Βιβλιοπαρουσίαση : «Αθήνα 2222» , του Γιάννη Καστρίτη *

Την έμπνευση για το συγκεκριμένο βιβλίο πυροδότησε μια επετειακή συλλογή φωτογραφιών για τα 50 χρόνια από τον Μάη του ’68. Την προσοχή μου τράβηξε κυρίως η φράση «είναι δίκαιο να εξεγείρεσαι», γραμμένη με κεφαλαία γράμματα σε έναν δρόμο του Παρισιού. Η αισιοδοξία του συγκεκριμένου συνθήματος, το οποίο εξέφραζε εύγλωττα τον παλμό μιας νεανικής εξέγερσης, ερχόταν σε τέλεια αντίθεση με το κλίμα νωθρότητας και ηττοπάθειας που διαπερνάει τις κοινωνίες μας, την ελληνική αλλά και τις ευρωπαϊκές γενικότερα, την τελευταία δεκαετία τουλάχιστον.

Αυτή η πικρή διαπίστωση μου υπενθύμισε την ανάγκη μου να διαβάσω μια ιστορία για το μέλλον βασισμένη σε ένα θετικό πρόταγμα. Κατά κάποιον τρόπο, έγραψα λοιπόν το βιβλίο που θα ήθελα να διαβάσω. Παρά τα σκοτεινά στοιχεία του φουτουριστικού περιβάλλοντος του Αθήνα 2222, ο καθένας θα βρει στις σελίδες του και τα συστατικά μιας δυνητικής «ευτοπίας».

Η δράση του μυθιστορήματός μου εκτυλίσσεται σε έναν κόσμο μεταποκαλυπτικό. Η ανθρωπότητα, σε δύο αιώνες από σήμερα και ύστερα από ραγδαίες αλλαγές, έχει χωριστεί σε κάστες σε όσες κατοικήσιμες περιοχές έχουν απομείνει στον πλανήτη. Στην Αθήνα, συγκεκριμένα, από τη μία συναντάμε τους νεοαριστοκράτες που ζουν σε «τεχνολογικούς παραδείσους», σε υπέργειες πόλεις-Μανιτάρια φτιαγμένες από αντιβαρυτικά υλικά, κι από την άλλη τον απλό κόσμο, που έχει διασωθεί σε ένα είδος γιγαντιαίου κοντέινερ με τεχνητό ηλιακό φως, τον λεγόμενο Κάτω Κόσμο, σε συνθήκες συγχρωτισμού και αποχαύνωσης.

Οι πρωταγωνιστές της ιστορίας, η Δανάη και ο Ερμής, είναι καθημερινοί άνθρωποι, ξεχωριστοί, όπως όλοι μας. Οι εξαιρετικές συνθήκες τούς κάνουν, όμως, ηρωικούς. Η νεοαριστοκράτισσα Δανάη κατεβαίνει στον Κάτω Κόσμο για να μελετήσει την επίδραση της νέας τεχνολογικής θρησκείας στους θεωρούμενους κατώτερης νοημοσύνης κατοίκους του. Εκεί συναντάει τον Ερμή, έναν φοιτητή τεχνοπρογραμματισμού που παλεύει να δημιουργήσει ένα βιντεοπαιχνίδι, μήπως και αφυπνίσει τους αφοσιωμένους στην ξέφρενη κατανάλωση συμπολίτες του. Εμπνέεται από τους γραφικούς φίλους του που έχουν αποσυρθεί στην έρημο, απαρνούμενοι τον υπερμοντέρνο πολιτισμό. Η Δανάη από την πλευρά της ακολουθεί την περιέργειά της και ανακαλύπτει με φρίκη τον λόγο που ο πληθυσμός του Κάτω Κόσμου παραμένει χρήσιμος για τους άρχοντες των Μανιταριών.

Αυτή η πικρή διαπίστωση μου υπενθύμισε την ανάγκη μου να διαβάσω μια ιστορία για το μέλλον βασισμένη σε ένα θετικό πρόταγμα. Κατά κάποιον τρόπο, έγραψα λοιπόν το βιβλίο που θα ήθελα να διαβάσω.

Αν και προέρχονται από κόσμους ξένους μεταξύ τους, οι δύο νέοι παραδίδονται στην πορεία σε έναν απαγορευμένο έρωτα. Παράλληλα, για λόγους που έχουν να κάνουν και με την ανάδυση μιας τεχνητής Υπερνοημοσύνης, οι δύο φράξιες θα έρθουν αντιμέτωπες και οι δύο ήρωες θα αναγκαστούν να απαντήσουν σε εσωτερικά διλήμματα και να βρουν τον εαυτό τους.

Η ιστορία του Αθήνα 2222 διαδραματίζεται σε ένα περιβάλλον επιστημονικής φαντασίας, αλλά έχει στοιχεία ρομαντικά και κοινωνικά. Απευθύνεται κατά πρώτο λόγο σε ένα νεανικό κοινό, τη γενιά που έχει εξοικειωθεί τα τελευταία χρόνια με τις δυστοπίες, αν και θα ενδιέφερε οποιοδήποτε άτομο με ανησυχίες. Μέλημά μου στην πορεία της συγγραφής ήταν να διατηρήσω έναν ανάλαφρο κι αισιόδοξο τόνο παρά τα ακραία στοιχεία της κοινωνίας που περιγράφω. Έκανα συνειδητή προσπάθεια για να αποφύγω τον διδακτισμό και τη μανιχαϊστική σκέψη. Το τελευταίο διάστημα, λόγω και της κλινικής δουλειάς μου ως παιδοψυχίατρου, με απασχολούν έντονα ερωτήματα που άπτονται του τομέα της βιοηθικής, όπως η χρήση της τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης. Σκοπός του μυθιστορήματος αυτού είναι να προβληματίσει και να ευαισθητοποιήσει, προσκαλώντας τον αναγνώστη να στοχαστεί πάνω σε αυτά τα σύνθετα ζητήματα με προσβάσιμο τρόπο.

Το Αθήνα 2222 θέτει έμμεσα το ερώτημα: Συμφωνούμε με την κατεύθυνση που παίρνει σήμερα ο κόσμος μας; Πώς μπορεί να ρυθμιστεί η σχέση του ανθρώπου με την τεχνολογία; Ποια είναι τα πλεονεκτήματα, οι δυσκολίες και τα όρια των επιλογών μας;

*Ο Γιάννης Καστρίτης μεγάλωσε στο Δίστομο και σπούδασε στην Ιατρική σχολή της Αθήνας (ΕΚΠΑ). Μετά την αποφοίτησή του, αποφάσισε να καταρτιστεί στον τομέα του στην Ελβετία.

Απέκτησε τον τίτλο της ειδικότητας στην Παιδοψυχιατρική και στην ψυχοθεραπεία παιδιών, εφήβων και γονέων στα Πανεπιστημιακά νοσοκομεία της Λωζάνης και της Γενεύης. Στη συνέχεια, ανέλαβε θέση επιμελητή στο Πανεπιστημιακό Κέντρο Ψυχικής Υγείας της Γενεύης (Guidanceinfantile, SPEA-HUG) για την παρακολούθηση παιδιών σχολικής και προσχολικής ηλικίας με έμμεσες επεμβάσεις σε σχολεία και παιδικούς σταθμούς. Τα τελευταία τρία χρόνια ιδιωτεύει στη Γενεύη όπου εξασκεί την παιγνιοθεραπεία για παιδιά και τη διαπροσωπική θεραπεία για εφήβους και ενήλικες. Παράλληλα, είναι συγγραφέας. Παραμύθια για παιδιά και διηγήματά του έχουν εκδοθεί από διαφορετικούς εκδοτικούς οίκους ενώ το μυθιστόρημά του Αθήνα, 2222 μ.Χ. είναι υπό έκδοση από τις εκδόσεις Υδροπλάνο.

Τον ενδιαφέρουν ιδιαίτερα οι εφαρμογές του παιχνιδιού και των δημιουργικών τεχνών στη θεραπεία και την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών. Έχει μετεκπαιδευτεί στην παιγνιοθεραπεία από το LeedsBeckettUniversity σε συνεργασία με την APAC. Στη διάρκεια της σταδιοδρομίας του, έχει συμμετάσχει σε ποικίλα ερευνητικά προγράμματα, σεμινάρια και συνέδρια και είναι πιστοποιημένο μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Παιγνιοθεραπείας (PTI), της Διεθνούς Εταιρείας Διαπροσωπικής Θεραπείας (ISIPT) και της Νευροψυχαναλυτικής Εταιρείας (NPSA). Διατηρώντας μια συνεχή ενασχόληση με παιδαγωγικά ζητήματα, έχει παρακολουθήσει μαθήματα στο Παιδαγωγικό τμήμα του ΑΠΘ και έχει αναλάβει διδακτικό έργο σε φοιτητές Ιατρικής.