8+1 απαντήσεις για τον νέο αναπτυξιακό νόμο

Τον δρόμο για τη Βουλή παίρνει μέσα στην εβδομάδα ο νέος αναπτυξιακός νόμος, ο οποίος στοχεύει στη δημιουργία καινοτομικών, εξωστρεφών, δυναμικών - βιώσιμων επιχειρήσεων, μέσα από την ενίσχυση της απασχόλησης και φυσικά η αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας. Στο πλαίσιο αυτό ειδικό βάρος δίνεται στην ενίσχυση των συνεργασιών (clusters / συνεταιρισμοί / κοινωνική οικονομία) ώστε να αυξηθεί το μέσο μέγεθος των επιχειρήσεων και φυσικά η επανεκβιομηχάνιση της χώρας, με στήριξη της καταρρέουσας, αλλά όχι απαξιωμένης, ελληνικής βιομηχανίας.

Σήμερα η ιστοσελίδα της Αυγής, απαντά σε 8+1 ερωτήσεις που έχουν τεθεί το τελευταίο διάστημα, όπως για ποιον λόγο καθυστέρησε η κατάθεσή του του νέου αναπτυξιακού νόμου, γιατί έχουν εξαιρεθεί τομείς του κλάδου της ενέργειας, όπως τα φωτοβολταϊκά και τα αιολικά πάρκα και γιατί προβλέπεται σταθερό φορολογικό πλαίσιο και ταχεία αδειοδότηση μόνο σε μεγάλες επενδύσεις.

1. Για ποιον λόγο καθυστέρησε η κατάθεση του νέου αναπτυξιακού νόμου;

Ο προηγούμενος Αναπτυξιακός νόμος «ολοκληρώθηκε» το καλοκαίρι του 2014. Άρα για 6 μήνες επί ΝΔ δεν υπήρχε νόμος. Από τον Φεβρουάριο του 2015 και μετά έγινε προσπάθεια να ξεκαθαρίσει η κατάσταση που είχαν αφήσει οι προηγούμενες κυβερνήσεις και να βρεθούν τρόποι για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που είχαν συσσωρευτεί, 6.300 ανολοκλήρωτα επενδυτικά σχέδια, και 6,5 δις. ευρώ υποχρεώσεις. Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2015 υπήρχε εκτενής διαβούλευση με όλους τους φορείς και έγινε για πρώτη φορά μελέτη αποτίμησης των αποτελεσμάτων των προηγούμενων νόμων σε σχέση με τους κλάδους που ωφελήθηκαν και την απασχόληση. Έτσι μεταξύ Οκτωβρίου και Δεκεμβρίου έγινε η επεξεργασία των προτάσεων εκατοντάδων φορέων και ατόμων και η συγγραφή του νόμου.

2.Για ποιόν λόγο δεν είναι επιλέξιμες οι δαπάνες από τον Οκτώβριο του 2015;

Με βάση τον κανονισμό της ΕΕ (ΓΑΚ 651/2014) δεν επιτρέπεται να έχει γίνει έναρξη εργασιών πριν την υποβολή της αίτησης. Έναρξη των εργασιών θεωρείται το πρώτο χρονικά σημείο μεταξύ είτε της έναρξης των κατασκευαστικών εργασιών που αφορούν την επένδυση, είτε της πρώτης νομικά δεσμευτικής ανάληψης υποχρέωσης για την παραγγελία εξοπλισμού ή άλλης ανάληψης υποχρέωσης που καθιστά μη αναστρέψιμη την επένδυση. Η αγορά γης και οι προπαρασκευαστικές εργασίες, όπως η λήψη αδειών και η εκπόνηση μελετών σκοπιμότητας, δεν θεωρούνται έναρξη των εργασιών.

3.Η μη ύπαρξη προκαταβολής θα καθυστερήσει την ώθηση που θα μπορούσε να δώσει ο νέος αναπτυξιακός;

Η μη ύπαρξη προκαταβολών οφείλεται στα περιορισμένα δημοσιονομικά αλλά και στο γεγονός ότι μέχρι σήμερα προκαταβολές ελάμβαναν κυρίως οι μεγάλες επιχειρήσεις, διότι αυτές είχαν τη δυνατότητα να εκδώσουν τις εγγυητικές επιστολές που συνοδεύουν τις προκαταβολές. Κατ΄ αυτόν τον τρόπο, οι προκαταβολές δεν παρέχονταν σε τόσο μεγάλη έκταση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που τις έχουν περισσότερη ανάγκη.

4.Γιατί υπάρχει ρήτρα κερδών προκειμένου να λάβει επιχορήγηση μια επένδυση;

Αποτελεί βασική επιλογή η ενίσχυση με επιχορήγηση των πιο δυναμικών επιχειρήσεων. Ο στόχος είναι να τεθεί ένα τέλος στην επιχορήγηση επενδύσεων που για σειρά ετών (συχνά πάνω από 6, 7, 8 ακόμα και 10) παρουσιάζουν ζημιές. Η ενίσχυση των ζημιογόνων επιχειρήσεων δεν αποκλείεται αλλά αυτή γίνεται μέσω φορολογικών διευκολύνσεων. Θα ήταν ανεύθυνο, ειδικά δεδομένης της στενότητας των κρατικών πόρων, να συνεχιστεί η πρακτική της κεφαλαιακής ενίσχυσης επιχειρήσεων που σωρεύουν ζημιές επί μακρά σειρά ετών.

5.Χάνεται το 30% της ενίσχυσης για όσους δεν είναι σε ειδική κατηγορία ενισχύσεων;

Η απώλεια του 30% επέρχεται μόνο εάν ο επενδυτής επιλέξει την επιχορήγηση έναντι της φοροαπαλλαγής και αυτό γίνεται διότι τα δύο κίνητρα δεν είναι ορθολογικό να δίνονται με την ίδια ένταση, δεδομένης της διαφορετικής διάρκειας που υπάρχει στην καταβολή τους. Αν ακολουθηθεί η πρόταση καθίστανται ισοδύναμες η κεφαλαιακή ενίσχυση με την φοροαπαλλαγή και είναι σαφές ότι όλοι θα επιλέγουν, ακριβώς όπως συνέβαινε και στο παρελθόν την κεφαλαιακή ενίσχυση.

Με τη στροφή προς τις φοροαπαλλαγές, επιδιώκεται μια βασική τομή: να πάψει η ενίσχυση να στηρίζεται μόνο στο κριτήριο των πραγματοποιηθεισών δαπανών και να αρχίσει επιτέλους να στηρίζεται και στην πραγματοποιηθείσα απόδοση. Με άλλα λόγια να μην πετιούνται χωρίς αποτέλεσμα τα χρήματα του ελληνικού λαού, όπως συχνά στο παρελθόν έγινε, αλλά να ανταμείβεται η απόδοση, το αποτέλεσμα. Αυτή η αρχή συνειδητά υποχωρεί για τις ειδικές κατηγορίες ενίσχυσης λόγω της βαρύτητας και της σημασίας που έχουν για την Ελληνική Οικονομία και της Περιφερειακή Συνοχή.

6.Γιατί εξαιρέθηκαν τομείς του κλάδου της ενέργειας;

Έχουν εξαιρεθεί τομείς ενέργειας όπως τα φωτοβολταϊκά και τα αιολικά πάρκα για τους εξής λόγους:

-Έχουν ενισχυθεί επαρκώς από τους προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους

-Δεν δημιουργούν αρκετές θέσεις εργασίας στη φάση λειτουργίας της επένδυσης,

-Η επιλογή των τομέων ενέργειας σχετίζεται και με την επίτευξη των στόχων για το 2020. Τα αιολικά και τα φωτοβολταϊκά είναι πολύ κοντά στην επίτευξη του στόχου και δεν κρίνεται ότι για αυτό τον σκοπό υπάρχει ανάγκη επιπλέον στήριξής τους από τον αναπτυξιακό νόμο.

-Επιπλέον θα ενισχύονται μέσω της τιμής που θα λαμβάνουν από το Υπ. Ενέργειας.

-Είναι ικανοποιητικά κερδοφόρες οι επενδύσεις αυτές ώστε αυτό από μόνο του να αποτελεί επαρκές κίνητρο για να επενδύσει κάποιος

7.Με την έκδοση υπουργικής απόφασης για κορεσμένες τουριστικά περιοχές υπάρχει κίνδυνος μια επιχείρηση να μην επιχορηγηθεί εάν έχει ξεκινήσει την επένδυση σε αυτές τις περιοχές προγενέστερα της απόφασης;

Τα κριτήρια με τα οποία είναι πιθανό να εξαιρεθούν περιοχές από τη δυνατότητα ενίσχυσης για ίδρυση νέων μονάδων θα οριστούν στην Υπουργική Απόφαση. Οι ενισχύσεις σε κορεσμένες τουριστικά περιοχές συνεισφέρουν πολύ λιγότερο στους ρυθμούς ανάπτυξης που έχει ανάγκη η χώρα. Δεδομένου της στενότητας των πόρων, θα πρέπει να διατεθούν στις περιοχές με τις περισσότερες δυνατότητες ανάπτυξης.

Δεν υφίσταται ζήτημα εξαίρεσης μιας επένδυσης μεταγενέστερα, διότι προκειμένου να μπορούν να ενταχθούν στις διατάξεις του νόμου τουριστικές επενδύσεις θα πρέπει να έχει εκδοθεί η σχετική υπουργική απόφαση και να είναι ξεκάθαρο το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τις ενισχύσεις σε αυτές τις περιοχές.

8.Ποιο το σκεπτικό της υιοθέτησης συγκεκριμένων ορίων της σώρευσης των επενδύσεων (5εκ, 10 εκ, 20 εκ);

Τα όρια υιοθετήθηκαν προκειμένου να υπάρξει μεγαλύτερη διασπορά των ενισχύσεων και να αποφευχθούν φαινόμενα συγκέντρωσης του μεγαλύτερου μέρους των ενισχύσεων σε λίγους ομίλους (4% των επενδυτικών σχεδίων πήρε το 44% των ενισχύσεων), όπως έγινε με τους προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους. Η σκοπιμότητα του περιορισμού είναι, λαμβάνοντας υπόψη την στενότητα των διαθέσιμων πόρων, οι ενισχύσεις να απορροφηθούν από πολλούς μικρούς και όχι από λίγους μεγάλους. Επιπλέον, το 95% περίπου των ενισχύσεων που έχουν δοθεί με τον προηγούμενο αναπτυξιακό αφορά σε ενισχύσεις μέχρι 5 εκ. ευρώ.

9.Γιατί σταθερό φορολογικό και ταχεία αδειοδότηση μόνο σε μεγάλες επενδύσεις;

Το καθεστώς αυτό έχει ως στόχο την προσέλκυση μεγάλων/ ξένων άμεσων επενδύσεων. Το σταθερό φορολογικό και η ταχεία αδειοδότηση δίνονται εναλλακτικά στην ενίσχυση του επενδυτικού σχεδίου και ήταν, όπως φάνηκε στη διαβούλευση, τα δυο κύρια αιτήματα των μεγάλων επενδυτών. Το σταθερό φορολογικό ισχύει μέχρι την εξάντληση του ποσού που δικαιούται. Δεν υπήρχε δυστυχώς η δυνατότητα να δοθεί η ταχεία αδειοδότηση σε όλες τις επιχειρήσεις.