Η Υπνική άπνοια και τα επακόλουθά αυτής

Μηνάς Αρτόπουλος

Σε «ανοιχτή πληγή»  για την παγκόσμια οικονομία έχει «εξελιχθεί» η υπνική άπνοια καθώς κοστίζει εκατοντάδες δις δολάρια το χρόνο, αφού  το 75% των πασχόντων παραμένει αδιάγνωστο!

Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξαν κορυφαίοι επιστήμονες που συμμετείχαν στην επιστημονική συνάντηση η οποία πραγματοποιήθηκε στο  Ζάγκρεμπ της Κροατίας στις 13 Σεπτεμβρίου.

Κι αυτό γιατί μόνο στις ΗΠΑ, σύμφωνα με επιστημονική μελέτη που παρουσιάστηκε, η υπνική άπνοια κοστίζει149,6 δις δολάρια το χρόνο!

«Στις ΗΠΑ αυτή η χρόνια νόσος θεωρείται μια κρυφή κρίση υγείας καθώς υπολογίζουν ότι οι επιπτώσεις της στην οικονομία της χώρας όλων των αδιάγνωστων περιπτώσεων σε ένα έτος είναι :

• Χαμένες εργατοώρες 86,9 δις. δολάρια
• Τροχαία ατυχήματα 26,2 δις. δολάρια
• Εργατικά ατυχήματα 6,5 δις δολάρια»                                  αναφέρει ο διαπρεπής  Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος Μηνάς Αρτόπουλος, διευθυντής του Τμήματος Χειρουργικής Τραχήλου-Θυρεοειδούς της ΩΡΛ κλινικής του «ΜΗΤΕΡΑ», που συμμετείχε.

Στις ΗΠΑ με 320 εκ. πληθυσμός πάσχουν από υπνική άπνοια 29,4 εκ. άτομα ,δηλαδή το 12% των κατοίκων, ενώ αντίστοιχα στην Ολλανδία  με 17 εκ. πληθυσμό πάσχουν 400 χιλ. το 2,4% και  στην Κροατία με  4,2 εκ. πληθυσμό πάσχουν  99 χιλ, επίσης το2,4%. Ακόμη στις χώρες της  Αδριατικής  με 30 εκ. πληθυσμό πάσχουν 706 χιλ. άτομα δηλαδή το 2,4%.

Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία.

                      ΥΠΝΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ-ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΟΣ

Η αποφρακτική άπνοια είναι η πιο συχνή διαταραχή (παρατεταμένη διακοπή) της αναπνοής κατά την διάρκεια του ύπνου και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων συνοδεύεται από έντονο ροχαλητό. Σύμφωνα με μελέτες επτά φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εμπλακούν σε τροχαίο δυστύχημα έχουν όσοι υποφέρουν από αποφρακτική υπνική  άπνοια σε σχέση με αυτούς που έχουν αντιμετωπίσει το πρόβλημα!

Η αποφρακτική υπνική άπνοια εκτός από τις επιπτώσεις στην οδήγηση μπορεί ακόμη να επιφέρει:

• Καρδιακή ανεπάρκεια- αρρυθμία,
• Υψηλή πίεση,
• Εγκεφαλικό επεισόδιο,
• Διαβήτη,
• Κατάθλιψη,
• Μειωμένη απόδοση στην εργασία,
• Προβλήματα μνήμης.

 Εκτιμάται δε ότι το 6% των ενηλίκων σε παγκόσμιο επίπεδο, πάσχει από την νόσο, με το 75% αυτών να παραμένει αδιάγνωστο! Από τους πάσχοντες οι μισοί είναι υπέρβαροι. Σε αναλογία η νόσος ταλαιπωρεί έναν στους 25  άνδρες και μία στις 50 γυναίκες μέσης ηλικίας. Η νόσος δεν κάνει διακρίσεις καθώς πλήττει και τα παιδιά.

Οι επιπτώσεις στα παιδιά είναι κι αυτές αρκετές σημαντικές καθώς προκαλεί:

• Αναπτυξιακή καθυστέρηση,
• Γνωστικές και μαθησιακές διαταραχές,
• Υπνηλία κατά την διάρκεια της ημέρας,
• Αίσθηση κόπωσης,
• Διάσπαση της προσοχής,
• Υπερκινητικότητα.

                    ΔΙΑΓΝΩΣΗ –ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Οι ενήλικες ασθενείς που πάσχουν από επίμονο ροχαλητό και πιθανή υπνική άπνοια θα πρέπει να υποβάλλονται σε πλήρη ωτορινολαρυγγολογική εξέταση.

Στη συνέχεια η μελέτη ύπνου θα  δώσει σπουδαίες πληροφορίες με κυριότερη το δείκτη άπνοιας – υπόπνοιας (ΑΗΙ).
Εφόσον αυτός είναι παθολογικός τότε θα συσταθεί η τοποθέτηση συσκευή συνεχούς θετικής πίεσης αεραγωγών (CPAP) και απώλεια κιλών.

Σε περίπτωση που η συσκευή δεν είναι ανεκτή ή δεν θεραπεύει επαρκώς την άπνοια τότε τίθεται ζήτημα χειρουργικής αντιμετώπισης.
Η υπνοενδοσκόπηση (DISE) είναι η ασφαλέστερη και ακριβέστερη μέθοδος εντοπισμού του προβλήματος βάση της κατάταξης VOTE, με την οποία καθορίζουμε:

• το σημείο της απόφραξης ,
• το βαθμό της απόφραξης (αμελητέος, μερική απόφραξη, πλήρης απόφραξη),
• τον τύπο της απόφραξης (προσθιοπίσθιος, συγκεντρικός, εκ των πλαγίων).

Η υπνική άπνοια στους ενήλικες μπορεί να οφείλεται σε:

• Σκολίωση του ρινικού διαφράγματος,
• Υπερτροφία των ρινικών κογχών,
• Στενό φάρυγγα λόγω υπερτροφίας των αμυγδαλών, μακρά σταφυλή, υπερτροφία γλωσσικής αμυγδαλής κτλ.

 «Αντιμετωπίζεται με την διόρθωση του ρινικού διαφράγματος, τον καυτηριασμό των ρινικών κογχών ή με κογχοτομή και σταφυλο-φαρυγγο-υπερωιο-πλαστική» εξηγεί ο κ Αρτόπουλος και καταλήγει.

«Στα παιδιά συνήθως το πρόβλημα οφείλεται στα λεγόμενα κρεατάκια και την υπερτροφία των αμυγδαλών . Αντιμετωπίζεται εύκολα με την αφαίρεσή τους με τις πλέον σύγχρονες μεθόδους, όπως το Laser,  ραδιοσυχνότητες, XPS κτλ.  Η διάρκεια της επέμβασης διαρκεί 20-30 λεπτά  και το παιδί αυθημερόν ή την επόμενη μέρα επιστρέφει σπίτι του».

Στα παιδιά η υπνοενδοσκόπηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί:

• Όταν το μέγεθος των αμυγδαλών και των αδενοειδών (κρεατάκια) κλινικά δεν δικαιολογεί το επίμονο ροχαλητό ή/και την υπνική άπνοια και υπάρχουν αμφιβολίες για την χειρουργική αντιμετώπιση  και
• Όταν έχουν κάποιο σύνδρομο, ώστε να διευκρινιστεί αν η χειρουργική επέμβαση θα λύσει το πρόβλημα.

                 www.artopoulos.com.gr,    Τηλ. 6937673736