Σχετίζεται η ερωτική πράξη με την καρδιακή ανακοπή; ( Δρος Βάιου Παπαδημητρίου)

Η σεξουαλική δραστηριότητα αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό κομμάτι της ποιότητας ζωής. Όμως δεν είναι ακίνδυνη. 

Η στύση του πέους είναι ένα νευραγγειακό φαινόμενο υπό ορμονικό έλεγχο, αποτέλεσμα πολλών αγγειακών και νευρολογικών μηχανισμών που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους με σκοπό την υπό πίεση συγκέντρωση του αίματος στα σηραγγώδη σώματα του πέους και την επίτευξη επαρκούς σκληρότητας. Η ερωτική επαφή πρακτικά είναι μία μορφή αερόβιας φυσικής άσκησης που απαιτεί ικανότητα του οργανισμού να ανεβάσει σφύξεις και να έχει επαρκή καρδιακή λειτουργία, ώστε να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις για καρδιακό έργο. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι Καρδιολογικές Εταιρίες συστήνουν αποφυγή σεξουαλικής δραστηριότητας και λήψης φαρμάκων της στύσης σε άνδρες με σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια. 

Σε μία μελέτη του 2006 από τη Γερμανία, το 0,2% των θανάτων σχετίστηκε με τη σεξουαλική δραστηριότητα. Γενικά είναι αποδεκτό ότι κατά τη διάρκεια του σεξ μπορεί να πυροδοτηθούν οξέα καρδιακά προβλήματα, όπως έμφραγμα του μυοκαρδίου ή σοβαρές αρρυθμίες. Η αιφνίδια καρδιακή διακοπή (ή ‘ανακοπή’ όπως καθημερινά αναφέρεται από τους περισσότερους) χαρακτηρίζεται από απώλεια του σφυγμού και είναι δυνητικά θανατηφόρος και υπεύθυνη για πάνω από 300.000 αιφνίδιους θανάτους στις Ηνωμένες Πολιτείες ετησίως. Η έντονη φυσική δραστηριότητα, ειδικά αν κάποιος είναι αγύμναστος, σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο επικίνδυνων αρρυθμιών και για αυτό το λόγο, ειδικά μετά τα 40 έτη, προτείνουμε αποφυγή ‘λεονταρισμών’ και υπερβολών στη φυσική άσκηση. 

Το 2017 δημοσιεύτηκε μία ενδιαφέρουσα μελέτη στο περιοδικό της Αμερικάνικης Καρδιολογικής εταιρίας. Από το 2002 καταγράφηκαν όλα τα περιστατικά αιφνίδιου θανάτου στην περιοχή του Όρεγκον- Πόρτλαντ και εντοπίστηκαν οι πιθανές αιτίες. Περιλήφθηκαν όσοι ήταν άνω των 18 ετών και πέθαναν μεταξύ 2002 και 2015. Όσοι θάνατοι συνέβησαν σε διάστημα μίας ώρας μετά ή κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής θεωρήθηκαν σχετιζόμενοι με το σεξ. Συνολικά σε ένα πληθυσμό 600.000 περίπου κατοίκων,  καταγράφηκαν 4.557 καρδιακές ανακοπές. Η μέση ηλικία ήταν τα 65 έτη και το 68%  αφορούσαν άνδρες. 34 ανακοπές (ποσοστό 0,7% επί του συνόλου) σχετίστηκαν με την ερωτική επαφή. Οι 18 συνέβησαν κατά τη διάρκεια της πράξης και οι 15 την επόμενη ώρα. Σχεδόν το σύνολο αφορούσε άνδρες και όχι γυναίκες (94%). Ένα μεγάλο ποσοστό αυτών των ανδρών είχε γνωστό καρδιολογικό ιστορικό. Το 29% είχε στεφανιαία νόσο, το 26% γνωστή καρδιακή ανεπάρκεια και οι περισσότεροι λάμβαναν φαρμακευτική αγωγή. Η κατανάλωση αλκοόλ πριν την επαφή φάνηκε στην ανάλυση να αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακού συμβάντος. 

Το σύνολο σχεδόν τον ανακοπών κατά τη σεξουαλική επαφή ήταν θανατηφόρες και μόνο στο 1/3 των περιπτώσεων ο ερωτικός σύντροφος είχε γνώση πρώτων βοηθειών-καρδιοπνευμονικής αναζωογόνησης και το επιχείρησε. Τα αποτελέσματα αυτά είναι σημαντικά και μας υπενθυμίζουν ότι το σεξ δεν είναι άμοιρο κινδύνων, ειδικά σε άνδρες με γνωστό καρδιολογικό ιστορικό. 

Βιβλιογραφία

Βarzeller M, Bux R, Raschka C, Bratzke H. Sudden cardiovascular death associated with sexual activity: a forensic autopsy study (1972-2004). Forensic Sci Med Pathol 2006;2:109–14.

Aro, A. L., Rusinaru, C., Uy-Evanado, A., Chugh, H., Reinier, K., Stecker, E. C. (2017). Sexual Activity as a Trigger for Sudden Cardiac Arrest. Journal of the American College of Cardiology, 70(20), 2599–2600.