Γ. Μπάλιας: Περί της παραπλάνησης ότι το ορυκτό αέριο ... είναι το “πράσινο μεταβατικό καύσιμο”

του Γιώργου Μπάλια

Νομικού, αναπληρωτή καθηγητή

                                                                        στο τμήμα Γεωγραφίας του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών

Ξεκίνησε στις 1 Οκτωβρίου η εμπορική λειτουργία του πλωτού Τερματικού Σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (FSRU) Αλεξανδρούπολης, δυναμικότητας 5,5 δις κυβικά μέτρα ετησίως, συμπληρώνοντας το αντίστοιχο της Ρεβυθούσας, δυναμικότητας 5,2 κ.μ. ετησίως. Το γεγονός χαιρετίστηκε από την κυβέρνηση και όλο σχεδόν το πολιτικό σύστημα ως μια σημαντική συμβολή στην “πράσινη μετάβαση”. Πρόκειται, όμως, για μια παραπλανητική εικόνα, καθώς το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) εκπέμπει περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου (ΑτΘ) σε σχέση με τις εκπομπές ΑτΘ που προέρχονται από τον άνθρακα, παρά τις διαβεβαιώσεις της βιομηχανίας των ορυκτών καυσίμων ότι πρόκειται για την καθαρότερη εναλλακτική λύση, η οποία μάλιστα βαφτίστηκε “καύσιμο-γέφυρα” και ακόμη περισσότερο ως η αποτελεσματική “κλιματική λύση”.

Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό The Energy Science & Engineering journal (είναι ανοιχτή η πρόσβαση στο περιοδικό), αναφέρει ότι το LNG είναι 33% ισχυρότερο, με όρους εκπομπών ΑτΘ, σε χρονική περίοδο 20 ετών, σε σχέση με τις εκπομπές ΑτΘ από τον άνθρακα. Όπως τονίζεται σχετικά στο άρθρο: “η εξόρυξη, η διακίνηση, η ψύξη και η θαλάσσια μεταφορά του φυσικού αερίου από τη μια χώρα στην άλλη χρησιμοποιεί ενέργεια που είναι τρεις φορές περισσότερη σε σχέση με εκείνη που καταναλώνεται από τα νοικοκυριά και τις βιομηχανίες. Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει ανάγκη για τη χρήση LNG ως μεταβατική πηγή ενέργειας και, ως εκ τούτου, η παύση της χρήσης του είναι καθολική προτεραιότητα“.

Όπως είναι φυσικό, οι εταιρείες παραγωγής και μεταφοράς LNG των ΗΠΑ (μέσω του American Petroleum Institute) αντέδρασαν σφοδρά στη δημοσίευση καθόσον θεωρήθηκε ότι αποτέλεσε την επιστημονική βάση για να οδηγηθεί η κυβέρνηση Μπάιντεν σε παύση των αδειοδοτήσεων όλων των νέων εξαγωγών LNG. Η εν λόγω μελέτη αποτέλεσε αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης, μάλιστα δε ο Τραμπ δήλωσε ότι εάν εκλεγεί πρόεδρος, την πρώτη μέρα της ανάληψης των καθηκόντων του θα προβεί στην ανάκληση της απόφασης Μπάιντεν. Να σημειωθεί ότι 150 επιστήμονες έστειλαν επιστολή στον Μπάιντεν με την οποία δηλώνουν ότι συμφωνούν με τη μελέτη και τον καλούν να μην υποχωρήσει.

Στα καθ’ημάς τώρα. Η κυβέρνηση διατυμπανίζει ότι πρωτοστατεί (δήθεν)στην πάλη για την προστασία του κλίματος και για το λόγο αυτό αδειοδοτεί, χωρίς κανένα όριο, ΑΠΕ σε προστατευόμενες περιοχές, σε δάση και σε βουνοκορφές, επιφέροντας έτσι τεράστια καταστροφή της φύσης. Ταυτόχρονα, πράττει και το αντίθετο: αδειοδοτεί εξορύξεις πετρελαίου και φυσικού αερίου όπως επίσης και πλωτούς Τερματικούς Σταθμούς Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου, που οδηγούν στην αύξηση των εκπομπών ΑτΘ, ιδίως το μεθανίου. 

Με άλλες λέξεις, είναι κενό γράμμα ο ισχυρισμός ότι η χώρα μειώνει τις εκπομπές ΑτΘ μέσω της ανάπτυξης ΑΠΕ, καθώς οι παραπάνω αδειοδοτήσεις έργων παραγωγής και μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου αντισταθμίζουν τις μειώσεις εκπομπών ΑτΘ λόγω των ΑΠΕ, σε σημείο που να τις αναιρούν σε σημαντικό βαθμό κυρίως εξ αιτίας του εκπεμπόμενου μεθανίου, ενός δραστικότατου ΑτΘ..

Αυτή η αντιθετική εικόνα δείχνει ότι όλες οι προτεινόμενες από την κυβέρνηση δράσεις για το κλίμα έχουν ένα μόνο σκοπό: την αύξηση της κερδοφορίας των μεγάλων εταιρειών είτε ορυκτών καυσίμων είτε ΑΠΕ.

ΥΓ. Η σημαντικότερη ίσως παρατήρηση της Επιτροπής για το νέο ΕΣΕΚ, το οποίο θα επανυποβληθεί οσονούπω, αφορούσε την περιλαμβανόμενη σε αυτό αύξηση των έργων φυσικού αερίου, στην οποία η κυβέρνηση επιμένει. Να θυμίσουμε τη ρητή πρόβλεψη του Κανονισμού ΕΕ 2018/842 (όπως τροποποιήθηκε) ότι η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να μειώσει τις εκπομπές ΑτΘ κατά 22,7% σε σχέση με τα επίπεδα του 2005.