Ποιες εξετάσεις πρέπει να κάνετε για τον προστάτη και πότε; (Του Βάιου Παπαδημητρίου, Ουρολόγου, Λαμία www.ourologos.eu )

Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη  είναι η συχνότερη καλοήθης ουρολογική πάθηση των ανδρών μετά την ηλικία των 50 ετών. Στην πάθηση υπάρχει οικογενειακή προδιάθεση, δηλαδή αν ο πατέρας ή ο αδελφός κάποιου έχουν σοβαρή συμπτωματολογία από τον προστάτη είναι πιθανότερο να εμφανιστούν συμπτώματα στην πορεία και στον άνδρα. Γενικά μπορεί να μην προκαλεί κανένα σύμπτωμα ή να είναι συμπτωματική. Συνδέεται σε ένα σημαντικό ποσοστό των ανδρών με μία πλειάδα συμπτωμάτων που μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ποιότητα ζωής. Αν δεν υπάρξει θεραπεία στους άνδρες με σοβαρά συμπτώματα, η καλοήθης υπερπλασία μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές επιπλοκές, όπως η οξεία επίσχεση ούρων, η αιματουρία, οι υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις, η λιθίαση της κύστεως, η αποφρακτική ουροπάθεια και σπανιότερα η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια. Η παρακολούθηση των ανδρών με συμπτώματα μετά τα 50 έτη από τον ουρολόγο είναι σημαντικής αξίας.

dr. Βάιος Παπαδημητρίου

Σε έναν άνδρα με συμπτώματα προστάτη οι συνήθεις εξετάσεις που γίνονται σε ένα ουρολογικό ιατρείο είναι:

Υπερηχογράφημα νεφρών, ουροδόχου κύστης και προστάτη- μέτρηση υπολείμματος ούρων

Είναι η πιο κοινή και χρήσιμη εξέταση σε άνδρες που ελέγχονται για τον προστάτη τους, αλλά έχει και άλλες πολλές ενδείξεις (διερεύνηση αιματουρίας, κολικός νεφρού, υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις, ακράτεια ούρων και άλλα). Στο τέλος της εξέτασης θα σας ζητηθεί να ουρήσετε και μετά θα μετρηθεί με τον υπερηχογράφο το υπόλειμμα των ούρων, πόσα δηλαδή ούρα περίσσεψαν στην κύστη. Είναι καλό πριν το ραντεβού σας να έχετε πιει περίπου ένα λίτρο νερό και να μην έχετε ουρήσει, ώστε όταν σας εξετάσει ο γιατρός να έχετε μία φυσιολογική επιθυμία για ούρηση.

Ουροροομετρία

Το ροόμετρο είναι ένα ειδικό μηχάνημα που επικοινωνεί ασύρματα με τον κεντρικό υπολογιστή. Θα ζητηθεί αρχικά στον εξεταζόμενο που νοιώθει μία φυσιολογική επιθυμία για ούρηση να ουρήσει μέσα στο μηχάνημα, αφού η πόρτα κλείσει και ο γιατρός απομακρυνθεί ώστε να εξασφαλίζεται η ιδιωτικότητα του ασθενούς. Στο κεντρικό μηχάνημα καταγράφεται μία καμπύλη ούρησης που ουσιαστικά υποδηλώνει την ταχύτητα εξόδου των ούρων, το πόσο εύκολα δηλαδή ή δύσκολα βγαίνουν τα ούρα. Έτσι μπορούμε απλά και εύκολα να διαπιστώσουμε ποιοι ασθενείς ουρούν φυσιολογικά ή  αποφρακτικά. Τόσο η Ευρωπαϊκή Ουρολογική Εταιρία, όσο και η Διεθνής Εταιρία Εγκράτειας προτείνουν την ροομετρία ως απαραίτητη αρχική εξέταση στους ασθενείς με συμπτώματα από το κατώτερο ουροποιητικό σύστημα ή ακράτεια ούρων.

Μέτρηση PSA (ειδικό προστατικό αντιγόνο)

Το πιθανότερο είναι ο ουρολόγος να σας ζητήσει την εξέταση αίματος PSA  αν είστε πάνω από 50 και μικρότεροι των 75 ετών. Αν έχετε αδελφό ή πατέρα με καρκίνο του προστάτη προτείνεται η μέτρηση από μικρότερη ηλικία (40 ετών).  Είναι μία εξέταση που γίνεται προσπαθώντας να βρούμε άνδρες με αυξημένη πιθανότητα καρκίνου του προστάτη (για περισσότερες πληροφορίες για το psa και τη βιοψία του προστάτη επισκεφθείτε τη σελίδα www.ourologos.eu ). Η εξέταση δυστυχώς δεν είναι ειδική για τον καρκίνο και ξέρουμε ότι 1 στους 4 άνδρες με καλοήθη υπερπλασία θα έχουν αυξημένη τιμή PSA (συνήθως από 4 έως 10 ng/ml).

Δακτυλική εξέταση

Η δακτυλική εξέταση του προστάτη μπορεί να δώσει χρήσιμες πληροφορίες για το μέγεθος του προστάτη και τη μορφή του. Το επιθυμητό είναι ο προστάτης να είναι μαλακός. Αν ο γιατρός ψηλαφήσει μία διαφορετική σκληρή περιοχή, αυτό δεν είναι δεσμευτικό ότι υπάρχει κακοήθεια αλλά ίσως σας προτείνει βιοψία προστάτη.