Γράφει ο Ηλίας Τσίγκας
Το κλίμα του πλανήτη άλλαζε και στο παρελθόν. Είναι αυτό που ονομάζουμε κλιματική μεταβλητότητα ή, επί το συνηθέστερο, κλιματική αλλαγή. Μιλάμε για ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή και όχι για απλή κλιματική μεταβλητότητα.
Οι συνέπειες είναι ήδη εμφανείς τόσο στη Φωκίδα ειδικότερα όσο και στη Στερεά Ελλάδα γενικότερα. Ασύμμετρες πυρκαγιές το καλοκαίρι που σχετίζονται φυσικά με την εγκατάλειψη της υπαίθρου και την ύπαρξη περισσότερης καύσιμης ύλης, διαρκείς μεταπτώσεις από χιονόπτωση σε αιθρία το χειμώνα, καταστροφικές πλημμύρες σε οποιοδήποτε σημείο του έτους, ακόμα και το θέρος (βλ. Εύβοια τον Αύγουστο), με καταστροφικά αποτελέσματα σε ανθρώπινες ζωές και περιουσίες. Ζούμε παρατεταμένα εδώ και χρόνια στην κοινωνία της διακινδύνευσης, όπως την προσδιόρισε ο Ούλριχ Μπεκ. Τη στιγμή βέβαια που οι πιο ακραίες ανισότητες της νεωτερικότητας που βιώνουμε σήμερα θα επιταθούν ως συνέπεια της κλιματικής αλλαγής.
Σε αυτό το φόντο που περιγράφηκε σε απολύτως αδρές γραμμές εκτυλίσσεται εδώ και χρόνια μια διεθνής δημόσια συζήτηση για την ανάσχεση του φαινομένου. Στη συζήτηση βέβαια τον τόνο δίνουν συμφέροντα που έχουν οικονομική ισχύ και επιδιώκουν να ελέγξουν ένα μεγαλύτερο «κομμάτι από την ενεργειακή οικονομική πίτα”, επιχειρώντας να στρέψουν την προσοχή στη λεγόμενη “πράσινη ανάπτυξη”, που θα εγγυάται την μεγέθυνση και τη συσσώρευση “προστατεύοντας” ταυτόχρονα το οικοσύστημα.
Επιδίωξη όλως αντιφατική, αφού κάθε μορφής ανάπτυξη είναι επιβαρυντική για το περιβάλλον, επιβεβαιώνοντας το “παράδοξο του Jacobs” σύμφωνα με το οποίο οποιαδήποτε τεχνολογική βελτίωση προκαλεί μείωση της κατανάλωσης των πόρων, προκαλεί ταυτόχρονα αύξηση της κατανάλωσης του προϊόντος, η οποία αναιρεί τα περιβαλλοντικά οφέλη της μείωσης. Έτσι, π.χ. τοποθετούμε λαμπτήρες οικονομίας, αλλά ανάβουμε περισσότερα φώτα και για περισσότερη ώρα ή μειώνονται οι εκπομπές ρύπων και η κατανάλωση καυσίμου, αλλά στη συνέχεια χρησιμοποιούμε το αμάξι για πολύ περισσότερο χρόνο.
Το μεγαλύτερο από τα ζητήματα, και το πλέον επώδυνο, είναι οι βιομηχανικές ανεμογεννήτριες. Που κατακλύζουν πια τη Στερεά Ελλάδα και τη Φωκίδα με τρόπο σχεδόν μη αναστρέψιμο και προς ζημία άλλων αναπτυξιακών προοπτικών. Που μπορεί να μην έχουν αξιοποιηθεί όπως θα έπρεπε, δεν παύουν όμως να είναι αξιοποιήσιμες. Και το αίτημα για αξιοποίηση να είναι κεντρικό ζητούμενο του προβλεπτού μελλοντος.
Οι ΑΠΕ είναι κάτι καλό. Δίνουν καθαρή ενέργεια. Όμως θα πρέπει να υπάρχει σχεδιασμός. Δεν έχει νόημα να καταστρέφουμε δάση για να βάζουμε σε βουνά ανεμογεννήτριες, όταν πρέπει να προστατεύουμε τη βιοποικιλότητα και να φυτεύουμε δέντρα. Δεν πρέπει, πολύ περισσότερο, να αχρηστεύεται παραγωγική αγροτική γη, καταργώντας μια πλουτοπαραγωτική πηγή που είναι υπό σωστό σχεδιασμό σε θέση όχι μόνο να βάλει φρένο στην απερημοποίηση της περιφέρειας αλλά να την αναστρέψει.
Τα δεδομένα αυτά έχουν γίνει αντιληπτά από τις τοπικές κοινωνίες σε όλη την Ελλάδα. Και στη Στερεά, όπου η πολιτική Μπακογιάννη τα αμέσως προηγούμενα χρόνια προσέφερε γη και ύδωρ στις εταιρείες αυτές υποθηκεύοντας το μέλλον της. Κι έχουν γίνει αντιληπτές και στη Φωκίδα. Το κίνημα εναντίον των ΒΑΠΕ και του ζοφερού μέλλοντος που “εγγυώνται” στην Ελλάδα της περιφέρειας είναι το πλέον ενεργό και δυναμικό αυτή τη στιγμή στη χώρα. Και η απόρριψη της ανεξέλεγκτης εγκατάστασής τους εξαιρετικά πλειοψηφική. Αυτό αποδεικνύεται από τις ομόφωνες αποφάσεις των δημοτικών συμβουλίων που έρχονται σωρηδόν τους τελευταίους μήνες από όλη τη Στερεά.
Αποφάσεις που προέρχονται από τη βαθιά τοπική κοινωνία και αναγκάζουν τις δημοτικές αντιπροσωπείες εκούσες-άκουσες να ευθυγραμμιστούν με τη βούλησή τους και τις τελευταίες με τη σειρά τους πιέζουν και εξωθούν το περιφερειακό συμβούλιο Στερεάς, ιδίως την συνέχεια Μπακογιάννη στην περιφερειακή Αρχή, το Φάνη Σπανό, να συγκρουστεί με τον εαυτό της για λόγους πολιτικής επιβίωσης και να κηρύξει τον “ανένδοτο” στην εξακολούθηση της ασύστολης διασποράς γιγαντιαίων ανεμογεννητριών στα βουνά της πλέον επιβαρυμένης περιφέρειας της χώρας.
Το αισιόδοξο είναι ότι η κοινή γνώμη έχει αντιληφθεί και έχει εμπεδώσει την απειλή αν διαιωνιστεί η σημερινή κατάσταση. Η λύση για την αλλαγή του ενεργειακού προτύπου δεν είναι οι ΒΑΠΕ. Είναι πρωτίστως η μικρότερη κατανάλωση ενέργειας, είτε αυτή είναι πράσινη είτε κόκκινη είτε εμπριμέ. Από εκεί και πέρα η στροφή αυτή επιβάλλεται να συνεχιστεί μέσα και από τα μικρής κλίμακας φωτοβολταϊκά και από τη δραστική ενίσχυση του ενεργειακού συστήματος τοπικής εμβέλειας στο πλαίσιο της μετάβασης στον παραγωγό/καταναλωτή και στην κατανεμητική ενέργεια με στόχευση την ενεργειακή αυτονομία και την ταυτόχρονη απομείωση των ενεργειακών ανισοτήτων και της εντεινόμενης ενεργειακής φτώχειας.
Η κατεύθυνση αυτή, δυστυχώς, είναι ασύμβατη με τις προτεραιότητες από πλευράς κυβέρνησης. Αυτό αποδεικνύει η εχθρότητα απέναντι στις ενεργειακές κοινότητες, δίνοντας απόλυτη προτεραιότητα στα μεγάλα ενεργειακά συμφέροντα και βάζοντάς τους στην ουσία dead line ως το τέλος του χρόνου. Με αυτό το δεδομένο, το “αντάρτικο” Σπανού απέναντι στις ΒΑΠΕ έχει μεγάλο ενδιαφέρον το προσεχές διάστημα…
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτο αρχικό στάδιο της εγκατάστασης πολλοί καλοθελητές δημοσιογραφίσκοι ευχαριστούσαν τους "ανεμιστήρες" που με fast track διαδικασία (είχαν πέσει με τα μούτρα όλοι οι πράσινογαλάζιοι παράγοντες και μερικοί αιθεροβάμονες με όνειρο να σώσουν τον πλανήτη γη)κατόρθωσαν να εγκατασταθούν στα ωραία αυτά σημεία της Δεσφινιώτικης γης .
Μάλιστα επικροτούσαν και το γεγονός ότι άνοιξαν δρόμους και διέξοδο στα παράλια για να μπορούν να απολαύσουν οι λουόμενοι τις ωραίες παραλίες που 'κρύβονταν" τόσα χρόνια!!
Σήμερα , όλοι καταλαβαίνουν ότι η εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε τόπους με μεγάλη αξία δεν έχει κανένα οικονομικό νόημα , αντιθέτως δε , στερεί από την τουριστική ανάπτυξη μια περιοχή που έχει την δυνατότητα να ζήσει και μόνο απ αυτή.
Αμ η Άμφισσα που σχεδιάζει τουριστική ανάπτυξη μόνη της; Φανταστείτε σενάριο και πιθανότητες να γίνει πραγματικότητα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓαλαξίδι. Η μοναδική θέα του παραδοσιακού οικισμού έχει πλέον και βιομηχανικές εγκαταστάσεις ανεμογεννητριών στο πακέτο από όπου και να το κοιτάξεις. Ναυτικό χωριό δε με μακράν παράδοση, όποιος το πλησιάσει απο θάλασσα, πρώτα απ' όλα θα δει τις εκτεταμένες αντιτουριστικές ιχθυοκαλλιέργειες. Αν βγεί λίγο απ΄έξω να δει ανοιχτη θάλασσα και τα νησάκια, να απέναντι στην Δεσφίνα και άλλο βιομηχανικό τοπίο ανεμογεννητριών.Δεν μιλάμε τώρα να τολμήσει κανείς να εξερευνήσει τις νότιες παραλίες στο Ανεμοκάμπι.
Ιτέα. Λιμάνι Άμφισσας Δελφών και κεντρικής Στερεάς Ελλάδας. Εκτεταμένες άκρως αντιτουριστικές εγκαταστάσεις βωξίτη στο Λαρνάκι. Όλη η θέα του δυτικού παραλιακού μετώπου της πόλης και πάνω στην παραλία και αγκαλιά με την Ε.Ο. . Ακόμα περισσότερες εγκαταστάσεις βωξίτη προσεχώς στην Καμιώτισα. Σκάνδαλο ξεσκάνδαλο, ξεφτίλα εντελώς αλλά όλοι μέχρι σήμερα στην συγκάλυψη. Σε λίγο, ακόμα περισσότερες εγκαταστάσεις στην παλιά σκάλα Σκαλιστήρι. Αδειοδοτημένς όπως λένε και οι γνωστοί άγνωστοι. Όλη η πλαγιά όλο το βουνό. Όλη η δυτική θέα και απο το νότιο μέτωπο της πόλης. Θέα νότια κεντρικής πλευράς λιμανιού και όλων των πλάζ, προς τα δυτικά βιομηχανική-αιολικά πάρκα Γαλαξιδίου. Θέα προς Ανατολικά βιομηχανική αιολικά Δεσφίνας.
Δεσφίνα. Παντελώς ανάξια τουριστικού λόγου εκτός θαύματος. Παραλίες και χερσόνησος ιχθυοκαλλιέργειες αιολικά και εξόρυξη βωξίτη.Μέχρι να έρθεις απο Δίστομο θές μιά μέρα να ξεχάσεις το βιομηχανικό ρήμαγμα των αιολικών του Διστόμου. Αν κατέβεις πρός Ιτέα, βλέπεις τα χάλια της και απο μακριά.
Δελφοί. Το πολύ μονοήμερη διανυκτέρευση των πιό φτηνιάρικων πακέτων που κάθε βράδυ οι ταλαίπωροι κατεβάζουν βαλίτσες απο λεωφορείο και το πρωί τις φορτώνουν για το επόμενο ξενοδοχείο. Γενικά μονοήμερη επίσκεψη στο μουσείο και τον χώρο. Σύντομα θα δανείζουμε και αρχαία για 20 έως πενήντα χρόνια σε άλλα μουσεία. Εχθρικοί με κάθε τρόπο στο στοιχείο της θάλασσας και της παραλίας. Μόνοι και έρημοι. Αν δεν είχαν και το ένα απο τα τρία κορυφαία μνημεία κλασικής αρχαιότητας της Ελλάδας δίπλα στον οικισμό, ζήτημα να ήταν καλύτερα απο Βουνιχώρα ή Αγία Ευθυμία.
Όλα αυτά πετυχημένα και διαμορφωμένα με κόμματα, βουλευτές , νομάρχες αντιπεριφερειάρχες και δημάρχους πάντα εκλεγμένους Αμφισσοκεντρικά για το καλό της Άμφισσας πρώτα απ΄ολα και πάνω απ΄όλα.
Και ναι αγαπητοί φίλοι, ναι κυρίες και κύριοι, σπουδαγμένοι και μή, ναι , μέσα σε αυτό το περιβάλλον, με πλήρη απέχθεια και υπερ πλήρη απάρνηση κάθε σχέσης με παραλία και την θάλασσα, στην Άμφισσα τους τάζουν ακόμα και αυτοί ονειρεύονται ...... τουρισμό.... Ναι, Δελφοί Ιτέα Γαλαξίδι θα είναι ότι πιο αντιτουριτικό υπάρχει και αυτοί εκεί, μόνοι τους, μακριά απο κάθε τουριστικό πυρήνα ή άξονα μετακίνησης τουριστών, θα αναπτύξουν τον δικό τους μοναδικό τύπο τουρισμού. Θα βρεθούν άνθρωποι που τις πολύτιμες πέντε δέκα μέρες του χρόνου που για αυτές κόπιασαν τις υπόλοιπες 360, που έκαναν το σκ..ο του παξιμάδι ή έχοντας περίσσεμα για ξόδεμα, θα διανύσουν βουνά ή παραλίες βουτηγμένες μέσα στις χειρότερες μορφές βιομηχανικού τοπίου για να περάσουν αξέχαστα στην Άμφισσα χωρίς να διανοηθούν να ξεμητήσουν πρός παραλία ή προς Ελαιώνα γιατί βιομηχανικό τοπίο και πάλι.
Απλά το προσφέρω για τροφή για σκέψη και προβληματισμό γιατί αν πω τα αυτονόητα, κάποιοι γελοίοι θα προσπαθήσουν και πάλι να πετάξουν την μπάλα στην εξέδρα για τους ανεγκέφαλους και και τους κάνουν να μιλάνε για τοπικισμό.
Αρθρογράφε, δεν γνωρίζω τί είδους σπουδές έχεις αλλά θα έπρεπε να γνωρίζεις ότι δεν υφίσταται επιστημονικός όρος "ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή". Αν πραγματι πιστευεις κάτι τέτοιο τότε παρέθεσε τις επιστημονικές μελέτες που αποδεικνύουν το αυτό.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠράγματι η κλιματική αλλαγή ως φαινόμενο υπάρχει εδώ και εκατομμύρια χρόνια και αποτελεί έναν φυσικό κύκλο της Γης.
Ομως, σήμερα υπάρχουν κάποιοι που προσπαθούν μανιωδώς να εισάγουν τον όρο που ανεφερα πιο πάνω και να τον συνδέσουν με τις εκπομπές CO2. Αυτό, πέραν του ότι είναι αναπόδεικτο, έχει μία απλή εξήγηση: Κάποιες βιομηχανίες έχουν επενδύσει σε συγκεκριμένες "πράσινες" τεχνολογίες οι οποίες τυγχάνει να μην είναι και τόσο "πράσινες"!
Αλλά αυτό δεν απασχολεί! Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι η μετάβαση σε αυτές τις τεχνολογίες που αυτοί λανσάρουν και η οποία μετάβαση θα τους αποφέρει υπερκέρδη.
Συγγνωμη αν κούρασα αλλά το θέμα είναι τεράστιο.