Τι είναι η ουρολοίμωξη;

Η ουρολοίμωξη είναι η προσβολή κάποιου οργάνου του ουροποιητικού συστήματος (ουρήθρα, ουροδόχος κύστη, ουρητήρες, νεφροί) από κάποιο μικρόβιο. Στις γυναίκες η συχνότερη μορφή ουρολοίμωξης είναι η οξεία κυστίτιδα που μπορεί να εμφανιστεί σε όλες τις ηλικίες.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ουρολοίμωξης;

Η ουρολοίμωξη εκδηλώνεται συνήθως χωρίς πυρετό με τσούξιμο στην ούρηση, συχνουρία και αίμα στα ούρα.

Πώς κολλάει η ουρολοίμωξη;

Η κυστίτιδα είναι πιο συχνή μορφή ουρολοίμωξης στις γυναίκες γιατί το μήκος της γυναικείας ουρήθρας είναι πολύ μικρότερο από του άνδρα και αυτό κάνει πολύ πιο εύκολο να ανέβουν μικρόβια από την ουρήθρα προς την κύστη. Η γυναικεία ουρήθρα έχει μήκος μόνο 3-4 εκατοστά, ενώ η ανδρική 20-25 εκατοστά.

Αν το μικρόβιο ανέβει προς τους νεφρούς τότε μιλάμε για οξεία πυελονεφρίτιδα. Είναι μία πολύ πιο σοβαρή λοίμωξη που έχει ψηλό πυρετό με ρίγος, αίμα και συνήθως πόνο στο νεφρό.

Ποιο είναι το συχνότερο μικρόβιο που προκαλεί ουρολοίμωξη;

Το συχνότερο μικρόβιο που προκαλεί ουρολοίμωξη και στα δύο φύλα είναι το κολοβακτηρίδιο (Escherichia coli ή ευρύτερα γνωστό ως E. coli) σε ποσοστό περίπου 80%. Συγκεκριμένα, το E. coli είναι υπεύθυνο για το 80% των περιπτώσεων πυελονεφρίτιδας, για το 60% των περιπτώσεων κυστίτιδας και για το 30% των περιπτώσεων ασυμπτωματικής βακτηριουρίας.

Το E. coli είναι ένα μικρόβιο που υπάρχει φυσιολογικά στα κόπρανα των ανθρώπων και αποτελεί μέρος της φυσιολογικής εντερικής χλωρίδας. Άρα συνήθως δεν κολλάει από τουαλέτες ή επαφή με άλλους ανθρώπους, αλλά το έχουμε μέσα μας και η μετάδοση γίνεται στα γειτονικά όργανα! 

Υπό ειδικές συνθήκες, όπως η πτώση της άμυνας του οργανισμού, το E. coli μπορεί να μετατραπεί σε παθογόνο μικρόβιο, να περάσει σε άλλα όργανα και να προκαλέσει προβλήματα, με συχνότερο την ουρολοίμωξη.

Ποια είναι η θεραπεία για την ουρολοίμωξη με E. coli;

Η ουρολοίμωξη αντιμετωπίζεται με αντιβίωση, ανάλογα με την καλλιέργεια και το αντιβιόγραμμα και με διάρκεια ανάλογα με τη βαρύτητα. Σήμερα δυστυχώς υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με τις ανθεκτικότητες των μικροβίων. Εξαιρετικά αντιβιοτικά που δυστυχώς καταχραστήκαμε τα τελευταία 20 χρόνια όπως το Ciproxin, όλο και συχνότερα δεν αντιμετωπίζουν την ουρολοίμωξη.

Για αυτό το λόγο, η Ευρωπαϊκή Ουρολογική Εταιρία προτείνει το 2018 ως πρώτη επιλογή ένα παλιό αντιβιοτικό, την φωσφομυκίνη, που φαίνεται πλέον να είναι αποτελεσματικότερο από τα νεότερα αντιβιοτικά και απαιτείται μόνο η λήψη μίας δόσης. Σε λοιμώξεις του νεφρού όμως η διάρκεια θεραπείας πρέπει να είναι μεγαλύτερη, συνήθως 14 ημερών.

Υπάρχει θεραπεία χωρίς αντιβίωση και τι μπορούμε να κάνουμε προληπτικά;

Το E. coli υπάρχει στο έντερό μας και για αυτό το λόγο διαταραχές στην κένωση του εντέρου, όπως η δυσκοιλιότητα, αποτελούν παράγοντα κινδύνου για υποτροπές της ουρολοίμωξης. Έτσι σε αυτές τις περιπτώσεις είναι σημαντική η αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας και ζητείται η βοήθεια από τον ειδικό γαστρεντερολόγο.

Προληπτικά αυτό που συστήνεται είναι:

• Προσοχή στο σκούπισμα μετά την αφόδευση με αποφυγή της κίνησης από πίσω προς τα μπροστά, γιατί έτσι μπορεί να μεταφέρονται μικρόβια προς την ουρήθρα
• Το πρωκτικό σεξ αποτελεί παράγοντα κινδύνου για μεταφορά του E. coli στα όργανα του ουροποιητικού και προτείνουμε άμεσα πλύσεις με αντισηπτικό ή σαπούνι

Πώς μεταδίδεται η ουρολοίμωξη;

Οι ουρολοιμώξεις δεν μεταδίδονται σεξουαλικά και δεν χρειάζεται να λάβει θεραπεία ταυτόχρονα ο σεξουαλικός σύντροφος.

Επίσης δεν μεταδίδονται με τη χειραψία ή μέσω της τουαλέτας, οπότε δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με την κοινή χρήση της τουαλέτας.

Γενικά καλό είναι να αποφεύγονται στενά ρούχα και εσώρουχα και η χρήση αντισηπτικών και αρωμάτων στον κόλπο και γύρω από την ουρήθρα, καθώς διαταράσσουν τη φυσιολογική εντερική χλωρίδα.

Τι μπορώ να κάνω για να αποφύγω την ουρολοίμωξη από E. coli;

Προτείνονται οι παρακάτω τρόποι ώστε μία ουρολοίμωξη τελικά να μην εκδηλωθεί με συμπτώματα και ο ίδιος ο οργανισμός να την αντιμετωπίσει με τοπικούς αμυντικούς μηχανισμούς, αποφεύγοντας ο ασθενής να λάβει φάρμακα.

• Λήψη άφθονων υγρών ώστε τα ούρα να μην είναι πυκνά
• Αποφυγή της σεξουαλικής επαφής για λίγες ημέρες
• Λήψη χυμών. Ειδικά ο χυμός cranberry φαίνεται ότι περιέχει μανόζη-D και τανίνες που αναστέλλουν την προσκόλληση του E. coli στο τοίχωμα της κύστης. Υπάρχουν όμως και μελέτες που δεν έχουν δείξει στατιστικώς σημαντική μείωση του κινδύνου ουρολοίμωξης από ημερήσια λήψη χυμού cranberry για 6 μήνες.
• Ούρηση αμέσως μετά τη σεξουαλική επαφή και οι συχνές ουρήσεις, ώστε τα μικρόβια να μην προλαβαίνουν να πολλαπλασιαστούν.
• Πρόβειο γιαούρτι με πέτσα ή ξινόγαλα που περιέχουν προστατευτικούς γαλακτοβάκιλλους

Dr. ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΩΝ. ΖΑΒΟΣ

peptiko.gr