Με αφορμή την ομιλία της στο TEDxAcademy στην οποία αναφέρθηκε στα τρία διαχρονικά δυνατότερα σημεία του Ελληνισμού τα τελευταία 4.000 χρόνια, συνομιλήσαμε με την κ. Ευθυμίου για την Ιστορία και τις κρίσεις που πέρασε η Ελλάδα…
— Αλήθεια, κυρία Ευθυμίου. Τι θέλατε να γίνετε όταν ήσασταν μικρή;
Ιστορικός ή τραγουδίστρια ή εθνογράφος ή αρχιτέκτων. Και τα τέσσερα αυτά πεδία με ελκύουν και με συγκινούν μέχρι σήμερα.
— Ποια ήταν η σχέση σας με την Ιστορία στο σχολείο;
Πολύ καλή. Ρόλο σε αυτό έπαιξε και μία εμπνευσμένη καθηγήτρια, στο Δημόσιο Γυμνάσιο όπου φοίτησα, που αγαπούσε την Ιστορία, τη δουλειά της και τους μαθητές της. Έτσι, εισέπραξα από αυτήν έναν πρότυπο που λειτουργεί μέσα μου ως σηματωρός.
Δεν δυσκολεύτηκα να αποφασίσω τι θα σπουδάσω, γιατί είχα την κλίση στην Ιστορία. Εξ άλλου, δεν ήμουν καλή στα μαθηματικά και, έτσι, δεν θα μπορούσα να υπηρετήσω τη δεύτερη επιθυμία μου, δηλαδή την αρχιτεκτονική. Δεν θα πετύχαινα σε εισαγωγικές εξετάσεις στο Πολυτεχνείο.
— Δίνετε διαλέξεις για ενήλικες και μάλιστα αφιλοκερδώς. Πώς σας ήρθε η ιδέα;
Μου ήλθε προ δωδεκαετίας περίπου, από απελπισία. Έβλεπα, από δεκαετίες, την κοινωνία μου να οδηγείται στην καταστροφή και αναζητούσα τρόπο να συμβάλω στην αποτροπή του κακού, θεωρώντας το υποχρέωση του καθενός μας ως πολίτη. Τελικά, την ιδέα αυτή την πραγματοποίησα για μια δεκαετία περίπου.
— Υπάρχει ενδιαφέρον απ’ τους Έλληνες για την Ιστορία;
Τεράστιο και γνήσιο. Στις διαλέξεις μου διαπίστωνα ότι υπάρχει μεγάλη φιλομάθεια – μερικές φορές, και ευρυμάθεια.
— Ποιες είναι οι μεγαλύτερες παρανοήσεις για την ελληνική ιστορία των τελευταίων 200 ετών;
Πολλές. Μία σημαντική, κατά τη γνώμη μου, είναι η ανάγνωση των σχέσεών μας με τους Ευρωπαίους την οποία και καλλιεργούμε προς την κατεύθυνση που μας συμφέρει ώστε να φταίει πάντοτε κάποιος άλλος που μονίμως «μας επιβουλεύεται», και ποτέ εμείς. Η θεωρία του θύματος, όμως, ταιριάζει σε θρασύδειλους όχι σε γενναίους και αξιοπρεπείς.
— Θυμάμαι πως κάποτε κατηγορηθήκατε ότι “βγάλατε τα 3/4 των Ελλήνων Αλβανούς”. Πόσο δύσκολο είναι να διδάσκετε την ιστορική αλήθεια όταν σε κάθε γωνιά κάποιος μπορεί να σας κατηγορήσει για οτιδήποτε;
Κοιτάξτε, η Ιστορία αφορά τους ανθρώπους αυτής της Γης, οπότε είναι φυσικό να εγείρει ενδιαφέρον και ερωτήματα στον κάθε άνθρωπο, σε όλους μας. Βέβαια, υπάρχει και η πλευρά της ανοησίας, της αμάθειας, της διαστρέβλωσης και της κακοβουλίας που είναι κατά 4/4 επικίνδυνες. Αλλά, και οι ανοησίες και οι εμμονές μας είναι μέσα στο παιχνίδι. Τα έχουμε αυτά, άνθρωποι και κοινωνίες.
— Έχετε πει πως μαθαίνετε την ιστορία εδώ και δεκαετίες, όμως νιώθετε αμαθέστατη…
Η αμάθειά μου επιβεβαιώνεται μέσα μου κάθε φορά που διαβάζω έναν νέο συναρπαστικό πόνημα ιστορίας.
— Βλέποντας την άνοδο των νεοναζί σε διάφορες περιοχές του πλανήτη, αναρωτιέται κανείς, διδασκόμαστε ποτέ απ’ την Ιστορία;
Η Ιστορία είναι ο μεγαλύτερος δάσκαλος των κοινωνιών τόσο σε ατομικό όσο και σε συνολικό επίπεδο. Άλλο εάν εμείς, στις κρίσιμες στιγμές δεν θέλουμε να τη συμβουλευτούμε.
— Η σημερινή κρίση έχει ανάλογο στην -μετά το 1821- ελληνική ιστορία; Κι αν ναι, τι θα μπορούσαμε να διδαχτούμε από την προηγούμενη ανάλογη περίπτωση.
Η κοινωνία μας έχει ζήσει πολλές κρίσεις. Καμία από αυτές δεν είχε τα χαρακτηριστικά της κρίσης που ζούμε τώρα, δηλαδή να καταρρεύσουμε οικονομικά και ηθικά αφού πρώτα είχαμε εκτοξευθεί σε υψηλά επίπεδα ευημερίας, κενόδοξης κατανάλωσης και ψευδεπίγραφης μόρφωσης. Τις παλαιότερες κρίσεις κλήθηκε να τις αντιμετωπίσει μία κοινωνία κατά κύριο λόγο μεροκαματιάρηδων γεωργών, τεχνιτών, εργατών, κτηνοτρόφων και ναυτικών. Όχι μία κοινωνία κατά κύριο λόγο δημοσίων δήθεν υπαλλήλων και ανθρώπων του «χειμώνα στην Αράχοβα, καλοκαίρι στη Μύκονο». Έχει μεγάλη διαφορά…
-------------------------------------------------------------------------------------------
Η καθηγήτρια του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών μιλά στα Μικροπράγματα για τις μεγαλύτερες παρανοήσεις σχετικά με την ελληνική Ιστορία και για την κρίση
www.lifo.gr
Πώς να αντιληφθείς κ να ιστορισεις έναν λαό όταν αποστρέφεσαι την ψυχή του.
ΑπάντησηΔιαγραφή