτό, ενώ πολλά ακίνητα που ανήκουν στο Δημόσιο, σε ταμεία ή σε κληροδοτήματα, παραμένουν ανεκμετάλλευτα και βυθίζονται στην απαξίωση. Η αντικειμενική αξία των ακινήτων των ταμείων και μόνο, σύμφωνα με αποτίμηση προ τριετίας, ανέρχεται σε 679,5 εκατ. ευρώ.
Για το ζήτημα αυτό, το γραφείο του οικονομικού εισαγγελέα ξεκίνησε προ τριετίας έρευνα, προκειμένου να εντοπίσει πιθανές ποινικές ευθύνες για την καταβολή μισθωμάτων σε ιδιώτες για τη στέγαση δημοσίων υπηρεσιών αντί της χρήσης διαθέσιμων ακινήτων του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Η έρευνα κατέληξε στο αρχείο χωρίς να κατηγορηθεί κάποιος. Σε ιδιόχειρο σημείωμα που τη συνόδευε, αναφερόταν ότι το πρόβλημα της μη αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας είναι «πολύπλευρο», «πολυσύνθετο» και «πολύπλοκο», «απότοκο ευρύτερων παθογενειών» της δημόσιας διοίκησης. Είναι πάντως χαρακτηριστικό ότι πηγές του γραφείου του οικονομικού εισαγγελέα, που στεγάζεται στο κτίριο του ΣΔΟΕ επί της οδού Πειραιώς, σημειώνουν στην «Κ» ότι δεν έχουν καταφέρει να εξακριβώσουν το ακριβές ποσό που καταβάλλει το Σώμα για την ενοικίαση του κτιρίου (το 2011 ήταν 34.500 ευρώ τον μήνα).
Ο «Ηφαιστος» της ΚΕΔ
Το 2009 η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου είχε εκπονήσει μελέτη που αφορούσε 20 κτίρια στο κέντρο της Αθήνας, ιδιοκτησίας του κράτους, των ασφαλιστικών ταμείων και διαφόρων κληροδοτημάτων, τα οποία υπόκειντο την ανελέητη φθορά του χρόνου. Το σχέδιο, που πήρε την ονομασία «Ηφαιστος», προέβλεπε τη μετατροπή τους σε κτίρια στέγασης δημόσιων υπηρεσιών, με παράπλευρα οφέλη για πολλές υποβαθμισμένες συνοικίες του κέντρου.
Το σχέδιο –όπως τόσα άλλα για την αναβάθμιση του κέντρου της πρωτεύουσας– έμεινε στο συρτάρι. Οπως εξηγεί στην «Κ» ο Δημήτρης Δημητρίου, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ), από την οποία απορροφήθηκε η ΚΕΔ το 2011, οι πραγματικές δυνατότητες αξιοποίησης τέτοιου είδους κτιρίων συχνά είναι πολύ πιο περιορισμένες απ’ ό,τι εκ πρώτης όψεως φαίνεται.
Σύμφωνα με τον κ. Δημητρίου, «πολλά είναι σε τόσο κακή κατάσταση, που το κόστος επισκευής τους είναι απαγορευτικό για το Δημόσιο, ενώ θα απαιτούσε περίοδο απόσβεσης για έναν ιδιώτη τέτοιο, που να μην επιτρέπεται από τη νομοθεσία». Επιπλέον, όπως λέει, η υποχρέωση υψηλής εκτίμησης της αξίας ενός δημόσιου ακινήτου σημαίνει ότι οι επίδοξοι μισθωτές, ιδιαίτερα σε εποχή κρίσης της κτηματαγοράς, θα προτιμήσουν ιδιώτες ιδιοκτήτες που μπορούν να δεχθούν πολύ χαμηλότερο τίμημα. Από τα 71.000 ακίνητα στο χαρτοφυλάκιο της ΕΤΑΔ, ο επικεφαλής της υπολογίζει ότι 60-65.000 δεν είναι αξιοποιήσιμα.
Οπως, δε, σημειώνουν γνώστες του θέματος στην «Κ» συγκεκριμένα για το θέμα της μεταστέγασης δημόσιων υπηρεσιών, συχνά η απόπειρα σκοντάφτει στις αντιδράσεις των ίδιων των υπαλλήλων, αλλά και των επαγγελματιών της περιοχής όπου βρίσκεται το κτίριο, οι οποίοι θα πληγούν από τη μείωση της ζήτησης αν η υπηρεσία μετακομίσει.
Τον Ιούλιο του 2012, μόλις είχε αναλάβει η κυβέρνηση Σαμαρά, ο πρωθυπουργός είχε δώσει εντολή στα υπουργεία και στους εποπτευόμενους φορείς και οργανισμούς να καταγράψουν την ακίνητη περιουσία τους, πώς την αξιοποιούν αλλά και τι μισθώματα καταβάλλουν για τις υπηρεσίες τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ήταν διαθέσιμα τότε, το ελληνικό κράτος είχε καταβάλει για μισθώματα το 2009 το ποσό των 178,16 εκατ. ευρώ, που είχε μειωθεί το 2010 στα 169,7 εκατομμύρια και το 2011 στα 155,77 εκατ., για 2.639 μισθωτήριες συμβάσεις.
Από αυτά, πάνω από 5 εκατ. ετησίως κατευθύνονταν στην κάλυψη των ενοικίων των ανεξάρτητων αρχών. To 2011, το μηνιαίο κόστος που κατέβαλλε το κράτος μόνο για εννιά ανεξάρτητες αρχές έφτανε τα 486.000 ευρώ. Το 2013, σύμφωνα με ενημέρωση στη Βουλή από τον τότε αναπληρωτή υπουργό Χ. Σταϊκούρα, χάρη και στις πιέσεις της τότε βουλευτή της Ν.Δ. Φωτεινής Πιπιλή, που κατέθεσε συνολικά πάνω από 10 ερωτήσεις στη Βουλή για το θέμα, το ποσό αυτό είχε μειωθεί στις 297.000 ευρώ τον μήνα.
Οι συναινετικές μειώσεις
Οπως είχε πει τότε ο κ. Σταϊκούρας, με τον ν. 4002/2011 της κυβέρνησης Παπανδρέου τα μισθώματα του Δημοσίου μειώθηκαν συναινετικά ή υποχρεωτικά κατά ποσοστό τουλάχιστον 20%. Επιπλέον, «κάποιες ανεξάρτητες αρχές προχώρησαν εκ των υστέρων σε μια νέα συναινετική μείωση των μισθωμάτων», ενώ, με τον ν. 4081/2012 «επήλθε νέα μείωση –κλιμακωτή αυτήν τη φορά– με βάση το ύψος του μηνιαίου μισθώματος που έφτανε στο 25%».
Το έργο της προηγούμενης κυβέρνησης στο μέτωπο αυτό πιστοποιείται από τα στοιχεία που γνωστοποίησε το υπουργείο Οικονομικών στην «Κ» για το 2014. Σύμφωνα με αυτά, το κόστος των μισθωμάτων του Δημοσίου περιορίστηκε πέρυσι στα 71 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται για ένα ακόμη βήμα στη βασανιστική προσπάθεια να περισταλεί το κόστος που καταβάλλει το Δημόσιο και οι εποπτευόμενοι από αυτό οργανισμοί για τη στέγαση των υπηρεσιών τους. Τα ποσά που καταβάλλουν ασφαλιστικά ταμεία και ανεξάρτητες αρχές σε μισθώματα, παρά τις μειώσεις των τελευταίων ετών, εξακολουθούν να είναι σε πολλές περιπτώσεις υπέρογκα.
Κι αυτό, ενώ πολλά ακίνητα που ανήκουν στο Δημόσιο, σε ταμεία ή σε κληροδοτήματα, παραμένουν ανεκμετάλλευτα και βυθίζονται στην απαξίωση. Η αντικειμενική αξία των ακινήτων των ταμείων και μόνο, σύμφωνα με αποτίμηση προ τριετίας, ανέρχεται σε 679,5 εκατ. ευρώ.
Για το ζήτημα αυτό, το γραφείο του οικονομικού εισαγγελέα ξεκίνησε προ τριετίας έρευνα, προκειμένου να εντοπίσει πιθανές ποινικές ευθύνες για την καταβολή μισθωμάτων σε ιδιώτες για τη στέγαση δημοσίων υπηρεσιών αντί της χρήσης διαθέσιμων ακινήτων του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Η έρευνα κατέληξε στο αρχείο χωρίς να κατηγορηθεί κάποιος. Σε ιδιόχειρο σημείωμα που τη συνόδευε, αναφερόταν ότι το πρόβλημα της μη αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας είναι «πολύπλευρο», «πολυσύνθετο» και «πολύπλοκο», «απότοκο ευρύτερων παθογενειών» της δημόσιας διοίκησης. Είναι πάντως χαρακτηριστικό ότι πηγές του γραφείου του οικονομικού εισαγγελέα, που στεγάζεται στο κτίριο του ΣΔΟΕ επί της οδού Πειραιώς, σημειώνουν στην «Κ» ότι δεν έχουν καταφέρει να εξακριβώσουν το ακριβές ποσό που καταβάλλει το Σώμα για την ενοικίαση του κτιρίου (το 2011 ήταν 34.500 ευρώ τον μήνα).
Ο «Ηφαιστος» της ΚΕΔ
Το 2009 η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου είχε εκπονήσει μελέτη που αφορούσε 20 κτίρια στο κέντρο της Αθήνας, ιδιοκτησίας του κράτους, των ασφαλιστικών ταμείων και διαφόρων κληροδοτημάτων, τα οποία υπόκειντο την ανελέητη φθορά του χρόνου. Το σχέδιο, που πήρε την ονομασία «Ηφαιστος», προέβλεπε τη μετατροπή τους σε κτίρια στέγασης δημόσιων υπηρεσιών, με παράπλευρα οφέλη για πολλές υποβαθμισμένες συνοικίες του κέντρου.
Το σχέδιο –όπως τόσα άλλα για την αναβάθμιση του κέντρου της πρωτεύουσας– έμεινε στο συρτάρι. Οπως εξηγεί στην «Κ» ο Δημήτρης Δημητρίου, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ), από την οποία απορροφήθηκε η ΚΕΔ το 2011, οι πραγματικές δυνατότητες αξιοποίησης τέτοιου είδους κτιρίων συχνά είναι πολύ πιο περιορισμένες απ’ ό,τι εκ πρώτης όψεως φαίνεται.
Σύμφωνα με τον κ. Δημητρίου, «πολλά είναι σε τόσο κακή κατάσταση, που το κόστος επισκευής τους είναι απαγορευτικό για το Δημόσιο, ενώ θα απαιτούσε περίοδο απόσβεσης για έναν ιδιώτη τέτοιο, που να μην επιτρέπεται από τη νομοθεσία». Επιπλέον, όπως λέει, η υποχρέωση υψηλής εκτίμησης της αξίας ενός δημόσιου ακινήτου σημαίνει ότι οι επίδοξοι μισθωτές, ιδιαίτερα σε εποχή κρίσης της κτηματαγοράς, θα προτιμήσουν ιδιώτες ιδιοκτήτες που μπορούν να δεχθούν πολύ χαμηλότερο τίμημα. Από τα 71.000 ακίνητα στο χαρτοφυλάκιο της ΕΤΑΔ, ο επικεφαλής της υπολογίζει ότι 60-65.000 δεν είναι αξιοποιήσιμα.
Οπως, δε, σημειώνουν γνώστες του θέματος στην «Κ» συγκεκριμένα για το θέμα της μεταστέγασης δημόσιων υπηρεσιών, συχνά η απόπειρα σκοντάφτει στις αντιδράσεις των ίδιων των υπαλλήλων, αλλά και των επαγγελματιών της περιοχής όπου βρίσκεται το κτίριο, οι οποίοι θα πληγούν από τη μείωση της ζήτησης αν η υπηρεσία μετακομίσει.
Τον Ιούλιο του 2012, μόλις είχε αναλάβει η κυβέρνηση Σαμαρά, ο πρωθυπουργός είχε δώσει εντολή στα υπουργεία και στους εποπτευόμενους φορείς και οργανισμούς να καταγράψουν την ακίνητη περιουσία τους, πώς την αξιοποιούν αλλά και τι μισθώματα καταβάλλουν για τις υπηρεσίες τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ήταν διαθέσιμα τότε, το ελληνικό κράτος είχε καταβάλει για μισθώματα το 2009 το ποσό των 178,16 εκατ. ευρώ, που είχε μειωθεί το 2010 στα 169,7 εκατομμύρια και το 2011 στα 155,77 εκατ., για 2.639 μισθωτήριες συμβάσεις.
Από αυτά, πάνω από 5 εκατ. ετησίως κατευθύνονταν στην κάλυψη των ενοικίων των ανεξάρτητων αρχών. To 2011, το μηνιαίο κόστος που κατέβαλλε το κράτος μόνο για εννιά ανεξάρτητες αρχές έφτανε τα 486.000 ευρώ. Το 2013, σύμφωνα με ενημέρωση στη Βουλή από τον τότε αναπληρωτή υπουργό Χ. Σταϊκούρα, χάρη και στις πιέσεις της τότε βουλευτή της Ν.Δ. Φωτεινής Πιπιλή, που κατέθεσε συνολικά πάνω από 10 ερωτήσεις στη Βουλή για το θέμα, το ποσό αυτό είχε μειωθεί στις 297.000 ευρώ τον μήνα.
Οι συναινετικές μειώσεις
Οπως είχε πει τότε ο κ. Σταϊκούρας, με τον ν. 4002/2011 της κυβέρνησης Παπανδρέου τα μισθώματα του Δημοσίου μειώθηκαν συναινετικά ή υποχρεωτικά κατά ποσοστό τουλάχιστον 20%. Επιπλέον, «κάποιες ανεξάρτητες αρχές προχώρησαν εκ των υστέρων σε μια νέα συναινετική μείωση των μισθωμάτων», ενώ, με τον ν. 4081/2012 «επήλθε νέα μείωση –κλιμακωτή αυτήν τη φορά– με βάση το ύψος του μηνιαίου μισθώματος που έφτανε στο 25%».
Το έργο της προηγούμενης κυβέρνησης στο μέτωπο αυτό πιστοποιείται από τα στοιχεία που γνωστοποίησε το υπουργείο Οικονομικών στην «Κ» για το 2014. Σύμφωνα με αυτά, το κόστος των μισθωμάτων του Δημοσίου περιορίστηκε πέρυσι στα 71 εκατ. ευρώ.
"Κ"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου