"Λίγο μετά τις προγραμματικές δηλώσεις" - (του Σαράντη Μιχαλόπουλου , Ιτέα )

ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ

Η συζήτηση για τις προγραμματικές δηλώσεις της Κυβέρνησης και την ψήφο εμπιστοσύνης προς αυτήν ανέδειξε μερικά αξιοσημείωτα κατά την άποψή μου πράγματα.

Για παράδειγμα, ενώ από όλους αναγνωρίστηκε ότι γενικά η συζήτηση έγινε σε χαμηλούς τόνους (χαρακτηριστική αναφορά σε «πολιτικό πολιτισμό»), η δευτερολογία του Πρωθυπουργού παραδόξως ξέφυγε από το ήπιο κλίμα, καθώς χρησιμοποιήθηκαν εκφράσεις και τόνοι που παρέπεμπαν σε προηγούμενες αντιπαραθέσεις των κομμάτων.

Από τις σχετικές αναφορές του Πρωθυπουργού ξεχωρίζω δύο. Η πρώτη ήταν ο χαρακτηρισμός της Αντιπολίτευσης σαν «ψευτών και λαϊκιστών», επειδή «αυτό αποφάνθηκε ο Λαός στις τελευταίες εκλογές». Διερωτώμαι αν μία τέτοια αποστροφή δικαιολογείται από το γεγονός ότι αυτός ο Λαός έδωσε ένα υψηλό ποσοστό (31,5%) στον ΣΥΡΙΖΑ. Το ότι πλειοψήφησε η ΝΔ, δεν σημαίνει ότι όλες οι δικές της θέσεις και απόψεις αποτελούν την απόλυτη θέση όλου του ελληνικού λαού, όπως φυσικά δεν σημαίνει ότι τα κόμματα που μειοψήφησαν πρέπει να εξαφανιστούν από το πολιτικό σκηνικό.

Η δεύτερη αναφορά ήταν η απόλυτη απόρριψη επισημάνσεων ή «συμβουλών» από πλευράς αντιπολίτευσης, κυρίως ΣΥΡΙΖΑ και Μέρα 25, με το σκεπτικό ότι «δεν δεχόμαστε συμβουλές από αυτούς που ευθύνονται για το καταστροφικό πρώτο εξάμηνο του 2015». Αν και αρκετοί θα σπεύσουν να υιοθετήσουν μία τέτοια προσέγγιση («δάσκαλε που δίδασκες…»), εγώ θα θυμίσω μία αποστροφή από την τραγωδία «Αντιγόνη», όπου ο βασιλιάς Κρέωντας επιτιμά τον γιό του λέγοντας «δεν θα μου πει ένα παιδί τι πρέπει να κάνω εγώ, ένας σοφός βασιλιάς» και ο Αίμονας απαντά «μη βλέπεις ποιος μιλά αλλά άκου αυτά που λέει».

Ο Γιάνης Βαρουφάκης, για παράδειγμα, μπορεί να υιοθέτησε απόλυτα ανεδαφικές και άρα αποτυχημένες (εκ του αποτελέσματος) λύσεις, αλλά μπορεί ταυτόχρονα να είναι σωστός στην οικονομική ανάλυση που κάνει. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει κάποιος, αφενός να εξετάζει με νηφαλιότητα αυτές τις οικονομικές αναλύσεις (σωστές ή λάθος) που παρουσιάζουν οι άλλοι, αφετέρου δε να δικαιολογεί με επιχειρήματα  τις δικές προτάσεις και επιλογές. Σχετικό με αυτό είναι μία ιστορία που λεγόταν για κάποιο συγγραφέα, που απαξίωνε έναν κριτικό βιβλίων λέγοντας ότι «αυτός είναι ένας αποτυχημένος συγγραφέας», για να απαντήσει ο τελευταίος «ένα κακής ποιότητας κρασί δεν αποκλείεται να γίνει ένα άριστης ποιότητας ξύδι». Άλλωστε, αν οι προηγούμενοι πρέπει να μην εισακούονται διότι εφάρμοσαν «καταστροφικές πολιτικές», ακριβώς το ίδιο ισχύει και για τους προ-προηγούμενους που «χρεωκόπησαν την χώρα και την έβαλαν στα μνημόνια» και που συμβαίνει σήμερα να είναι κυβέρνηση.

Ένα άλλο αξιοσημείωτο που παρακολουθήσαμε ήταν να παρουσιάζονται οι προγραμματικές δηλώσεις από τον Πρωθυπουργό με σύντομη μορφή και να προαναγγέλλεται ότι οι αρμόδιοι Υπουργοί θα παρουσιάσουν στη συνέχεια αναλυτικότερα τις κυβερνητικές θέσεις ανά Υπουργείο και, πριν γίνει αυτό, να τοποθετούνται οι επικεφαλής των κομμάτων της αντιπολίτευσης, δηλώνοντας ότι θα καταψηφίσουν την κυβέρνηση, αν και δεν ήξεραν, έστω τυπικά, τι πρόκειται να κάνει η τελευταία σε πολλούς τομείς.

Επειδή η παραπάνω νέα πρακτική προβλήθηκε και σαν «πρωτοποριακή», εγώ θα έλεγα ότι θα ήταν καλύτερα να υπάρξει πρώτα συνολική και επί όλων των θεμάτων τοποθέτηση της κυβερνητικής πλευράς, να ζητηθούν στη συνέχεια διευκρινίσεις με τη μορφή ερωτημάτων, να υπάρξουν απαντήσεις και μετά να γίνουν οι τελικές τοποθετήσεις όλων των κομμάτων. Με τον τρόπο αυτό, θα καταλάβαιναν καλύτερα οι Έλληνες Πολίτες τι πρεσβεύει το κάθε κόμμα.

Σε συνέχεια αυτού του θέματος, θα πρότεινα συμπληρωματικά να συντεθούν σε ένα τόμο όλες οι τοποθετήσεις Κυβέρνησης και κομμάτων, ώστε εύκολα ένας πολίτης να μπορεί να ανατρέξει και να δει ποια από τα υπεσχημένα έγιναν ή όχι. Αυτό θα ήταν ένα πραγματικό «Συμβόλαιο με το Λαό», που κάποτε είχε παρουσιάσει σαν ιδέα το ΠΑΣΟΚ.

Το βασικότερο όμως σημείο της συζήτησης για τις προγραμματικές δηλώσεις ήταν ότι επιμελώς και προφανώς για λόγους επικοινωνιακούς δεν αναγνωρίστηκε από κανένα (εκτός ίσως από το ΚΚΕ) ότι η αντιμετώπιση της κρίσης ήταν μία συνολική προσπάθεια στη βάση ενός συγκεκριμένου σχεδίου, που, παρά τις επιμέρους αστοχίες ή τροποποιήσεις, τελικά έφερε ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα μπορούσε να βγάλει τη χώρα από τα μνημόνια αν δεν είχαν υπάρξει οι οδυνηρές περικοπές αλλά και μεταρρυθμίσεις των πρώτων μνημονιακών κυβερνήσεων, όπως και οι σημερινές εξαγγελίες της ΝΔ για μειώσεις φόρων, πέρα και πάνω από αυτά που προώθησε ο ΣΥΡΙΖΑ την τελευταία περίοδο, δεν θα ήταν εφικτές, αν δεν είχαν πραγματικά συμμαζευτεί τα οικονομικά, έστω και με τα «υπερ-πλεονάσματα» της απελθούσας κυβέρνησης.

Οι επιμέρους εκατέρωθεν κριτικές για λανθασμένες επιλογές όλων των κυβερνητικών περιόδων, δεν αναιρούν σε τίποτε ότι το όποιο αποτέλεσμα πέρασε αναγκαστικά από μία σκληρή δημοσιονομική προσαρμογή, ακριβώς διότι η οικονομία είχε στηριχθεί σε γυάλινα πόδια. Από την άποψη βέβαια αυτή, η σημαντικότερη πρόταση που για μένα πρέπει να υλοποιηθεί οπωσδήποτε είναι η ψύχραιμη και με ειλικρινή διάθεση αυτοκριτικής ανάλυση των αιτίων της κρίσης και της χρεωκοπίας. Αν δεν γίνει κάτι τέτοιο, φοβάμαι ότι θα συνεχίσουμε όλοι τη «μάχη των χαρακωμάτων», επικαλούμενοι επιχειρήματα που στην πραγματικότητα θα είναι απλώς οι «θέσεις» που βολεύουν την κάθε πλευρά.