Νέα εγκύλιος για τον ΦΠΑ: Αλαλούμ με το... σουβλάκι

Νέα εγκύκλιο με διευκρινίσεις για τους νέους συντελεστές ΦΠΑ εξέδωσε η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων.

Σκοπός της εγκυκλίου είναι να ξεκαθαρίσει το τοπίο σχετικά με το νέο καθεστώς ΦΠΑ και να απαντήσει στα «ερωτήματα» καταναλωτών και επαγγελματιών.

Ολόκληρη η εγκύκλιος
Αγαθά
Παρασκευάσματα διατροφής για παιδιά ΦΠΑ 13%, αλλά εκχυλίσματα βύνης, ζυμάρια για την παρασκευή προϊόντων αλευροποίας, ζαχαροπλαστικής ή μπισκοτοποιϊας ΦΠΑ 23%.

Φάρμακα για την ιατρική του ανθρώπου ΦΠΑ 6%, αλλά κτηνιατρικά φάρμακα ΦΠΑ 13%.

Τυριά νωπά, τυριά τριμμένα, λιωμένα, με στίγματα ΦΠΑ 13%.

Βερίκοκα, κεράσια, ροδάκινα, δαμάσκηνα και αγριοδαμάσκηνα νωπά ΦΠΑ 13%.

Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, «ο όρος "παρασκευασμένο" δεν αφορά τον τρόπο συσκευασίας των προϊόντων αλλά σχετίζεται με την παραγωγική τους διαδικασία και κυρίως με την επεξεργασία τους με μεθόδους όπως μπορεί να είναι η θερμική επεξεργασία (π.χ βράσιμο ή ψήσιμο) ή με την προσθήκη άλλων προϊόντων ή συστατικών καθώς και με τον τρόπο διατήρησης ή συντήρησής τους».

Κρέατα

Κρέας εκτός από το κρέας βοοειδών, νωπό, διατηρημένο σε απλή ψύξη ή κατεψυγμένο, χωρίς προσθήκες ή άλλη επεξεργασία ΦΠΑ 13%.

Κρέας παρασκευασμένο με προσθήκες άλλων προϊόντων ή συστατικών ή με άλλη επεξεργασία, όπως θερμική επεξεργασία ή ομογενοποίηση, (π.χ. αλλαντικά) ΦΠΑ 23%.

Όσον αφορά στο «σουβλάκι», σύμφωνα με την εγκύκλιο:

«Σουβλάκι νωπό», ήτοι τεμαχισμένο κρέας νωπό σε κύβους, από κρέατα εκτός του βόειου κρέατος, που είναι περασμένο σε «καλαμάκι» (Κεφάλαιο 2) (συντελεστής ΦΠΑ 13%).

«Σουβλάκι νωπό», ήτοι τεμαχισμένο κρέας νωπό σε κύβους, από κρέατα εκτός του βόειου κρέατος, με προσθήκη καρυκευμάτων και άλλων προϊόντων (π.χ. ντομάτα, κρεμμύδι, πιπεριά) ή που έχει υποστεί άλλη επεξεργασία (π.χ. είναι παναρισμένο ή προ- ψημένο) (Κεφάλαιο 16) (συντελεστής ΦΠΑ 23%).

Η αναφορά στα ενδεικτικά παραδείγματα της εγκυκλίου ΠΟΛ.1160/17.7.2015 στο «σουβλάκι χοιρινό κρεοπωλείου χωρίς προσθήκες ή άλλη επεξεργασία:13%» είναι αυτονόητο ότι αφορά το νωπό σουβλάκι καθώς το κρεοπωλείο δεν μπορεί ποτέ να πουλάει ψημένο κρέας εκτός και αν έχει παράλληλη δραστηριότητα π.χ. ψητοπωλείου κλπ.

Επίσης επισημαίνεται ότι όταν το κρέας αναμειγνύεται κατόπιν παραγγελίας του πελάτη και τα επιμέρους μέρη του ανήκουν σε μειωμένο και σε κανονικό συντελεστή (π.χ. κιμάς βόειος και χοιρινός) και μπορεί να τιμολογηθεί διακεκριμένα, η τιμολόγηση γίνεται ανά συντελεστή. Αντίθετα, όταν το κρέας είναι ήδη αναμεμειγμένο και πωλείται ως ενιαίο προϊόν που τα επιμέρους μέρη του ανήκουν σε μειωμένο και σε κανονικό συντελεστή, οπότε δεν μπορεί να τιμολογηθεί διακεκριμένα, υπάγεται στον κανονικό συντελεστή.

Φυτά και άνθη

Στα είδη αυτά περιλαμβάνονται π.χ. μοσχεύματα και μπόλια, δένδρα, χαμόδενδρα, δενδρύλλια και θάμνοι που δίνουν βρώσιμους καρπούς (π.χ. φυτά αμπέλου) τα οποία μπορεί να παρουσιάζονται με τις ρίζες τους, γυμνές ή με χώμα, ή φυτεμένα σε γλάστρες, κουβάδες, πανέρια, ξύλινα δοχεία και παρόμοιους περιέκτες, ροδόδενδρα και αζαλέες, τριανταφυλλιές, φυτά ανανά, φυτά λαχανικών και φυτά φράουλας, φυτά της υπαίθρου, δένδρα του δάσους, φυτά εσωτερικών χώρων, ζωντανές ρίζες φυτών κ.λπ.: ΦΠΑ 13%.

Βολβοί, κρεμμύδια, κόνδυλοι, ρίζες βολβοειδείς και ριζώματα γενικά σε φυτική νάρκη, σε βλάστηση ή σε άνθηση (π.χ. υακίνθων, ναρκίσσων, τουλίπας, γλαδιόλας, ορχιδέας), βολβοί φυτών που δεν χρησιμοποιούνται για διακοσμητικούς σκοπούς (π.χ. ριζώματα του ραβεντιού και του σπαραγγιού), φυτά και ρίζες ραδικιού (με εξαίρεση τις μη καβουρντισμένες ρίζες κιχωρίου της ποικιλίας Cichorium intybus sativum), κ.λπ. (Δ.Κ. 0601) ΦΠΑ 23%.

Το κύριο διαφοροποιητικό στοιχείο των ανωτέρω δασμολογικών κλάσεων είναι ότι τα προϊόντα της Δ.Κ. 0601 διαθέτουν ρίζες βολβοειδείς, κρεμμυδοειδείς ή κονδυλοειδείς, ενώ τα προϊόντα της δασμολογικής κλάσης 0602 όχι.

Δημητριακά

Σιτάρι και σμιγάδι, σίκαλη, κριθάρι, βρώμη, καλαμπόκι, ρύζι, σόργο σε κόκκους, φαγόπυρο το εδώδιμο (μαύρο σιτάρι), κεχρί, κεχρί μακρό κ.λπ. Οι σπόροι μπορεί να παρουσιάζονται ακόμα και στα στάχυα ή πάνω στα καλάμια, και δεν πρέπει να έχουν ξεφλουδιστεί ούτε να έχουν υποστεί άλλη επεξεργασία [με εξαίρεση το ρύζι, το οποίο δύναται να τύχει επεξεργασίας, όπως είναι η αποφλοίωση, η λεύκανση, η στίλβωση, ο βρασμός σε νερό (parboiled) κ.λπ.]. Η συσκευασία δεν επηρεάζει τον χαρακτηρισμό των συγκεκριμένων ειδών. Το γεγονός επίσης ότι μπορεί να διατίθενται ως ζωοτροφές, επίσης δεν επηρεάζει τον χαρακτηρισμό των συγκεκριμένων προϊόντων ως δημητριακών: (Δ.Κ. 1001, 1002, 1003, 1004, 1005, 1006, 1007 και 1008) ΦΠΑ 13%.

Άλευρα

Τα μείγματα αλεύρων, χωρίς καμία άλλη προσθήκη, υπάγονται στο μειωμένο συντελεστή 13%, εφόσον τα επιμέρους άλευρα υπάγονται στο μειωμένο συντελεστή. Εάν κάποιο από τα επιμέρους άλευρα υπάγεται στον κανονικό συντελεστή τότε η τιμολόγηση γίνεται διακεκριμένα ανά συντελεστή και εάν αυτό δεν είναι δυνατό τιμολογείται εξ ολοκλήρου το αγαθό στον κανονικό συντελεστή (Παράρτημα IΙΙ, Κεφάλαιο Γ, παρ. 1 Κώδικα ΦΠΑ).

Στην περίπτωση αγοράς αλεύρων ή δημητριακών κλπ. σε μεγάλες ποσότητες (με μειωμένο συντελεστή) προς μεταπώληση συσκευασμένων σε μικρότερες ποσότητες, δεν μεταβάλλεται ο συντελεστής (παραμένει δηλ. μειωμένος στη μεταπώληση), εφόσον δεν μεσολαβεί κανενός είδους επεξεργασία του αγαθού (που να αλλάζει την δασμολογική του κλάση) πλην της συσκευασίας του.

Ξηροί καρποί

Ξηροί καρποί του Κεφαλαίου όπως π.χ. είναι τα αμύγδαλα, τα φουντούκια, τα καρύδια, τα φιστίκια κ.λπ, νωποί ή ξεροί, έστω και χωρίς το κέλυφος ή τη φλούδα τους, όχι αλατισμένοι, ούτε ψημένοι, καβουρντισμένοι ή αλλιώς επεξεργασμένοι, ΦΠΑ 13%.

Ξηροί καρποί οι οποίοι είναι διαφορετικά παρασκευασμένοι ή διατηρημένοι, ήτοι με προσθήκη ζάχαρης ή άλλων γλυκαντικών, αλατισμένοι ή καβουρδισμένοι (π.χ. αμύγδαλα, φιστίκια κ.λπ.) ΦΠΑ 23%.

Ψωμί

Ψωμί κοινό, το οποίο παρασκευάζεται συνήθως μόνο από αλεύρι δημητριακών, μαγιά και αλάτι, έστω και με προσθήκη ζαχάρων ή λιπαρών ουσιών σε περιεκτικότητα που δεν υπερβαίνει κατά βάρος το 5%, καθεμία, μη παραγεμισμένο ή αλλιώς επεξεργασμένο, χωρίς καρυκεύματα, το οποίο μπορεί να παρουσιάζεται σε διάφορα σχήματα (μαργαρίτα, κουλούρα, καρβέλι, φραντζόλα, φραντζολάκι) και το οποίο μπορεί να έχει επικάλυψη σουσαμιού η κάποιου άλλου σπόρου (π.χ. παπαρουνόσπορου), ψωμί του τοστ παρασκευασμένο με τη διαδικασία του κοινού ψωμιού (ΔΚ ΕΧ 1905), συντελεστής ΦΠΑ 13%. Επίσης παραμένει στο μειωμένο συντελεστή το ψωμί (όπως έχει περιγραφεί ανωτέρω) που πωλείται συσκευασμένο από αρτοποιούς σε πρατήρια και διάφορα σημεία πώλησης.

Τα κουλούρια τύπου Θεσσαλονίκης ως κουλούρια ψωμιού απλά, χωρίς γέμιση ή καρυκεύματα ή άλλη επεξεργασία υπάγονται στο μειωμένο συντελεστή 13%.

Ψωμί με γέμιση ή καρυκεύματα (π.χ. με σταφίδες, ελιές, τυρί), λαδόψωμο, ψωμί φρυγανισμένο, φρυγανιές, ψωμί άζυμο, όστιες, κριτσίνια, ψωμί του τοστ παρασκευασμένο με διαδικασία διαφορετική από εκείνη του κοινού ψωμιού (π.χ. με προσθήκη συντηρητικών ουσιών κ.λπ.), και άλλα αρτοσκευάσματα (ΔΚ ΕΧ 1905) συντελεστής ΦΠΑ 23%.

Εστίαση

Όσον αφορά στην εστίαση υπάγεται σε κάθε περίπτωση στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ, ανεξαρτήτως των ειδών εστίασης που καταναλώνονται

Ως υπηρεσία εστίασης νοείται η παροχή, κατόπιν παρασκευής ή όχι, τροφίμων, ποτών και γενικά ειδών εστίασης, η οποία συνοδεύεται από υποστηρικτικές παροχές, όπως, ενδεικτικά, η διάθεση τραπεζοκαθισμάτων, επιτραπέζιων σκευών και λοιπού εξοπλισμού, το σερβίρισμα, ο καθαρισμός του χώρου και των τραπεζιών κλπ, οι οποίες επιτρέπουν την άμεση επιτόπια κατανάλωση των προσφερόμενων ειδών στους χώρους των επιχειρήσεων εστίασης, όπως καφενείων, καφετεριών, ζαχαροπλαστείων, γαλακτοπωλείων, εστιατορίων, ψητοπωλείων, οινομαγειρείων, ταχυφαγείων, αναψυκτηρίων, οβελιστηρίων, πιτσαριών, σνακ - μπαρ, κέντρων διασκέδασης και λοιπών συναφών επιχειρήσεων. Υπηρεσία εστίασης θεωρείται και η τροφοδοσία (catering), εφόσον δεν συνίσταται σε απλή παράδοση φαγητού, αλλά σε ένα σύνολο στοιχείων και πράξεων, κατά τα ανωτέρω, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι τα προσφερόμενα είδη δεν καταναλώνονται άμεσα εντός των εγκαταστάσεων της οικείας επιχείρησης, αλλά σε χώρο και χρόνο που προσδιορίζονται από τον πελάτη.

Βάσει των ανωτέρω και παραδείγματος χάριν, στην περίπτωση που στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών εστίασης καταναλώνονται νερό, ψωμί, τυριά ή γάλα, κατά την τιμολόγηση της εν λόγω υπηρεσίας εστίασης εφαρμόζεται ο κανονικός συντελεστής ΦΠΑ.

Στην περίπτωση απλής πώλησης, κατόπιν παρασκευής με οποιονδήποτε τρόπο (μαγειρέματος, ψησίματος, ανάμειξης κλπ) ή όχι, τροφίμων, γευμάτων, ποτών, ροφημάτων και γενικά ειδών εστίασης, δηλαδή όταν τα είδη αυτά παραδίδονται στον πελάτη, χωρίς τις πρόσθετες υποστηρικτικές παροχές εκ μέρους της επιχείρησης για την επιτόπια κατανάλωσή τους, πρόκειται για παράδοση αγαθών (παραδόσεις «πακέτο»). Το αυτό ισχύει ανεξάρτητα αν τα είδη εστίασης παραλαμβάνονται αυτοπροσώπως από τους πελάτες για κατανάλωση εκτός των επιχειρήσεων εστίασης ή αν αποστέλλονται με ευθύνη της επιχείρησης εστίασης σε τόπο που υποδεικνύει ο πελάτης. Στις παραδόσεις αγαθών σε «πακέτο» το κάθε είδος φορολογείται με το συντελεστή ΦΠΑ στον οποίο υπάγεται.

Για παράδειγμα, «πακέτο» που περιλαμβάνει σαλάτα, σουβλάκια χοιρινά, αναψυκτικό, νερό και ψωμί, φορολογείται ως εξής: η σαλάτα, τα σουβλάκια και το αναψυκτικό με 23%, το νερό και το ψωμί με 13%. Tromaktiko