Μια διαδρομή, δώδεκα στάσεις, σε μια απόδραση που θα εκτονώσει το απωθημένο της «μεγάλης φυγής» που έχει συσσωρευτεί μέσα μας, έπειτα από τόσους συνεχόμενους μήνες εγκλεισμού ● Φίλοι των ταξιδιών, των ελευθέρων δρόμων, εραστές της ανοιξιάτικης φύσης, του βουνού και της θάλασσας, βάλτε αυτήν την περιοχή στο ταξιδιωτικό σας ημερολόγιο. Χαράξτε πορεία στον χάρτη και αρχίστε από τώρα να… ζεσταίνετε τις μηχανές. Καραντίνα είναι, θα περάσει!
Περιδιαβαίνοντας τα παράλια του Κορινθιακού κόλπου, θα εκπλαγείτε από την ποικιλομορφία της μαγευτικής μεσογειακής τοπογραφίας και τις συνεχόμενες εναλλαγές της. Βέβαια, θα ήταν πλέον ουτοπικό να τα περιγράφουμε όλα ελκυστικά, ειδυλλιακά και καλώς καμωμένα. Ετσι, ακόμη και σε αυτήν, την υψίστης ομορφιάς, οδική διαδρομή, θα βρεθείτε μπροστά σε ξεκοιλιασμένα βουνά από μεταλλευτικές εταιρίες, σε κακοποιημένες παραλίες από εγκαταστάσεις ιχθυοτροφείων, σε μπάζα πετάμενα στην άκρη του δρόμου από ανεύθυνους εργολάβους, ενώ τον ορίζοντα θα στοιχειώνουν θεόρατες ανεμογεννήτριες που θα ξεφυτρώνουν πια σαν μανιτάρια σε κάθε κορυφογραμμή της χώρας!
Δυστυχώς, αυτή είναι η Ελλάδα του 21ου αιώνα. Μια Ελλάδα που μας μαγεύει και μας πληγώνει ταυτόχρονα. Πολύ φοβάμαι, όμως, πως με τον ρυθμό που την καταστρέφουμε εμείς οι Νεοέλληνες, σύντομα το μόνο που θα μπορεί να κάνει θα είναι να μας πληγώνει.
Ιτέα, η πόλη που έχτισε ο Καποδίστριας
Ερχόμενοι από Δίστομο, με τις πρώτες κατηφορικές στροφές ξανοίγεται μπροστά μας το πανόραμα του Κορινθιακού κόλπου. Εκεί, σε μια του άκρη, στο σημείο όπου το «Κρισσαίον Πεδίον» της αρχαιότητας –ο σημερινός ελαιώνας της Αμφισσας– φτάνει στη θάλασσα, ξεχωρίζει η Ιτέα. Πρόκειται για μια σύγχρονη πολιτεία που κτίσθηκε κατόπιν εντολής του Καποδίστρια το 1830, κοντά στο σημείο όπου υπήρχε η αρχαία πόλη Κίρρα, ήδη από το 3000 π.Χ. (πιθανόν να ήταν αποικία των Μινωιτών Κρητών).
Η σημερινή Ιτέα ξεχωρίζει από μακριά για τα άχρωμα πολυώροφα κτίρια αλλά και για το θαυμάσιο ρυμοτομικό σχέδιο, τους απλωτούς και διαμορφωμένους δημοσίους χώρους και τη μεγάλη της προκυμαία, ιδανική για μεγάλους περιπάτους. Στην Ιτέα μπορείτε να έρθετε από την Αθήνα, είτε μέσω της γνωστής διαδρομής Θήβα - Λιβαδειά - Δελφοί (205 χλμ.), είτε μέσω Λιβαδειάς - Διστόμου - Δεσφίνας (200 χλμ.). Από εδώ ξεκινά και το οδοιπορικό μας στις ακτές και στα χωριά του βόρειου Κορινθιακού Κόλπου.
Γαλαξίδι, πάντα αρχοντικό
Επόμενη στάση το θρυλικό Γαλαξίδι, η σημαντικότερη ναυτική πολιτεία της Στεριανής Ελλάδας που συναγωνίζεται επάξια σε ναυτοσύνη, την Υδρα και τις Σπέτσες. Η πρώτη από απόσταση ματιά, είναι αυτή που θα σημαδέψει ευχάριστα τις αναμνήσεις σου κάνοντας το Γαλαξίδι να σου μείνει αξέχαστο.
Ομως τη φυσιογνωμία του καλοδιατηρημένου νησιώτικου οικισμού, την αρχοντική γοητεία του και τη θετική αύρα που εκπέμπει, θα τα γνωρίσεις όταν αποφασίσεις να περπατήσεις στα σοκάκια του, να ταΐσεις τις πάπιες στο μικρό λιμάνι, να απολαύσεις το ηλιοβασίλεμα στον Χηρόλακα, τις βόλτες στο παρακείμενο πευκοδάσος, να δοκιμάσεις θαλασσινούς μεζέδες στις καλές ταβέρνες του. Τότε είναι βέβαιο ότι Γαλαξίδι θα μπει για πάντα στην καρδιά σου. Οπωσδήποτε αξίζει μια επίσκεψη στο Ναυτικό Μουσείο, αλλά και στον ναό του Αγίου Νικολάου με το εντυπωσιακό, τεχνοτροπίας μπαρόκ, ξυλόγλυπτο τέμπλο του (19ος αι.), έργο του Ηπειρώτη ξυλογλύπτη Αναστάσιου Μόσχου.
Αγιοι Πάντες, άραγμα στα βότσαλα
Ακολουθώντας τον δρόμο που συνδέει το Γαλαξίδι με τη Ναύπακτο, στα 12 χιλιόμετρα θα πέσουμε θέλοντας και μη πάνω στο μικροσκοπικό λιμανάκι των Αγίων Πάντων. Ο οικισμός με τη λιλιπούτεια παραλία και τα λιγοστά μαγαζιά κατά μήκος της ακτής, είναι ιδανικό, ιδίως αυτήν την εποχή, σημείο για φαγητό και ξεκούραση, πλάι στο ακροθαλάσσι. Με τις πρώτες ζέστες, κατάλληλες για βουτιές είναι τόσο η παραλία των Αγίων Πάντων, όσο και η θαυμάσια ακτή του Αγίου Βασιλείου που εκτείνεται ανατολικά.
Πάνορμος, ειδυλλιακό τοπίο
«Πάνορμος» χαρακτηρίζεται γενικά ο όρμος, ή ο λιμένας που παρέχει ασφάλεια στα πλεούμενα επί παντός καιρού. Προέρχεται από τις λέξεις «παν + ορμίζομαι» (με ασφάλεια). Με αυτόν ακριβώς τον όρο θα μπορούσε να χαρακτηρίσει και ο ερχόμενος από Γαλαξίδι ταξιδιώτης, το τοπίο που θα αντικρίσει στον όρμο της Λεμονιάς, ή στον Γιαλό, γνωστό ωστόσο σήμερα και ως λιμανάκι του Πανόρμου.
Η παραλία, το μικρό αγκυροβόλιο, τα σπίτια που σχεδόν ακουμπούν στη θάλασσα, συνθέτουν το σκηνικό. Λίγο πιο πίσω από το ακρογιάλι, προς την πλευρά του βουνού, βρίσκεται το Επάνω Χωριό. Η περιοχή στην αρχαιότητα κατοικούνταν από τους Οζολούς Λοκρούς και εδώ αναπτυσσόταν το πολεοδομικό συγκρότημα της πόλης Φαιστίνος, γνωστή για το Ιερό του Απόλλωνα σύμφωνα με αναφορές του αρχαίου περιηγητή Παυσανία.
Ερατεινή, το παλιό Χάνι
Αμέσως μετά τον Πάνορμο συναντάμε την Ερατεινή, παλιότερα γνωστή με την ονομασία Χάνι, όνομα και πράγμα αφού πριν τη δημιουργία του παραλιακού δρόμου ήταν σταθμός διανυκτέρευσης όσων κατέβαιναν από τα ορεινά για να πάρουν το καράβι προς Πειραιά ή Αίγιο. Εδώ να σημειώσουμε ότι, πριν κατασκευαστεί ο παραλιακός δρόμος –ολοκληρώθηκε το 1973– που συνέδεσε τα χωριά του Κορινθιακού με το Γαλαξίδι και τη Ναύπακτο, η επικοινωνία της περιοχής με τον «έξω κόσμο» γινόταν από το λιμάνι της Ερατεινής.
Σήμερα η παραλιακή πολίχνη είναι το μεγαλύτερο από τα χωριά της παραλιακής ζώνης με σημαντική υποδομή και ευρύχωρο αγκυροβόλιο για ψαροκάικα. Σε μικρή απόσταση από το κύμα, στην κορφή γειτονικού υψώματος διακρίνονται τμήματα του φρουρίου και του τείχους της αρχαίας πόλης Τολοφώνας. Στη αγροτική τοποθεσία Παλαιόκαστρο (πάνω από την εθνική οδό Ιτέας - Ναύπακτου), πολύ κοντά στην κοίτη του ποταμού Ξεριά διασώζονται τμήματα της βυζαντινής Εκκλησίας της Ευαγγελίστριας Πολυπορτούς.
Φάρος Ψαρομύτας, υπέροχη θέα
Αν έχετε διάθεση για εξερευνήσεις και μπορείτε να υπομείνετε μερικά χιλιόμετρα χωματόδρομου, αξίζει να ρωτήσετε και να σας δείξουν τη διαδρομή που οδηγεί στον Φάρο της Ψαρομύτας. Ο παλιός φάρος του 1894, δεσπόζει δυτικά στην άκρη του κάβου της Ψαρομύτας, κτισμένος σε σημείο με θαυμάσια θέα στον Κορινθιακό κόλπο και στις απέναντι ακτές του Μοριά.
Αγιος Νικόλαος, ένα αυθεντικό ψαροχώρι
Διανύοντας μόλις 6 χιλιόμετρα από την παραλία του Τολοφώνα, θα βρεθείτε στο γραφικό λιμανάκι του Αγίου Νικολάου. Πήρε το όνομά του από το εκκλησάκι που δεσπόζει πάνω σε βραχονησίδα στο κέντρο του κόλπου. Από εδώ αναχωρεί το φεριμπότ για το Αίγιο. Η παραλία μπροστά από τον ψαράδικο οικισμό είναι στρωμένη με ψιλό βότσαλο, ενώ ιδιαίτερα δημοφιλείς, χειμώνα - καλοκαίρι, είναι οι ψαροταβέρνες που παρατάσσονται κατά μήκος της προκυμαίας και του παράκτιου δρόμου.
Τριζόνια, λιλιπούτειο νησί
Δυτικά του Αγίου Νικολάου απλώνεται η κατάφυτη ακτογραμμή της Σπηλιάς, της Γλυφάδας και της Σεργούλας με τις διαδοχικές παραλίες και το πλατανόδασος που σε μερικά σημεία κατεβαίνει κυριολεκτικά μέχρι το κύμα. Αντίκρυ και σε ελάχιστη απόσταση από την στεριά θα δείτε τα Τριζόνια, μια συστάδα μικροσκοπικών νησιών και βραχονησίδων εκ των οποίων μόνο το μεγαλύτερο είναι κατοικήσιμο. Τα Τριζόνια επικοινωνούν με την απέναντι στεριά με καθημερινά δρομολόγια που πραγματοποιούν πλοιάρια που αναχωρούν από τη θέση Χάνια Τριζονιών. Στο νησί απαγορεύονται τα αυτοκίνητα και κάθε είδους μηχανοκίνητο τροχοφόρο.
Μαραθιάς, καλοκαιρινό θέρετρο
Πρόκειται για ένα παραθαλάσσιο χωριό ιδανικό για οικογενειακές διακοπές, με διαμορφωμένη προκυμαία, ταβερνάκια, εστιατόρια και καφετέριες, που απέχει 20 χλμ. από Ναύπακτο και 60 χλμ. από Γαλαξίδι. Αν έχετε διάθεση για εξερευνήσεις περπατήστε την κοίτη του Καρουτιοπόταμου μέχρι την είσοδο του φαραγγιού, όπου δεσπόζουν θεόρατοι ογκόλιθοι. Ενας από αυτούς φιλοξενεί στην κορφή του το εκκλησάκι της Αγίας Ελεούσας, προσβάσιμο από τα δυτικά του βράχου με σκαλοπάτια. Πιο βαθιά στο φαράγγι, στα κοιλώματα των άλλων βράχων διακρίνονται σκήτες μοναχών που υπήρχαν παλιότερα εδώ.
Σκάλωμα, ένα μυστικό που το έμαθαν όλοι
Ανάμεσα στο Μοναστηράκι και στον Μαραθιά ξεχωρίζει η ακτή Σκάλωμα. Η ονομασία της περιοχής δείχνει ότι εδώ βρισκόταν η «μικρή σκάλα», ο μόλος δηλαδή όπου παλιότερα άραζαν τα καΐκια. Τα λαμπερά βότσαλα και τα πλατάνια που γέρνουν πάνω από το ακροθαλάσσι χαρίζουν μια ξεχωριστή πινελιά στην τοπιογραφία. Παλιότερα το Σκάλωμα ήταν το μικρό μυστικό της περιοχής, πλέον όμως εδώ τα καλοκαίρια γίνεται «το έλα να δεις», γι’ αυτό αξίζει να το απολαύσετε ανοιξιάτικο και ήσυχο.
Μοναστηράκι, λίμνη και θάλασσα
Το Μοναστηράκι είναι χτισμένο σε μια ιδιαίτερα προικισμένη περιοχή που βρέχει με τα νερά του ο Κορινθιακός κόλπος. Σε μικρή απόσταση από το λιμάνι, στη θέση «Παραθάλασσο», συναντάμε τη μικρή γαλάζια λίμνη που συμπληρώνει το ήδη ενδιαφέρον σκηνικό. Δυτικά από το Μοναστηράκι ο όρμος καταλήγει στο ακρωτήρι «Κόκκινος» ή «Κοκκινόβραχος», εκεί όπου οι αρχαιολόγοι τοποθετούν την αρχαία πόλη Ερυθρές, η οποία καταποντίστηκε στη θάλασσα έπειτα από ισχυρό σεισμό. Η υποθαλάσσια θέση της εντοπίζεται 500 μέτρα από τη στεριά, σε σημείο το οποίο οι ντόπιοι ονομάζουν «Ξέρα». Αν βρεθείτε βραδάκι εδώ, οι ταβέρνες που βρίσκονται στο μικρό λιμάνι θεωρούνται από τις καλύτερες της περιοχής.
Ναύπακτος, μεσαιωνικές μνήμες
Δικαιολογημένα θεωρείται ως ένα από τα πιο όμορφα και γραφικά λιμανάκια της ηπειρωτικής Ελλάδας. Γύρω από το παλιό μεσαιωνικό λιμάνι με τον βενετσιάνικο φάρο υπάρχουν αρκετά καφέ και εστιατόρια. Λίγο πιο εκεί δεσπόζει το Φετιχέ Τζαμί που κτίστηκε από τον σουλτάνο Βαγιαζήτ Βελή με την κατάληψη της Ναυπάκτου από τους Τούρκους, το 1499. Ψηλότερα σε θέση που αγναντεύει την πόλη και τη θάλασσα βρίσκεται το Ρολόι, κτίσμα του 1914.
Με το αυτοκίνητο ή ακόμη καλύτερα ανηφορίζοντας το παλιό καλντερίμι, θα φτάσετε ώς το κάστρο που δεσπόζει στην κορφή του δασωμένου λόφου για να δείτε την ανεμπόδιστη θέα. Από τη Ναύπακτο η επιστροφή στην πρωτεύουσα μπορεί να γίνει μέσω της γέφυρας Ρίου - Αντιρρίου και του νέου κλειστού αυτοκινητοδρόμου Πατρών - Κορίνθου πληρώνοντας βέβαια τα αρκετά τσουχτερά διόδια.
📍 Κείμενο - φωτογραφίες: Θοδωρής Αθανασιάδης / viewsofgreece.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου