Αυξημένη συχνότητα πολυπόδων και καρκίνου παχέος εντέρου σε ασθενείς με εκκολπωματίτιδα

Γράφει ο Γαστρεντερολόγος Δρ. Χρήστος Ζαβός, http://peptiko.gr

Τα εκκολπώματα είναι μικρά «σακουλάκια» στο τοίχωμα του παχέος εντέρου που δημιουργούνται σε σημεία όπου ασκούνται υψηλές πιέσεις στον αυλό του εντέρου (πχ λόγω δυσκοιλιότητας) σε συνδυασμό με τη χαλάρωση του τοιχώματος του εντέρου.  Παράγοντες κινδύνου για τη δημιουργία εκκολπωμάτων παχέος εντέρου αποτελούν η δίαιτα πτωχή σε φυτικές ίνες, το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η έλλειψη σωματικής άσκησης και η ηλικία.

Στην πλειονότητα των περιπτώσεων τα εκκολπώματα δεν εκδηλώνονται με κάποιο σύμπτωμα. Σε ορισμένες όμως περιπτώσεις μπορεί να επιπλακούν με αιμορραγία, απόστημα, φλεγμονή, ή διάτρηση του εντέρου.

Η φλεγμονή των εκκολπωμάτων ονομάζεται εκκολπωματίτιδα και συνήθως χρήζει νοσηλείας σε νοσοκομείο ή κλινική. Η εκκολπωματίτιδα αποτελεί αιτία εισαγωγής στο νοσοκομείο για πάνω από 200.000 ασθενείς στις ΗΠΑ κάθε χρόνο. Η διάγνωσή της γίνεται με αξονική τομογραφία, ενώ η κολονοσκόπηση στην οξεία φλεγμονή των εκκολπωμάτων αντενδείκνυται διότι ενέχει μεγάλο κίνδυνο διάτρησης του εντέρου.

Η προγραμματισμένη κολονοσκόπηση 6 εβδομάδες μετά την ύφεση της εκκολπωματίτιδας είναι απαραίτητη για τον έλεγχο της έκτασης των εκκολπωμάτων αλλά και για τον αποκλεισμό καρκίνου παχέος εντέρου, που πιθανόν να εμφανίζει παρόμοια εικόνα με την εκκολπωματίτιδα στην αξονική τομογραφία.

Ο Γαστρεντερολόγος Δρ. Χρήστος Ζαβός θα παρουσιάσει όλα τα τελευταία δεδομένα για τα εκκολπώματα του παχέος εντέρου σε ομιλία που θα γίνει στο ξενοδοχείο Divani Caravel το Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου 2018 και ώρα 12:30 μ.μ. στα πλαίσια της 16ης Εκπαιδευτικής Διημερίδας της Επαγγελματικής Ένωσης Γαστρεντερολόγων Ελλάδας (ΕΠΕΓΕ). Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εκδήλωση κάντε κλικ εδώ: https://www.facebook.com/events/220324311932685/

Νέα έρευνα συσχέτισης εκκολπωματίτιδας με καρκίνο παχέος εντέρου

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Γενεύης στην Ελβετία δημοσίευσαν τον Ιούλιο 2018 μετανάλυση στο έγκριτο περιοδικό Clinical Gastroenterology and Hepatology στην οποία μελέτησαν τη συχνότητα πολυπόδων και καρκίνου παχέος εντέρου σε ασθενείς με εκκολπωματίτιδα. Η μετανάλυση συμπεριέλαβε 31 μελέτες σε 50.445 ασθενείς με εκκολπωματίτιδα που υποβλήθηκαν σε κολονοσκόπηση μετά την ύφεση της φλεγμονής.

Τα αποτελέσματα της μετανάλυσης έδειξαν αυξημένη συχνότητα καρκίνου παχέος εντέρου σε ασθενείς με εκκολπωματίτιδα (σταθμισμένη συχνότητα 1,9%, 95%CI 1,5%–2,3%). Οι ασθενείς με επιπλεγμένη εκκολπωματίτιδα βρέθηκε ότι είχαν ακόμη μεγαλύτερη συχνότητα παρουσίας καρκίνου παχέος εντέρου (σταθμισμένη συχνότητα 7,9%, 95%CI 3,9%–15,3%). Η μέγιστη συχνότητα όμως ήταν στην παρουσία πολυπόδων στους ασθενείς με εκκολπωματίτιδα, οι οποίοι προδιαθέτουν σε καρκίνο παχέος εντέρου εφόσον δεν αφαιρεθούν έγκαιρα με κολονοσκόπηση (σταθμισμένη συχνότητα πολυπόδων 22.7%, 95%CI 19.6%–26.0%). Οι συχνότητες αυτές δεν διέφεραν σημαντικά μεταξύ των μελετών που είχαν γίνει στην Ευρώπη, την Αμερική ή την Ασία.

Αν και η μετανάλυση δεν συνέκρινε ευθέως τη συχνότητα καρκίνου παχέος εντέρου στους ασθενείς με εκκολπωματίτιδα σε σχέση με το γενικό υγιή πληθυσμό αντίστοιχης ηλικίας και φύλου, προηγούμενη μελέτη του ίδιου κέντρου στην Ελβετία βρήκε ότι οι ασθενείς με εκκολπωματίτιδα διατρέχουν 44 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο ανεύρεσης καρκίνου παχέος εντέρου σε σχέση με το γενικό πληθυσμό. Επίσης οι ασθενείς με επιπλεγμένη εκκολπωματίτιδα διατρέχουν 6 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο ανεύρεσης καρκίνου παχέος εντέρου σε σχέση με εκείνους που έχουν μη επιπλεγμένη εκκολπωματίτιδα.

Κάποιοι συγγραφείς εκφράζουν την άποψη ότι τα ίδια τα εκκολπώματα προδιαθέτουν σε ανάπτυξη καρκίνου παχέος εντέρου, κάτι που δεν έχει γίνει ακόμη ευρέως αποδεκτό. Σε κάθε περίπτωση όμως, συνιστάται η προληπτική κολονοσκόπηση για το γενικό πληθυσμό χωρίς συμπτώματα από την ηλικία των 45 ετών για τον έλεγχο και αφαίρεση των προνεοπλασματικών βλαβών που λέγονται πολύποδες παχέος εντέρου.

Βιβλιογραφία

1.       Meyer J, et al. Risk of colorectal cancer in patients with acute diverticulitis: a systematic review and meta-analysis of observational studies. Clin Gastroenterol Hepatol 2018 Jul 20.

2.       Meyer J, et al. The incidence of colon cancer among patients diagnosed with left colonic or sigmoid acute diverticulitis is higher than in the general population. Surg Endosc 2015;29:3331-7.