Η νέα σελίδα του Κυριάκου Μητσοτάκη (Βασ.Σιούτη)

Το Μέγαρο Μαξίμου δεν ανησυχεί για την κυβερνητική σταθερότητα, αλλά η διαγραφή Σαμαρά ανοίγει νέα κεφάλαια.  

Ο πρωθυπουργός φαίνεται πως φιλοδοξεί πράγματι να συνεχίσει την καριέρα του εκτός συνόρων και θεωρείται ότι διαθέτει τα προσόντα γι’ αυτό, όπως και τις κατάλληλες συμμαχίες. Εικονογράφηση: bianka/LIFO

ΚΑΝΕΝΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ της κυβέρνησης δεν υπάρχει εξαιτίας των εσωκομματικών αναταράξεων και της διαγραφής του Αντώνη Σαμαρά από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, του οποίου η κυριαρχία εντός της Νέας Δημοκρατίας παραμένει απόλυτη. Οι υπουργοί και οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας δεν θα έθεταν σε κίνδυνο την κυβερνητική εξουσία για οποιεσδήποτε ιδεολογικοπολιτικές διαφορές. Μεγαλύτερη απόδειξη γι’ αυτό αποτελούν οι δηλώσεις (πρώην) «σαμαρικών» κυβερνητικών στελεχών και υπουργών που εμφανίζονται ως εκφραστές της δεξιάς (έως και πολύ δεξιάς) πτέρυγας, οι οποίοι έσπευσαν πρώτοι απ’ όλους να δηλώσουν ότι η απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν δικαιολογημένη. Μάκης Βορίδης, Άδωνις Γεωργιάδης, Σοφία Βούλτεψη και άλλοι ήταν ανάμεσα σε αυτούς που αποστασιοποιήθηκαν αμέσως από τον Αντώνη Σαμαρά, παρότι ορισμένοι τού οφείλουν την πολιτική τους καριέρα στη Νέα Δημοκρατία και στην κυβέρνηση. Διότι «αγαπητός μεν ο Σαμαράς, αλλά πιο αγαπητή η εξουσία», όπως σχολίασε στη LiFO βουλευτής της συμπολίτευσης, παραφράζοντας μια φράση που αποδίδεται στον Αριστοτέλη για τον δάσκαλό του Πλάτωνα.

Οι πολιτικοί, ειδικά όσοι βρίσκονται στην κυβέρνηση, τοποθετούνται και λαμβάνουν αποφάσεις σύμφωνα με τα συμφέροντά τους και αυτά σήμερα ταυτίζονται με την κυβέρνηση, οπότε δεν υπάρχει κανένας που να επιθυμεί να τη θέσει σε κίνδυνο. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν κινδυνεύει να πέσει από μέσα ούτε υπήρξε η παραμικρή σκέψη σε οποιονδήποτε εντός της κοινοβουλευτικής ομάδας της Νέας Δημοκρατίας να καταψηφίσει τον προϋπολογισμό, παρά τα όσα λέγονται από ορισμένους. Ακόμα και ο Αντώνης Σαμαράς, στη συνέντευξή του στην εφημερίδα «Το Βήμα», η οποία έδωσε την αφορμή για τη διαγραφή του, αρνήθηκε ότι σκεφτόταν να κάνει κάτι τέτοιο. Αυτό, βέβαια, το είπε πριν από τη διαγραφή του. Τώρα η κατάσταση είναι διαφορετική, οπότε δεν αποκλείεται να αλλάξει στάση, π.χ. να απέχει. Αλλά και σε αυτή την περίπτωση θα αφορά μόνο εκείνον. Οι βουλευτές που είναι πολιτικά κοντά του δεν σκοπεύουν να «στασιάσουν», ούτε ο Αντώνης Σαμαράς τους έχει ζητήσει κάτι τέτοιο. 

Παρότι δεν αποτελούν κίνδυνο, εντός του κυβερνώντος κόμματος υπάρχουν αρκετοί δυσαρεστημένοι και στελέχη που συμφωνούν επί της ουσίας με τον Αντώνη Σαμαρά και τον Κώστα Καραμανλή. Ακόμα και μέσα στην κοινοβουλευτική ομάδα αριθμούν μερικές δεκάδες.

Τι θα κάνει ο Αντώνης Σαμαράς στο μέλλον; Από το ρεπορτάζ προκύπτει ότι μάλλον αιφνιδιάστηκε με την ανακοίνωση της διαγραφής του, παρότι, σύμφωνα με ορισμένους πολιτικούς του φίλους, του λύνει τα χέρια. Αυτοί υποστηρίζουν ότι ο πρώην πρωθυπουργός διαφωνεί μεν εντόνως με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και είναι και προσωπικά ενοχλημένος, αλλά ποτέ δεν θα επιχειρούσε να ρίξει την κυβέρνησή του, και ότι όλα όσα λέγονται σχετικά είναι εντελώς ανυπόστατα. Θεωρούν, ωστόσο, ότι του λύνει τα χέρια, διότι «τώρα μπορεί να τοποθετείται δημόσια πιο ελεύθερα και να εμφανίζεται ως ο εκφραστής του νεοδεξιού ρεύματος που είναι σε ανοδική τάση διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα. Αυτό δεν θα ήταν εύκολο να το κάνει πριν και ο ίδιος δεν θα μπορούσε αυτοβούλως να αποχωρήσει από τη Νέα Δημοκρατία». Σύμφωνα με πολιτικούς υποστηρικτές του, αυτή είναι η φιλοδοξία του για την ώρα και τα υπόλοιπα «βλέποντας και κάνοντας».

Τα προβλήματα της δεξιάς ατζέντας

Οι χειρισμοί στα ελληνοτουρκικά έχουν προκαλέσει κάποια ανησυχία σε μερικούς και ο Γιώργος Γεραπετρίτης δεν χαίρει ιδιαίτερης δημοφιλίας εντός του κυβερνώντος κόμματος. Κάποια συγκεκριμένη υποχώρηση, όμως, για να του καταλογίσουν δεν έχει καταγραφεί. Τον κατηγορούν κυρίως για κάποιες δηλώσεις του που έχουν παγιώσει μια προκατάληψη, ενώ θεωρούν ότι η κυβέρνηση στον τομέα αυτόν δεν κάνει αρκετά.

Στο μεταναστευτικό, οι αφίξεις στα νησιά του Αιγαίου έχουν περίπου τετραπλασιαστεί τα τελευταία δύο χρόνια και σε κάποια νησιά εμφανίζονται και πάλι προβλήματα με τη φιλοξενία των αιτούντων άσυλο, παρότι μεταφέρονται διαρκώς στην ενδοχώρα. Η κυβέρνηση δηλώνει ότι το μεταναστευτικό στην Ελλάδα δεν αποτελεί πλέον σοβαρό πρόβλημα και η αλήθεια είναι ότι εξακολουθεί να βρίσκεται στην παράδοξη θέση να καθησυχάζει το κοινό της στο εσωτερικό ότι φυλάει τα σύνορα και δεν περνάει κανένας παράνομα και στο εξωτερικό να διαβεβαιώνει ότι δεν γίνονται pushbacks. Στη Νέα Δημοκρατία υπάρχουν δύο γραμμές και σε αυτό το ζήτημα, η συντηρητική και η φιλελεύθερη. 

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε καταφέρει να ισορροπήσει με αρκετή επιτυχία κατά την πρώτη τετραετία της κυβέρνησής του και να διατηρήσει ικανοποιημένη την παραδοσιακή βάση του κόμματος και ταυτόχρονα τους πιο φιλελεύθερους του κέντρου. Στην αρχή της δεύτερης τετραετίας η πλάστιγγα άρχισε να γέρνει προς τη φιλελεύθερη γραμμή, είτε επειδή ένιωσε πιο ισχυρός και απελευθερωμένος μετά το 41% είτε επειδή η ματιά του ήταν πιο στραμμένη προς τα έξω. Αυτό διατάραξε σε έναν βαθμό την ισορροπία που είχε πετύχει, αλλά αρχικά δεν πτοήθηκε. Τελευταία, όμως, μοιάζει να μην είναι σίγουρος για την κατεύθυνση στην οποία θέλει να κινηθεί. Η διαγραφή του Αντώνη Σαμαρά σημαίνει οριστική εγκατάλειψη της παραδοσιακής δεξιάς ή τώρα, που έφυγε το «ανάχωμα», θα μετακινηθεί δεξιότερα ο ίδιος για να το καλύψει; Οι πρόσφατες δηλώσεις του για τις μειοψηφίες (στη συζήτηση με τον Γάλλο συγγραφέα Πασκάλ Μπρικνέρ) ήταν μια σαφώς συντηρητική στροφή σε σύγκριση όσα είχε υποστηρίξει ένα χρόνο πριν, μετά τον νόμο για τον γάμο. 

Οι αποφάσεις για το μέλλον

Ο πρωθυπουργός δεν φαίνεται να έχει αποφασίσει οριστικά για τη γραμμή που θα χαράξει τα επόμενα χρόνια της κυβερνητικής θητείας. Η διαγραφή του Αντώνη Σαμαρά δεν είναι ένα συμβάν που έληξε. Θα το βρει μπροστά του και γι’ αυτό θα πρέπει να διαχειριστεί τις συνέπειες. Τον Κώστα Καραμανλή δεν μπορεί να τον διαγράψει, καθώς δεν είναι βουλευτής και το επίθετό του έχει ένα ειδικό βάρος στη Νέα Δημοκρατία, λόγω του ιδρυτή της. Είναι περίπου βέβαιο, όμως, ότι ο Κώστας Καραμανλής δεν θα δεχθεί να τον διευκολύνει, παρά τις προσπάθειες του πρωθυπουργού να τα βρουν και να είναι πιο ήπιος μαζί του. 

Η διαγραφή Σαμαρά και η συζήτηση για το μέλλον της Νέας Δημοκρατίας επανέφερε τα σενάρια που είχαν δει το φως της δημοσιότητας πριν από μερικούς μήνες για πιθανή μετακόμιση του Κυριάκου Μητσοτάκη στις Βρυξέλλες. Ο πρωθυπουργός φαίνεται πως φιλοδοξεί να συνεχίσει την καριέρα του εκτός συνόρων και θεωρείται ότι διαθέτει τα προσόντα γι’ αυτό και τις κατάλληλες συμμαχίες. Όπως είχε πει στη LiFO, ωστόσο, πριν από μήνες υψηλόβαθμο στέλεχος που βρίσκεται στις Βρυξέλλες, «χρειάζεται να τοποθετηθούν πολλά κομμάτια του παζλ στη σειρά» για να συμβεί αυτό. Οι πληροφορίες ήθελαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη να ενδιαφέρεται για τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, την οποία προσφάτως κατέλαβε ο Πορτογάλος σοσιαλιστής Αντόνιο Κόστα, για τον οποίο όμως έχει γραφτεί ότι συμφωνήθηκε να κάνει μισή θητεία και στη συνέχεια να τοποθετηθεί εκεί κάποιος κεντροδεξιός. Τις σχετικές φήμες ενίσχυσε πρόσφατα και η μετακίνηση της Μαρίας Μπούρα, διευθύντριας του διπλωματικού γραφείου του, στις Βρυξέλλες. 

Δεν είναι γνωστό αν πρόκειται για κάτι αποφασισμένο ή αν παραμένει σενάριο. Στην περίπτωση που οι φήμες ισχύουν, πιθανή μετακίνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη θα συμπέσει με την ολοκλήρωση (περίπου) της δεύτερης θητείας της κυβέρνησης και θα ανοίξει ωστόσο αρκετά ζητήματα, κάτι που είναι βέβαιο ότι το Μέγαρο Μαξίμου δεν θα θελήσει να γίνει τώρα. 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.