Τρίτη 9 Ιουλίου 2024

«Αντισυστημικό» αφήγημα, «ποιοτική ασυμμετρία» και αποκωδικοποίηση μηνυμάτων των πολιτών

Το κυρίαρχο πολιτικό ρεύμα δεν παρέχει ικανοποιητικές απαντήσεις απέναντι στις αγωνίες τους και επισημαίνει την ανάγκη ύπαρξης αξιόπιστου σχεδίου ώστε την εμπιστοσύνη των νέων να μην την επιβουλεύονται δυνάμεις οι οποίες τους υπόσχονται αυτό που ήδη έχουν.



Στην έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) με τίτλο «Society at a Glance 2024», που δημοσιεύθηκε στις 20.6.2024 (με στοιχεία που έχουν έτος αναφοράς το 2022), τονίζεται μεταξύ άλλων ότι ο κίνδυνος της έλλειψης απασχόλησης και της απώλειας εισοδήματος ήταν ανάμεσα στις τρεις κύριες ανησυχίες των πολιτών.


Ειδικότερα, το ποσοστό των ερωτωμένων, ηλικίας από 25 έως 54 ετών, της χώρας μας που σημειώνουν ότι η απώλεια εισοδήματος από την εργασία ή την αυτοαπασχόληση συγκαταλέγεται στις τρεις κύριες ανησυχίες των οικογενειών κατά τα δύο τελευταία έτη ξεπερνά το 80%, δηλαδή αρκετά πάνω από τον μέσο όρο του περίπου 55% (Διάγραμμα 1).

Διάγραμμα 1.


Το 2022 πολλοί εργαζόμενοι είχαν μεγάλη ανησυχία σχετικά με τη διατήρηση της εργασίας τους


 

Πηγή:ΟΟΣΑ



Επιπλέον, το ποσοστό των ερωτωμένων, ηλικίας από 25 έως 54 ετών, που διαφωνούν με τη δήλωση «Πιστεύω ότι η κυβέρνηση θα (ή το πράττει) παράσχει (ή παρέχει) προς εμένα και την οικογένειά μου επαρκή οικονομική υποστήριξη σε περίπτωση απώλειας εισοδήματος, εξαιτίας του ότι έγινα γονέας» ανέρχεται πάνω από 50%, αρκετά πάνω από τον αντίστοιχο μέσο όρο (Διάγραμμα 2).



Διάγραμμα 2.


Πολλοί πιστεύουν ότι η υποστήριξη προς την οικογένεια είναι ανεπαρκής

 


Πηγή:ΟΟΣΑ


Επιπροσθέτως, επισημαίνεται η χαμηλή θέση της χώρας μας ως προς τη συμφωνία ή την απόλυτη συμφωνία των ερωτωμένων (βαθμός ικανοποίησης) με τη δήλωση «Πιστεύω ότι το νοικοκυριό μου κι εγώ έχουμε/θα είχαμε πρόσβαση σε καλής ποιότητας και προσιτές υπηρεσίες στα πεδία της εκπαίδευσης, της ασφάλειας, της υγείας, της απασχόλησης, της υποστήριξης της οικογένειας, της μακροχρόνιας φροντίδας των ηλικιωμένων και των ατόμων με αναπηρία και της στέγασης, εφόσον απαιτείται» (Διάγραμμα 3).

Διάγραμμα 3.


Πολλοί πιστεύουν ότι η υποστήριξη προς την οικογένεια είναι ανεπαρκής

 


Πηγή:ΟΟΣΑ


Σε ό,τι αφορά το μείζον ζήτημα της στέγασης, οι ερωτώμενοι από την Ελλάδα, ηλικίας από 18 έως 29 ετών και ηλικίας από 30 έως 54 ετών, δηλώνουν ανήσυχοι ή εξαιρετικά ανήσυχοι εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν θα έχουν τη δυνατότητα διασφάλισης ή δεν θα μπορούν να διατηρήσουν επαρκείς όρους στέγασης (Διάγραμμα 4).

Διάγραμμα 4.


Η στέγαση συνιστά μείζονα ανησυχία για τους νέους

 


Πηγή: ΟΟΣΑ


Ορισμένα από τα παραπάνω έρχονται να επικουρήσουν τα όσα αναφέρει σε ανάλυσή της –επικαλούμενη την έκθεση 2024 World Happiness Report– η Albena Azmanova στον Guardian. Δηλαδή ότι το αυξανόμενο κόστος ζωής συνιστά την κορυφαία ανησυχία του 93% των Ευρωπαίων πολιτών, ακολουθούμενο από την απειλή της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού με ποσοστό 82%.

Συνεχίζει δε υπογραμμίζοντας ότι η κύρια ανησυχία των νέων είναι η οικονομική αβεβαιότητα ή μάλλον η «ανασφάλεια ως προς τη διαβίωση».

Επίσης, τονίζουν ότι η ανέχεια ενισχύει την επιθυμία τους για ριζοσπαστική αλλαγή και υποστήριξη πολιτικών σχημάτων τα οποία εμφορούνται από αυτή τη θεώρηση, ενώ –βάσει αποτελεσμάτων– κατέστη ορατή η παράμετρος της επιλογής αφηγημάτων που προέρχονται από οντότητες της «αντισυστημικής» πτέρυγας, αλλά ακόμη και η απόσυρση και η μη συμμετοχή του εκλογικού σώματος στις δημοκρατικές διαδικασίες, στάση η οποία οφείλει να εκληφθεί και ως συνειδητή επιλογή και όχι ως φυσικό φαινόμενο.

Από την άλλη, σημειώνεται ότι ο φόβος της απώλειας των προϋποθέσεων, ακόμη και του ισχύοντος κοινωνικού status, τροφοδοτεί τα συντηρητικά ένστικτα, τα οποία συνδέονται με την ανάγκη για διατήρηση της σταθερότητας και της ασφάλειας, γεγονός το οποίο, μέσα από μια προβολή στα καθ’ ημάς, μπορεί και να συνιστά στοιχείο που διαμορφώνει την τωρινή εικόνα «ποιοτικής» ασυμμετρίας του εγχώριου πολιτικού συστήματος.

Προτεραιότητες

Τέλος, καταλήγει σημειώνοντας ότι το κυρίαρχο πολιτικό ρεύμα δεν παρέχει ικανοποιητικές απαντήσεις απέναντι στις αγωνίες τους και επισημαίνει την ανάγκη ύπαρξης αξιόπιστου σχεδίου –με τα πρόσωπα να παίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτό– ώστε την εμπιστοσύνη των νέων να μην την επιβουλεύονται δυνάμεις οι οποίες τους υπόσχονται αυτό που ήδη έχουν.

Με πάντοτε πιθανό τον ελλοχεύοντα κίνδυνο να χάσουν το μέλλον που προσδοκούν να έχουν. Συνεπώς, καθίσταται απολύτως αναγκαία η ειλικρινής, τολμηρή και εν τω βάθει ανάγνωση/αποκωδικοποίηση του μηνύματος της κάλπης των ευρωεκλογών, των προτεραιοτήτων των πολιτών και ταυτόχρονα η έναρξη μιας διαδικασίας ανάληψης συλλογικών, συνεργατικών, bottom-up, ουσιαστικών πρωτοβουλιών στο πεδίο της άσκησης πολιτικής και σε κάθε περίπτωση όχι πραγματοποίησης τετριμμένων επιλογών που θα περιορίζονται στον ανα-μηρυκασμό προκάτ ρητορικών σχημάτων τα οποία απεδείχθησαν για ακόμη μία φορά ότι δεν αρκούν.

* κοινωνικός επιστήμονας, MSc Κοινωνικής Πολιτικής, **μηχανικός, πρώην υπ. βουλευτής Φωκίδας με τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, *** υπ. διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, πρώην πρόεδρος του Δ.Σ. του Κέντρου Κοιν. Πρόνοιας Περ. Στερεάς Ελλάδας

OECD (2024). Society at a Glance 2024: OECD Social Indicators. OECD Publishing, Paris Azmanova, Α. (2024, June 14).
How far-right parties seduced young voters across Europe
. The Guardian

 

πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου